LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 5050.
Maandag
A0. 1876.
31 Juli.
STADS-BEKICHTEN.
PRIJS DEZER COURANT:
▼oor Leiden per 3 maanden.;.7 1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES
▼an 16 regels1.01.
Iedere regel meer0.I7|.
Grootere letters naar plaatsroimU
De BURGEMEESTER, Hoofd van het Gemeentebestnox van
Leiden, doet te weten, dat aan den ontvanger der directe be
lastingen alhier is ter hand gesteld een op den 28aten Jnli
jl. invorderbaar verklaard kohier van de patentbelasting van
wijken 6, dienst 1876/7zijnde een ieder verplicht zijn aanslag
op den bij de Wet bepaalden voet te voldoen.
En wordt deze door plaatsing in de Leidsche Courant afge-
ndigd.
De Bnrgemeeater voornoemd,
Leiden, 29 Juli 1876. v. d. BRANDELER.
HUMANITEIT.
op
-
De wet staat boven de maatschappijaan de
wet zijn alle burgers gehoorzaamheid verschuldigd,
niemand zal 't tegenspreken.
9 Evenzeer echter is het waar, dat alle wetten
uit dezelfde maatschappij, die zij beheerschen, zyn
voortgekomen naar gelang van de omstandigheden
en behoeften, die zich op zekere tijdstippen deden
gevoelen. Daaruit vloeit van zelf voort dat, wan
neer de maatschappelijke toestanden en zienswij
zen in den loop des tijds een aanmerkelijke ver
andering ondergaan, ook ten opzichte van vele
wetten zich de behoefte aan wijziging doet gevoe
len. Dan komt er een tijd dat de publieke opinie,
die machtige hefboom in een beschaafde samen
leving, zich luide doet hooren tegen de toepassing
fan zulk een verouderde wet, en zij, wien het
aangaat, zullen wèl doen aan die roepstem zoo
veel mogelijk gehoor te geven.
Waartoe die redeneering? zult ge vragen, lezer.
Wij schreven haar neder om nogmaals protest
Aan te teekenen tegen een barbaarsche strafoefe
ning, die in onze dagen niet meer thuis hoort
en toch weder werd toegepast aan boord var. het
Wachtschip „de Adder" te Vlissingen. De afgrij
selijke angstkreten van den delinquent, die de wel
bekende touwslagenstraf onderging, welke men
tegenwoordig zelfs aan een redeloos dier niet straf
feloos kan toedienen, vervulden de omstanders aan
den wal met billijke verontwaardiging, die zich
bij eenige werklieden uitte in minder gepaste be
woordingen tegen hen, die bevel tot de strafoefe
ning hadden gegeven, en vandaar een vervolging
stoor den rechter.
Het eenige wat wij in deze zaak betreuren, is
dat die lieden, weinig gewoon de beteekenis van
elk woord te wikken en te wegen, zich bedienden
van termen, die hen aan vervolging blootstellen.
'Overigens zal de behandeling van hun zaak een
nieuw protest opleveren tegen de onmenschelijke
lijfstraf, waartegen zjj te velde trokken. Zij ver
tegenwoordigen de publieke opinie, die het wraakt,
dat de schepeling der Nederlandsche marine mag
worden afgeranseld.
Dat die openbare meening ook en terecht
in hooger kringen wordt geëerbiedigd, we vinden
er het bewijs van in het bericht, dat aan het
departement van marine een speciale commissie
ijverig werkzaam is aan de samenstelling van een
nieuw strafwetboek voor het krijgsvolk ter zee,
daarin de lijfstraffen niet meer voorkomen.
Ziedaar wat men in het dagelyksch leven een
■pleister op de wond noemt, een pleister echter,
waarmee men niet in staat zal z'yn de diepe ze
delijke wonden te genezen, die van heden af tot
aan de invoering van het nieuwe strafwetboek
nog zullen worden toegebracht aan hen, die men
door touwslagen zal krenken in hun waardigheid
als mensch; niet in staat ook de nog dieper wonde
te heelen, door elke strafoefening toegebracht aan
de gansche natie, die 't luide genoeg en bij her
haling heeft uitgesproken, dat zij de geeselstraf,
op enkelen harer zonen toegepast, niet meer ge
doogt.
Wij weten het, voor het oogenblik kunnen
de touwslagen nog worden uilgedeeld, maar wij
weten ook, dat men aan het departement van
marine de lijfstraffen afkeurt, getuige de samen
stelling van het nieuwe strafwetboek; wjj komen
dus tot de natuurlijke gevolgtrekking dat de ge
zagvoerders, die op hun bodems nog touwslagen
laten toedienen, handelen tegen den geest van
dat departement, al kunnen zij zich beroepen op
de letter der wet.
Een van de gewone argumenten der voorstan
ders van lijfstraffen is hierin gelegen, dal afschaf
fing hoogst noodlottig zou zijn voor de handha
ving der discipline. Maar dan zullen zij ook ver
plicht zijn, terstond na de opheffing dier straffen
hun ontslag te nemen, tenzij ze in hun personen
het land willen opschepen met marine-officieren,
die zelf hun onmacht betuigen om alsdan het
scheepsvolk in toom te houden. En dit argument
klemt te meer ten opzichte van die heeren, die
de lijfstraffen zelfs op de reede noodig oordeelen,
waar men toch middelen genoeg heeft om deon-
willigen tot hun plicht te brengen. Liever willen
we niet trachten na te gaan, welke straffen naar
dien maatstaf dan wel in volle zee moeten worden
toegepast, waar de goede gang van zaken zoo
uitsluitend van het gezag der officieren afhangf.
Intusschen wenschen we van harte, dat het
nieuwe strafwetboek voor het krijgsvolk ter zee
spoedig moge gereed komen, ofschoon we ons
daarvan met hel oog op het langwijlig procédé,
dat met dergelijke zaken pleegt gepaard te gaan,
ook al geen illusies maken.
LEIDEN, 29 Juli.
Aan de zwem- en badinrichting Rhynzigt
zijn gedurende deze week 1285 baden genomen.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 4860 vol
wassen personen en van 611 kinderen.
Aan G. Glasius, te Amsterdam, is tot weder
opzegging vergunning verleend voor een stoomsleep-
dienst tusschen Amsterdam en Leiden.
Bij den gisteren te Amsterdam gehouden
roeiwedstrijd is eene premie gewonnen door de
Leidsche studentenvereeniging „Njord".
Naar wij vernemen zal het den 2den Au
gustus e. k. veertig jaar zijn, dat de heer G. Aal-
bertsberg alhier zijne heel- en verloskundige practijk
begon.
Ingevolge de bepalingen van art. 1 der
wet van 22 Juni jl., welke den lsten Augustus
e. k. in werking komt, wordt, te rekenen van
dien dag, het verhoogde port wegens de ongefran-
keerde brieven niet toegepast op de aan poit
onderworpen dienstbrieven van departementen en
collegiën van openbaar bestuur en openbare auto
riteiten afkomstig, indien zij vóór hunne ter post
bezorging op het adres zijn voorzien van eene
aanwijzing, ten blijke dat zij dienstaangelegenheden
betreffen.
In een besloten zitting van afgevaardigden
en hoofdbestuur van het Nederl. Onderwijzersge
nootschap, te Enschedé, is op voorstel van het
hoofdbestuur de heer A. Moens tot lid van ver
dienste van het genootschap geproclameerd.
De publieke vermakelijkheden op het groot
stedelijk badhuis te Scheveningen voor de maand
Augustus z'yn vastgesteld. Concerten onder directie
van den heer Botgorschek en soirées dansantes
zullen elkander afwisselen. De vier Donderdag
avonden z'yn bestemd voor vuurwerken. De Fran-
sche vaudeville-troep zal den 15den Augustus hare
voorstellingen beginnen.
Bjj den roei- en zeilwedstrijd, welke den
5den Augustus te Rotterdam gehouden wordt door
de Kon. Ned. Yachtclub, zullen ook tegenwoordig
zijn Z. M. de Koning als lid der vereeniging, van
welke hij tevens beschermheer is, en Z. K. H.
prins Hendrik. De wedstrijd vindt, naar men ver
neemt, veel deelneming.
De 2de luit. der inf. K. M. Van Pesch en
A. J. W. Schut, die voor drie jaren bij de land
macht in West-Indié zijn gedetacheerd, zullen in
plaats van met het schip „Diewerke" half Augus
tus a. s. met de „Henriette" naar Suriname ver
trekken.
Het stoomschip „Voorwaarts", van Nieuwe-
diep naar Batavia, is 27 dezer van Suez ver
trokken.
Z. M. beeft benoemd in de orde van de
Eikenkroon tot grootkruis den hofmaarschalk zu
Eulenburg, generaal Gottberg; tot commandeurs den
kamerheer Seckendorflf en majoor Liebenau, allen
van den Duitschen kroonprins.
Zr. Ms. schroefstoomschip „Van Galen",
onder bevel van den kapt.-ter-zee H. P. Van Bone-
val Faure, is den 7den dezer te Curayap aan
gekomen.
By beschikking van den minister van binnenl.
zaken is benoemd tot opzichter van den waterstaat
4de kl. F. A. Jelgersma; P. K. De Graafi' eervol
ontslagen als opzichter van den waterstaat 3de
klasse; zyn bevorderd tot opzichter van den
waterstaat Isle kl.A. J. C. De Wagemaker, J.
Zemel Jr., A. Fagel, A. Schraver, P. C. Linsen,
G. H. Hemmes, J. L. Weys, P. Mensert, J. Van
der Harst, J. Kouwenberg; tot opz. 2de kl.C.
Hanke, Th. Heyblom, F. Raadman, A. G. J. Hen-
kelman, P. J. Neyt, W. A. Baumer, D. Van der
Werf, J. Van Kluyve, F. J. H. Pommée, S. M. C.
P. Breukel; E. J. Dijk, A. J. H. Bauer, C. Spoon
Az., M. F. Klaassen, P. B. Weehuyzen; tot op
zichter 3de kl., C. J. van Sluys.
Z. M. heeft bij het personeel van den ge-
neesk. dienst der landmacht benoemd tot off.-van-
gez. 2de kl. D. H. Van Vierssen, van dat personeel,
en hem voor den tijd van drie jaren gedet. by
het leger in Ned.Vndië.
Gemengd Nieuws.
De opstijging van den reuzenballon
Europa er zou er slechts een in plaats van
vijf opgaan is mislukt. Juist nadat Rossie en mad.
Landreau in het schuitje hadden plaats genomen,
onze verslaggever wilde instappen en alles zoo
goed als gereed was om den ballon los te laten,
ontstond er met een scherpe slag in den ballon
een scheur, die zich onmiddellijk over den gehee-
len ballon uitspreidde. Weldra lag het overschot
weder machteloos ter aarde.
Op de gisteren te Voorschoten ge
houden paardenmarkt waren tusschen 800 en 900
paarden aan de lijn. De handel was slap.
Naar men verneemt is de agent van
een kantoor in plaatsvervangers te Zaandam, ze
kere Van Thijn, naar Londen geweest tijdens dat
hij rekening en verantwoording moest geven aan
Stern en is deze laatste niet voortvluchtig, maar
te Amsterdam.
Donderdag is door de politieteHaar-
lem gearresteerd een 20-jarig jongeling, bediende
aan eene groote fabriek aldaar, en wel wegens
oneerlyke praktijken, gedurende eenige maanden
in zijne betrekking gepleegd.