N°. 5588. Zaterdag A". 1878. 4 Mei. Deze Courant wordt dagelijks, met nitzondering van Zon- en Feestdagen, uitgegeven. STADS-BERICHTEN. LEIDSCH DAGBLAD. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden.v.-r.v" f 1.10. Franco per postiV.TKïTK 1.40. Afzonderlijke Nommers 0.02. PRIJS DER ADYERTENTTEN Vtn 16 regelsr.1.05. Iedere regel meer«TVT*. .vvTiV.TV» .v.".a 0.17^. Greotere letters naar plaatsrnhnte. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN, Gezien het adres van ROELAND DE WILDE ROE- LANDSZOON, behanger en stoffeerder, wonende aan de Hoogewoerd N°. 27, daarbij vergunning verzoekende, om in zijne schuur, uitkomende aan de Barbara- en Kaarden- steeg, vóór des morgens 6 a 7 uren tapijten te mogen uitkloppen Gelet op de artt. 6 en 7 der wet van 2 Juni 1875 Staatsblad n». 96) Geven bij deze kennis aan het publiek, dat genoemd verzoek, met de bijlagen, op de Secretarie dezer gemeente ter visie gelegd is; alsmede dat op Vrijdag den 17den Mei aanst., 's voormiddags te elf uren, op het Raadhuis gelegenheid zal worden gegeven om bezwaren tegen dat verzoek in te brengen. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Leiden, V. D. BRANDELER, Burgemeester. 3 Mei 1878. E. KIST, Secretaris. LEIDEN, 8 Mei. De leden van het hooggerechtshof van Ne- derlandsch Indië hebben door tusschenkomst van hun collega, den hier te lande met verlof aanwe zigen raadsheer mr. B. De Groot, aan den ten vorigen jare afgetreden vice-president van dat college, den heer mr. J. De Wal, als een zichtbaar blijk van vereering, hoogachting en vriendschap overhandigd een in de fabriek van de heeren Van Kempen vervaardigden zilveren inktkoker, versierd met een fraai gedreven beeld van Themis en met de inscriptie: „Het hooggerechtshof van Neder- landsch Indië aan mr. J. De Wal, van 3 Mei 1852 tot 3 Mei 1877 raadsheer in en vice-pre sident van dat college." Wij vernemen dat Maandag a. s. onze vroe gere stadgenoote, de bekende schrijfster mevrouw Elise Van Calcar, het voorrecht zal hebben hare vijfentwintigjarige echtvereeniging met den heer H. C. Van Calcar te gedenken. Voor hare vrien den en vereerders zullen er ongetwijfeld alleszins redenen bestaan om in dit feest een hartelijk deel te nemen. Gisteren werden in Den Haag toegelaten voor de Fransche taal de heerenB. H. Hansen, uit Lisse, en J. Slavenburg, uit Dordrecht; voor het teekenenJ. H. Bodegraven, uit 's-Hagevoor de wiskunde: J. Van Andel, uit Dordrecht; K. Benjert, J. S. De Groot, A. Van der Steen en L. Vermaas uit Leiden, en F. Stel, uit Noordwyk. De minister van waterstaat, handel en nijver heid maakt bekend, dat aan de Kamers van koop handel en fabrieken te Amsterdam, Rotterdam, Dordrecht, Middelburg en Leiden verzonden is een schrijven van den consul-generaal der Nederlanden te Bloemfontein, inhoudende voorstellen tot be vordering van den handel in Nederlandsche pro ducten op Zuid-Afrika. Uit het jaarverslag omtrent den toestand der spaarbank voor Noordwijk en omstreken blijkt, dal deze zoo nuttige instelling in bloei toeneemt. Op 1 Januari 1878 waren er 239 deelhebbers, tegen 186 op 1 Januari 1877 en tegen 26 op 1 Januari 1873, het jaar der oprichting. Aan kapitaal en renten was verschuldigd f 21,162,83'/j. De grootste inleg in 1877 bedroeg f 1715.85, de kleinste f 12, gemiddeld f 88,55. Hoewel de fondsen der spaarbank nog niet zoodanig belegd zijn als wenschelijk werd geacht, kan daarin voor alsnog geene wijziging gebracht worden, omdat er te hooge rente wordt uitbetaald. Evenwel bleek ook op dat punt de toestand in het afgeloopen jaar iets verbeterd te zijn. Z. M. de Koning verleende gisteren par ticuliere audiëntie. Zaterdag te elf uren zal Z. M. de fabriek van stoom- en andere werktuigen be zoeken en te halftwee heeft de eerste-steenlegging van de Kweekschool plaats. Gisteravond was er diner ten hove van 24 couvertsgenoodigd waren de commissarissen des Konings in de verschillende provinciën, benevens de kamerheeren van Z. M. in buitengewonen dienst. Door den Koning daartoe uitgenoodigd, heeft de heer Caramelli eergis teravond ten hove eene kunstbeschouwing gegeven. Prins Hendrik wordt morgen uit Parijs in de hoofdstad verwacht. Prins Alexander is door een ongemak aan den voet verhinderd over te komen. Z. M. nam heden te elf uren de tentoonstelling van sapverfteekeningen (Arti) in oogenschouw en begaf zich omstreeks halfeen naar het Blindeninsti tuut op de Heerengracht. Z. M. wordt a. s. Maandag middag van Amsterdam per Hollandsche spoor in de residentie terugverwacht. De gemeenteraad van Rotterdam heeft giste ren het voorstel van den heer Yan Gennep tot oprichting van een droogdok voor rekening der gemeente aangenomen en besloten dat de exploita tie in eigen beheer zal plaats hebben. Door wijlen mej. A. Vastwijl en wijlen den heer J. Yan Yeggelen zijn legaten gemaakt aan het Gereformeerde Oranje-Weeshuis te Huizen, door de eerste een van f 1000, door laatstge noemde een van f 200. De minister vau binnenlandsche zaken heeft bepaald dat wegens het ontslag van mr. J. H. Geertsema Czn. de verkiezing van een lid der Tweede Kamer in het hoofdkiesdistrict Arnhem zal plaats hebben 28 Mei e. k., en dat, zoo her stemming noodzakelijk is, die zal geschieden op 11 Juni. De „Willem Barends" vertrekt Zondag ochtend te zeven uren naar zee. Denzelfden morgen te vier uren moeten al de tochtgenooten aan boord zijn. De heer Tegelberg, directeur van de Stoom vaartmaatschappij „Nederland" die een der voor standers is van de Kweekschool voor machinisten, welke men in ons land wenscht op te richten, ont ving f 5000 voor deze kweekschool van een gever, die ongenoemd wenscht te blijven. Het stoomschip „Prins Hendrik", van Nieu- wediep naar Batavia, is eergisteren te Napels aan gekomen en heeft gisterochtend de reis voortgezet. Eerste Kamer. Heden zijn unaniem aangenomen al de aan de orde gestelde ontwerpen, alleen dat betreffende de beëedigde vertalers met 24 tegen 10 stemmen. Dit en de wijziging der wet op het notarisambt gaven enkel aanleiding tot discussie. Morgen te elf uren zijn de ove rige ontwerpen aan de orde, met uitzondering der bedelarijwet en de onteigeningswet Amersfoort Nijmegen. Z. M. heeft G. H. J. Souman, commies ter inspectie van de directe belastingen, invoerrechten en accijnzen te Zwolle, belast met de waarneming van de controle der gemelde middelen te Dokkum aan P. J. Heyning, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als schoolopziener in het 7de schooldis trict van Noord-Holland; goedgekeurd dat P. A. Derks, burgemeester der gemeente Nijeveen, bij besluit van den raad dier gemeente, dd. 30 Maart jl., voor den tijd van zes jaren is benoemd tot secretaris, onder de bij besluit gestelde voorwaarde met 1 Juni a. s. den kapitein der 2de kl. van het corps mariniers J. A. Zaal, ter zake van in en door den dienst ontstane lichaamsgebreken, op een pensioen gesteld van f 900 en een verhoo ging ter somma van f 75 'sjaars, voor werkelijk verblijf in militairen dienst in 's rijks overzeesche bezittingen enz.; bij het corps mariniers bevor derd tot kapitein der 2de kl., den 1 sten luit. jhr. W. F. Clifford Kocq van Breugel, en tot lsten luit. den 2den luit. J. A. H. Jockin; den 2den luitenant J. M. Rappard, van het 1ste regiment vesting-artillerie, op zijn verzoek, zonder bezwaar der schatkist op non-activiteit gesteld, in afwach ting dat omtrent hem nader zal worden beschikt; den bode bij het depart, van marine W. J. Baye, zich schrijvende W. J. Baay, uithoofde van ruim vijfenzestigjarigen ouderdom, met den laatsten Juni a. s., eervol uit die betrekking ontslagen, onder toekenning van pensioen, en in zijne plaats benoemd tot bode, den vasten knecht K. P. C. De Bazelbij den geneesk. dienst van het leger in Oost-Indië be noemd tot officier van gezondheid 2de klasse, den student voor genoemden dienst (arts) P. J. Hijmans van Anrooyaan den Oost-Ind. ambtenaar mr. J. D. Yan Kuyk, laatstelijk gesteld ter beschikking van den resident van de Preanger regentschappen, speciaal om belast te worden met griffiers-werk zaamheden bij den landraad te Tjandjoer, thans met verlof hier te lande, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend uit 's lands dienst. Het voorloopig verslag van het afdeelingsonderzoek der wet op het lager onderwijs is thans verschenen. Het is een zeer uitvoerig stuk, beloopende, zonder de bijlagen, 54 pagina's folio druk. Het volgende is aan de algemeene beschouwingen en het oordeel over de voornaamste onder- deelen ontleend. In al de afdeelingen werd de strijd hervat over de verhouding van openbaar en bijzonder onderwijs. Door verscheidene leden werd opnieuw beweerd, dat den voorstanders van het bijzonder onderwijs sedertjaren stuitend onrecht wordt aangedaan. Om aan dat onrecht een einde te maken en verzoening teweeg te brengen tusschen de strijdende partijen, was ook het door den minister Heemskerk aangeboden wetsontwerp eene bittere teleur stelling geweest. De tegenwoordige voordracht had nog eene veel wijdere, meer afkeurenswaardige strekking. De bestaande grieven zouden bij de aanneming daarvan, in hooge mate nog meer toenemen. Naar het oordeel van verscheidene dezer leden zou dón alleen aan het grond wettig voorschrift der eerbiediging van ieders godsdienstige begrippen bij de regeling van het openbaar onderwijs volkomen worden voldaan, wanneer de neutrale school als aanvulling werd beschouwd, zoodat zij, die aan zulk eene school de voorkeur geven, daarop hunne kinderen konden doen onderwijzen, maar daarnevens confessioneele staats scholen bestonden, gelijk men die in Pruisen heeft gekend. Als surrogaat zou echter eenigermate kunnen dienen het stelsel van verplicht subsidie aan de bijzondere scholen, naar algemeene regelen bij de wet vast te stellen. Hierbij wordt verwezen naar de nota's van den heer Van Nispen en van acht leden der antirevolutionaire! partij. De groote meerderheid in de afdeelingen vereenigde zich daarentegen ten 'volle met de beschouwingen der Memorie van Toelichting over het thans behandelde hoofd punt. Ze kan niet anders dan met de hoofdstrekking der voorgedragen wet ingenomen zijn. Overtuigd dat de volks school, zooals men die in 1848 en 1857 heeft gewild, voor eene natie als de onze past en in het belang der al gemeene beschaving en volksontwikkeling krachtig moet worden gehandhaafd, juichte zij de poging toe om aan de hoo- gere eischen, die zich allengs met opzicht tot het onder wijs op die school hebben doen gelden, te voldoen. Een deel der leden meende, dat de minister ten opzichte van die eischen over 't geheel het juiste midden had getroffen. Anderen vreesden dat hij te ver was gegaan en hervor mingen voorstelde, die nog niet bereikbaar schenen. Weder anderen geloofden dat hij al te schroomvallig, al te ge matigd was geweest. Zij waren geneigd het: «dankbaar, maar niet voldaan," uit te spreken en vleiden zich, dat uit den smeltkroes der discussie eene meer aan rechtmatige verwachtingen beantwoordende wet zou voortkomen. Enkele leden meenden dat bij de tegenwoordige in richting der rijkskweekscholen de opleiding der onder wijzers niet practisch genoeg was. Het denkbeeld des ministers om de oprichting van gemeentelijke onderwij zerskweekscholen van rjjkswege door krachtigen getdelijken bijstand aan te moedigen, vond, met het oog op het voort durend gebrek aan onderwijzend personeel, toejuiching of bijval. De wijze, waarop die ondersteuning in het ontwerp wordt toegezegd, wekte echter eenige bevreemding. Er werd erkend dat uitbreiding en versterking der normaal lessen met de vermeerdering der kweekscholen hand aan hand moest gaan. Sommige leden hingen een zeer ongun stig tafereel op van de tegenwoordige opleidingsklassen. Verscheidene dezer leden wilden verdergaan dan de regeering en onder eenige waarborgen van leeftijd en bekwaamheid de kweekelingen ook in 't vervolg tot het geven van on derwijs op de school toelaten. Wat de bezoldiging betreft, door enkele leden werd

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1878 | | pagina 1