DAGBLAD.
A0. 1876.
li Juli.
N". 5033.
Dinsdag
STADS-BERICHTEN.
Uit en over een geïllustreerd werk.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor LeideH per 3 maanden.1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke HommersB 0.02.
BURGEMEESTEE en WETHOUDERS van LEIDEN,
Gezien het adres van de firma JACs. SCHELTEMA
JANSZOON tot uitbreiding van hare fabriek aandePrin-
sensteeg;
Gelet op de arlt. 6 en 7 der wet van 2 Juni 1875
Staatsblad n°. 95);
Geven bij deze kennis aan het publiek dat genoemd
verzoek, met de bijlagen, op de Secretarie dezer gemeente
ter visie gelegd is; alsmede dat op Maandag den 24sten
Juli aanst., 's voormiddags te elf uren, op het Raadhuis,
gelegenheid zal worden gegeven om bezwaren tegen dat
verzoek in te brengen.
En geschiedt hiervan openbare kennisgeving door plaat
sing in de Leidsche Courant.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. d. BRANDELER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 10 Juli 1876.
Worden bij een vuurwerk de tusschenpoozen,
die verloopen lusschen het afsteken der groote
stukken, aangevuld door het oplaten van vuurpij
len, door zwermpotten, draaiende zonnen en wie
^eet wat al meer, het schouwlooneel der Euro-
peesche gebeurtenissen levert geen anderen aan
blik op, mits men voor het knallen van raketten
en donderbussen het gebulder van het geschut in
de plaats stelle. Slaan niet tegenover de groote
worstelingen tusschen Noord-Duitschland en Oos
tenrijk, tusschen den Noordduitschen Bond en
Frankrijk de op kleiner schaal gevoerde Carlisti-
sche oorlog of de thans gerezen kamp tusschen
Serven en Montenegrijnen Ier eene en Turken
ter andere zijde'?
Hoewel de laatste strijd op verren afstand van
onze grenzen wordt gevoerd, is hij vooral uithoofde
van de verwikkelingen die er ook tusschen andere
mogendheden wel eens het gevolg van zouden kun
nen zijn, alleszins geschikt om ieders belangstel
ling in hoogere mate gaande te maken. Ter betere
beoordeeling der gebeurtenissen in het Oosten
van Europa zal het dus velen niet onwelkom zijn
•nader te worden ingelicht omtrent de toestanden
bij de oorlogvoerende partijen, vooral wat de Sla
vische volken betreft, met wier zeden en gewoon
ten wy westerlingen minder bekend zijn dan met
•die der Turken.
De redactie van het terecht zoo hoog gewaar
deerde geïllustreerde werk „De Aarde en haar
"Volken" heeft daarom een verdienstelijk werk
verricht, door in haar kolommen een opstel op
te nemen over het vorstendom Montenegro, waar
van wij het derde gedeelte, voorkomende in afle
vering 7, voor ons hebben liggen.
Reeds een enkele zinsnede is voldoende om
•ons eenigszins op de hoogte te stellen van de
verhoudingen in het land der Zwarte Bergen. Wat
moet men denken van een staatje, waar 300 jaar
lang geen eigenlijke scholen bestonden en men
alleen in de kloosters kon leeren lezen en schrij
ven? Eerst in het jaar 1834 slichtte bisschop
Peter II de eerste school te Cettinje. Thans kan,
dank zij dien vooruitgang, althans ongeveer 2°/0
der bevolking lezen en schrijven. Tot op de regee
ring van Danilo bestond er geen eigenlijk leger,
en elke stam toog ten strijde onder aanvoering
van zfjn opperhoofd. Danilo organiseerde een le
germacht, die door Servische officieren werd ge
oefend; thans bedraagt de militie ongeveer
17000 man.
Wat de huishoudelijke inrichting betreft, zal
het volgende staaltje voldoende zijn: de gansche
familie eet uit denzelfden schotel en bedient zich
daarbij van haar handen. De grootste lekkernij is
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRLJS DER ADTERTENTIEN:
Van 1—6 regels .7'..'7; ,V> 1.05.
Iedere regel meer0.171.
Grootere letters uur plaatsruimte
een schapebout, die de heer des huizes op de tafel
voor de aanzittenden in stukken snijdt met het
zelfde mes, waarmede hij ook de hoofden der Tur
ken afhouwt. Bj het lezen van dergelijke zinsne
den zal men zich niet verwonderen, door heo,
die het land kennen, de bewering te hooren uit
spreken, dat de ondernomen strijd een moord
dadig karakter zal dragen.
Doch wij willen niet verder cileeren, maar
veeleer onze lezers aanraden het geïllustreerde
werk zelf ter hand te nemen. Zij, voor wie het
nieuw is, zullen alle reden van tevredenheid heb
ben over die nadere kennismaking. Zoo bevat de
7de aflevering om ons tot deze te bepalen
het slot van de beschrijving eener reis door Tunis,
die boeit door haar afwisseling aan interessante
ontmoetingen en aan schilderachtig weergegeven
natuurtafereelen.
„Een reis in China" eindelijk is het hoogst
belangrijke stuk, dat aan het slot van genoemde
aflevering voorkomt, belangrgk vooral omdat men
er tal van bijzonderheden in aantreft aangaande
de verschillende bewerkingen, die de velerlei soor
ten van thee ondergaan. Men zat daarin b. v.
verklaard vinden, waarom de meeste theesoorten,
waarvan wij ons hier te lande bedienen, in hoe
danigheid zooveel te wenschen overlaten, ware
het maar alleen, omdat de goede thee veel meer
waard is dan de prijs, dien men gewoon is er
voor te besteden.
Zijn dus de onderwerpen, die in „De Aarde
en haar Volken" worden behandeld, reeds op
zichzelf de lezing ten volle waardig, het werk
ontleent zijn grootste aanlrekkelijkheid ontegen
zeggelijk aan de verdienstelijk uitgevoerde hout
gravures, die er een waar sieraad van uitmaken
en waarvan de uitgevers, de hh. Kruseman en
Tjeenk Willink te Haarlem, in hun plan van
uitgave met volle recht konden getuigen, dat aan
haar typographische behandeling de grootste zorg
zou worden besleed. Meermalen hebben wij be
voegde beoordeelaars de meening hooren uitspre
ken, dat het bij ons te lande maar al te zeer
ontbreekt aan goede geïllustreerde werken. Onder
de weinige, in wier bezit wtj ons mogen verheu
gen, neemt „De Aarde en haar Volken" een eer
volle plaats in, die wij haar van harte toewen-
schen, dat zij nog lang moge blijven bekleeden.
LEIItES, ÏO Juli.
In zake den aanleg van eene duinwater
leiding hebben B. en Ws. en de commissie van
financiën zich vereenigd met het voorstel der
commissie van fabricage om het verleenen van
concessie te verkiezen boven aanleg en exploitatie
in eigen beheer en zich verder te verstaan met
de heeren Mr. W. Van der Vliet te Amsterdam en
Mr. C. Bosch Reitz te Den Helder om eenige wij
zigingen in de door hen gestelde voorwaarden te
brengen. Deze voordracht zal Donderdag in den
gemeenteraad behandeld worden.
In de concept-voorwaarden voor het verleenen
der concessie wordt gezegd, dat de gemeente eene
rente garandeert tot 5 pCt. over het kapitaal van
inrichting, waarvoor een maximum van 450,000
wordt gesteld. De zuivere winst, boven 5 pCt.
rente te maken, zal gelijkelijk tusschen de maat
schappij en de gemeente worden verdeeld. De duut
der concessie wordt op 50 jaar gesteld.
Naar het inzien van B. en Ws. schijnt er,
wegens het niet hooge bedrag der heffingen, voor
eene vermindering van de markt- en liggelden al
zeer weinig aanleiding te bestaan. De kosten en
bezwaren der inning zouden dezelfde blijven en
een drukker bezoek van de markten of vermeer
dering van het vertier in 't algemeen daarvan in
geenen deele het gevolg wezen. Evenmin kan er
sprake zijn van eene geheele afschaffing, ook om
dat eene inkomst van /"6 a f 7000 bezwaarlijk
kan worden opgeofferd en daarvoor zou het te
genwoordig oogenblik, nu aanzienlijke uitgaven als
voor den spoorweg LeidenWoerden en wellicht
voor den aanleg eener duinwaterleiding gevorderd
worden, allerminst geschikt wezen.
De commissie van financiën erkent, dat in
den beginne de aanmerkingen van den heer Schel-
tema op de wijze van boekhouding, bij de admini
stratie der gasfabriek gevolgd, in abslracto en op
zich zeiven beschouwd, haar voorkwamen op waar
heid te zijn gegrond. Voor de gemeente echter
beslaan zegt de comm. v. fin. andere be
ginselen van beheer dan bij den handel, en moge
nu al de gasfabriek in hoofdzaak eene industrieele
onderneming zijn, zulks kan toch de gemeente
in betrekking tot die fabriek niet binden, om het
karakter van koopman aan te nemen in dien zin,
dat zij haar financieel beheer geheel naar koop-
mans wijze, met daaraan eigenaardig verbonden winst
en verlies en kapitaalrekening moet inrichten.
Door de Staatscommissie voor het geneeskun
dig examen alhier is heden tot arts bevorderd de
heer G. A. Murray Bakker, med. doctorandus.
Bij de heden gehouden openbare aanbeste
ding van het veranderen der kwaakbrug op de
Langegracht bg de gasfabriek in eene draaibrug,
is als minste inschrijver voor de som van 1383
aannemer geworden P. Kapleyn den Boumeester,
timmerman onder Leiderdorp.
Bij de heden gehouden openbare verkooping
van cokes van partijen van 50, 10 en 5 hecto
liters waren de hoogste prijzen f 25.50, f 5.10
en 2.50de laagste f 25.00, f 5.00 en f 2,50.
Gisterochtend had te Amsterdam op den Am-
stel de roei wedstrijd plaats van de Roeivereeniging
„De Amstel". Van nummer een op het programma
(vierriemsgieken geroeid en gestuurd door lief
hebbers, leden of genoodigden), behaalde „Het Y,"
van de Amsterdamsche Vereeniging „De Hoop",
den prijs, namelijk een kristallen inktkoker op
ebbenhouten voet met zilver gemonteerd. De inleg-
gelden als premie werden verkregen door „Prins
Hendrik", van de Sludenten-roeivereeniging „Njord"
van Leiden. Nummer twee (vierriemsgieken door
liefhebbers, vóór 1 Januari 1876 geen prijs ge
wonnen hebbende)prijs een zilveren vergulde
medaille voor den stuurman en iederen roeier,
werd eveneens door „Prins Hendrik" behaald.
Men meldt ons uit Noordwijk: Vrijdag jl.
hadden we het genoegen te Noordwijk-aan-zee
eene uilvoering bij te wonen van het muziekcorps
van het 4de reg. inf., kapelmeester de heer Gren-
zius. Hoezeer ook de kapel van den heer G. Ie
gunstig bekend is om onzen lof te behoeven, mee-
nen we toch de tolk der vele bezoekers te zijn,
wanneer we hem een woord van billijke waar
deering aanbieden. Het met smaak gekozen pro
gramma werd met zorg en juistheid uitgevoerd.
De daverende toejuichingen zullen de heer G. heb
ben overtuigd, dat hoezeer ook de Noordwijkers
geen celebriteiten zijn op het gebied der toonkunst,
toch goede muziek ook bij hen waardeering vindt.
De heer Van Konijnenburg, die ons dezen genoe-
gelijken avond aanbood, moge zich door het flink
bezoek genoopt zien ons spoedig weder zulk een
kunstgenot te doen smaken. Hij die eens eene
muziekuitvoering aan ons strand bijwoonde, we
zijn er van overtuigd, zal met verlangen eene
tweede tegemoetzier..