LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 5088.
Woensdag
A0. 1876.
13 September.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS MER ADVERTENTIES'
Van 16 regelsf 1.05.
Iedere regel meero-in-
Grootere letters naar plaatsruimte.
STAD S-B E RICHT E X.
PATESTDLA DEW.
De BURGEMEESTER, Hoofd van het Gemeentebsataur van
1/eideD, doet te tvcten, dat de ingevulde patcntbladen over liet
dienstjaar 1876/7, voor de belanghebbenden wonende in de wijken
5 en 6, dagelijks met uitzondering van den ZoDdag, van den
7den tot en inet den 14den September e. k. des namiddags van
een tot drie uren, bij het college vau zetters iu een der ver
trekken van het Raadhuis verkrijgbaar zijn op vertoon van dc aan
slagbiljetten.
En wordt deze door plaatsing in de Leidsche Conrant afge
kondigd.
De Burgemeester voornoemd,
v. d. BRANDELER.
Leiden, 6 September 1876.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN,
Gezien het adres van DIRK BRONSGEEST, smid
alhier, tot het oprichten van eene Smederij in de Kraaier-
straat, hoek Bolwerkstraat n°. 1
Gelet op de artt. 6 en 7 der wet van 2 Juni 1875
Staatsblad n°. 95)
Geven bij deze kennis aan het publiek dat genoemd
verzoek, roet de bijlagen, op de Secretarie dezer gemeente
ter visie gelegd is; alsmede dat op Dinsdag den 26sten
September aanst., 's voormiddags te elf uren, op het Raad huis,
gelegenheid zal worden gegeven om bezwaren tegen dat
verzoek in te brengen.
En geschiedt hiervan openbare kennisgeving door plaat
sing in de Leidsche Courant.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. u. BRANDELER, Burgemeester.
LEZW1JN, Weth1. Secretaris.
- Leiden, den 12den September 1876.
LEIDEN, 13 September.
De staatscommissie voor het geneeskundig
examen te Amsterdam heeft gisteren tot arts
bevorderd den heer C. C. H. Munling, candidaat-
arts. Het getuigschrift voor het eerste gedeelte
werd uitgereikt aan den heer Joh. J. P. Van der
Eyden, med. doctorandus.
De sergeanten R. Vrede, van het lste, S. C.
Holland, van het 3de, J. A. Neuwieller, van het
4de, C. J. C. Van Goor, van het 7de reg. inf.,
en de serg.-titulair J. H. W. Immink, van het 3de
reg. inf., alsmede de sergeanten J. Brunt en J. M.
Van Baak, van het lsle en 2de reg. vesting
artillerie, welke onderofficieren bij den weten-
schappelijken cursus voor het vak der militaire
administratie bij het instructie-bataljon te Kampen
zijn gedetacheerd, zullen den 2den der volgende
maand deelnemen aan het examen voor 2den luit.-
kwartiermeester hier te lande, dat te 's-Gravenhage
onder presidium van den hoofd-intendant, generaal-
majoor H. Hardenberg, zal plaats hebben.
Den 30sten dezer zal aan boord van het
via Suez naar Java bestemde stoomschip „Stad
Amsterdam" te Nieuwediep overgaan een deta
chement suppletietroepen, sterk 105 militairen,
onder welke 5 onderofficieren. Het bevel over dat
detachement wordt opgedragen aan den kapt. van
het O.-I. leger A. W. H. Perelaer, die van verlof
naar Indië terugkeert, terwijl tot medegeleiders
zijn aangewezen de 1ste luit. C. C. H. Smit (ver
trekkende met echfgenoote en kind), en de 2de luit.
A. J. F. J. Van den Bergh, J. C. Lindgreen en
J. P. Pieters Graafland.
Het stoomschip „Celebes", van Nieuwediep
naar Batavia, is gisteren te Aden aangekomen,
en heeft na kolen ingenomen te hebben onmid
dellijk de reis voortgezet; de „Drenthe", van Rot
terdam naar Java, vertrok 10 dezer des morgens
van Southampton.
Het koloniaal verslag over J876 geeft een
uitvoerig overzicht over het burgerlijk bestuur en
de krijgsverrichtingen in Atjeh. Met de bevesti
ging en uitbreiding van ons gezag in Groot-Atjeh
is eene tijdelijke vermeerdering van het burgerlijk
bestuurspersoneel gepaard moeten gaan. De be
hoefte aan werkkrachten deed zich zeer gevoelen.
Van November 1873 (begin der tweede expeditie)
tot ultimo April 1876, zijn niet minder dan 9880
dwangarbeiders voor Atjeh en Poeloe Bras ter
beschikking van het legerbestuur gesteld. Bij het
einde van 1875 bedroeg het getal der uitgezon
denen 7480, terwijl toen in Atjeh en op Poeloe
Bras nog slechts 1089 en 3492 geëvacueerd of
wegens de beëindiging van hun straftijd terugge
zonden waren. Derhalve waren meer dan 38 pet.
van de uitgezondenen gestorven of ontvlucht. Zeer
wordt uitgeweid over de onderwerping van Pedir,
waarna ter noordkust slechts twee vijandige land
schappen overbleven. In de onderworpen land
schappen der Oostkust was de toesland over het
algemeen bevredigend. In het algemeen verwacht
men in den toestand der "Westkust eerst dan eene
afdoende verbetering, wanneer daar een ambtenaar
zal gevestigd zijn. Daartoe kon vooralsnog niet
worden overgegaan.
Van de ontwerpen, ingezonden als antwoord
op de prijsvraag, uitgeschreven onder de leerlingen
en oud-leerlingen der pelyt. school te Delft, voor
een gebouw voor de studenten-sociëteit Phoenix",
is bekroond dat van den heer F. J. Nieuwenhuis,
gewezen adsis'ent aan die inrichting, thans belast
met de restauratie van den dom te Utrecht. Een
tweede plan, dat uitstekend voldeed, is gebleken
te' zijn van den heer J. R. De Kruyff, architect
te Amsterdam.
De Haagsche gemeenteraad heeft het verzoek
om ontslag van den dlrcoieui- Her hoogere burger-
school aangehouden naar aanleiding van een voor
stel van den heer De Jonge om hem uit te noo-
digen; zijne in een rapport omschtevene zienswijze
omtrent het gymnastiek-onderwijs mede te deelen
en dit over te leggen aan den minister van bin-
nenlandsche zaken ter verkrijging van mogelijke
afwijking der door dezen gestelde voorwaarde.
Aan den kunstschilder Herman Ten Kate
is niet opgedragen het vervaardigen van het por
tret van den sjeik van Algiers, maar hij onder
neemt dit uit zichzelf, aangelokt door het schil
derachtig voorkomen van A li Bey.
Prins Alexander is gisteren, vergezeld van
den sjeik van Algiers en adjudanten, te halfeen
te Nieuwediep gearriveerd, om met het ramtoren-
schip „Schorpioen" een tocht naar de reede te
maken, om ee 1 torpedo te zien springen. Daarna
bracht de prins met den sjeik een bezoek aan
de inrichtingen der maatschappij „Nederland" en
aan het koninklijk instituut der marine. De prins
en zijn gevolg hebben bij den commandant der
zeemacht, den schout-bij-nacht P. A. Van Rees,
het middagmaal gebruikt en zijn per laalsten
trein vertrokken.
Naar men verneemt zal Zr. Ms. stoomschip
„Kijkduin", dat thans zich in Suriname bevindt,
aldaar gesloopt worden. Het stoomschip „Prinses
Marie" wordt wachtschip in Suriname en het
stoomschip „Van Galen" wachtschip op Curacao.
Het schroefstoomschip „Het Loo", liggende
te Willemsoord, wordt met den löden dezer als
artillerie-instructieschip in dienst gesteld, en het
bevel daarover opgedragen aan den luitenant-ter
zee 1ste kl. G. Kruys.
Aan de firma C. Van Weerdenburg c.. s.
te Rotterdam is tot wederopzegging vergunning
verleend voor een sloomsleepdienst op de stroomen,
rivieren en kanalen in Noord Brabant, Gelderland,
Zuid-Holland, Noord-Holland, Zeeland, Utrecht en
Limburg.
Van 6 Augustus tot 2 September zijn, blijkens
ingekomeD ambtsberichten, door longziekte aange
tast: in Zuid-Holland 43, Utrecht 6, Friesland 20,
samen 69 runderen. In het vorige tijdperk van vier
weken waren er 73 aangetast.
Door ged. staten van Friesland is uilgeschre
ven eene geldleening van /"189,000, legen 4 pCt.
a pari, ten laste der provincie, tot bestrijding van
eenige buitengewone uitgaven van het jaar 1876.
In 1889 heeft de laatste aflossing plaats. De deel
neming is opengesteld van 25 Sept. 5 October.
Z. M. heeft hij het personeel van den ge
neeskundigen dienst der landmacht in Ned.-Indië
benoemd lot olficier-van-gezondheid 2de kl., dr. J.
Czebanyi, civiel geneesheer.
Gemengd Nieuws.
Gisteravond was het te Amsterdam
gedurende den dag rustig geweest, rustiger dan
andere gewone Maandagen, behalve eenige vecht
partijen met politie-agenten in de Warmoesstraat
en op de Stadhouderskade Tegen den avond werd
het woeliger. Van halfvier tot zeven uren was
het op de Beurs stampvol geweest met een pu
bliek, voor het meerendeel niet bestaande uit kin
deren, maar hier bepaalde zich alles tot enkele
kleine dronkenmanstooneeltjes en spoedig bijgelegde
geschillen. Op straat werd het tegen acht uren
anders. Zeer talrijke troepen „opgeschoten" knapen
en mannen doorkruisten de stad, onder het zin
gen van allerlei dreigende liederen, hoofdzakelijk ge
richt tegen den burgemeester, als hoofd van het uit
voerend bewind, maar men liet ze stil begaan. Op het
r/auiplclu was Lol »v/l) "u- - -f- - .-Ia liAAWofwolon Lpfi
Thorbeckeplein echter was de verzamelplaats voor ve
len, die Thorbecke stonden aan te gapen, alsof ze met
het beeld nog kennis moesten maken en die van
tijd tot tijd door de politie op eerbiedigen afstand
moesten worden gehouden, waarbij een enkele maal
een opschudding plaats had. Thorbecke toch, zoo
meenden velen, was oorzaak dat Rembrandt ver
plaatst was, Rembrandt was weer oorzaak dat op
het Rembrandtspleiu (Botermarkt) geene tenten
konden worden geplaatst: dus Thorliecke's beeld
had het kwaad bedrevenVoor het huis des
burgemeesters bewoog zich den geheelen avond
een groote massa mensehen, meestal bestaande uit
nieuwsgierigen, van tijd tot tijd door de zingende
troepen uiteengedreven. Voor Tborbecke's beeld liep
echter alles betrekkelijk rustig af, maar omstreeks
kwart voor elven werden op onderscheidene plaatsen
tegelijk door tierendetroepenbaldadigbedengepleegd.
Op het Rokin, in de Kalverstraat, op de Lelie
gracht, in de Paleisstraat, op dc Keizersgracht,
op de Heerengracht van Leliegracht tot Spiegel
straat, op de Reguliersgracht, in de Hoogstraat,
werden in onderscheidene huizen ruiten ingesmeten
met steenen, die daartoe opzettelijk moeten zijn
meegebracht, daar alle losse steenen uit de straten
waren verwijderd. Straatsteenen werden op enkele,
plaatsen gebruikt, Eenige stadslantaarns werden
verbrijzeld. Het aantal perceelen, dat op deze wijze
is beschadigd, bedraagt ongeveer vijftig. Onmid
dellijk kregen de overheden hiervan kennis, en
een dertigtal politieagenten werd den baldadigen
tegemoet gezonden. Op de Heerengracht, vlak
voor het huis van den burgemeester, waar juist
met een groot zakmes de ruit boven de straatdeur
was stnkgesmeten, kwam het tot een botsing. De
agenten trokken hunne sabels en verstrooiden de
menigte, waarvan enkelen de dienaren van politie
met steenen wierpen, blijkbaar uit de deuken
die op onderscheidene helmen te zien waren.
Op het Raadhuis waren Burgemeester en Wet
houders met den Secretaris der gemeente verga
derd, en met het oog op de stemming der steeds.
