N°. 5007.
Zaterdag
A0. 1876.
10 Juni.
STADS-BERICHTEN.
Uit het Gemeente-Yerslag oyer 1875.
in.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke NommersB 0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 16 regels 1.05.
Iedere regel meer0.17^.
Grootere letters naar plaatsruimte
De BURGEMEESTER, Hoofd van het Gemeentebestnar van
Leiden, doet te weten, dat aan den ODtvaDger der directe be
lastingen is ter hand gesteld een op den 7den dezer maand invor
derbaar verklaard kohier voor de belasting op het personeel,
dienstjaar 1876/7, houdende aanslagen voor de wijken I en II;
terwijl ieder verplicht is zijn aanslag op den bij de Wet be
paalden voet te voldoen.
En wordt deze door plaatsing in de Leidsche Courant afge
kondigd.
De Bargeraecster voornoemd,
Leiden, 9 Juni 1876. v. d. BRANDELER.
Op de lijst der openbare werken neeml het
onderhoud van straten en pleinen steeds een be
langrijke plaats in, vooral wanneer er bovendien
nieuwe straten worden aangelegd, gelijk in 1875
het geval was met de gedempte Cellebroersgracht
en Minnebroersgracht, benevens twee straten by
de nieuwe werkmanswoningen achter de Lange-
gracht, tusschen hel Huigstraalje en de Oost-
dwarsgracht, waarvoor een extra-bedrag van f 800
werd toegestaan. Met de herbestralingen vormen
zij gezamenlijk een oppervlakte van 15784 centi
aren; voegt men daarbij 11872 centiaren aan
minder uitgebreid beslratingswerk, benevens 1920
voor rekening der gasfabriek en van particulie
ren, dan bekomt men een totaal van 29576 cen
tiaren. Men kon dan ook niet in de behoefte voor
zien met het gewone getal van 250000 klinkers,
maar had er ruim 100,000 meer noodig; het
bepaalde aantal keien (7500) was voldoende.
Tot de voornaamste werkzaamheden aan brug
gen enz. behoort ongetwijfeld het vernieuwen in
ijzerconstructie der dubbele houten ophaalbrug
over den Rijn bij het Leiderdorpsche hek en het
vervangen der Oude Marepoortsbrug (dubbele wip-
brug) door een ijzeren draaibrug, waarvan echter
alleen de onderbouw in dat jaar werd voltooid,
terwijl het bewegende gedeelte eerst in Februari
1876 gereed kwam.
Een der belangrijkste zinsneden mag wel hee-
ten die betreffende het onderhoud van pompen en
riolen, dat als altijd een zaak van dagelyksche
zorg was „zonder vooruitzicht een einde daarvan
le bereiken." Reden te meer, haasten wij ons er
bij te voegen, om met verdubbelde inspanning
op den ingeslagen weg voort te gaan en voor
dat nuttige doel, waarvan voor geen gering
gedeelte de gezondheid en dus de welvaart der
ingezetenen afhankelijk is, met onbekrompen
hand telken jare een fiksche som beschikbaar le
stellen. Het Liernur-stelsel voldeed weder op uit
stekende wijze; de lage opbrengst der faecale
stoffen evenwel, slechts 10 cents per hectoliter
tegen 40 cents het vorige jaar, gaf een ongunstig
financieel resultaal. Wat de ruiming der riolen
betreft, verwijzen wij de belangstellenden naar
een zestal rapporten van onzen gemeentearchi
tect, als bijlagen achter het verslag gevoegd en
waaruit wederom blijkt van den alterwalgelijksten
toestand, die op zoo menige plaats werd aange
troffen. De daarin voorkomende mededeeling dat
in enkele buurten de onwil van de eigenaars der
huizen om de spruiten onder de woningen te
doen herstellen, het van gemeentewege aan de
riolen in de straten verrichte werk veelal vruch
teloos deed zyn, geeft gereede aanleiding tot de
vraag of er geen middel bestaat of in het leven
kan worden geroepen om langs wettelijken weg
eenige weinige onwilligen of onverschilligen te
noodzaken om mede le werken tot bevordering
van het algemeen welzijn.
Ten opzichle van een andere zaak, eveneens
van hygiënischen aard, den aanvoer aan duinwater,
vinden wij vermeld, dat in 172 reizen een hoe
veelheid van 479000 emmers water werd aange
voerd, waarvan ongeveer 143000 emmers koste
loos werden verstrekt. Hopen wij, dat dit middel
tot het verschaffen van drinkwater, dat, hoe ge
waardeerd ook voor het oogenblik, toch altijd
slechts een hulpmiddel blijft, weldra kan worden
terzijde gelalen ten gevolge van den aanleg eener
tiksche duinwaterleiding.
Bij de rubriek „onderhoud der schoolgebouwen"
herinneren wij kortheidshalve alleen van de vernieu
wing der school voor m. u. 1. o. op de Aalmarkl.
Dat de voorschriften en bepalingen in zake het
verontreinigen der straat zoo streng mogelijk wer
den gehandhaafd, kan blijken uit het feit dat in 1875
niet minder dan 50 personen door het kan
tongerecht werden veroordeeld wegens overtreding
der daarop betrekkelijke politieverordening. Veel
zullen zeker ook tot bevordering van den alge-
meenen gezondheidstoestand hebben bijgedragen
maatregelen als die, volgens welke een honderd
tal nieuwe geschikte arbeiderswoningen werden
gebouwd, terwijl voorts de gaarkeuken, ook een
volksbelang, steeds aan haar doel bleef beant
woorden.
Door gehuwden met hun gezinnen wordt er
zeker weinig ot niet gebruik van gemaakt, althans
slechte voeding wordt naast gebrek aan lucht en
licht als een der hoofdzaken opgegeven van d»
ziekten, Jie hcerscmen onder de van gemeentewege
verpleegde lijders.
Bij de onderafdeeling „begraafplaatsen" mag niet
worden vergeten, dat bij de onderscheiden be
graafplaatsen lokalen werden ingericht voor tijde
lijke bewaring van overledenen aan een besmet
telijke ziekte, overeenkomstig het voorschrift van
art. 12 der wet van 4 December 1872 (Stbl.
n°. 134).
In het Academisch Ziekenhuis werden 162
patiënten behandeld, waarvan 104 werden ont
slagen en 36 overleden. Aan de onvermogenden
die in bun woningen werden verpleegd, werd voor
een bedrag van 3007,731 /a aan geneesmiddelen
geleverd, vertegenwoordigende 2S206 recepten
tegen 27561 in 1874. De inrichting der stads
apotheek is veel verbeterd; alleen de toestand van
het laboratorium eischt voorziening. Er werden
576 koepokinentingen verricht; in het vorige jaar
hadden er 648 plaats.
De Vereeniging lot verbetering der Volksge
zondheid met 153 contribueerende leden, waar
van het hier de plaats is melding te maken, ves
tigde vooral haar aandacht op de duinwater-
quaestie, ten gevolge waarvan een vereeniging lot
stand kwam met het doel om het verkrygen van
die nuttige inrichting te bevorderen.
Duinwaterleiding en brandweer zijn bondgenoo-
tende overgang is dus niet te gewaagd, als wij
hier vermelden, dat de bluschmiddelen bestonden
in een stoombrandspuit, 10 brandspuiten, 2 kleine
spuiten en een reddingtoestel. De hulp dier mid
delen werd ingeroepen voor twee branden, die
spoedig werden gebluscht, maar nogal schade aan
richtten. "Van 80 personen die in het water vielen
verdronken er 6, terwyl 4 personen een einde
maakten aan hun leven.
LEIBEN, 0~JunI.
Naar wij vernemen zal de ondernemer van
„Zomerzorg" aan de inteekenaren op de acht zomer-
concerten aanst. Dinsdag bij gunstig weder een
buitengewoon groot militair concert van de staf-
muziek van het vierde regiment infanterie aan
bieden. Met genoegen ongetwijfeld zal van dit
concert een talrijk gebruik worden gemaakt. De
gelegenheid toch om het muziekcorps onder leiding
van den heer Grenlzius le hooren, kan niet anders
dan welkom zijn.
Daar de plaatselijke schoolcommissie groot
bezwaar er tegen had, dat de schoolgelden door
tusschenkomst van de hoofden der openbare lagere
scholen zouden worden ingevorderd; uithoofde der
gelijke werkzaamheden niet behooren tot den ge
wonen werkkring der hoofdonderwijzers en vooral
wat betreft deze scholen niet wenschelijk is dat
aan de hoofdonderwijzers financieele bemoeiingen
worden opgedragen hebben B-en Ws. besloten
eeri voorstel te doen om op andere wijze eene
verbetering ten deze tot stand te brengen. Het
stelsel van vooruil betaling en de bepaling dat het
bewijs van betaling strekt tot toelating zal, mee-
nen zij, voor de scholen vermeld onder lilt. c en
d, moeten vervallen en aan den ontvanger de be
voegdheid moeten worden toegekend om bij ge
breke van voldoening de schoolgelden le vorderen
volgens artt. der gemeentewet. Tevens is hel wen
schelijk aan de ouders of voogden die hunne kinde
ren of pupillen van de school wenschen weg te nemen,
de verplichting op te leggen daarvan minstens 8
dagen vóór den aanvang van het volgend kwar
taal aan het hoofd der school kennis te geven,
bij gebreke waarvan het schoolgeld ook over dat
kwartaal is verschuldigd. Alleen bii zoodanioe ver-
pllcuung zaï nei mogelys zyn de lijsten der school
gaande kinderen voor wie schoolgeld is verschul
digd, tijdig gereed te hebben. B. en Ws. geven
den Raad in overweging de betrekkelijke veror
dening op de heffing en invordering daarnaar te
wijzigen.
In de gisteren in Den Haag gehouden 47ste
algemeene vergadering der Maatschappij tot bevor
dering der toonkunst, (onder voorzitterschap van
den heer F. A. T. Delpral), werd door den alge-
meenen secretaris, den heer F. Loman, het alge
meen jaarverslag uitgebracht. In den aanhef daar
van werd een gepast woord van hulde gesproken
ter nagedachtenis van Dr. J. P. Heye. De Maat
schappij telde op 1 Mei jl. in vijftien afdeelingen
3412 gewone leden (onder welke 34 donateurs),
en 121 leden-kunstenaars (2 meer dan 't vorig
jaar), alzoo 3536 contribueerende leden (derhalve
85 minder dan het vorig jaar, doch 1402 meer
dan zij in een der eerste 25 jaren harer stich
ting tellen mocht) wijders: 115 honoraire en
36 correspondeerende leden, 28 leden van ver
dienste, 1 buitengewoon eerelid (Z. M. den Koning)
te zamen 3716 leden; terwijl steeds aan het
hoofd der lijst van eereleden geschreven blijft de
naam van (wijlen) A. C. G. Vermeulen, stichter
der Maatschappij. Zoowel reservefonds als kun
stenaarsfonds en muziekfeestenfonds vermeerderde.
Over 187677 blijft de feitelijke uitkeering der
afdeelingen aan de algemeene kas op f 1.55 be
paald; vóór 22 jaren (in 1854) bedroeg die uit
keering f 4 per lid, en sedert hield met de ver
mindering der contribulie de vermeerdering van
de onderscheiden fondsen der Maatsch. gelijken
tred. Wat de afdeelingen betreft, de meeste ver
loren enkele leden. Haarlem, Alkmaar en Enkhuizen
gingen een weinig voorwaarts; behalve Leiden
hadden vooral Den Haag en Zulten belangrijke
aanwinst. Tot leden van verdienste zijn benoemd
de componisten Rubinstein en Gounod.
De volgende vergadering zal te Amsterdam ge
houden worden.
Aan het „Hbl." wordt gemeld, dat de re-