N°. 5749.
A0. 1878.
Maandag
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
Sit Nommer bestaat uit TWEE
BLADEN.
Eerste Blad
STADS-BERICHTEN.
LEIDSCH
PRIJS DEZER COURANT;
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
F RIJS DER ADVERTENTIES
Van 16 regels1.05.
Iedere regel meer0.17£.
Grootere letters naar plaatsruimte.
Om te voldoen aan een herhaaldelijk tot ons
gericht verzoek zullen wij in 't vervolg het
Leidsch Dagblad des avonds ook laten bezorgen
Buiten de Koepoort op den straatweg naar
Zoeterwoude, tot aan den heer Renée, bloem-
kweeker, F N°. 8;
op den Witten Singel;
op het Schulpenpad;
in de Witte Bozenlaan;
buiten de Wittepoort tot aan het eerste
spoorhek
buiten de ïtijnsburgsche Poort tot aan Zo-
merzorg en
in de Haverzaklaan.
Indien mocht blijken dat op de overige Sin
gels om de stad bij een voldoend aantal per
sonen dezelfde wensch mocht bestaan ten einde
daarvoor mede een afzonderlijken looper aan te
stellen, zal de Uitgever zich daartoe gaarne bereid
verklaren, omdat de bezorging per post eerBt
den volgenden morgen plaats heeft.
De BURGEMEESTER der gemeente Leiden,
Gelet op art. 21 der wet van 4 December 1872 (Staatsblad
N". 134);
Brengt ter kennis van de ingezetenen dat in de afgeloopen
week zijn aangegeven als door roodvonk aangetast 15 personen
en aan die ziekte overleden 2.
En geschiedt hiervan openbare afkondiging door plaatsing in
de Leidsche Courant.
Leiden, De Burgemeester voornoemd,
9 November 1878. V. d. BRANDELER.
LEIDEN, 9 November.
Den bezoekers der Volksbijeenkomsten zal
het zeker aangenaam zijn te vernemen dat Maandag
o. a. als spreker zal optreden de heer Sluyter, die
dit jaar de Noordpool-expeditie heeft medegemaakt.
Voor het m. o. is gisteren toegelaten voor
de akte natuurlijke geschiedenis mej. H. M.
Schaepman, uit Leiden.
Gisteren werden in Den Haag 13 candidaten
geëxamineerd voor de handwerken en allen toe
gelaten, mej.H. W. Bertrand uit Leiden, G. M.
Donkersloot uit Pernis, voor smaak; J. B. C.
Elberg uit Schiedam, voor nut en smaak; P. M.
Es uit Leiden, voor nutD. Heule uit Hendrik-
Ido-Ambacht, A. P. Th. Kist uit Leiden, voor
smaak; J. M. E. Kobes uit Charlois, voor nut;
M. Van der Laan uit Schiedam, voor smaak; E.
M. C. Van Lottom uit Leiden, voor nut en smaak
M. Van Kossem uit Schiedam, voor nut; M. E.
B. Schaap uit Schiedam, voor smaak; J. E. L.
Schuabel uit Leiden, voor nut; K. Struick uit
Voorschoten, voor nut en smaak.
De net versierde lokaleu van „Licht,
Liefde, Leven", meldt „Het Vaderland", lever
den Donderdag een eigenaardigen aanblik op. De
directrice der bewaarschool, mej. M. J. Van der
Vet, die in zoo hooge mate den tact bezit om
met het kleine volkje om te gaan, vierde haar
geboortedag. Tal van blonde en bruine kinder
kopjes wachtten met levendig ongeduld hare ver
schijning af en traden haar zingend en jubelend
te gemoet. Vanwege het bestuur werd zij bij
monde van den heer Boers en mevrouw De Voogt
gelukgewenscht. Keurige cadeaux werden haar
vereerd, o. a. uamens de ouders een prachtig
ameublement. In goedgekozen bewoordingen dankte
de jubilarisse de opgekomen belangstellenden en
allen, die zich beijverd hadden haar zulk een
feest te bereiden. Het eenige wat hare feest-
vreugde eenigszins temperde, was het vertrek van j
mej. H. G. De Sauvage, hare rechterhand, sinds
vijf jaren aan de school werkzaam, die aan de j
kweekschool te Leiden zich verder gaat bekwa- j
men. Aan laatstgenoemde werd, namens een aan- j
tal personen, een fraai gouden horloge, benevens j
een zeer vereerende opdracht geschonken. i
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 4979 volwas
sen personen en van 815 kinderen.
Naar aanleiding van dat gedeelte van het
voorloopig verslag der Tweede Kamer over het
hoofdstuk biunenlandsche zaken, waarin gezegd
wordt dat vele leden met den meesten ernst op
de opheffing van een of twee universiteiten aan
drongen, zegt de Arnh. Crt. dat wanneer dit
werkelijk zoo is, zij die leden gaarne zal leeren
kennen bij de behandeling van hoofdstuk V, 5de
afdeeling, artt. 7887, wanneer daartoe gelegen
heid is. Zij is zeer benieuwd te vernemen wie der
geachte leden het initiatief zal nemen om de
universiteiten Leiden en Utrecht, of Leiden en
Groningen, of Utrecht en Groningen op te heffen,
zeer benieuwd bij de stemming te zien wie tot
dit moedig besluit zullen medewerken, en met
welke meerderheid de opheffing zal gevoteerd
worden.
j Zekerlijk zal dit eene bezuiniging wezen. Onze
drie rijks-universiteiten kosten ons thans ruim
I f 1,281,000. Ruimt men er ééne op, dan daalt
het cijfer tot f 854,000ruimt men er twee op,
j dan daalt het cijfer tot f 427,000. Waarom zou
men dus rlezen schoonen weg niet ten einde toe
bewandelen Ruim de drie rijks-universiteiten op,
dan bespaart gij de volle f 1,281,000 en gij
houdt het Amsterdamsche universiteits-athenaeum
j over, dat aan het Rijk niets kost.
1 Ook wij, zegt het blad verder, rekenen vier
j universiteiten en zelfs drie rijks-universiteiten
voor ons land te veel. Maar twee universiteiten
i en zelfs ééne universiteit, goed bezet en goed
i uitgerust, zal ons niet veel minder kosten dan
i drie gebrekkig bezette en half goed uitgeruste
doen. Om zulk eene ploertige beweegreden moet
de opheffing niet plaats hebbe». Wat zou men
zeggen, wanneer vele leden er eens „met den
meesten ernst" op aandrongen het aantal afge-
1 vaardigden met de helft te verminderen en van
I 86 te brengen op 43? Dit zou zekerlijk óók eene
aanmerkelijke besparing zijn, niet enkel van
j 43 X 2000 f 86,000, maar van tijd, van
43 X X redevoeringen in het B ij b 1 a d en van
i zeer vele vellen druks, bestemd om onze parle-
mentaire welsprekendheid te vereeuwigen. Toch
zal wel niemand op dien grond zulk eene halvee
ring der Tweede Kamer goedkeuren.
Dat in een voorloopig verslag der Kamer zulk
een onbekookt denkbeeld plaats kan vinden, is
een treffend voorbeeld, dat niets gevaarlijker is
dan de begrooting over te leveren aan de snoei- en
hakmes-methode der Tweede Kamer. In 1876 is
de Kamer bijna eenstemmig, dat Nederland zijne
drie rijks-universiteiten plus een stedelijk
universiteits-athenaeum hebben en houden
moet. Twee jaren later ontstaat er een tekort
fluks roept de Kamer: „Weg met ééne, weg met
twee universiteitendit is reeds terstond 427,000,
dit is f 854,000 bespaard. D r i e universiteiten is
veel te veel voor dit kleine landHoe is iemand
ooit op het onzinnig denkbeeld kunnen komen,
drie rijks-universiteiten te willen hebben en
houden? Wie zijn deze onzinnige lui?" (Als er
een spiegel in de Tweede Kamer hangt, is de
vraag beantwoord.)
Het is billijk te erkenuen, dat de „vele (voor
alsnog onbekende) leden" de Kamer niet zijn,
want in het verslag lezen wij ook nog deze zin
snede: „Verscheiden leden verzetten zich met
nadruk tegen de vermindering van het aantal
rijks-universiteiten. Zij achtten het verderfelijk
en strijdig met de waardigheid des
wetgevers nu reeds, in dit opzicht, op eene
wet terug te komen, dienognauwelijks
twee jaren oud is."
Laat ons vertrouwen, dat het gezond verstand
der „verscheiden" leden bij de Kamer zwaarder
zal wegen dan de onbesuisdheid der „vele" leden.
Door de afdeeling Hazerswoude-Koudekerk
der Hollandsche Maatschappij van landbouw is
nog besloten om op de aanbevelingslijst ter be
noeming van een lid van het hoofdbestuur te doen
plaatsen den heer J. Van der Breggen Az., te
Waddings veen, in plaats van den onlangs over
leden heer J. P. Bredius, terwijl tot afgevaardigde
ter buitengewone algemeene vergadering, den 18den
December a. s. te Haarlem te houden, gekozen
is de heer K. N. Hengeveld, voorzitter van de
afdeeling. Op voorstel van een landbouwer weid
eene commissie benoemd om speciaal zich onledig
te houden met het verzamelen van monsters lijn
koeken uit verschillende fabrieken en deze schei
kundig te doen onderzoeken, om daardoor tot
de wetenschap te komen in welke de meest voe
dende kracht voor rundvee zich bevindt, en in
welke fabriek mitsdien de beste lijnkoeken te
verkrijgen zijn.
Te Wassenaar is uit het aan den ambachts
heer door het kerkelijk kiescollege voorgestelde
tweetal predikanten voor de vacature bij de Ned.
Herv. gemeente aldaar, de heeren Gewin te Abcoude
eu Bartstra te Klundert, eerstgenoemde gekozen,
wien het beroep is toegezonden.
De commissaris des konings in deze pro
vincie bezocht gisteren de gemeente Zoetermeer,
en vertrok, na aldaar geruimen tijd te hebben ver
toefd, naar de aangrenzende gemeente Zegwaard.
Naar men verneemt zijn de pogingen van
commissarissen der Nieuwe of Littéraire Sociëteit
om een voldoende som tot aankoop der muziek
van wijlen den kapitein-directeur F. Dunkier bij
een te brengen, met geen guustigen uitslag be
kroond. Niettegenstaande de Koning de aanzien
lijke bijdrage van duizend gulden had toegezegd
en prinses Marianne voor een gelijk bedrag had
ingeschreven, was de deelneming in de residentie
zoo gering, dat met de toelage van voormelde
Sociëteit en van het kon. zoöl. bot. genootschap
bij lange niet het vereischte bedrag was verkregen,
zoodat commissarissen hebben besloten van verdere
pogingen om de muziek aan te koopen af te zien.
De leden van den Nederlandschen Weer-
baarheidsbond zullen aan den Koning, hun be
schermheer, bij de voltrekking van zijn huwelijk
aanbieden drie exemplaren van een gedenkpenning,
één in goud, één in zilver en één in brons, op
genomen in een van zwart ebbenhout vervaardigd
kistje, waarvan het deksel in beeldwerk de wapens
van het kon. echtpaar, gekroond met de kon.
kroon, zal vertoonen, benevens de attributen der
Nederlandsche weerbaarheid, en waarbij gevoegd
zal zijn een album, bevattende de namen van al
j de deelnemers. De teekening van den beeldenaar
der medaille is gemaakt door uon heer Herman
Ten Kate en de vervaardiging der medaille opge
dragen aan de stempelsnijders bij 's rijks Munt.