N°. 5704.
Donderdag
A". 1878.
(9 September.
l Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
1 s van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
De alhier zitting houdende commissie voor de
geneeskundige staatsexamens heeft tot arts bevor
derd den heer M. Bolt, med. doctorandus.
Uit het vierde halfjaarlijksche verslag der
vereeniging tot ondersteuning van behoeftige kraam
vrouwen enz. van 1 Januari tot 30 Juni jl. blijkt
dat men meende nog met de meest mogelijke zui
nigheid te werk te moeten gaan en alle niet hoog
noodige uitgaven te moeten vermijden om door
de vergrooting van het reservefonds een eenigszins
vasten bodem te kunnen vormen voor de toekomst.
De bijdragen der leden blijven toch nagenoeg even
groot, maar het ligt in den aard der zaak dat de
veel belangrijker bron van inkomsten, waarop tot
nu toe kon gerekend worden, nl. de giften der
buitengewone leden en donateurs, langzamerhand
afnemenzoo toont reeds nu eene vergelijking der
balansen van het eerste en het tweede jaar van
het bestaan der vereeniging eene belangrijke ver
mindering aan van de laatstgenoemde bron van
inkomsten ten nadeele van het laatste jaar, daar
van 1 Juli 1876 tot 30 Juni 1877 van buitenge
wone leden en donateurs geïnd werd de som van
820, van 1 Juli 1877 tot 30 Juni 1878 slechts
f 637. Het reservefonds bedraagt nu 979 en
zal waarschijnlijk spoedig nog eenigszins stijgen.
Voor de geregelde uitreiking der ondersteuning
werd voortdurend de noodige zorg gedragen. Aan
71 vrouwen werden uitgereikt133 portiën vleesch,
103 rijst, 104 soep, 186 gerookt vleesch, 393
stuks eieren, 555 kan melk en 243 stuks bestel-
beschuiten. Buitengewone ondersteuning werd twee
maal verleend; eenmaal bestaande in een flesch
wijn, een ander maal werd voorzien in het volkomen
gemis aan het noodzakelijkste huisraad en kleeding.
Den 24sten Juni werden tot bestuursleden voor
het volgende jaar gekozen de hh. A. G. Metzlar
(president), G. Eabius GHz. (secretaris), B. E.
Scheltema (penningmeester), B. A. P. Van Dam
en W. E. U. Steyn Parvé. Nog verdient ver
melding de ontvangst van eene eigenaardige gift;
den 23sten Maart nl. werd 6.25 toegezonden
door een onbekende, zijnde de waarde van een
glas champagne in Noordwijk ten behoeve der
vereeniging verkocht.
Uit het thans gedrukt koloniaal verslag over
1878 blijkt o. a., wat aangaat de betrekkingen
met het buitenland, dat de Portugeesche regee
ring bereid is bevonden een verbod tegen den
invoer van oorlogsbehoeften te Deli uit te vaar
digen. Onzerzijds werd aan een door de Britsche
regeering ondersteund verzoek van het Zuid-
Australisch bewind bereidwillig voldaan, dat de
internationale telegraaflijn over Java voor den
nachtdienst mocht worden opengesteld zoolang de
politieke toestand in Europa ten gevolge van de
verwikkelingen in het Oosten gespannen bleef. De
inwilliging van dat verzoek werd ook door de
Britsehe regeering zeer gewaardeerd.
Verschijnselen van godsdienstigen aard onder
de inlandsche bevolking, die schadelijk zouden
kunnen zijn voor ons gezag, deden zich nergens
voor. De godsdienstige beweging, welke, volgens
de beide laatste verslagen, door enkele ijveraars in
eene der afdeelingen van de residentie Batavia
werd opgewekt, vond weinig aanhangers meer. In
't algemeen valt op te merken, dat de massa des
volks het voldoende schijnt te achten slechts en
kele voorschriften van den koran op te volgen.
Zoo is het, vooral in Middel- en Oost-Java, eene
zeldzaamheid dat men personen vindt die de dage-
lijksche gebeden geregeld verrichten. Enkele hoof
den van rang eveBwel nemen die gebeden en an
dere godsdienstige voorschriften getrouw in acht,
zonder dat men hen daarom fanatiek kan noemen.
Het aantal leerlingen op de santri- of priester-
scholen wordt gezegd in verscheidene gewesten
toenemende te zijn, en daar dit voor de betrokken
ouders kosten teweegbrengt, dikwerf ook voor
de huisvesting hunner kinderen elders, meenen
sommige residenten hierin een bewijs van welvaart
te mogen zien.
Wat het gehalte der inlandsche hoofden in de
gouvernements-residentiën op Java betreft, komen
de ontvangen berichten in hoofdzaak met die van
vorige jaren overeen. In den regel is bij hen eene
ijverige behartiging der dienstbelangen slechts
levendig te houden door gestadige coutröle van
de zijde van het Europeesch bestuur. Plichtbesef,
zoo verklaren de meeste residenten, is bij het
inlandsch personeel van hoogen of lagen rang
zelden de drijfveer tot handelenalleen de wensch
om in eene goede verstandhouding te staan tot
de ambtelijk boven hen geplaatsten maakt de
inlandsche hoofden en ambtenaren gevoelig voor
lof of blaam.
Morgen zal op Eik-en-Duinen te 's-Hage
zonder militaire honneurs de begrafenis plaats
hebben van den heer E. Dunkier.
Evenals het dagelijksch bestuur van Den
Haag, heeft de raad zich in zijne gisteren gehou
den zitting slechts gedeeltelijk vereenigd met het
voorstel van curatoren van het gymnasium, be
treffende het personeel dezer instelling. Er is
namelijk met 27 tegen 3 stemmen tot de aan
stelling van nog vier leeraren besloten, t. w. een
voor Latijn en Grieksch op een wedde van 2000,
een voor Nederlandsch, vaderlandsche geschiedenis,
Grieksch en Latijn op een wedde van ƒ2000,
een tweeden voor de wiskunde op een wedde van
ƒ1800, een voor gymnastiek voor 600, en 2°. aan
den amanuensis een bediende toe te voegen op
een wedde van 260. Voorts heeft een levendige
discussie plaats gehad over de bepaling der te geven
lesuren op het gymnasium, welke eindigde met
de aanneming, met 15 tegen 12 stemmen, van
een voorstel van den heer De Jonge, dat de
strekking heeft eene regeling uit te lokken, waarbij
bepaald wordt, dat de lesuren aan het gymnasium
niet zullen beginnen vóór negen uren des morgens,
ten einde geene verwarring in de huishouding der
ouders te brengen.
Het Haagsche genootschap tot verdediging
van den Christelijken godsdienst heeft den heer Chr.
Bühler, predikant te Sernens, in Zwitserland, den
uitgeloofden prijs toegekend voor zijne verhandeling
over de oud-katholieke beweging. Aan zijn mede
dinger, schrijver eener verhandeling met het motto
Hand. V38 en 39, is de zilveren medaille toe
gewezen, indien hij vergunning geeft tot het openen
van zijn naambiljet.
De gemeenteraad van Woubrugge heeft den
wegens ziekte eervol ontslagen hoofdonderwijzer
der openbare lagere school, den heer P. H. Spijker,
levenslang een jaarlijksche toelage van 600
toegekend.
Op voordracht van bestuurders van het
geneeskundig gesticht voor krankzinnigen te De
venter is door den gemeenteraad besloten, daarbij
een tweeden geneesheer te benoemen, die geene
burger-praktijk zal mogen uitoefenen, op eene jaar
wedde van 2000. Voor de betrekking van
leeraar in de geschiedenis en aardrijkskunde aan
de scholen voor middelbaar onderwijs aldaar, open
gevallen door het vertrek van den heer dr. G. J.
Dozy, hebben zich tegen eene jaarwedde van ƒ2000
geene sollicitanten aangemeld. Er zal hu eene op
roeping geschieden tegen een traktement van 2200.
Door den gemeenteraad van Groningen is
benoemd tot leeraar in de natuurwetenschappen
aan de burger-dag- en avondschool de heer S.
Poelman, phil. nat. caud. aldaar. Ter benoe
ming tot leeraar in de staathuishoudkunde aan
genoemde scholen is door Burgem. en Weth. voor
gedragen de heer mr. J. A. Teilegen, advocaat te
Groningen.
Gisternamiddag had te Amsterdam de eerste
overdracht plaats van het rectoraat der nieuwe
gemeentelijke universiteit. De afgetreden rector,"
prof. dr. C. A. J. A. Oudemans, hield daarbij
een uitvoerige rede, waarin de lotgevallen der
jonge instelling sedert hare inwijding op 15 Oct."
1877 werden medegedeeld.
Het nieuw drama van H. J. Schimmel is
getiteld„Juffrouw Bos", en zal door het Neder
landsch Tooneel na 1 October worden opgevoerd»
Mej. Sablairolle, leerling der Tooneelschool, zal
er in optreden.
De commissie, door den koning bij besluit
van 30 Januari 1878 ingesteld tot onderzoek van
het weduwenfonds, heeft het wenschelijk geacht,
dat onderzoek ook uit te strekken tot de burger
lijke ambtenaren, deelgerechtigd in het pensioen
fonds, en zelfs tot hen, die volgens de artikelen
43 enz. der wet betreffende de burgerlijke pen
sioenen, laatstelijk gewijzigd bij die van 21 Mei
1873 (Stbl. na. 64), hunne pensioensbijdrage in
de staatskas storten en wier pensioenen mede
daaruit worden betaald. De minister van binnen--
landsche zaken heeft door tusschenkomst van de
commissarissen des konings eenige opgaven gevraagd
omtrent de bovenbedoelde ambtenaren en de sterkte
hunner gezinnen.
De Argentijnsche regeering heeft in den
laatsten tijd onzen landgenoot prof. Weyenbergh
te Cordova vele blijken gegeven van de waardeering
der diensten, aan het land bewezen door de stich
ting van het nationaal zoölogisch en anatomisch
museum en het Argentijnsch zoölogisch genoot
schap, de oprichting en organisatie eener medische
faculteit aan de aloude San-Carlos-universiteit. De
nationale academie der wetenschappen, voor een
groot deel uit de in Argentina verblijf houdende
Europeesche geleerden samengesteld, heeft ook
harerzijds onzen landgenoot een blijk van hoog
achting willen geven, door met algemeene stemmen
hem tot haren blijvenden president te verkiezen,'
welke benoeming door regeerings-decreet van 8
Augustus 11. is bekrachtigd.
Men verneemt dat de werving voor de
Nederlandsche zeemacht dezer dagen door den
minister van marine voor vreemdelingen geheel
gesloten is. Tot nog toe werden nog van enkele
nationaliteiten bevaren schepelingen aangenomen.'
Door Z. M. den koning is, op voorstel van
den minister van waterstaat, handel en nijverheid,
besloten, eenige van de werklieden, die zijn be
kroond op de te Amsterdam gehouden tentoon
stelling van voorwerpen, door den handwerksman
in vrijen tijd vervaardigd, op 's rijks kosten de
tentoonstelling te Parijs te laten bezoeken. De groep
vertrekt in het laatst dezer maand.
De classis Amsterdam der Christ. Gere-
form. kerk heeft den predikant J. G. Smitt, de
ouderlingen J. Stam, L. Ekhout, Chr. Esveldt
en P. Hildering, benevens den diaken G. Van
Sitteren, van de gemeente te Amsterdam, afd.
Weteringkerk, vervallen verklaard van hun ambt
en lidmaatschap in die gemeente en van geheel
de Christ. Geref. kerk in Nederland, ter zake van
poging tot scheuring, onder misbruik van hun
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZEB COURANT:
PRIJS DER ADVERTENTIES
Grootere letters naar ptaatsnitmt«.
LEIDEK, IS September.