LEIDSCH
N°. 5016.
A0. 1876.
Woensdag
21 juni.
Uit het Gemeente-Verslag over 1S75.
v.
PRIJS DEZER COURANT:
Yoor Leiden per 3 maanden.1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIE»
Ytn 1—6 regel*..TTriï1.081
Iedere regel meer.0.17i-
Grootere letters nur plaatsruimte
Over het Armwezen (Hoofdst. X) valt in het
algemeen gunstig te besluitener werden dan ook
geen buitengewone middelen tot ondersteuning
vereischt. Ten behoeve van armen, rechtstreeks
door het Gemeentebestuur ondersteund, werd uit
gegeven f 55188,13De rekening der instelling
ter werkverschaffing aan behoefligen in daartoe
ingerichte werkplaatsen bedroeg in ontvangst en
uitgaaf /f26878,621/,. In het Stedelijk Werkhuis
werden opgenomen 27461 volwassen personen en
8853 kinderen, gemiddeld per dag 99 personen.
Omtrent de Stadsbank van Leening wordt in het
uitvoerig rapport van hh. commissarissen gewezen
op de aanzienlijke vermindering van het aantal
beleeners, grootendeels een gevolg van de ophef
fing der hulpkantoren, gevoegd bij de omstandig
heid dat twee der vroegere inbrengers een zoo
genaamd kantoor van koop met recht van weder-
inkoop hebben opgericht, dat aan de operaltën
der Bank veel afbreuk deed. Hel bedrag aan in
schrijvingen bij de Spaarkas van het dep. Leiden
der M. tot Nut van 't Alg. beliep op 1 Jan. 1875
f277057,44, verdeeld over 3210 boekjes. Ook
de Spaarkas van dat departement nam toe in
bloei. De Leidsche Maalsch. van Weldadigheid
keerde een som van ƒ4334,55 uit aan 164 huis
gezinnen en 97 eenloopende personen. Volgt een
reeks van bijzondere liefdadigheidsinrichtingen,
die alle nuttig werkzaam waren.
In het Invaliedenhuis waren gedurende 1874
1e zamen 65 verpleegden aanwezig. De toestand,
zoowel wat de inrichting van het gesticht als het
gedrag der manschappen betreft, was gunstig te
noemen, terwijl de kosten over dalzelfde jaar
ƒ21602,48 bedroegen. Het „Tehuis voor militairen",
strekkende om den soldaten van het garnizoen
een gezelligen avond te verschaffen, bleef aan zijn
doel beantwoorden. Van dit Hoofdstuk, dat beslo
ten wordt met een opsomming van eenige aan
verschillende stichtingen vermaakte legaten, mogen
wij niet afstappen zonder melding te maken van
de herhalingsschool met 42 leerlingen, in het leven
geroepen door de „Leidsche Vereeniging tot be
vordering van geregeld schoolbezoek", die 9 af-
deelingen, 63 medewerkers en 305 begunstigers telt.
Landbouw en Veeteelt, ziedaar het belangrijke
opschrift van het Hoofdstuk, dat nu volgt. Uit
een desbelrefienden slaat blijkt, dat gedurende
1875 het aanzienlijk aantal van 20505 runderen
werd Ier markt gebracht, waarvan verkocht 18729
tegen den gemiddelden prijs van ƒ208; dezelfde
cijfers bedroegen voor schapen 58675, 57303 en
28,50, voor lammeren 40863, 40393 en 9,50.
Onder de voortbrengselen van landbouw op onze
markt bekleedt de boter steeds een voorname
plaals; daarvan werden aangevoerd 475340 kilo
tegen den gemiddelden prijs van ^,57'/j.
De afdeeliug Leiden en Omstreken der Hol-
landsche Maatschappij van Landbouw telde op 31
December 1875 het getal van 274 leden, zijnde
iets minder dan het vorige jaar.
Waar sprake is van Nijverheid, Handel en
Scheepvaart (Hoofdstuk XII) komt 't eerst in
aanmerking het lichaam, dat die bionnen van
welvaart vertegenwoordigt, nl. de Kamer van Koop
handel en Fabrieken. In 1875 hadden geen ver
kiezingen plaals, zoodat het aantal leden onver
anderd bleefthans echter heeft de secretaris,
Mr. W. C. D. Olivier wegens vertrek uit de Ge
meente eervol ontslag bekomen, terwijl in zijn
plaats benoemd is Mr. H. J. Hamaker. Onder de
verleende concessiën komen vier vergunningen van
Gedeputeerde Stalen voor tot het plaatsen en ver
vangen van stoomwerktuigen. Aan het slot der
lijst, die daarvan de opgaven bevat, komt deze
zinsnede voor: Bovendien zijn ingetrokken een
100-tal vroeger verleende concessiën tot het hou
den en mesten van varkens. Voorzeker zullen
allen, die met ons overtuigd zijn van het hygië
nisch belang dier maalregelen, ze met ingenomen
heid hebben begroet.
LEIDEN, 20 Juni.
Heden is aan de hoogeschool alhier bevorderd
tot doctor in de rechten de heer A. Van Haarlem,
geb. te Amsterdam, met acad. proefschrift, get.
Eenige opmerkingen over hel begrip „Reis" in het
Wetboek van Koophandel.
Van de 30 adspiranten voor het gisteren
gehouden admissie-examen aan de hoogeschool
alhier hebben 4 zich teruggetrokken en werden
16 toegelaten.
Morgenochtend te vijf uren zal van hier
per exlra-trein de processie naar O. L. V. van
Antwerpen en O. L. V. van Scherpenheuvel ver
trekken, om Vrijdag-morgen hier te retourneeren.
Zaterdag is van de werf van den scheeps
bouwmeester M. v. d. Kuyl te Slikkerveer te water
gelalen de kanaalschroefstoomboot „Volharding
N°. 6", voor rekening van de schroefstoomboot
maatschappij de Volharding alhier.
Bij gelegenheid van liet gisteren in Den Haag
in een der bovenzalen van het gebouw voor kun
sten en wetenschappen gevierde 25-jarig bestaan
van het kon. instituut voor taal-, land- en volken
kunde, zijn benoemd tot leden in Nederland: Tot
leden-donateurs: Z. K. H. prins Alexander en Z.
Exe. de minister van koloniën Mr. W. baron Van
Goltstein. Tot gewone ledenZ. Exc. de minister
van marine, W. F. Van Erp Taalman Kip; jhr.
mr. J. A. G. baron De Vos van Steenwijk; C. F.
Stork, T. P. Viruly, mr. W. H. Dullert, mr. E.
J. J. B. Cremers, J. P. Bredius, Mr. J. P. R. Tak
van Poortvliet, J. J. Van Swieten, F. V. A. rid
der De Sluers, D. De Graeff van Polsbroek, J. A.
F. Cohen Stuart, Mr. J. G. Gleichman, A. A. Bien
fait, J. Boissevain, C. P. Van Eeghen, J. Groll,
J. P. De Bordes, mr. J. A. C. Oudemans, dr. W.
N. Du Rieu, dr. J. E. De Vrij, F. De Bas, W.
Kleyti van de Poll, H. C. Humme, mr. J. Van
Gennep, mr. J. P. Van Bosse, C. A. M. Van Vliet,
Th. Schilt, A. C. Joosten, A. S. Fransen van de
Putte, J. De Vogel, Hoevenaar van Geldorp, D.
F. A. Bauduin, II. M. Van Dorp, A. P. M. Van
Oordt, J. C. Neurdenburg en F. C. Heynen.
Tot leden in Indië: mr. J. W. Van Lans-
berge, mr. W. A. Henny, G. Bogeher, A. Pruys
van der Hoeven, G. W. W. C. baron Van Hoë-
vell, J. W. Middelburg, mr. D. W. Horst, W. L.
E. Slolle, C. H. M. Lerouz, M. H. Witbols Feu-
gen, A. De Valden van Noorden, H. H. G. K. ba
ron Van Hogendorp, mr. H. Kuneman, C. Te
Mechelen, C. P. Van Kesleren, J. C. Van den
Bor, W. S. Groeneveldt, L. Wessels, mr. T. F.
H. Last, mr. J. C. Keyzer, mr. M. C. Piepers,
mr. J. W. S. Van der Aa, W. De Louter, S. E.
Harthoorn, K. W. Van Gorkum, J. C. Bernelot
Moens, S. Coolsma, A. Geersink en R. Van Eek.
Tot buitenlandsche leden: C. E. Mei-
nieke, H. L. Fleischer, Fr. Muller, Alfred van
Cremer, Mecklugo-Maclay, prof. de Tera, Guido
Cora, P. de Laveleye, Vivien de Saint-Marlin, ko
lonel Yue, sir Henry Summer Maine, Alfred Rus-
sel Wallace en H. M. Elliot.
Door de belrokken godgeleerde faculteiten
aan de rijks-hoogescholen zijn ditmaal tot de ver
gadering der algemeene synode afgevaardigd: Dr.
L. W. E. Rauwenhoffj sec. Dr. A. Kuenen, hoog
leeraren te LeidenDr. J. J. Van Oosterzee, sec.
Dr. J. I. Doedes, hoogleeraren te UtrechtDr. G. H.
Lamers, sec. Dr. F. W. B. Van Bell, hoogleeraren
te Groningen.
Blijkens een bij het departement van kolo
niën ontvangen telegram van den gouverneur-
generaal van Ned.-Indië, heeft de generaal-majoor
Wiggers van Kerchem den 4den dezer uit Atjeh
bericht, dat de vijand vergeefsche pogingen heeft
aangewend tot overrompeling van Lamara Noord
oost en Zuidoost, Lamprit en den gedelacheerden
post bij Beloel Zuid. Daarbij is de luitenant Ver-
ploeg licht gewond, terwijl vier mindere militairen
sneuvelden en acht gewond werden. De gezond
heidstoestand was ongunstig; de cholera echter
afgenomener waren nog slechts een paar lijders
aan die ziekte. Verder vermeldt dit bericht, dat
de bezetting voor Pedir, onder bevel van den
kapitein Engelhard, derwaarts vertrokken is, en
dat daar blijkbaar alles naar wensch gaat.
Bij kon. besluit is art. 6 van het besluit tot
instelling van een eereteeken ter uitreiking aan
hen, die deelnemen aan belangrijke krijgsverrich
tingen, uitgebreid door de bepaling dat het eere
teeken mede wordt toegekend aan hen, die, niet
in 't bezit der gesp: „Atjeh 18731874" na
het einde der tweede expeditie tegen Atjeh, in de
jaren 1874, 1875 en 1876 aan de bovengenoemde
krijgsbedrijven hebben deelgenomen. De hun des
wege uit te reiken geep draagt het opschrift
„Atjeh 18731876".
Het stoomschip „Prinses Amalia" is 18 dezer
's morgens van Gibraltar vertrokken, gesleept door
de „Anglia"; de „Prins van Oranje", van Nieuwe-
diep naar Batavia, passeerde Sagres 17 dezer;
de „Holland", van Nieuwediep naar Batavia, is 17
dezer des avonds van Suez vertrokken.
Door de benoeming van den hoofdcommies
der 2de afd. lot gemeente-secretaris wordt in Den
Haag eene aanvulling van het personeel der plaat
selijke secretarie gevorderd. B. en Ws. wenschen
dien ambtenaar voortaan persoonlijk te ontslaan
van de fabricage en andere werkzaamheden, ten
einde hem meer tijd beschikbaar te laten voor
het beheer der gemeentefinanciën. Voor de op die
wijze openvallende werkzaamheden willen zij een
gegradueerde tol commies-redacteur bjj degemeente-
administratie aanstellen, die aan hel jaarlijksch ver
slag en bij verschillende commissiën kon werkzaam
zijn en den secretaris, zoo noodig, ter zijde zal
staan. Het voornemen is, den te benoemen hoofd
commies het minimum der wedde a f 2100 toe
le kennen en voor den commies redacteur eene
jaarwedde uit te loven van 1500. In dien zin
is den raad een voorstel overgelegd.
Door de kamer van koophandel en fabrieken
in Den Haag is in een brief gericht aan den
minister van financiën, waarin de volgende pun
ten aan de overweging van den minister worden
onderworpen
1°. De invoering der kaarttelegrammen, ofschoon
eenerzjjds blijk dragende van vrijgevigheid, leverl
aan den anderen kant weinig gerief op voor der
handel, door het beperkt getal woorden in ver
band met het verbod om van cijfers gebruik t<
maken. Daardoor is de handel nagenoeg gehee
uitgesloten van het voordeel der kaartlelegram met
die hij het ligt voor de hand hoofdzakelijt
voor snel-koopen en verkoopen zou kunnen gebrui
ken, wanneer c'yfers mochten worden gebezigd.