N°. 6015.
Vrijdag 26 September.
A0. 1879.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COUBAHT:
Voor Lolden po 8 moonden.HG-
Franco per post.t-40-
Atrooderlljko NomiDerao O.0S.
Deze Courant wordt dagelyks, met uitzondering
van Zou» en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Tan 16 regels1.05.
Iedere regel meera 0.17$.
Grootere lettert naar plaatsruimte.
De voergenomen beperking dei-
preventieve hechtenis.
Welkome lijdingbij het departement van justitie
is een wetsontwerp tot beperking der preventieve
gevangenschap in bewerking.
Welkom om meer dan één reden. Of was het
in onze academiestad een geheim, hoe het tegen
woordige hoofd van dat departement als hoog
leeraar sprak en schreef over de voorloopige hechte
nis? Zeker niet, maar dat bewustzijn gaf nog geen
recht tot de gevolgtrekking dat reeds spoedig het
woord van den hoogleeraar tot de daad van den
minister zou worden. Immers, we zien het schier
dagelijks om ons heen, welk hemelsbreed verschil
er bestaat tusschen woorden en werken. Daarom,
de ijver om het humaniteitsbegiusel, dat bij
den gevierden hoogleeraar aan de beoefening der
wetenschap steeds ten grondslag strekte, thans
reeds onmiddellijk in toepassing te brengen, maakt
een weldadigen indruk.
Want een quaestie van humaniteit geldt het
hier bij uitnemendheid en ziedaar de tweede
of veeleer de voornaamste reden, waarom wij de
tijding een welkome noemden. Het onrecht, de
schade en het leed, door de preventieve hechtenis
in lallooze gevallen veroorzaakt, hier op te sommen,
het zou een onbegonnen werk en trouwens vrij over
bodig zijn met het oog op zoo meaig feit van derge-
lijken aard, nn en dan door de dagbladen meegedeeld.
Halen wij slechts een enkel voorbeeld aan de
keus is trouwens moeilijk genoeg bij zoo grooten
overvloed en zoovele nuances, een voorbeeld
van preventieve hechtenis bij vergissing, dat groote
sensatie maakte, omdat het slachtoffer van die
vergissing den staat een proces aandeed, echter
zonder gevolg, daar door den hoogen raad der
Nederlanden werd beslist, dat de staat vol
gens de bestaande wetgeving niet verantwoor
delijk is voor de vergissingen zijner ambtenaren.
Het gold een zekeren Salomons, die, den 5den
September 1873 te Amsterdam gearresteerd en,
dien nacht aan het politiebureel gehouden, den
volgenden dag naar het huis van arrest overge
bracht en vervolgens geboeid naar 's-Hertogen-
bosch vervoerd werd. Daar bleek voor den officier
van justitie, dat een ander persoon van denzelf
den naam was bedoeldde officier maakte eenige
verontschuldigingen en daarmee kon de ten on
rechte in arrest gehoudene, nu zonder geleide en
ongekneveld, op eigen kosten naar zijn woonplaats
terugkeeren. Elders vindt men vermeld een uit
spraak van het voormalig provinciaal gerechtshof
van Drente, waarbij een beschuldigde werd vrij
gesproken van een diefstal van f 17, hem als
schipper toevertrouwd, na een preventieve hech
tenis van 105 dagen; op een andere plaats wordt
gewag gemaakt van personen, die, beschuldigd
van brandstichting te Zaandam, na acht maanden
voor-arrest zelfs op requisitoir van het openbaar
ministerie werden vrijgesproken.
Doch zelfs tegenover werkelijk schuldigen is
de preventieve gevangenschap lang niet altijd te
billijken. Immers zij kan niet worden beschouwd
als een gevangenisstraf, dewijl voor straf een ver-
oordeelend vonnis noodig is; de delinquent krijgt
dus het voorarrest op den koop toe, en nu moge
dat door den rechter bij de uitspraak feitelijk
als zoogenaamde verzachtende omstandigheid in
mindering der straf worden gebracht, wettelijk
bestaat er niet de minste waarborg voor zulk
een goedgunstige overweging, en dat juist is het
vicieuze van den toestand.
Doch genoeg reeds om aan te toonen, welke
heilzame vruchten van een eventueele beperking
der preventieve gevangenschap te wachten zijn.
Want dat hier slechts van beperking sprake kan
wezen, dat met andere woorden het voorarrest
nog altijd een noodzakelijk kwaad zal blijven,
ligt voor de hand. Inderdaad, er zouden even
eens gevallen zijn te noemen, waarin een tijdige
toepassing der preventieve hechtenis hoogst wen-
schelijk ware geweest, maar werd nagelaten. Be
hoeven wij er bij te voegen, dat wij hier in de
eerste plaats op het oog hebben hen, die, niet
schromende misbruik te maken van het in hen
gestelde vertrouwen, zich met de gelden der door
hen misleiden naar een ander werelddeel l egeven,
niet zelden om daar ten hunnen koste zich in
overvloed en weelde te baden? De enkele naam
Pincoffs zegt hier genoeg.
Intusschen de bevoegde hand, die het werk onder
nam, levert een waarborg dat de dikwijls zoo moei
lijk te treffen gulden middelmaat hier niet uit
het oog zal worden verloren.
Voor wie zich in gissingen mocht willen ver
diepen, zou het wellicht zelfs niet moeilijk zijn
reeds nu uit de geschriften van den hoogleeraar
na te gaan, in welken geest de voorgenomen ar
beid zal worden volvoerd. Hij zon daaruit b. v.
de gevolgtrekking kunnen maken, dat de borg
tocht ten deele in de plaats zal treden der preven
tieve hechtenis. Doch gissen doet missenwij zul
len ons daaraan dan ook niet wagen, te meer daar
wij er alleen de aandacht op wilden vestigen, dat
de arbeid, reeds terstond na 's ministers optreden
aan het departement van justitie ondernomen, ons
aller warme sympathie verdient, voor zooveel wij
prijsstellen en wie doet dat niet? op ver
hooging der persoonlijke vrijheid van den Neder-
landschen burger.
LEIDEN, 25 September.
Heden is aan de hoogescliool alhier de heer
W. Van der Vlugt, geb. te Haarlem, bevorderd
tot doctor in de rechten, met academisch proef
schrift, get.„De rechtstaat, volgens de leer van
Rudolf Gneist."
Bij besluit van den minister van oorlog zijn
na afgelegd examen tot den hoofdcursus toegelaten
de sergeanten W. C. Kimmijser, C. Smits, W.
Blanken, P. H. J. Van der Drift en H. A. De
Graaff, allen van het 4de regiment infanterie.
Genoemde onderofficieren zullen op den lsten
October a. s. naar Kampen vertrekken.
Bij de Tweede Kamer zijn zeven outwer-
pen van wet ingeleverd tot naturalisatie, waaronder
van E. Gnocchi, logementhouder te Leiden, en
H. C. J. Sohlke, directeur van het paleis van volks
vlijt te Amsterdam.
Men leest in de Haagsche kroniek der
N. Gr. Crt.Ik heb er mij dezer dagen eens
naar geïnformeerd, of onze tegenwoordige kroon
prins het paleis van zijn overleden broeder niet
weldra zou betrekken. Daarbij is mij gebleken,
dat het paleis van wijlen 's prinsen broeder geheel
naar de voorschriften van prins Alexander, met
het kostbaar menbilair uit de nalatenschap zijner
moeder, is gerestaureerd; maar dat er van een
verplaatsing zijner hofhouding naar dat paleis geen
sprake isde prins blijft, althans voorloopig nog,
in 't huis der De Wittenbehalve de rentmeester
en de oude getrouwe portier is dan ook het ge-
heele personeel van wijlen den kroonprins tegen
1 Jan. e. k. ontslagen doch prins Alexander heeft
in de wijze, waarop dat ontslag is verleend, weder
getoond welk edel hart hij bezit. Hij heeft het
personeel van zijn broeder in het levenslang bezit
gesteld van hnn traktement als pensioende lakeien
bijv. zullen f 600 'sjaars genieten.
Gisteravond tegen elf uren heerschte in
Den Haag eene ongewone drukte en levendigheid.
Het Malieveld en de omstreken waren geheel ge
vuld met wandelaars, die eene onmetelijke men-
schenmassa vormden. Tot sluiting van de grena
diersfeesten was eene groote militaire taptoe aan
gekondigd, die sedert jaren niet meer tot de
garnizoens-gebruiken behoort. De koninklijke kapel,
de hoornmuziek, de muziekcorpsen der jagers, de
tamboers der schutterij, van de weerbaarheid en
van het garnizoen, omsingeld door fakkeldragers,
waren in hel midden van het veld opgesteld en
bliezen de traditioneele taptoe, begeleid door
trommelslag. Het was een krachtig koor van trom
petten en trommen, dat diep in de stad weerklonk.
Geëscorteerd door cavalerie en tusschen twee rijen
gekleurde ballonnen trokken de vereenigde muziek
corpsen het Voorhout, den Vijverberg, het Noord-
einde en de Oranje-Parkstraat door tot op het
Plein 1813, begeleid dooi eene ontelbare menigte^
De stoet werd gesloten door den commandant en
alle verdere officieren van het feestvierend regiment.
Op verschillende punten ontstak men bengaalsch
licht. De stoet defileerde Jangs het paleis des
konings, onder uitvoering van den Grenadiers-
marsch en het Wilhelmus. Z. M. verscheen echter
niet buiten. Vervolgens werd eene serenade ge
bracht aan den burgemeester, die voor het monu
ment in het Willemspark het regiment grenadiers
en jagers met het jubileum gelukwenschte, welke
toespraak beantwoord werd door den commandant
met een dankbetuiging voor de medewerking van
het gemeentebestuur en met eene herinnering aan
de goede verstandhouding tusschen burgerij en
militairen. „Leve de Burgemeester!" klonk het
onder fanfares en gejnich. De optocht werd daar
ontbonden. Alles is in de beste orde afgeloopen.
De tentoonstelling te Arnhem, afdeeling
internationale wedstrijd, wordt gesloten op 1
October a. s.de tentoonstelling van nationale
en koloniale nijverheid blijft echter geopend tot
15 October.
Worden de voorgestelde ontwerpen tot be
krachtiging van provinciale belastingen tot wet
verheven, dan zal over 1880 in de verschillende
provinciën, behalve in Zuid-Holland, Friesland
en Drente, een gelijk getal opcenten worden
geheven als voor het loopende jaar. In Znid-
Holland wordt het getal opcenten op de grond
en personeele belastingen met één verhoogdvoor
Friesland op de grondbelasting met 3 en op het
personeel met 1 vermeerderd. Voor Drente
worden zes opcenten op de grond- en drie opcen
ten op de provinciale belasting meer voorgedragen.
Door den burgemeester van Amsterdam is
bepaald, dat de tooneelvoorstellingen in alle schouw
burgen aldaar te middernacht moeten zijn afge
loopen en de gebouwen ontruimd. Gisteren
is aldaar eene nieuwe lijn van den paardenspoor
weg, nl. Dam-Haarlemmerplein, voor het publiek
verkeer opengesteld. Die naar het hulpstation van
den Hollandschen spoorweg in het Westerdok zal
eerstdaags in gebruik worden gesteld.
Ter buitengewone vergadering van aandeel
houders der Maatschappij tot exploitatie van staats
spoorwegen, gisteren te Amsterdam gehouden, waren
765 aandeelen vertegenwoordigd, uitmakende 78
stemmen. In de plaats van den aftredenden com
missaris mr. E. N. Rahusen werd gekozen mr.
