N°. 5119.
Donderdag
A0. 1876.
19 October.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke IS'ommersn 0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 16 regels1.05.
Iedere regel meer0.17J.
Grootere letters naar plaatsrnimte.
STADS-BEItlCHTEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN,
Gezien art. 8, 1ste alinea, der wet van 2 Juni 1875
(Staatsblad n°. 95) tot regeling van het toezicht bij het
oprichten van inrichtingen die gevaar, schade of hmder
kunnen veroorzaken.
Brengen bij deze ter algemeene kennis dat door hen
vergunning is verleend aan JOHANNES ALOYSIÜS BOTS
en zijne rechtverkrijgenden tot het oprichten eener leer
looierij in het woonhuis en den tuin van liet perceel aan
de Langegracht N°. 80 alhier.
En geschiedt hiervan openbare kennisgeving door plaat
sing in de Leidsche Courant.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. D. BRANDELER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 18 October 1876.
EKI»EN>, IS October.
Tot hoogheemraad van Rijnland is benoemd
de heer D. W. P. Wisboom van Giessendam.
Gedurende de tweede helft der maand Sep
tember zijn aan het postkantoor alhier bezorgd
de volgende brieven, die wegens onbekendheid
der adressen niet bezorgd konden worden: Heems
kerk, Alphen; mevr. Prins Van Kinkhoven, wed.
Numau, Horst, J. Nijkerk, F. J. Van Straaten,
Kuhler, L. Kammin, K. Thiman, AmsterdamP.
Lomans, Brakel; M. Vlasveld, Den Burg; Van
Gistel, M. Schuuliug, W. Mosier, De Groot, wed.
B. Nijenhuysen, P. G. A. Langeveld, W. Ger-
bens, Trappenberg, 's-GravenhageJ. R.Miedema,
Groningen; Verlinden, Harderwijk; mej. A. Ploe-
mes, Kempten; P. Hoogendoorn, Nieuw-Helle-
voet; mej. M. Mang, J. Mulder, Rotterdammej.
C. J. Langeveld de Groot, SassenheimM. R.
Gantz, Zwolle; J. Van Oosten, niet vermeld.
BriefkaartenA. J. Jansen, H. J. Brakel, Am
sterdam.
Voor het lager onderwijs zijn in Den Haag
gisteren van de 9 candidaten voor het Fransch
toegelaten de heeren: P. Diederik en H. H. Van
der Voort, uit Rotterdam. Voor de hulponder
wijzersakte werden van de 18 candidaten 10 toe
gelaten, de heeren: J. Adams uit Rotterdam, E.
K. M. Capel uit Den Haag, L. Van der Geest
uit Sassenheim, P. Haverhorst uit Delfshaven, J.
Hobbee uit Den Haag, D. M. Van Leeuwen uit Lei
den, J. A. M. Luyk uit. Rotterdam, H. Siliakus uit
Den Haag, Ch. W. Valken uit Scheveningen en
B. J. T. Varenhorst uit Rijswijk.
Gisteren zijn in Den Haag aangevangen de
examens voor het verkrijgen van akte voor het
middelbaar onderwijs, afdeeling letterkunde. Toe
gelaten is mej. A. A. Lanting van Amsterdam
voor Engelsche taal en letterkunde. Afgewezen is
eene voor Duitsche taal en letterkunde, terwijl
eene voor het Nederlandsch niet is opgekomen.
In den Haagschen gemeenteraad werd gis
teren behandeld de quaestie van 't gymnastiek
onderwijs aan de hoogere burgerschool. Deze zaak
is tot eene beslissing gebracht door de aanneming,
met 18 tegen 13 stemmen, van een voorstel
waarmede de heer De Jonge, die eerst een ander
voorstel had gedaan, zich vereenigde van den
heer Stam, strekkende om den minister van bin-
nenlandsche zaken te kennen te geven, dat de
door hem verlangde regeling van het onderwijs
in de gymnastiek (als leervak tusschen de andere
uren in) met het welbegrepen belang der school
moeielijk is overeen te brengen, en hem eerbie
dig te verzoeken, de voorwaarden, waarop het
subsidie ten behoeve der h. b. s. door den minis
ter is toegezegd, in nadere overweging te nemen.
Door den architect-directeur der gemeente
werken in Den Haag is aan Burg. en Weth. inge
zonden een ontwerp voor de rioleering van de
stad. Uitvoerig betoogt hij de wenschelijkheid van
algemeene invoering van het spoelstelsel als het
meest aanbevelenswaardige met 't oog op den
plaatselijken toestand der residentie. Hij geeft een
treurige schets van den tegenwoordigeu toestand
der riolen, die dringend verbetering eischt. De
kosten der algeheele invoering van het spoelstelsel,
gerekend op eene bevolking van 150,000 zielen,
worden geraamd op f 2,746,000, terwijl aan hulp
middelen eene som van f 1,300,000 zal worden
vereischt, dus gezamenlijk f 4,046,000, welke
som met f 300,000 kan verminderd worden,
indien men met behoud van de tegenwoordige
riolen daarop alleen het spoelstelsel toepast.
Tot leeraar in de Pransche taal en letter
kunde aan de hoogere burgerschool te Dordrecht
is benoemd de heer H. Duvanel, leeraar aan de
hoogere burgerschool te 's-Gravenhage.
Uit het verslag der commissie van rappor
teurs over het afdeelings-onderzoek van het door
de regeering in de zitting van 13 dezer voorge
steld gewijzigd art. 2 van de wet op de coöpera
tieve vereenigingen, blijkt dat de gedachtenwisse-
ling speciaal geloopen heeft over de definitie van
't geen de wet onder coöperatieve vereenigingen
verstaat. De slotsom is geweest, dat men zich ver
eenigde met eene definitie, welke in een gisteren
rondgedeeld gewijzigd wetsontwerp der regeering
is opgenomen, luidende„Onder coöperatieve ver
eenigingen verstaat de wet vereenigingen van per
sonen waarbij de in- en uittreding van leden is
toegelaten en de bevordering van de stoffelijke
belangen der leden ten doel hebben als door mid
del van gemeenschappelijke nitoefeniug van hunne
nering of ambacht door aanschaffing van hunne
benoodigdheden of het hun verstrekken van voor
schotten of crediet. Eene vereeniging, welke aan
deze vereischten voldoet verliest haar karakter
niet indien de statuten haar veroorloven haren
werkkring ook tot derden uit te strekken."
Intusschen bleef er op dén punt eenig verschil
bestaan, namelijk of het beginsel der aanspra
kelijkheid al of niet in eene definitie moest op
genomen worden. De minister was er tegen, om
dat z. i. de defiuitie wel moet zeggen wat de
coöperatieve vereeniging is, maar niet waardoor
deze werkt. Hij deelde echter mede voornemens te
zijn in de volgende artikelen te bepalen, èn dat
er altijd aansprakelijkheid der leden zal wezen, èn dat
die aansprakelijkheid niet zal werken, tenzij de
schulden, die de vereeniging heeft, niet op haar
te verhalen zijn. Te dien aanzien r.u was er in
de commissie eene meerderheid, die de nadere
wijzigingen vooral wilde kennen, en eene minder
heid, die met de regeering de aansprakelijkheid
in de definitie onnoodig achtte. Wijders heeft de
meerderheid, ofschoon het sectieonderzoek eigen
lijk over art. 2 liep, doch met 't oog op art. 35
van het reglement van orde, nog amendementen
op onderscheiden andere artikelen voorgesteld.
Dr. R. H. C. C. Scheffer, directeur van
's lands plantentuin te Buitenzorg, is door 'L. 1:..
den koning groothertog benoemd tot ridder der
orde van de Eikekroon.
Het is thans zeker, dat Z. M. de Koning
gevolg zal geven aan het. verzoek, hem door de
directie der Amsterdam^che Kanaalmaatschappij
gedaan, om hij de opening van het Kanaal, op
1 November, tegenwoordig te zijn.
Den 28steu dezer zal van het koloniaal
werfdepot alhier per spoortrein naar lietNieuwe-
diep vertrekken een detachement suppletietroepen,
sterk 125 man, benevens 5 onderofficieren, om
dienzelfden dag te embarkeeren aan boord van het
via Suez naar Java vertrekkende stoomschip „Prin
ses Amalia". Het bevel over dat detachement is
opgedragen aan den majoor der art. van het O.-I.
leger G. E. C. Guft'roy, terwijl tot medegeleiders
zijn aangewezen de kapitein der inf. W. Teng-
bergen, de ritmeester der cavalerie J. J. Bijleveld
en de 1ste luit. der inf. H. T. O. Köppelmann,
alsmede de 2de luit. D. Van Zomeren, van de
inf., en J. L. Swart, van de art., allen van het
O.-I. leger. De vier eerstgenoemden keeren van
verlof naar Java terug.
Het stoomschip „Lartington", van Sama-
rang naar Marseille, is 14 dezer te Malta aange
komen; de „Stad Amsterdam", van Nieuwediep
naar Batavia, is 17 dezer te Port-Said aangeko
men de „Friesland", van Rotterdam naar Batavia,
is den 16deu 's avonds van Suez vertrokken.
De ministers van buitenlandsche zaken en
justitie hebben in antwoord op het verslag der
commissie van de Tweede Kamer, in wier handen
was gesteld de brief van den consul-generaal te
Alexandria omtrent de toetreding van het Neder
landsch gouvernement tot de hervorming van het
rechtswezen in Egypte, het betoog van de com
missie bestreden, als zou de verandoring, die de
rechtstoestand, waarin de jurisdictie onzer consuls
iu Egypte verkeerde, door onze toetreding tot de
instelling der gemengde rechtbanken onderging,
wettelijke rechten betreffen.
Bij eene door den Nederlandschen consul-
generaal te Londen medegedeelde „order in coun
cil" van 29 September jl. is de haven van Roches
ter, waartoe ook Queensborough behoort, te rekenen
van 1 October opengesteld voor het landen van
buitenlandsch vee, met inachtneming der voor
schriften vervat in de order van 1875.
De Nederlandsche Bank had op 16 Oct. bij
een munt- en rauntmateriaal van 155,197,741.10
voor eene som van f 160,618,359.27'/i minder aan
bankbiljetten iu omloop dan waartoe zij gerech
tigd is, terwijl het muntmateriaal op zijne
beurt f 64,247,343.71 meer bedraagt, dan in
verhouding tot de schuldvorderingen tot dekking
noodig zou wezen.
Z. M. heeft aan H. Van Goudoever, op zijn
verzoek, eervol ontslag verleend als plaatsverv.
kantonr. te Bergum; aan W. Van Riesen, op zijn
verzoek, met ingang van 1 Nov., eervol ontslag
verleend als notaris te Datumawoudemet 1 Nov.
benoemd tot procureur bij de arrond.-rechtbank
te Dordrecht, mr. J. M. Rens, thans griflier bij
het kantongerecht te Alphen, uit welke betr. hem
tevens eervol ontslag is verleend; tot griffier bij
het kantongerecht te Heerlen, J. J. Timmers, lid
van den gemeenteraad aldaar; benoemd tot notaris
binnen het arroud. Tiel, standpl. Eek en Wiel,
gem. Maurik, B. A. Vau Houten, c-and.-notaris
te Hengelo; aan H. J. Van Daalen Wetters, op
zijn verzoek, uithoofde van vijfenzestigjarigen
ouderdom, met den laatsten December a. s.,
eervol ontslag verleend uit zijne betr. van hoofd
commies titulair bij hot departement van marine,
onder dankbet. voor zij» la.igd. dienst en onder
toekenning van pensioen; aan J. Moolenburgh,
op zijn verzoek, eervol ontslag verleend uit zijne
Tweede Kamer. Art. 2 van het ontwerp
op de coöperatieve vereenigingen is onveranderd aan
genomen, zoomede artt. 3 lot 6, het laatste met
eenige wijziging. Morgen voortzetting.
Naar men verneemt heeft de heer mr. F.
P. Karseboom, procureur-generaal bij den hoogen
raad, wegens den zwakken staat zijner gezond
heid zich genoopt gezien tegen 1 Jan. a. s. zijn
ontslag uit die betrekking te vragen.