LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 4968.
SVIaandag
A0. 1876.
24 April.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per posl1.40.
Afzonderlijke NommersD 0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 1—6 regels1.05.
Iedere regel meern 0.17£.
Grootere letters naar plaatsruimte
LEIDEN, 22 April.
Heden werd alhier de 22ste algemeene verga
dering gehouden der vereeniging van Zuid-Holland-
sche onderwijzers en onderwijzeressen, om bij
overlijden hunne weduwen, kinderen of andere
erfgenamen te verzekeren eene toelage in eens.
Uit het jaarverslag bleek, dat in het afgeloopen
jaar de vereeniging 4 leden verloor door over
lijden, aan wier weduwen of andere erven was
uitbetaald f 1840. Het aantal sterfgevallen was
daardoor geklommen lot 140 en het montant der
uitkeeringen tot f 49399.85. Verder verloor de
vereeniging nog in 1875 door bedanken 2 leden
en moest 1 lid worden geroyeerd. Tot de ver
eeniging traden toe: 1 lid in de Isle en 1 inde
3de klasse; terwijl 1 lid van de 4de tot de 1ste
klasse overging. Op 1 Januari 1876 telde de ver
eeniging 7 donateurs in de 4de, 1 donalrice in de
6de; 112 leden in de 1ste, 3 in de 2de, 59 in de
3de, 16 in de 4de, 27 in de 5de en 25 in de
6de klasse en bedroeg de som der uitkeeringen
voor de erven van een lid der 1ste kl. f 536,
2de kl. f 480; 3de kl. 422.50; 4de kl. f 335,50
5de kl. f 237 en 6de kl. f 125.
Die cijfers gaven aanleiding tot een ernstig
woord van aanbeveling der vereeniging, 't welk
wij hopen dat bij velen ingang zal vinden.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 5867 vol
wassen personen en van 1420 kinderen.
De Nederlandsche hoofdcommissie voor de
Philadelphia-tentoonstelling deelt aan de Neder
landsche inzenders mede dat, bij besluit van den
secretaris van financiën le Washington, de gedrukte
circulaires en gelithographieerde teekeningen, die
uitsluitend bestemd zijn om aan bezoekers op de
tentoonstelling kosteloos te worden aangeboden,
vrij van inkomende rechten zullen worden toege
laten; indien echter de inzenders zulke gedrukte
stukken of teekeningen wenschen te verkoopen,
zullen zij daarvan vóór de opening der tentoon
stelling moeten kennis geven, als wanneer zij aan
een onderzoek der douanen onderworpen en de
verschuldigde inkomende rechten betaald zullen
moeien worden.
Een bericht van 7 April uit Philadelphia meldt
dat in de Nederlandsche afdeeling der Main-Buil-
ding vele der étalages reeds zijn opgesteld, en dat
de fraaiheid dier étalages reeds nu de algemeene aan
dacht trekt. De Agricultural-Hall en de Art-Gallery
zijn nog verre van voltooid, zoodat met het op
stellen der tentoongestelde voorwerpen aldaar nog
geen begin kan gemaakt worden.
Aan de Nederlandsche afdeeling zijn drie jury
leden toegestaan een voor de afdeeling kunst, een
voor de afdeeling ingenieurswetenschappen en een
voor de afdeeling voedingstoffen. De Nederlandsche
hoofdcommissie heeft, onder goedkeuring van den
minister van binnenlandsche zaken, tot jury-leden
benoemd de heerenJhr. J. E. Van Heemskerk
van Beest (kunst), J. G. W. Fijoje (ingenieurs
wetenschappen), en E. H. Von Baumhauer (voe
dingstoffen).
Naar men verneemt hebben de drie afge
vaardigden der Nederl. hoofdcommissie te Phila
delphia vanwege de St.-Nicolas-Society te Nieuw-
York de volgende uitnoodiging ontvangen: „De
St.-Nicolas-Society is opgericht en bestaat uit af
stammelingen van oud-Hollandsche familiën en is
gewoon telken jare op den 6den December een
groot diner te geven, waarbij de voornaamste
autoriteiten als gasten geïnviteerd worden. Boven
dien houdt deze vereeniging de herinnering aan
Paasch-maandag levendig door alsdan jaarlijks een
huishoudelijk diner der leden te doen plaats heb
ben. Met het oog echter op de overkomst der drie
Nederlandsche leden van de Centennial Commissie
heeft deze vereeniging besloten, voor ditmaal van
haar gewonen weg af te wijken en voor het ge
val de inliggende invilatiëri door u en beide mede
leden mochten worden aangenomen, alsdan ver
dere invitatiën aan voorname autoriteiten en per
sonen, uwer waardig, te zullen doen. Vermits,
zooals ik reeds zeide, uwe aanneming dezer invi
tatiën het doen van verdere uilnoodigingen zal
medebrengen en daarvan alleen en uilsluitend
het lot dier verdere invilatiën zal afhangen, zou
het der commissie bijzonder aangenaam zijn, zoo
dra mogelijk de gunstige antwoorden te mogen
ontvangen. De commissie heeft mij dringend ver
zocht u te verklaren, dat zij den hoogsten prijs
stelt op de tegenwoordigheid van u en uwe beide
Nederlandsche medeleden."
De Nederlandsche commissarissen hebben, gelijk
zich verwachten liet, deze beleefde uitnoodiging
bereidwillig aangenomen.
De gisteren in Den Haag gehouden akte
examens hadden den volgenden uitslag: 16 candi-
dalen voor de hoofdonderwijzers-akte, 10 werden
afgewezentoegelaten de heeren I. Baumann, uit
Leerdam; W. Cramer, uit Hellevoetsluis; C. C.
Jager, uit Leerdam; P. Nieuwkamp, uit Nieuwer-
kerk a. d. IJsel; D. P. Regt, uit Waddinxveen
T. Venninga, uit Krimpen a. d. Lek.
Dezer dagen is door eene commissie van
21 heeren eene circulaire verzonden, waarin bij
dragen gevraagd worden voor een nationaal hul
deblijk, aan mevr. Kleine aan te bieden, naar
aanleiding van haar 40-jarig jubilé als tooneel-
speelster (op 15 Maart jl. gevierd.) In 25 gemeen
ten hebben zich reeds subcommissiën gevormd,
om deze zaak te bevorderen.
Naar men verneemt hebben eenige vereer
ders van den kunstschilder Samuel Verveer het
plan opgevat op diens graf een gedenkteeken op
te richten.
In de gisteren gehouden gemeenteraadszit
ting te Amsterdam is de voordracht tot benoeming
van een hoogleeraar in de Oostersche letteren
ingetrokken, in verband met de te verwachten
aanneming der wet op het hooger onderwijs.
Alsdan toch zal voor de benoeming bij de te
verrijzen universiteit ook kunnen gelet worden op
professoren der landsuniversiteiten.
Dinsdag en Woensdag werd te Gouda de
jaarlijksche vergadering gehouden van de vereeni
ging van gymnastiekonderwijzers in Nederland.
Verscheiden punten betreffende dat onderwijs
werden behandeld. Het was het algemeen gevoelen
der vergadering, dat de gymnastiek nog te weinig
belangstelling ondervindt, zoowel bij de regeering
als bij de ingezetenen, en'nog verkeerd wordt be
grepen. De vereeniging, die nu 14 jaar beslaat,
is steeds werkzaam om juister begrippen dien
aangaande te verspreiden. Te dien einde werd dan
ook bij gelegenheid dezer vergadering eene openbare
voordracht gehouden door den heer J. S. G. Disse,
die betoogde dat te weinig tijd werd besteed aan
het gymnastisch onderwijs, dat ieder kind dage
lijks gymnastische oefeningen moet houden. Zoowel
bij hooger, middelbaar als lager onderwijs moest
de gymnastiek verplicht wezen. Door den heer
H. J. Steenbergen werd een openbare les gegeven
aan zijne vrouwelijke leerlingen, zoodat de resultaten
van goed gymnastisch onderwijs praclisch werden
aangetoond. Tot plaats voor de eerstvolgende ver
gadering, waartoe de leden moesten kiezen uit
Den Haag, Haarlem of Utrecht, is laatstgenoemde
gemeente gekozen.
Gisteren is door B. en Ws. van Den Haag
aanbesteed het leggen en verbinden van de hoofd
en diensthuizen met bijbehoorende leveringen en
werkzaamheden ten behoeve der exploitatie van
de drinkwaterleiding. Hiervoor waren acht inschrij
vingsbiljetten ontvangen. Het minst was ingeschre
ven door F. Colson, te Londen, voor 20 pCt. be
neden den in arl. 2 van het bestek gestelden
fabrieksprijs.
Gistermiddag heeft de gewone jaarlijksche ver
gadering van aandeelhouders der 's-Gravenhaag-
sche vieeschhouwerij plaats gehad. Uit het verslag
bleek dat de uitkomsten gedurende het afgeloopen
jaar niet voordeelig zijn geweest. De balans sluit
met een verlies van /'1502.63I/a, die van 1874
met een winst van f 5273.58.
Uit het jaarverslag van de Haagsche brood- en
meelfabriek blijkt dat de beide afdeelingen van de
fabriek alleszins voordeelige resultaten hebben
opgeleverd. De hoeveelheid afgeleverd brood be
droeg 4,525,751 K. G., ruim 6 percent meer dan
in hel vorige jaar. De bouw van een dertienden
oven werd in 1875 noodig bevondeD. Een divi
dend van f 15 kon aan de aandeelhouders worden
toegekend. Door commissarissen werd over het
deel der winst, dat hun ter beschikking staat, be
schikt ten behoeve van de werklieden en de ge
ëmployeerden, waaronder ook de depothouders.
Een der leden van het Nutsdepartement te
Sneek, die onbekend wenscht te blijven, heeft zich
verbonden tien achtereenvolgende jaren de som
van f 100 af te staan, ten einde die gelden te
gebruiken voor het eene of andere nuttige doel,
door de directie te beoordeelen.
Tot leeraar in de scheikunde en natuurl.
historie aan de inrichtingen voor middelbaar on
derwijs te Goes is benoemd de heer Z. T. Diehl,
te Enkhuizen.
Uit het afdeelingsverslag der Tweede Kamer
omtrent het wetsontwerp tot 't stellen van nieuwe
termijnen voor de oplevering van de werken der
Amslerdamsche Kanaalmaatschappij blijkt in sub
stantie: dat men zich door deze nieuwe teleur
stelling pijnlijk getroffen toonde; dat men zicli
ook beklaagde over de late indiening van het
ontwerp; dat echter omtrent 't hoofdpunt, of er
werkelijk overmacht bestond, verschil van gevoelen
heerschte en vele leden van oordeel waren dat
er geen genoegzame gronden voor 't erkennen
van overmacht konden worden aangevoerd, het
geen anderzijds wederom betwist werd dat groote
twijfel geopperd werd of de verplichte baggering
voldoende was ter hand genomen of voortgezet;
dat overigens de vrees bestond, of er eenig vol
doend uitzicht was dat de voorgeschreven werken
op de nieuw voorgestelde termijnen inderdaad
gereed zouden zijn en aan 't doel zouden beant
woorden en dat vele leden zich op dat punt verre
van gerust toonden.
Het buiten deelneming laten van het bij
art. 138 der militie wet voorgeschreven onderzoek
der verlofgangers, die in den loop des jaars voor
herhalings- en andere militaire oefeningen onder
de wapenen moeten komen, gaf in 1875 zoo bij
de verlofgangers als bij de betrokken autoriteiten
aanleiding tot onzekerheid. Om dit in het ver
volg te voorkomen is de opvolging aanbevolen
van de circulaire van het dep. van binnenl. zaken
van 14 April 1865, n°. 183, houdende, dat alle
verlofgangers der militie te land, die vóór 1 April
van het jaar der inspectie in het genot van on
bepaald verlof zijn gesteld, aan het onderzoek moeten
