Gisteravond was het hoofdpunt van de be
weging rondom het huis des burgemeesters. In de
Vijzelstraat, Leidschestraat, op de Ileerengracht
en het Koningsplein was de drukte het grootst en
de patrouilles voetvolk hadden moeite zich daar
ruim baan te maken. Cavalerie, op aanvrage aan
het hoofdkwartier, voortdurend versterkt, was in
den omtrek der punten waar het meest voor het
uitbarsten van ongeregeldheden werd gevreesd.
Lang werd met een gewelddadig uiteenjagen der
menigte gewacht, want de meerderheid der per
sonen die als een muur op hel Koningsplein ge
schaard stond, scheen te behooren tot het slag
der onverstandige nieuwsgierigen, die bij derge
lijke gelegenheden het vreedzaam uiteenjagen van
troepen, die betrekkelijk niet zeer groot zijn, be
lemmeren. Toen echter op de Heerengracht te
genover het huis des burgemeesters een glasruit
werd ingesmeten, en men waarnam, dat ook van
dit punt steenen naar de overzijde werden ge
worpen, toen zelfs de menigte op het Koningsplein
de cavaleristen met steenworpen als het ware tot zeer
krachtig optreden noopte, werd een charge gemaakt
door ongeveer 60 man. Het Koningsplein werd in
den vollen zin des woords schoon geveegd, evenals
de Heerengracht van Leidschestraat tot Vijzel
straat. Dat een dergelijke handeling niet zonder
ongelukken kon afloopen spreekt van zelf. Elf
personen werden gekwetst in het gasthuis opgeno
men, waarvan vijf, na geneeskundig behandeld te
zijn, huiswaarts keerden. Een hunner is gevaarlijk
door een bajonetsteek verwond. De overige bleven
in behandeling. Eenige mannen hadden zich in een
kelder verscholen en braken van daar de kleine
steenen op; jammer is het dat zij wisten te ont
komen, toen men hen ontdekte. Drie personen
geraakten in het water, maar werden gered.
Kort vóór deze charge, die tusschen halfelf en
elf uren plaats had, had de infanterie met de
bajonet het Leidscheplein schoon gemaakt, en door
de verstrooiing dezer menschenmassa's werd de
drukte op andere punten der stad grooter. Op
onderscheidene plaatsen, o. a. in de Kalverstraat, en
op den Dam, moest de cavalerie in draf ruim baan
maken, en hier en daar moest menig onschuldige
op min aangename wijze ontwaren, hoe roekeloos
het is zich in het gedrang te begevenonverstan
dige nieuwsgierigheid heeft menigeen een kwet
suur of eenige oogenblikken van angst bezorgd.
Na de uiteendrijving van de talrijke oploopen
op zoovele plaatsen, werden uit de kazerne Oranje
Nassau 19 man van het eerste regiment, 47 van
het vierde en 105 van het zevende, tot éón deta
chement vereenigd, onder bevel van een majoor
en met begeleiding van politieambtenaren, de stad
ingezondeu, om de politie behulpzaam te zijn, bij
het verwijderen van alle verdachten uit de straten.
Dezunmilitaire macht nam ongeveer 50 personen,
deels beschonkenen, deels lieden die bedreigingen
uitspraken of in groepjes van meer dan vijf per
sonen vereenigd stonden, in arrest. In het overige
gedeelte der stad werden nog ongeveer 50 per
sonen in hechtenis genomen.
De benden, die gisteravond de stad doortrok
ken, waren niet zoo luidruchtig als die van eer
gisteravond, maar onderscheiden oproerige uit
drukkingen, onverholen te kennen gegeven, maakten
dubbele waakzaamheid noodzakelijk. Ook schijnt
de vorming al loopende te zijn geschied, daar
van geen enkele plek een bepaalde kern werd
gesignaleerd, waaromheen zich, als bij wijze van
afspraak, personen groepeerden. Op de Nieuw-
markt en Noordermarkt werden kleine groepjes
spoedig uit elkander gedreven. De „eilanders"
onthielden zich even als eergisteren van mede
plichtigheid aan deze droevige uitspattingen en
hebben daardoor hun goeden naam opnieuw ge
handhaafd.
Tusschen 12 en 1 uur werd een charge ge
maakt door de Kalverstraat waarbij geene ge
wonden vielen en in verband met het groote
belang om in de stad gedurende den nacht zoo
min mogelijk publiek op de been te hebben, wer
den ook de koffiehuizen in de Kalverstraat door
de politie ontruimd. In den haast, waarmede men
daarbij moest te werk gaan, hebben ook eenige
logeergasten onaangenaamheden ondervonden, al
thans naar zij mededeelen.
Onderscheidene koffiehuishouders hebben zich
tot de hoogere overheid gewend, om naar aan-
-Jeiding van het voorgevallene hunne bezwaren in
te leveren en de noodzakelijkheid te betoogen van
een verplichte vroegere sluiting, in plaats van een
meer of min geweldadige ontruiming.
Omstreeks halfdrie kon men aannemen, dat de
stad rustig wasde militairen bleven echter een
wakend oog houden, en van het hoofdkwartier
werden de strengste bevelen gegeven voor den
dag van heden.
Een uitvloeisel daarvan is de volgende procla
matie, die bij zonsopgang hedenmorgen overal in
de stad was aangeplaktDe Burgemeester van Am
sterdam, in ervaring gekomen zijnde dat onder de
verstoorders der openbare rust zich tal van per
sonen bevinden, die door nieuwsgierigheid gedre
ven, zich aan het grootste levensgevaar blootstellen
en tevens het toepassen van krachtige maatregelen
tegen de kwalijkgezinden ernstig belemmeren,
waarschuwt hen dat zij door de politie en de
militaire macht niet kunnen noch zullen worden
gespaard. Een ieder wachte zich voor schade.
Toen gisteravond en in den afgeloopen nacht
een zoo groote macht door de stad trok, belang
rijke detachementen in openbare en sommige par
ticuliere gebouwen lagen, de dienst een zoo groote
hoeveelheid manschappen vorderde, achtte men het
aan het hoofdkwartier geraden, versterking te doen
komen. Omstreeks halfeen na middernacht kwamen
140 huzaren in galop van Haarlemeen extra-
trein met 160 man inf. volgde. De reserve-infanterie
die in de kazerne Oranje Nassau omstreeks mid
dernacht, tot 22 man was versmolten, was nn goed
aangevuld, en ook de ruiterij is thans zóó sterk, dat de
nieuwe proclamatie des burgemeesters in al hare
gestrengheid zal kunnen worden gehandhaafd. In
onderscheidene garnizoensplaatsen staat versterking
gereed, voor het geval dat dit noodig mocht blijken.
In de Jordaan was alles rustig. De cavalerie-
patrouilles werden uit deze buurt spoedig terug
getrokken, en al was de stemming in enkele stra
ten alles behalve aangenaam, tot feitelijkheden of
oploopen kwam het niet. Wel bewoog zich van
tijd tot tijd een menigte voor de Engelsche gas
fabriek, waarop, volgens deze en gene, een aanval
was beraamd. Die aanval, die trouwens door de
bezetting die in de fabriek gelegd was, met kalmte
werd afgewacht, bleef uit en zal waarschijnlijk
wel behooren tot de vele onderstellingen, die han
dige stellers van opruiende aanplakbiljetten hebben
gemaakt, waarin zelfs van brandstichting en plun
dering werd gesproken. Uit dit verhaal blijkt ech
ter ten duidelijkste, dat de bevoegde macht op
alle eventualiteiten is voorbereid, en voor geen
enkelen gewichtigen stap zal terugdeinzen.
De knecht van den pakschipper De
Jager, tusschen Amsterdam en 's-Gravenhage, is
in de Zijl tusschen Haasteren en Leiden bij on
geluk in het oog getroffen door een boerenknecht,
die in den omtrek op eenden schoot. Te Leiden
is den getroffene de eerste geneeskundige hulp
verleend.
Naar men verneemt is de brievenbe-
steller Van der Spek, te Rijpwetering, door de
politie te Alkemade aangehouden, onder vermoe
den van het stellen van valsehe handteekeningen
op belastingbiljetten en 't niet verantwoorden van
aan hem ter betaling gegeven gelden.
Men verneemt dat door den burge
meester van Delfshaven aan Behagel, die met De
Jong en Verlindt verdacht werd van den moord
op mevr. v. d. Konwen, en thans te Delfs
haven woont, namens den hoofdcommissaris van
politie te 's-Gravenhage cene som van 80 is
uitgereikt.
Voor eenige dagen had te Par ij s de
volgende aandoenlijke scène plaats. Eene arme
verkoopster van bouquetten had heel den dag te
vergeefs hare bloemen ten verkoop aangeboden.
Daar nadert een Engelschman met een bevallig
meisje, zijne dochter, aan den arm. Hij beziet de
ruikers, maar koopt er geen. Opnieuw teleurge
steld, wellen tranen op in het oog der moeder,
die voor haar lieftallig jongske geen voedsel heeft.
Het Engelsche meisje ziet het en laat ongemerkt
een bankbiljet van 50 franken in de bloemenmand
glijden, 't Knaapje raapt het op, overhandigt het
der moeder en deze, verschrikt over zulk een be
drag, ijlde den Engelschman na. De dochter
veinst niets te weten; maar de Brit neemt het
bankbiljet stilzwijgend aan en bergt het in zijne
portefeuille. Maar tevens neemt hij er een ander
biljet van 500 franken uit en voegt der moeder
toe„Mijne dochter gaf u 50 franken, omdat gij
arm zijt; ik geef u 500 franken, omdat gij eer
lijk zijt."
Te Heteren viel Zondag, terwijl de
ouders naar de Drielsche kermis waren, een kind
van ruim een jaar oud in het vuur, waardoor het
zulke hevige brandwonden aan het achterhoofdje
bekwam, dat zijn toestand nog zeer bedenkelijk
is. De zorg over het kind was opgedragen aan
eene stokoude grootmoeder, die, waarschijnlijk in
gedommeld bij den haard, het kind van haar schoot
heeft laten glijden. Haar eerste werk was de hulp
der voorbijgangers in te roepenen de eerste de
beste snelde heen, om iemand te halen, die de
naam heeft brandwonden te kunnen „bespreken".
Door toedoen van andere buren was echter de
plaatselijke geneesheer spoedig tegenwoordig.
Door eenige bewoners van Helmond
werd Vrijdag tijdens de afwezigheid van het ge-
heele gezin brand ontdekt in de woning van een
der buren. De politie, terstond gewaarschuwd,
drong in het huis en zag nu, dat op het kantoor
een hoopje papier en turf met petroleum be
vochtigd, naar men zegt in brand stond. De
brand was gelukkig spoedig gebluscht. Het huis,
waarin ook vóór eenige weken een begin van brand
ontstond, wordt thans bewaakt, tot de man, die
naar Kevelaar ter processie is, is teruggekeerd.
Hij zal zich bij de justitie te verantwoorden
hebben.
Rechtzaken.
Gewezen vonnissen in strafzaken door het kan
tongerecht alhier van 9 September:
1 wegens buiten eene openbare waterplaats dat
gene te verrichten waartoe die inrichtingen bestemd
zijn1 w. het zonder vergunning plaatsen
van eene schutting, waarvan de deur buitenwaarts
openslaat2 w. het maken van nachtelijk
burengerucht1 w. het zwemmen buiten eene
algemeene badplaats; 1 w. het zitten op een
door honden getrokken kar.
In den ochtend van den I9den Mei jl. werd
door den wafelbakker O., van Amsterdam, ontdekt,
dat des nachts zijne kraam, toen nog staande op
het Tournooiveld te 's-Hage, was opengebroken,
en gouden en zilveren voorwerpen, op ruim ƒ300
geschat, waren verdwenen uit twee kisten. Al
spoedig werd hun knecht J. v. D., die bij de
inpakking der sieraden en kleederen was tegen
woordig geweest, verdacht. Dit had zijne aanhouding
ten gevolge, doch na voorloopig onderzoek werd
hij weder in vrijheid gesteld. De politieagent d. V.
werd echter belast de gangen van den verdachte
na te gaan, wist zich door een der bekenden van
v. D. met dezen vertrouwelijk te maken, en bekwam
de bekentenis dat hij het goud en zilver ontvreemd
en in het Bosch begraven had. Eene opgraving
op de aangeduide plaats, eerst door den verdachte,
zijn kameraad en den vermomden agent, en later
toen v. D. ten tweeden male was aangehouden,
vanwege de politie, was vruchtelooser werd niets
gevonden. Niettegenstaande eene pertinente ont-
kentenis, zoowel in de instructie als voor de
rechtbank afgelegd, vond de rechtbank zooveel
aanwijzingen aanwezig, dat zij v. D. wegens dief
stal met buitenbraak, inklimmingen en binnenbraak,
tot 2 jaren celstraf veroordeelde. Het appèl van
deze uitspraak werd gisteren door het hof te
's-Hage behandeld. De bestolenen, de agent van
politie en de gewezen vriend van den veroor
deelde werden wederom gehoord, die het mede
gedeelde opnieuw nader bevestigden. Ook nu bleef
bekl. bij zijne ontkentenis. Adv.-gen. mr. Gregory
eischte de bevestiging van het vonnis, en overeen
komstig dezen eisch luidde nog gisteren de uit
spraak, die bepaalde dat het vonnis volkomen ge
volg zal hebben.
BUITENLAND.
FYankrflk.
Bij het algemeen reglement voor de wereldten
toonstelling van 1878 is bepaald, dat een catalogus
van de door alle natiën tentoongestelde voorwerpen
of producten op kosten van Frankrijk zal uitge
geven worden. De vreemde volken kunnen echter
op hunne kosten een catalogus laten drukken van
hunne eigen voorwerpen, doch alleen in hunne