DAGBLAD.
N°. 5859.
Zaterdag 22 Maart.
A0. 1879.
LEIDSOÏÏ
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden.1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Vtn 18 regel*1.05.
Iedere regel meer0.17$.
Groolere lellen uur ptatrrnimle.
Zij die zich van heden af op het Leidscii
Dagblad abonneeren, ontvangen de tot
1 April verschijnende nommers gratis.
LEIDEN, 31 Maart.
Door de geneeskundige staats-commissie alhier is
heden tot arts bevorderd de heer W. Van Geer,
officier van gezondheid 1ste klasse, en het ge
tuigschrift uitgereikt aan den heer H. Eraste.
De gisteravond alhier in de Stadszaal ge
houden vergadering over de middelen tot wering
van het mis-bruik niet ge-bruik vanster-
ken drank, werd door prof. Modderman gepresi
deerd en door een talrijk publiek bijgewoond.
Evenals elders opende de heer Goeman Borgesius
de gedachtenwisseling met een belangrijke rede,
waarin hij de heillooze gevolgen van het meer en
meer wortel schietende kwaad, met tal van voor
beelden toegelicht, in herinnering bracht en het
wenschelijke aantoonde om middelen in het werk
te slellen ten einde het misbruik tegen te gaan.
Spreker wees ook op de ongezonde inrichting van
de meeste lokalen, waarin sterke drank getapt
wordt en op het slechte gehalte van het vocht,
dat daar voor jenever wordt verkocht. Noodlottig
achtte hij het tevens, dal sterke drank geschon
ken werd in winkels voor andere neringen, omdat
daardoor het drinken in het geheim, vooral van
de vrouwen, werd bevorderd en menige vrouw,
die geen kroeg durft binnentreden, daar den nood-
lottigen drank haalt. Hij ziet met verlangen de
maatregelen van de regeering te gemoet om ook
hieraan een einde te maken, en verdedigde haar
goed recht om deze middelen tot wering van de
volksramp aan te grijpen. Maar het volk zelf
moet de overheid steunen, de publieke opinie moet
zich luide vóór haar verklaren.
Het gesprokene gaf den hoogleeraren Roseustein,
Buys en Goudsmit aanleiding om ook hunne
meening over de zaak uit te spreken. De eerste
plaatste zich daartoe op een hygiënisch standpunt
om het verderfelijke van het kwaad aan te toonen,
dat zelfs op volgende geslachten van invloed kan
zijn, daar dronkaards veelal slechts idioten voort
brengen. Zoolang er in verband met ons klimaatechter
geen betere „volksdrank" bestond, had hij geene
groote verwachtingen, en hij wilde daarom wel in
de eerste plaats dat er zich, om daartoe te geraken,
een Maatschappij zou vormen. Iets is als 't ware
een behoefte geworden. Ware dit niet het geval,
dan zouden zelfs de bittertjes op de studenten-
en andere sociëteiten moeten verdwijnen.
Ook hetgeen de heer Buys, die het onderwerp
uit een maatschappelijk, en de heer Goudsmit,
die het uit een zedelijk oogpunt beschouwde, ter
krachtige bestrijding dezer volksramp spraken,
was zeer belangrijk en getuigde van den ernst
waarmede de zaak door hen wordt ter harte ge
nomen. De vergadering, waarin verschillende stan
den, ook die van den werkman, en eveneens de
schoone sekse, vertegenwoordigd waren, getuigde
van hare instemming met het gesprokene en vond
meer dan eens, door de geachte sprekers onwille
keurig daartoe uitgelokt, tot hilariteit aanleiding.
Ten slotte werd de volgende motie, welke als
adres aan den Koning zal worden ingediend, aan
genomen
„De vergadering, schoon overtuigd dat de be
teugeling van het steeds toenemend misbruik van
sterken drank in de eerste plaats van het volk
zelf moet uitgaan, is nochtans van oordeel dat,
onder de tegenwoordige omstandigheden, op den
Staat de verplichting rust tot dat doel krachtig
mede te werken. Behalve de repressieve bepalin
gen, voorgesteld in het ontwerp Wetboek van Straf
recht, acht zij nog andere maatregelen noodzake
lijk. Daaronder behoort in de eerste plaats beper
king van 't recht om tapperijen en slijterijen
op te richten en verbod om behoudens onmisbare
uitzonderingen het bedrijf van tapper of slijter
met eenige andere nering te vereenigen."
Het adres zal in de volgende week bij eenige
boekhandelaren ook voor hen die niet op de sa
menkomst tegenwoordig waren, ter teekening wor
den nedergelegd.
Dat de vergadering talrijker werd bezocht, dan
waarop was gerekend, bewees het feit, dat toen
de voorzitter verzocht dat degenen die tegen de
motie waren, zouden opstaan en die er voor waren
zouden blijven zitten, een der aanwezigen in be-
deuking gaf het voorstel om te keeren, daar er
voer velen bij gebrek aan de noodige stoelen geen
mogelijkheid was aan het verzoek te voldoen en
zij al staande de vergadering met hunne tegen
woordigheid vereerden.
In de gisteravond gehouden vergadering van
het departement Leiden der Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen zijn als bestuurders verkozen de
heeren dr. D. De Loos en dr. H. G. Hagen,
waarna de benoeming plaats had van leden van
de verschillende commissiën van het departe
ment. Aangenomen werd met algemeene stemmen
een voorstel van het bestuur tot oprichting van
een eigen pensioenfonds voor de bewaarschool. Ten
slotte vereenigde zich de vergadering met eene
door een der leden voorgestelde motie, waarbij het
departement zijne instemming betuigt met het
beginsel van het alhier bestaande comité tot over
weging van middelen ter wering van het misbruik
van sterken drank.
De algemeene vergadering van bet Neder-
landsch onderwijzers-genootschap zal dit jaar op
30 en 31 Juli en 1 Aug. te Rotterdam gehouden
worden, onder voorzitterschap van den heer W.
Degenhardt. Op die vergadering zal een nieuw
hoofdbestuur moeten gekozen worden, en wel drie
leden uit Amsterdam en drie leden buiten Amster
dam woonachtig. Door de afdeeling Maarsen wordt
voorgesteld maandelijks een eigen orgaan uit te
geven, waaromtrent door het hoofdbestuur een
zeer gunstig prae-advies wordt uitgebracht. Nog
zullen voorstellen worden ingediend tot herziening
van het reglement der onderwijzersspaarbank.
Men verneemt dat de tentoonstellingsgebou
wen te Arnhem reeds verkocht zijn, en wel ten
behoeve van de in het volgende jaar te Dusseldorp
te houden tentoonstelling. Met de werkzaamheden
gaat het goed vooruit. De hoofdgebouwen staan,
wat het uitwendige betreft, reeds zoo ver gereed,
dat men aan het verven begonnen is. Het front-
gebouw, aan de zijde van het Velperplein, is ook
reeds geheel opgetrokken. Men is aan de koepel
daken bezig. De brug over het verlengde der
Roggestraat is nagenoeg gereed. Tijdens de ten
toonstelling, die drie en eene halve maand dunrt,
zullen p. m. 80 concerten gegeven worden.
Prins Alexander, prins Erederik en prinses
Marianne hebben aan de commissie, die zich ge
vormd heeft om op het graf van den volksdichter
Van Zeggelen een gedenkteeken te plaatsen, bij
dragen doen toekomen.
Op het drietal predikanten te Breda zijn
geplaatstA. Couvée te Zeist, L. Van Maanen te
Ond-Vosmeer, en C. H. Van Rhijn te Leusden.
De uitgave der gezamenlijke werken van den
heer A. Ver Huell wordt in den loop dezes jaars
voortgezet met een deel getiteld „Scherts en ernst",
dat zal geopend worden met een bundel van 20
platen naar eene geheel nieuwe verzameling teeke-
ningen, onder den titel„Luim en waarheid", ter
wijl het verder bevatten zal de nieuwe uitgaven
der vóór 25 en 30 jaren verschenen, geheel uit
verkochte bundelsOp het ijs. Is 't waar of niet?
In den rook des tijds. Bij den voortdnrenden
bijval, dien de vorige deelen van de zijde van het
publiek ondervinden, is ook bet succes van de
nieuwe serie verzekerd.
Te Amsterdam zullen van gemeentewege op
den avond der illuminatie ter eere van den Koning
en de Koningin in April e. k. de volgende ver
lichtingen worden ontstokenGasverlichting op den
Dam om het monument. Op het Beursplein ver
rijst een eere-tempel van groote afmeting, die op
den algemeenen illuminatie-avond zal worden besche
nen door eenige duizenden veelkleurige lampions.
Op het Rembrandtplein worden om het ijzeren hek
van het plantsoen zuilen en obelisken met vlaggen
behangen geplaatst, die onderling door sierlijke
guirlandes worden verbonden. Deze versiering zal
den avond van de algemeene verlichting opluisteren
door 4000 lampions en 1400 ballons. Op het
Kattenburgerplein zullen worden aangebracht guir
landes met vlaggen getooid, tusschen de boomen-
rijen, die worden verlicht door eenige duizenden
'zoogenaamde Venetiaansche ballons. OpdeNieuw-
markt wordt een triomfboog opgericht ter hoogte
van 26 en ter breedte van 22 meter, waaraan op
den illuminatie-avond 14,000 ballonpitjes zullen
branden. De brug over den Amstel tusschen de
Kerkstraat wordt ter weerszijden versierd met
obelisken en pilasters van groote en kleine afme
tingen en verbonden door de noodige guirlandes
de verlichting van deze brug zal geschieden met
niet minder dan ruim 20,000 ballonlichten, enz.
In de Westerstraat worden gesteld in de lengte
van de straat, aan beide zijden, stijlen met guir
landes, besloten aan het einde der straat door fraai
versierde piramides; op den algemeenen verlicb-
tingsavond zal deze straat getooid zijn met dui
zenden brandende lampions en ballons. De gasver
lichting van het stadhuis langs den voorgevel op
den O. Z. "Voorburgwal zal zijn in den vorm van
een gothischen tempel.
In het jaar 1878 zijn in de kolonie Suri
name 1078 kinderen geboren, waarvan 205 im
echt; het getal huwelijken bedroeg 75; er was
ééne echtscheiding; het getal sterfgevallen bedroeg
1335, dat der levenloos aaBgegevenen 75. De
sterfte in verhouding tot de bevolking beliep
0,75. De bevolking bedroeg ultimo December
48,991, waarvan te Paramaribo 22,619 inwoners.
Te beginnen met 1 April a. s. zal aan de
leerlingen van den cursus der artillerie te Delft
onderwijs in de talen worden gegeven doordeburger-
leeraren Leopold, Lenderink en Van den Briel.
Tweede Kamer. Ingekomen is een wets
ontwerp betreflende vergunningen tot aanleg en
verbetering van wegen en vaarten. De geheele dag
werd gewijd aan de discussie over art. 2 van het
ontwerp tot herziening der ongebouwde eigendom
men, zuivere huurwaarde maatstaf vaD taxatie, en de
daarop voorgestelde amendementenDe minister
bracht eene wijziging aan, namelijk dat bij de
bepaling der waarde rekening zal gehouden worden
met de taxatie der gebouwde eigendommen. Maan
dag voortzetting.
Hel stoomschip „Celebes" is hedenochtend
van Port-Said vertrokken; de „Madura", van
