N°. 5004.
Woensdag
A0. 1876.
7 Juni.
Uit het Gemeente-Verslag over 1875.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
▼oor Leiden per 3 maanden.TT.; 1.10.
Franco per post1.40.
Alzonderlijke Nommers0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
▼an 16 regels.1-05.
Iedere regel meer0.17|.
Grootere letters naar plaatsruimte
STADS-BERICHTEN.
Vergadering Tan den Gemeenteraad Tan Leiden
op Donderdag 8 JuDi, des namiddags te halfdrie.
Onderwerpen
1°. Onderzoek van den geloofsbrief van het nïenw benoemd
lid van deD Gemeenteraad, den heer G. Wilhelmv Damsté.
2°. Benoeming van hulponderwijzers of hnlponderwijzeressen
aan de school voor on- en minvermogenden en aan de
Tasschenschool. (103 en 104)
a. School n°. 1 voor onvermogenden.
b. Tasschenschool.
c. N°. 1 voor minvermogenden. r-
d. N°. 2 voor minvermogenden.
e. idem
f. N°. 1 voor minvermogenden. j y
g. N°. 2 voor onvermogenden.
3°. Voordracht tot verkoop van inschrijving op het Grootboek.
(Werken aan het terrein bij de voormalige Hoogewoerds-
poort). (115)
4°. Staat van af- en overschrijving en enppletoire staat van
begrooting, dieDst 1875. (114 *en 116)
5°. Verzoek van J. Fontein, oi stoepen te mogen leggen
vóór zijne huizen aan de Marendorp3-achtergracht. (113)
6°. Verzoek van H. Vergnnst, eervol ontslagen agent van
politie, om een toelage uit de gemeentekas. (84 en 105)
7°. Rekening van de dienstdoende Schutterij, over 1875. (106)
i.
Even zeker als de Maartsche buien in het voor
jaar en de traditioneele stormen in den herfst ver
schijnt jaarlijks omstreeks dezen lijd het „Verslag
van den toestand der gemeente" over het afge-
loopen jaar, thans dus over 1875. Ouder gewoonte
willen wij onzen lezers ook ditmaal weder een
beknopt overzicht geven van den inhoud van dat
vrij lijvig rapport, dat voor ons ligt.
Reeds deelden wij voorloopig eenige cijfers mede,
waaruit o. a. bleek, dat de bevolking van Leiden
op 31 December 1874 uit 40249 zielen bestond.
Daarbij verdient vermelding, dat de verhouding
van het aantal overledenen tot het cijfer der be
volking in 1875 was 1 op 34,98 tegen 1 op
36,55 in het vorige jaar en dus iets minder gun
stig, ofschoon over het algemeen de sterfte in 1875
niet buitengewoon groot was, daar zij beneden
het gemiddelde cijfer over de laatste 5 jaren
bleef, zijnde dit 1 op 33,82 zielen. Het aantal
geboorten en sterfgevallen verschilde dan ook wei
nig met dat in het vorige jaar. Gelijk altijd valt
ook thans weder een hoog cijfer te constateeren
voor het aantal buiten echt geborenen, en wel
140 tegen 164 in 1874, hoofdzakelijk een gevolg
van het feit dat in het Academisch Ziekenhuis
vele ongehuwde vrouwen van andere plaatsen wor
den opgenomen.
Uit een staat, aangevende den maandelijkschen
loop der bevolking, blykt dat tegenover 368 hu
welijken 2 echtscheidingen plaats hadden. Wat de
huwelijken betreft, de tabel, waarin zij naar den
ouderdom der betrokken partijen zijn gerangschikt,
geeft curieuse bijzonderheden ten bewijze van de
trouwlustigheid, waarvan sommige stadgenooten
blijk gaven. Zoo vinden wij daar vermeld een hu
welijk van een jongman van ongeveer 55 jaar met
een weduwe van bij de 70, of, wat nog sterker
is, een huwelijk tusschen een weduwnaar en een
weduwe, beiden tusschen de 65 en 70 jaar.
Wie er nog aan mocht twijfelen, dat het Indisch
element steeds sterker in onze gemeente wordt
vertegenwoordigd, kan daarvan het bewijs vinden
in den slaat der woonplaatsverandering in 1875;
tegen 32 personen, die van hier naar de kolo
niën vertrokken, zetten niet minder dan 66 per
sonen, uit de koloniën afkomstig, zich in onze
gemeente neder. Dat het deugdelijk onderwijs, ge
voegd bij de betrekkelijk minder kostbare levens
wijze, in vergelijking met andere grootere steden,
hierbij een sterke aantrekkingskracht uitoefende,
ligt voor de hand.
Behalve de gewone verkiezingen voor den Ge
meenteraad en de Tweede Kamer, hadden er twee
buitengewone verkiezingen plaats ter vervanging
van de hh. H. N. Veefkind en Mr. J. T. Buys,
die hun ontslag namen en wier plaatsen vervuld
werden door de hh. J. Scheltema en prof. P. A.
Van der Lith, terwijl de heer Mr. J. Van Outeren,
die aan de beurt van aftreding was, doch niet
weder verlangde in aanmerking te komen, ver
vangen werd door den heer J. C. Van der Zweep.
Het aantal kiezers bedroeg: voor de Tweede
Kamer 1077, voor de Provinciale Staten 1073,
voor den Gemeenteraad 1610. Vermelden wij nog
terloops dit toch behoort niet ten volle lot
de geschiedenis van het jaar 1875 dat in de
plaats van den heer H. P. C. Stoffels, die den
20sten December zijn ontslag nam, gekozen werd
de heer L. M. De Laat de Kanter, die tevens lot
wethouder werd benoemd.
Volgt een lange lijst van gemeente-ambtenaren
en bedienden, die bezoldigd worden uit de stede
lijke kas, met een inkomen, varïeerende tusschen
f 3000 en f 25 (de adsislent-torenwachter), amb
tenaren met en zonder personeele toelagen, of
wel met gedeeltelijke belooning percentsgewijze
(de beambte, belast met het toezicht op de honden),
of ook zij, die in het geheel geen traktement ge
nieten, maar in plaats daarvan de baten, door hun
functie afgeworpen (de ijker van het bolervaat-
werk). Onzes ondanks werd op die lijst onze aan
dacht weder getrokken door de wanverhouding
tusschen de tractementen der verschillende klassen
van polilie-agenlen (600, 550, 440 en 400 gl.).
Zagen wij met genoegen, dat ook over 1875 weer
met lof van onze politie-macht mocht worden
gewaagd, wij konden daarbij den wensch niet
onderdrukken, dat men moge toezien dat daarloe
op goede gronden altijd reden blij ve bestaan.
De lijst der gedurende 1875 vastgestelde plaat
selijke verordeningen, waaronder b. v. die, wijzi
gende het reglement in zake het gebruik van gas
door particulieren, met stilzwijgen voorbijgaande,
blijven wij een oogenblik stilstaan hij de opgave
van de voornaamste in den Gemeenteraad behan
delde onderwerpendie Ijjst toch kan rnen als
een korte kroniek der gemeentelijke geschiedenis
gedurende het eenjarig tijdvak beschouwen. Be
langrijke besluiten enz. trekken daarbij de aandacht,
als dat tot opdracht aan de commissie voor de
huishoudelijke verordeningen van het ontwerpen
van een reglement omtrent het pensioneeren van
gemeente-ambtenarende mededeeling van het
ontvangen eener gift van 5300 van een oud
student op Java, ter verdeeling onder de algemeene
armen bij de viering van het derde eeuwfeest
der hoogeschool.
LEIDEN, 6 Juni.
Aan het einde van zijn jaarverslag zegt de
directeur van hel rijksmuseum van oudheden, waar
nemend directeur van het rijks- ethnographisch
museum alhier: De belemmeringen waardoor de
voortgang van geregelden arbeid tot inschikking,
regeling, tentoonstelling, voortzetting en voltooiing
van den catalogus werden verhinderd, bleven ook
in het afgeloopen jaar bestaan. Het gebouw is
van lieverlede meer en meer onbruikbaar gewor
den. Ruimte en licht ontbreken, evenzeer de mid
delen om den vochtigen toestand van vele lokalen
weg te nemen, en om het voortdurend behoud
der voorwerpen behoorlijk te waarborgen. Dat een
hoofddoel van de verzameling, het gebruik voor
de lessen bij de Indische inrichting, onder die
ongelukkige omstandigheden geheel en al gemist
wordt, behoeft geen betoog. Zal het verslag van
het loopende jaar uitzichten op een verbeterden
toestand kunnen vermelden? Wij wenschen het
van harte, maar de omstandigheden zyn ver van
bemoedigend.
Door de commissie voor het geneeskundig
staatseximen alhier is heden het getuigschrift voor
het 1ste gedeelte van het artsexamen uitgereikt
aan de heeren I. A. W. Vermey, med. doctor,
en M. Charlouis.
Bij de heden gehouden openbare verkooping
van cokes van partijen van 50,10 en 5 hectoliters
waren de hoogste prijzen f 25.00, f 5.00 en
f 2.50; de laagste f 25,00, f 5.00 en f 2.50.
Het Anlwerpsche comité voor de „Expo-
sition-Tombola", ten voordeele der overstroomden
in het zuiden van Frankrijk, verzoekt ons mede
te deelen, dat de trekking zal plaats hebben op
Zaterdag 10 Juni, des namiddags te 2 uren, te
Antwerpen, St.-Galharina-wal 69. Loten zijn tot
den 8sten dezer te bekomen bij den penning
meester, den heer Jos. Isenbaert, aldaar. Alleen de
tweede druk van den catalogus met het daarbij
behoorende supplement zal worden gevolgd voor
de aanwijzing der getrokken prijzen. Men ont
vangt een exemplaar van den catalogus en van
de lijst der nommers waarop prijzen zijn gevallen
na toezending van 50 centimes in postzegels aan
den penningmeester voornoemd. De lijst derprijs-
nommers zal in de dagbladen worden bekend ge
maakt.
In de memorie van toelichting van het
wetsontwerp, houdende nadere bepalingen omtrent
het muntwezen in Ned.-Indië, wordt o. c. ge
zegd „Nu zulk eene definitieve regeling van het
muntwezen hier te lande aan de goedkeuring der
Stalen-Generaal onderworpen is, acht de regeering
dan ook den tijd gekomen om voor Ned.-Indië
insgelijks eene wettelijke voorziening in overwe
ging te nemen. Bij het onderzoek naar den aard
en de strekking dier voorziening heeft het op
merkelijk verschijnsel zich voorgedaan, dat tus
schen de Indische regeering bijkans alle door haar
gehoorde deskundigen en handelslichamen en de
hier te lande geraadpleegde deskundigen in hoofd
zaak volkomen overeenstemming heerschte. Het
is dus met vertrouwen, dat de ondergeteekende
zijne voorstellen aan het oordeel der Slaten-Gene-
raal onderwerpt. Het wetsontwerp heeft de strek
king om te zorgen dat de Indische munt hare
tegenwoordige waarde blijve behouden, met andere
woorden, dat de waarde van het ruilmiddel
in Nederlandsch-Indië zich blijve richten naar
het goud. De maatregelen, die tot bereiking van
dit doel worden voorgesteld, zijn: invoering van
het goud, als standaardmunt nevens de be
staande zilveren standpenningen schorsing van de
aanmunting van zilveren standpenningen en einde
lijk het verleenen aan den gouverneur-generaal
van de bevoegdheid om, zoo noodig, zilveren
standpenningen na ontmunting te doen verkoopen.
De regeering meent deze voorziening te kun
nen aanbevelen als geschikt om het Indisch munt
wezen zooveel mogelijk te behoeden voor het ge
vaar dat het in de gegeven omstandigheden be
dreigt in den vorm van depreciatie van het ruil
middel."
B. en Ws. van Den Haag hebben aange
kondigd, dat op voorstel van den geneesheer bjj de
badinrichting te Scheveningen, het badseizoen zal
worden geopend 12 Juni e. k.
