Ai 1877.
iV. 5320
Woensdag
20 iuni.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
Het zal den Uitgever aangenaam zijn
wanneer de voor het 's avonds verschijnende
nummer bestemde ADVERTENTIËN steeds
's middags uiterlijk vóór vier uren worden
ingezonden. De plaatsing van na dat uur
ontvangen Advertentiën moet zoowel van
de plaatsruimte als andere omstandig
heden afhankelijk gesteld worden en is dus
niet altijd zeker.
Nederlandsche Boter en Kaas.
,&CP -
L EID 8 C H mm DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT:
Voor l.eiilon per 3 maanden1.10.
Franco per postn 1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
PRIJS DER ADVERTENTIE»
Van 16 regels1-05.
Iedere regel meer0.1 IJ.
Crootere letters naar plaatsruimte.
De geschiedenis der aanvankelijke verheffing van
de maar al te lang veronachtzaamde kunstindustrie
hier te lande is een leerrijke geschiedenis. In haar
toch heeft men een afschaduwing van den gewonen
loop der zaken in Nederland, die zich oDgeveer
volgenderwijze pleegt toe te dragen.
Evenals elke kleine natie bezit ook de onze
niet genoeg mannen van buitengewone ontwikke
ling, om in elk vak van wetenschap of kunst
de eminentsle voorgangers in geheel Europa opte
leveren. Niets trouwens is natuurlijker dan dat:
of zou het geen dwaasheid zijn in een rijkje als
het onze even veel mannen met een scheppende
of organiseerende kracht te willen zoeken als b. v.
in Noord-Duitschland, Erankrijk of Oostenrijk?
Wat echter wel degelijk niet tot eer van zulk
een klein volk strekt, is dat het zich niet ten
nutte tracht te maken wat het van die grootere
volken kan leeren. Aan middelen daartoe ontbreekt
het zeker niet bij de reeds zoo aanmerkelijk verbe
terde en zich uitbreidende communicatie.
Aan die achterlijkheid in het overnemen van het
nieuwe, het betere van elders maakt men zich
niet schuldig dan ten nadeele ook van stoffelijke
belangen en welvaart. De wereldtentoonstelling te
Weenen leverde het sprekend bewijs, dat op dien
tijd de voortbrengselen onzer nijverheid zoo wei
nig voldeden ook aan de matigste eischen der
kunst, dat er van mededinging met het buitenland
geen sprake kon zijn. Alleen door de krachtigste
pogingen om het verzuimde in Ie halen po
gingen, waaraan liet in den laatsten tijd gelukkig
niet heeft ontbroken kan Nederland zijne
eervolle plaats op de wereldmarkt der kunst
industrie hernemen.
Dat alles, zeiden wij, was een leerrijke geschie
denis, en dat zeiden wij met grond. Een tentoon
stelling toch van anderen aard, dezer dagen in het
buitenland gehouden, heeft bevestigd, wat reeds
vroeger meermalen van terzijde was geopperd, dat
een andere tak van bedrijf, een onzer rijkste
bronnen van welvaart, met achteruitgang wordt
bedreigd, wederom dewijl wij ons de vorderingen,
in het buitenland op te merken, niet ten nutte
hebben gemaakt. Wij bedoelen de expositie van
melk- en zuivelbereiding, te Hamburg gehouden
van 28 Febr. tot 5 Maart dezes jaars. Uit het
rapport nl., door commissarissen der Nederland-
sche regeering, de hh. Th. J. Waller en W. Sluis
uitgebracht, blijkt o. a. dat, wat de expositie der
kaas betreft, ons land met het buitenland kon
wedijveren, doch bij die der boter kwam het com
missarissen voor, dat Nederland, wat de bewer
king aangaat, verre bij het buitenland achterstaat.
„Dat de Nederlandsche boter," zoo vervolgt het
rapport, „voor het tegenwoordige nog zoo hoog
staat aangeschreven, is naar ons oordeel eensdeels
het gevolg van de gelukkige gesteldheid des bo
dems, anderdeels teren op ouden roem. Indien
Nederland op dit gebied niet zijn beste krachten
inspant, veel meer dan het totnntoe deed, de
wetenschappelijke beoefening aan de practijk toe
voegt, dan zal de tijd niet verre zijn, dat het
geheel door het buitenland wordt overvleugeld."
Gold het dus bij de industrie verwaarloozing
van de eischen der kunst, bier is 't veronacht
zaming van die der wetenschap. Behartiging ver
dienen dan ook de wenken, in het rapport der
regeeringscommissarissen voorkomende, waar zij
er op wijzen, dat Nederland, al heeft het met de
landbouwschool te Wageningen een begin gemaakt
op wetenschappelijk gebied, daarom niet minder
groote behoefte heeft aan meer inrichtingen voor
onderwijs, vooral ook voor vrouwen, op wie veel
al de leiding rust, waar de melkerij de hoofdzaak
is. In dit opzicht kan Nederland een voorbeeld
nemen aan Finland daar zijn van rijkswege reeds elf
scholen voor meisjes opgericht om zoodoende
practisch als wetenschappelijk het kaas- en boter-
maken te leeren, terwijl twee door het gouver
nement bezoldigde waudelleeraressen aan de boerin
nen onderricht geven.
Zie, dat zijn gegevens, die heel wat duidelijker
sprekeu dan de fraaiste redeneeringeu. Maar nu die
cijfers en feiten eenmaal bekend zijn, wordt de
verantwoordelijkheid des te grooter voor hen, die
verzuimen mochten ze in aanmerking te nemen.
Teren op ouden roem is hier geen duurzame
grondslag, evenmin als pakschuiten 't op den duur
tegen spoortreinen kunnen uithouden.
£EUME]Vj 19 «Juni.
Er bestaat gelegenheid tot verzending der
correspondentie naar Ned.-Indië door middel van
het stoomschip „Drenthe", van de Rotterdamsche
Lloyd, waarvan het vertrek uit Rotterdam op 23
dezer is bepaald. Behalve naar Batavia zal eene
brievenmail naar Padang worden verzonden. De
gedrukte stukken en monsters van koopwaren
behooren uiterlijk in den avond van den 22sten
en de brieven den volgenden dag 's morgens vóór
10 uren te Rotterdam aangekomen te zijn.
Uit het verslag van den toestand der ge
meente Leiden over het jaar 1876, door Burg.
en Weth. den Gemeenteraad aangeboden, blijkt
dat de werkelijke bevolking op 31 December 1875
bestond uit 19386 mannen, 21338 vrouwen,
totaal 40724; vermeerdering door geboorte 776
m., 750 vr.vermeerdering door vestiging in de
gemeente 1254 in., 1058 vr.de vermindering
door sterfte bedroeg 545 m., 525 vr.door ver
trek uit de gemeente 1060 m., 2194 vr.zoodat
de bevolking op 31 December 1876 was 19737
m., 21561 vr., totaal 41298. Hieronder zijn be
grepen behoorende tot de landmacht 831 ui., 80
vr.gevangenen 7 m. en 1 vr. De bevolking is
alzoo sedert het vorig jaar toegenomen met 574
zielen. Het getal geborenen was 776 m., 750 vr.
levenloos aangegevenen 45 m., 37 vr. Sterfte in
de gemeente, zonder levenloos aangegevenen, na
aftrek van de elders woonplaats hebbenden (73)
en met inbegrip van de alhier woonachtigen in
andere gemeenten overleden (30), 545 m 525 vr.
Getal huwelijken 342. De verhouding van het
getal overledenen tot het cijfer der bevolking was
in 1876 1 op 37.10, in 1875 1 op 34.98, in
1874 1 op 36.55, in 1873 1 op 34.57 en in
1872 1 op 36.00; gemiddeld over de laatste 5
jaren 1 op 35.84 zielen. Van de 1070 overlede
nen hadden 656 den leeftijd van 10 jaren nog
niet bereikt. Het getal overledenen in het aca
demisch ziekenhuis bedroeg over het afgeloopen
jaar 114; van dezen waren 50 woonachtig in
andere gemeenten.
De minister van oorlog heeft benoemdtot
voorzitter der commissie, ten overstaan van welke
dit jaar te Breda het examen van toelating tot
de kon. milit. academie zal worden afgenomen,
den hoogleeraar dr. J. J. De Hollandertot leden
de heeren dr. L. Aronstein, J. L. Cluysenaer en
C. Van Aller, leeraren aan de kon. milit. acad.
den lsten luit. der art. N. C. Grotendorst en den
lsten luit. der inf. M. II. J. Plantenga, beiden
werkzaam aan de kon. milit. acad.de heeren
J. Versluys, leeraar aan de r. h. b. te Groningen
W. Krelmg, aan die te Utrecht; dr. H. Bron-
gersma, leeraar aan de gem. h. b. te Leiden; J.
11. Dijkman, aan die te Dordrecht; M. J. A.
Masthoff, aan die te Delft; J. W. Bonte, aan de
r. h. b. te Zalt-Bommel; B. Dingemans, leeraar
aan de gem. h. b. te Zutphendr. V. A. Julius,
leeraar aan de r. h. b. te Roermond; dr. G. J.
Dozy, leeraar aan de gem. h. b. te Deventer;
C. E. Koch, aan die te Schiedamen C. Van
Kempe Valk, leeraar aan de r. h. b. te Winters
wijk; tot secretaris, den lsten luit. der inf. J.
Van den Berg, werkzaam aan de kou. mil. acad.
Nader blijkt, dat een brief van rouwbeklag
namens het Leidsche studentencorps reeds aan
Z. M. den Koning is opgezonden en dat het adres,
Z. M. later aan te bieden, bepalingen omtrent de
examens der nieuwe wet op het h. o. betreft.
Van verschillende zijden is te Amsterdam
het plan gemaakt op den dag der begrafenis van
H. M. de Koningin den volksrouw door uiterlijke
teekenen kenbaar te maken, o. a. door het heel
of half sluiten van winkels en kantoren, het uit
steken eener rouwvlag of onze nationale vlag met
een omfloersden oranjestrik enz.
Tot dusverre zijn toegelaten als leerling
apotheker de heeren B. J. H. Grevers, E. J. J.
Hanssen, M. A. Roepman, E. J. Wolff, A. N.
Vechtman, H. J. Hüpscher, en verder de dames
J. Grendel, G. Stheeman, D. E. Arentz, M. C.
Van der Linden en B. Van Gelder.
Aan de thans geëindigde eindexamens aan
de Kon. militaire academie te Breda is door 7
cadets niet voldaande overigen kunnen hunne
officiersaanstelling eerstdaags tegemoet.zien. Door
drie officieren van de applicatieschool is mede niet
aan 't examen voldaan; deze blijven dus nog een
jaar aan die school werkzaam.
De hooge raad heeft, overeenkomstig de
voordracht van heeren advocaten te 's-Graven-
hage, tot leden van den raad van toezicht en
discipline voor de orde van advocaten bij den hoogen
raad bij periodieke aftreding, herbenoemd mr. G.
M. Van der Linden, en tot vervulling der vaca
ture, ontstaan door de benoeming van mr. P. L.
EBlussó tot lid van de gedeputeerde staten van
Zuid-Holland, benoemd den advocaat mr. D.
Van Eek.
Z. M. heeft benoemd tot controleur der
dir. bel. en van liet kadaster te Rotterdam A. R.
Witkop Koning, te 's-Boschte 's-Bosch R.
Ni col ai, thans landmeter 3de kl. bij het kadaster
te Arnhem; tot bewaarder van de hyp. enz. Ie
Maastricht, A. G. F. Holtrop, thans te Assen.
Gemengd Nieuws.
Tot hedenmiddag te vijf uren waren
aan het station alhier ruim 2300 plaatskaartjes
voor morgen genomeD.
Hedenmiddag is opdeZijdgrachthet
twaalfjarig dochtertje van L., aan het spoelen
zijnde, te water geraakt, doch spoedig door haar
vader gered.