LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 4977.
Donderdag
A0. 1876.
4 Mei.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES
Van 16 regelsI-05*
Iedere regel meerB 0.17J.
Grootere letters naar plaatsruimte
LEIDEN, 3 Mei.
De alhier gevestigde afdeeling der „Maatschappij
;ot beverdering der toonkunst" gaf gisteravond met
medewerking van de zangvereeniging der afdeeling
n van hel Parkorkest onder leiding van deo heer
De Lange hare tweede muziekuitvoering, die
in alle deelen uitstekend geslaagd mag heèlen.
liet eerste hummer van het programma was de
ouverture voor het drarna „Hernaüi," eene geheel
nieuwe compositie van den directeur, waarover
men zeker na eene eerste auditie moeilijk een
oordeel kan vellen, maar die, mei de bekende
virtuositeit van het Parkorkest ten gehoore gebracht,
een treffenden indruk maakte op het niet zeer
talrijk maar uitgelezen publiek en levendig werd
toegejuicht. Daarop volgde „Erlkönigs Tochter" van
Siels W. Gade, een der meest oorspronkelijke loon-
dichten van den Noordschen componist, dat hier
ter stede nog nooit ten gehoore was gebracht.
Als solisten traden in dit nummer op mej. Ralie
[sopraan), mej. Gripekoven (alt) en de heer V. d.
B. (baryton). De eerste is eene goede bekende,
ook van ons publiek, die dezen avond hare repu
tatie uitstekend staande hield. Mej. Gripekoven
zong zeer voldoende de partij van Olufs' Mutter
en de heer V. d. B. was een zeer goede Oluf.
Zijn flihk barytongeluid, dat evenwei het best
uitkomt in de hooge tonen, maakt hem voor die
partij wel geschikt. Zijne nette voordracht van
het: „So oft 'mëin Auge die Fluren scbaul" en
van het „Nacht, o wie stille!" verdienen dankbare
vermelding. De partij van den TodteDgraber in
R. Schumanns „Rose Pilgerfahrt," dat na de pauze
volgde, lag klaarblijkelijk minder onder het bereik
van zijne slem. Mej. Rahe en de heer De Goey
oogstten in dit nummer de meeste lauweren.
Overheerlijk zongen beiden o. o. bet duet (Max
und Rosa) in hei tweede deel. Mej. De Graaf
vervulde de altpartij mede niet onverdienstelijk.
In beide nummers getuigden de koren van vlijtige
studie en uitstekende leiding. Alles fijn, geache
veerd, keurig in een woord. Men denke b. v. aan
het Morgengesang in Erlkönigs Tochter, aan het
Elfenchor eD het Tanzchor in de Pilgerfahrt, maar
vooral aan het „O, sel'ge Zeit, da in der Brust
die Liebe auferblüht", en men zal moeten erkennen
dal het koor, waarover de afdeeling beschikken
kan, klein is maar dapper en dat de leiding van
den heer De Lange door dat koor niet genoeg
op prijs kan worden gesteld. Hadden de tenoren
en bassen dit den geheelen avond even levendig
beseft, de intrede van het Maonerchor „Bist du
im Wald gewandelt" zou minder onzeker en de
gebeele uitvoering nog verdienstelijker zijn geweest.
In de maand April zijn binnen de gemeente
Leiden geboren 130 kinderen, als: 57 zoons en
73 dochters, waaronder is begrepen 1 tweeling-
geboorte; overleden 109 personen, als: 17 man
nen, 24 vrouwen, 38 zoons en 30 dochtersdaaren
boven als levenloos aangegeven 6; gehuwd 21
paren.
Te Groningen is Zondag eene vergadering
gehouden van leeraren bij het m. o., welke door
de leeraren der scholen uit Groningen en Fries
land en den heer Dr. D. J. Steyn Parvé was
bezocht. Na eene geanimeerde discussie werd het
wenschelijke uitgesproken van uitbreiding van het
pensioenfonds voor weduwen der rijks ambtenaren,
en van herziening der wet van 2 Mei 1863, met
betere afbakening der grenzen tusschen I. en m. o.
Onder meer was men van oordeel, dat ook het
onderwijzen der beginselen van de Fransche taal
aan de scholen van middelbaar onderwijs behoorde
te worden overgelaten.
Gisteren zijn in Den Haag voor de Fran
sche taal 11 candidaten geëxamineerd; toegelaten
I. Hannik, uit RotterdamJ. Metzelaar, uit Delft.
Van de 18 candidaten voor de hulponderwijzers-
acte werden 11 tóegelaten: M. Brezet, J. D. Douw,
uit RotterdamA. Van Heusden, J. Smits, uit
Dordrecht; L. Hjjmans uit Overschie; P. E. Van
Leeuwen, M. C. A. Muller, C. M. Schepman, J.
L. M. Waterreus, M. J. Weyman, uit Den Haag;
J. Vreeburg, uit Scheveningen.
Vanwege de Hollandsche Maatschappij van
landbouw zal te Rotterdam eene algemeene ten
toonstelling van voortbrengselen en werktuigen
gehouden worden van 16 tot 20 September, en
van paarden, runavee, schapen, varkens en pluim
gedierte den 19den September. Een ieder, al of
niet lid der genoemde maatschappij zijnde, wordt
uitgerioodigd op deze tentoonstelling in te zenden,
na voorafgaande aangifte vóór den tijd en op de
voorwaarden, in het programma vermeld. Het
bestuur is voornemens, op de tentoonstelling voor
werpen, vee en werktuigen ter verloting aan te
koópen. Op aanvraag van het hoofdbestuur is door
de directiën van verscheidene middelen van ver
voer voor de verzending van voorwerpen en vee
van en naar de tentoonstelling vrijdom of vermin
dering van vracht verleend. Voorts zullen een
aantal prijzen, waaronder van de prinsen Frederik,
Hendrik en Alexander, alsook van afdeelingen der
maatschappij en van onderscheiden particulieren,
worden uitgeloofd.
Blijkens eene mededeeling door het hoofd-
comilé van het Roode Kruis aan de comités en
de correspondenten, heeft Z. M. vergund, dat het
gebouw in het Voorhout, bekend onder den naam
van Pageshuis, tijdelijk door het hoofdcomité
wordt in bezit genomen tot het bewaren der
voorwerpen behoorende tol de modellen-verzame
ling, het archief enz. en verder tot het verrich
ten der werkzaamheden aan het Roode Kruis
verbonden. Uit een schrijven van het cenlraal-
comité te Batavia blijkt, dat het geheele bedrag
der inleekeninglijslen, ten behoeve van het Roode
Kruis in Ned.-Indië, was geklommen lot de be
langrijke som van 56,577 99'/2. Sedert de vorige
opgave is len behoeve der zieke en gewonde
krijgslieden in den oorlog tegen Atjeh aan bij
dragen bij het hoofdcomité hier te lande ingeko
men de som van 1178.91.
A'anwege de regeering is aan de gemeen
tebesturen kennis gegeven, dat de strafverorde
ningen der plaatselijke besturen aan den procureur-
generaal bij den hoogen raad der Nederlanden
behooren te worden medegedeeld. De gemeente
besturen zijn dienvolgens aangezocht van alle
beslaande en van alle later vast te stellen veror
deningen, tegen wier overtreding straf is bedreigd,
een afdruk of afschrift genoemden proc.-generaal
te doen toekomen.
Het stoomschip „Prins Hendrik," van Nieu-
wediep naar Batavia, heeft gisteren van Port Said
de reis voortgezet.
Tot ridder der orde van de Eikenkroon is
is benoemd de heer J. B. Cajot, beeldhouwer te
Arnhem; tot commandeur dier orde de heer F.
A. Gevaert, directeur van het conservatoire voor
muziek te Brussel.
Thorbecke's standbeeld is gisteren in den
vroegen morgen op het voetstuk geplaatst. Het
beeld is 3.30 meter hoog. Het voetstuk is om
geven door vier treden en een ijzeren hek.
De heeren Le Gras, Van Zuylen en Haspels
hebben den heer L. H. Chrispijn en zyn echtge-
noole, mevr. Chrispijn—Stoetz, geëngageerd, beiden
totnütoe verbonden aan het gezelschap van den
heer Valois, benevens mej. L. Van Dam, tot dus
ver lid van het gezelschap der heeren Albregt
en Van Oliefen, terwijl ook nog met andere ar-
tisten onderhandeld wordt.
Bij resolutie van den minister is bepaald,
dat „farine lactée" (ook genaamd kindermeel, en
volgens scheikundig onderzoek bevattende ongeveer
25 pCt. rietsuiker en 6 pCt. melksuiker), voor
de toepassing van het tarief van rechten moet
worden gerangschikt onder den post: koek-, ban
ket- en suikerbakkerswerk.
Zr. Ms. schroefstoomschip „het Loo", onder
bevel van den kapt.-luit.-ter-zee E, L. baron Van
Heeckeren van Walien, komende uit West-Indië,
is den lslen dezer wegens stormweder te Ryde
(eilaod Wight) binnengeloopen; Zr. Ms. ramtoren-
schip „Prins Hendrik der Nederlanden", onder
bevel van den kapt.-ter-zee A. N. L. Koops, is
den 2den dezer van Aden naar Point de Galle
vertrokken.
De kapt. A. H. W. De Gelder, de 1ste luit.
H. J. R.omeny en de 2de luit. J. R. j. P. Cambier
en HZ. A. G. De Petit, allen van het corps mariniers,
laatst behoord hebbende tot het eskader in Oost-
Iódië en van daar den 22sten April in Nederland
teruggekeerd, zijn met dien datum ter beschikking
gesteld van den commandant van voorschreven corps.
De 1ste luit.-kwartierm. A. M. Brandenburg
van het 1ste reg. inf., belast met het onderwijs
op de 1ste kl. van den wetenschappelijken cursus
tot opleiding van 'onderofficieren bij het instructie-
bataljon te Kampen voor het vak der milit. admi
nistratie, wordt met 1 Aug. eervol uit die betrek
king ontheven en overgeplaatst hij den staf der
infanterie, om bij het departement van oorlog
werkzaam te zijn.
Met den löden dezer worden geplaatst:
aan boord van: Zr. Ms. ramschip „Schorpioen",
de luit.-ter-zee 1ste kl. W. M. E. Bervoets, als
1ste officier, de luit.-ter-zee 2de kl. J. Ilaremaker,
H. C. Achenbach en J. H. M. Jansen, en de off.
van admin. 2de kl. F. Bamberg; Zr. Ms. monitor
„Adder", de luit.-ter-zee 2de kl. J. R. Eek, B. De
Groot, G. M. Tilsingh, D. A. Mensert, eerstgen.
als 1ste off., en de off. van admin. 3de kl. F. D.
Clarkson; Zr. Ms. monitor „Heiligerlee", de luit.-
ter-zee 2de kl. W. J. P. Van Waning, A. W.
Vinkhuyzen, J. H. L. J. baron Sweerts de Landas
Wijborgh, C. J. Franpois, eerstgen. als 1ste off.,
en de off. van admin. 3de kl. J. A. Sonnenberg;
Zr. Ms. monitor „Tijger", de luit.-ter-zee 2de kl.
P. J. L. De Chateleux, R. C. Van der Meulen,
J. A. H. Beck en W. Allirol, eerstgen. als lsle
off, en de off. van admin. 3de kl. W. E. Muller;
Zr. Ms. ramschip „Guinea", de luit.-ter-zee 2de kl.
J. S. Van Drooge; Zr. Ms. wachtschip te Wil
lemsoord, de luit.-ter-zee 2de kl. B. Brutel de la
Rivïère; Zr. Ms. wachtschip te Hellevoetsluis, de
luit.-ter-zee 2de kl. J. Van den Bosch en A. Seret
en in de rol van Zr. Ms. wachtschip te Amster
dam, de luit.-ter-zee 1ste kl. G. Van Herwaar
den, P. G. Bruch en O. C. A. J. Moreau, ten
einde belast te worden met het bevel respect,
over de stoomkanonneerbooten „Dog", „Gier" en
„Brak."
De Ned. Bank had op 1 Mei bij een munt en
muntmateriaal van 158,461,463.76'/j voor eene
som van 155,945,662.38'/, minder aan bankbil
jetten in omloop dan waartoe zij gerechtigd
is, terwijl het muntmateriaal op zijne beurt
62,378,204.95'/j meer bedraagt, dan in verhouding
tot de schuldvorderingen tot dekking noodig zou
wezen.