LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 5144.
Vrijdag
A0. 1876.
17 November.
PRIJS DEZER COURANT:
▼oor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER AD VERTE JiTIENi
Van 16 regela1.05.
Iedere regel meer0.17».
Grootcre letters naar plaatsruimte.
STADS-BERICHTEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN,
Gezien het adres van PETRUS YREEM, om vergun
ning voor het oprichting van eene Spektlayenj en Rookerij
in het pand in de Diefsteeg N°. 1 alhier:
Gelet op de artt. 0 en 7 der wet van 2 Juni 1875
Staatsblad n°. 95);
Geven bij deze kennis aan het publiek, dat genoemd
verzoek, met de bijlagen, op de Secretarie dezer gemeente
ter visie gelegd is; alsmede dat op Donderdag den 30sten
November aanst., 's voormiddags te elf uren, op het Raadhuis,
gelegenheid zal worden gegeven om bezwaren tegen dat
verzoek in te brengen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. n. BRANDELER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 16 November 1876.
LEIDEN, 16 November.
Door de Maatschappij voor Toonkunst werd
gisteravond in de Stadszaal het eerste gewone
concert gegeven. Het schoone programma werd op
even schoone wijze uitgevoerd. Mej. Gripekoven
deed zich meer dan een vorige maal als alt-zangeres
van bijzonder gunstige zijde kennen en gaf be
wijzen dat zij ook wat hare voordracht betreft
belangrijke vorderingen heeft gemaakt. Zij mocht
voor de uitvoering der aria uit de „Samsou" eu
de liederen van Brahms, Rubinstein en Ililler,
vooral voor wat de laatste voordracht betreft, de
dankbaarheid van het uitgelezen publiek, dat
thans iu grooter getale dan bij het vorige buiten
gewone concert was opgekomen, ondervinden. Niet
minder was dit tevens het geval met den heer
Vreeswijk, die met zijn beide schoone voordrach
ten op de viool het auditorium wist tc boeien. Het
orkest der Maatschappij, op een paai uitzonderin
gen na thans geheel uit Leidsche krachten bestaande,
kweet zich dapper van zijn taak. In de symphonic
van Haydn vooral muntte het uit door de dege
lijke samenwerking en vervulden de eerste violen
hunne partij verdienstelijk. Ongetwijfeld zal dit
concert bij allen die het bijwoonden een aange-
namen indruk achterlaten en belooft 't onder lei
ding van den heer Wetrens, ook voor de volgende
uitvoeringen veel goeds.
Tot notaris binnen het arrondissement Leiden,
ter staudplaats de gemeente Voorschoten, is be
noemd de heer D. K. J. Schoor, candidaat-notaris
te Amsterdam.
Directeuren van Teyier's stichting en de
leden van Teyier's godgeleerd genootschap hebben
den lOden dezer uitspraak gedaan over vier ver
handelingen, die hun ter beantwoording van de
in 1874 uitgeschreven prijsvragen waren toege
zonden. Twee daarvan betroffen het onderwerp
„Geschiedenis en beoordeeling van den stelregel
de vrije kerk in den vrijen staat." De eene, een
oppervlakkig vertoog over een klein onderdeel van
de vraag, kon volstrekt niet in aanmerking ko
men; in de tweede, in 't Fransch, eene welge
stelde populaire beschouwing over Cavour's stel
regel en de toepassing daarvan in Roomsch-Katho-
lieke landen, was het onderwerp niet breed genoeg
opgevat. De twee andere verhandelingen strekken
tot beantwoording van de vraag: „Wat leert de
volkenkunde op haar tegenwoordig standpunt aan
gaande 's menschen godsdienstigen aanleg?" De
eerste leverde de meest doorslaande bewijzen van
des schrijvers onbevoegdheid, van gemis aan we
tenschappelijke methode en van diepe onkunde;
in de tweede, in het Duitsch, was de vraag zoo
volledig beantwoord, dat men besloot den schrijver
te bekronen, die bleek te zijn de heer Julius Hap-
pel, predikant bij de gereformeerde gemeente te
Bützow, in Mecklenburg-Schwerin.
Als nieuwe prijsvraag wordt voorgesteldMet
het oog op de historische en archaeologische onder
zoekingen van den laatsten tijd vraagt het genoot
schap „eene geschiedenis van de christeJijke ge
meente te Rome, van haar ontstaan tot omstreeks
het midden der derde eeuw". Tevens herhaalt het
genootschap de reeds voor het jaar 1875 uitge
schreven vraag, waarop geen antwoord ingekomen
is„Eene geschiedenis van de christelijke zeden
leer gedurende het tijdvak des Nieuwen Testa
ments". De tijd der inzending vau de antwoorden
wordt gesteld vóór of op den eersten Januari 1878.
Gisteren zijn in Den Haag voor het middel
baar onderwijs toegelaten de heereuE. A. R.
Beekman, van Gorcum, voor Duitsche taal- en
letterkunde; L. Bouman Jz., van lloorn; II. J.
Snijder, van Amsterdam; en J. W. Weevers, van
Rotterdam, voor boekhouden. Afgewezen werden:
1 candidaat voor Nederl. taal- en letterkunde en
1 voor Fransche taal- en letterkunde.
Bij de academie „Minerva" te Groningen
zijn den 14deu dezer voor het eerst ook twee
jongejuffrouwen wegens uitstekende vorderingen in
de teekenkunst bekroond, nl. mej. Post, met
de kleine koninklijke, en mej. Adriani (van Zuid-
broek) met de academische medaille.
Uit een staat van den uilslag van het na-
jaars-examen 1. o. van 1876 in de verschillende pro
vinciën, blijkt dat er van de 1833 candidaten, die
zich voor eenig examen hadden aangemeld, 1726
het hebben afgelegd; aan 977 zijn akten toege
wezen, aan 735 deze geweigerd. Enkelen hebben
zich onder het examen teruggetrokken; vandaar
een verschil van het cijfer der afgelegde examens
met dat der geslaagden en afgewezenen. Sommigen,
die onder de rubriek huisonderwijzers en huis-
onderwijzeressen voorkomen, deden slechts voor
een, anderen voor meer vakken examen. Het aan
tal hulponderwijzers is in 1876 met 363 toege
nomen. Evenwel acht men dit getal nog niet in
evenredigheid met de vermeerderde behoefte aan
onderwijzers.
Aan de Utrechtsche hoogeschool is gisteren
bevorderd tot doctor in de rechten de heer J. L.
Visser, van Amersfoort.
Door den Amsterdamschen gemeenteraad is
gisteren o. a. besloten tot het verleenen van eer
vol ontslag aan den heer J. Braet v. Ueberfeldt
als leeraar in het teekenen aan de hoogere bur
gerschool voor meisjes. De voordracht van B. en
Ws. tot het geven van namen aan eeuige nieuw
aangelegde wegen eu straten is aangenomenzoo
dat de namen Pancras, Boerhaave, Swammerdam
en Leeuwenhoek zijn vastgesteld. Aan de rege-
lings-comraissie der in 1877 te houden tentoon
stelling van kunst, toegepast op nijverheid, is voor
die tentoonstelling een subsidie van 2000 toe
gekend, benevens 1500 voor uitloving van prij
zen en premiën voor de beantwoording van prijs
vragen. Een voorstel betreffende het aanleggen
eener kade aan de Nieuwe Vaart is uitgesteld.
Aau het einde der zitting werd door het raadslid
Feith eene interpellatie tot het dagelijksch be
stuur gericht betreflende het gegeven verlof aan
den hoofdonderwijzer der kostelooze school no. 17,
tot het laten zingen van leerlingen dier school
op den stads-schouwburg. Uit het door den wet
houder voor het onderwijs gegeven antwoord is
gebleken, dat B. en Ws. geen bezwaar hebben
gezien om het verzoek van den hoofdonderwijzer
in te willigen, om in dit bijzonder geval, bij ge-
I legenheid van de opening van het Noordzee-kanaal,
1 waarmede de opvoering in den schouwburg in
verband stond, toe te staan eenige kinderen een
I paar coupletten te laten zingen, hetgeen niet
op het tooneel zelf, maar achter de schermen
plaats had.
De Nederlandsche Maatschappij tot bevor
dering der pharmacie heeft zich met een adres
tot den minister van binnenlandsche zaken gewend
ter zake van liet pharmaceutisch onderwijs aan
de hoogescholen. Zij brengt tevens een ontwerp
voor pharmaceutisch onderwijs onder de aandacht
des ministers. Art. 42 der wet op het hooger
onderwijs bepaalt, dat bij de faculteit der wis-
en natuurkuude onderwijs zal worden gegeven,
onderl. in de artsenijbereidknnde. Tot dit onder
wijs nu belmoren liaars inziensI. pharmaceutische
botanie, pharmacognosie, microscopie. II. pharma
ceutische chemie. III. galenische pharmacie, phar
maceutische techniek, recepteerkunde, en tot de
hiervoor noodzakelijke hulpmiddelena. een phar-
macognotisch kabinet met herbarium van medici
nale planten en annexe werkplaats voor miscros-
copie, verbonden aan den hortus botauicusb.
een pharmaceutisch laboratorium, ingericht met
de nieuwste hulpmiddelen ook ter bereiding der
galenische praeparaten, benevens annexe model
apotheek. De onder II aangegeven afdeeling om
vat voorzeker het voor de pharmaceuten meest
belangrijke deel van het onderwijs. Bij deze moet
de verkregen en op ruime schaal voortgezette
studie der algemeene scheikunde iu pharmaceu
tische, toxicologische, pathologische en hygiënische
richting toegepast worden, en zal dit goed kunnen,
geschieden, dan is het onder b. genoemde phar
maceutische laboratorium onmisbaar. Het onder
III genoemde onderricht moet, als een onderdeel
der pharmacie, voor de practische vorming der
jongelieden van overwegend belang geacht worden.
Dr. J. Van Leeuwen is benoemd tot derden
praeceptor aan het stedelijk gymnasium te Amster
dam, en aan dr. Van Hennekeler tijdelijk opge
dragen het onderwijs in de natuurkunde aan de
hoogere burgerschool met driejarigen cursus aldaar.
Het stoomschip „Java", van Batavia naar
Nieuwediep, is 14 dezer te Gibraltar aangekomen
en heeft des namiddags de reis voortgezetde
„Prinses Amalia", van Nieuwediep naar Batavia,
is 14 dezer des ochtends te Port Said aange
komen.
De prov. staten van Utrecht hebben ƒ40,000
toegestaan als subsidie voor de droogmaking der
Tienhoven-Maarseveeusche plassen
De postadministratie van het Duitsche rijk
maakt in den „Reichs-Anzeiger" bekend, dat, te
beginnen met 15 November, voor de postwissels
naar Nederland de Nederlandsche gulden wordt
berekend op 1 mark 71 penningen.
Voor de commissie uit het gerechtshof te
Leeuwarden hebben Dinsdag 4 adspiranten aau
het examen voor het notaris-ambt deelgenomen,
en is aan den heer W. Westra, te Kollum, het
getuigschrift van bekwaamheid uitgereikt.
Volgens het aangeboden wetsontwerp tot
definitieve vaststelling der koloniale huishoudelijke
begrooting van Curasao voor het dienstjaar 1877
beloopeu de uitgaven ƒ517,301.68, de middelen
ƒ400,501, dus de bijdrage uit 's rijks schatkist
ƒ116,800.68. Het totaal der uitgaven door deu
gouverneur, na verkregen goedkeuring van deu
kolonialen raad, bij verordening van 6 Juli 1876
voorloopig vastgesteld, bedraagt 516,585.76,
terwijl de middelen aldaar eveneens werden geraamd
op ƒ400,501.
De consul-generaal der Nederlanden te
Londen heeft tot vice-consul der Nederlanden te
Aberdeen benoemd Paul Ludwig aldaar.
Volgens een bericht uit Bern aan de „Weser