gedeelte opgekist en voldoende versterkt. Men heeft daartoe hulp van 120 mineurs verkregen, daar de belangrijke was, ten gevolge der hevige werking ■van den overlaat in den Ouden Rijnmond, eene krachtige hulp noodig maakte. Hoezeer de storm gisternacht voor de reeds zoolang geteisterde dijken zeer gevaarlijk was, zijn zij behouden gebleven, met uitzondering van den Nieuwendijk onder Brakel, waardoor het gedeelte van den Bommeler- waard beneden den Meidijk overstroomd is. Men blijft algemeen met beleid maatregelen nemen en met kracht voortwerken. De artt. 810, zooals zjj gisteren door de Tweede Kamer zjjn aangenomen, luiden in hoofd zaak aldus: Art. 7. Het onderwijs aan de gymnasia wordt gegeven in een zesjarigen cursus, in overeenstem ming met een leerplan, bij algemeenen maatregel van inwendig bestuur vastgesteld. Dit plan wordt zoo ingericht, dat het na het vijfde jaar splitsing toelaat, tusschen de leerlingen die gedurende het laatste jaar van den cursus voortgezet onderwijs hoofdzakelijk in de letterk. en die dit hoofdzake lijk in de wis- en natuurk. vakken verlaDgen te genieten. Het staat aan besturen van gemeenten, waar de bevolking minder dan twintig duizend zielen bedraagt, en met kon. toestemming aan die der in het eerste lid van art. 6 bedoelde gemeen ten, vrij den zesjarigen cursus met twee jaren te verminderen. In dat geval moet het onderwijs in het eerste studiejaar van den verkorten cursus overeenstemmen met dat in het eerste studiejaar van den zesjarigen cursus en zoo elk volgend jaar. De gymnasia met verkorten cursus dragen den naam van pro-gymnasia. Art. 8: Aan de gemeenten kan ten behoeve van hare gymnasia uit 's rijks kas subsidie worden verleend. De gemeenten, dusverre in het genot van rijks-subsidie ten behoeve harer Latijnsche scholen of gymnasia, blijven in dat genot, voor zooveel die instellingen aan de vereischlen dezer wet voldoen. Art. 9: Om als leerling aan een gymnasium te worden toegelaten, wordt het afleggen van een examen gevorderd. Dit examen betreft voor de toelating tot het eerste studiejaar: het lezen, schrijven, rekenen, de beginselen der Nederland- sche taal, der aardrijkskunde en der geschiedenis. Geen leerling wordt tot een hooger studiejaar be vorderd dan ten gevolge van een bij het einde van het studiejaar door leeraren onder toezicht van curatoren te houden overgangsexamen, waar uit blijkt dat hij voldoende kundigheden bezit om het onderwijs in dat studiejaar te kunnen bijwonen. Bij verschil van gevoelen omtrent den uitslag van een examen beslist het college van curatoren. Art. 9 bis. Al hetgeen de toelating tot de gymnasia, de verplichtingen van den rector en de leeraren, de regeling van het onderwijs en de vacantiën betreft, wordt, voor zoover het door deze wet is beslist, door den gemeenteraad geregeld. Art. 10: Aan de leerlingen der gymnasia met zesjarigen cursus, die het onderwijs tot aan het einde toe hebben bijgewoond, wordt eenmaal 's jaars gelegenheid gegeven om een getuigschrift te ver krijgen, dat zij bekwaam zijn tot de studie aan eene universiteit over te gaan in de faculteit in het getuigschrift vermeld. Deze examens, voor zooverre zjj mondeling zijn, in het openbaar te houden, worden afgenomen door de leeraren van het gymnasium, ten overstaan van een of meer gecommitteerden, door den minister van binnenl. zaken aan te wijzen. Bij verschil van gevoelen tusschen de leeraren en den of de gecommitteer den omtrent het verleenen van het getuigschrift, beslissen laatstgenoemden. Tweede Kamer. De beraadslagingen over het h. o. is gevorderd tot art. 23. Het amende ment op art. 11 om het examen van hen die geen leerlingen zijn aan de gymnasia aan hunne keuze over te laten of voor eene staatscommissie of voor leeraren aan het gymnasium, werd aangenomen met 40 tegen 27 stemmen. Bij art. 22 betreffende het bepalen van het schoolgeld aan het gymnasium van f 40 tot f 100 is een amendement-Meinesz met 41 tegen 29 stemmen aangenomen om de bepaling of al dan niet schoolgeld geheven zal worden aan de gymnasia, over te laten aan de gemeentebesturen (behoudens bepaling van het maximum van het schoolgeld op f 100). Morgen voortzetting. Z. M. heeft aan F. X. L. De Both, notaris te Varsseveld, vergund het aannemen en dragen van het eerekruis 3de kl. der Hohenzollernsche huis-ordebenoemd tot kantonrechter te Terborg, Mr. P. Gratama, thans griffier te Doetinchem den lslen luit. J. H. Ten Hoet, van het corps ing. mineurs en sappeurs, werkzaam aan de kon. milit. acad., met ingang van 15 Juli in rang en ancienneleit overgepl. bij de genie in Ned.-Indië; de 2de luit. J. E. Jurling en H. C. Klerk de Reus, beiden van het 1ste reg. inf., voor den tijd van vijf jaren gedet. bij de inf. in Ned.-Indië; bij de inf. benoemd tot commandant der eerste divisie den generaal-majoor A. W. P. Weitzel, van het wapen, thans ter beschikking van het depart, van oorlog. Gemengd Nieuws. De Haagsche politie heeft voorl oopig twee gevaarlijke deugnieten uit de maatschappij verwijderd. Deze knapen waren op de gedachte gekomen de pijpen van de goten langs verschil lende huizen aan den Stationsweg en de blok- huisjes in de Van Limburg Stirumstraat af te snijden. De aanzienlijke partij lood daardoor in hun bezit gekomen, verkochten zjj bij een opkoo- per, wien zjj een valsch briefje van hun baas vertoonden, waarbij zij gemachtigd werden het lood te verkoopen. Toen zij Dinsdag-avond weder om den winkel binnentraden, was de politie aan wezig om hen te arresteeren. Degewijzigdepolitieverordening over het voorkomen en blusschen van brand, bepalende dat op, onder, boven en achter de tooneelruimte van alle schouwburgen te Amsterdam niet mag gerookt worden, is deze week in werking getre den. De brandweer is belast om, zoowel gedurende de repetitie als de uitvoering, zich van de goede naleving dier verordening te overtuigen. In de gemeente Vianen heeft de aldaar gestationeerde rijksveldwachler A. J. K. S. een poging tot moord gepleegd op zijn huisvrouw. Twee revol verschoten werden achter elkaar op haar gelost, echter zonder doodelijken afloop. De dader is voort vluchtig en heeft vermoedelijk naar België de wjjk trachten te nemen. Als een bewijs dat niet ten on rechte het publiek gewaarschuwd werd tegen de zoogenaamde „Maatschappijen", welke zich ten doel stellen goederen te „verdeelen", die van de contributiën der leden worden aangekocht, kan dienen, dat Maandag door de politie te Rotter dam de hand is gelegd op zekeren W. M. M., zich noemende directeur van twee dergelijke maat schappijen. Na een jaar de contributiën van een zeer groot aantal leden te hebben ontvangen, was hij niet in slaat de beloofde verdeeling te heuden die op 1 Maart zou plaats hebben, daar hij de gelden tot eigen onderhoud had gebruikt. Vpor de deelhebbers in de andere maatschappij zou de verdeeling in den aanstaanden zomer plaats heb ben, maar ook het geld, daarvoor bestemd, had de eerlijke directeur opgemaakt. Hij is naar het huis van bewaring overgebracht en zal voor den rechter rekenschap moeten doen van zijne han delingen. Doch dit is een schrale troos), voor de duizenden werklieden, die hem gedurende al dien tijd van hunne spaarpenningen hebben onderhouden. Gisteren was het stoomschip „König Wilhelm" wrak en het strand vol wrakhout; het schip zonk weg en de stoompijp en mast waren nog zichtbaar. Gistermiddag is een vlet ter hoogte van Huisduinen omgeslagen, waarin drie vletler- lieden, van welke twee verdronken en een dooi den loodskotter werd gered. Een metselaar, op ongeveer een uur afstands van Zutfen wonende en in de laatstge noemde plaats werkende, was in. geen 14 dagen te huis geweest, omdat hij het alleen per boot kon bereiken. Toen hij Zaterdag zijne woning weder bereikt had, wachtte hem een ontzettend tooneel. Hij vond zijne vrouw met haar zuigeling dood op den hooizolder liggen, in tegenwoordig heid van zijne andere kinderen. De ongelukkige had in de bange ure van niemand hulp kunnen krijgen. Onder Capelle aan den IJse! is Dins dag-avond een woning door den sterken aandrang van het water ingestort en dreigde de dijk van den stormpolder ieder oogenblik door te breken. Om geheel Meppel golft het water met kracht en drijven een aantal balken, planken en andere voor werpen. De meeste kooplieden hebben er hunne goederen uit de pakhuizen naar boven en in vaartuigen gebracht. De bewoners van de steenfabriek tegenover de Buiten-sociëteit te Arn hem moesten reeds sedert eenigen tijd een toe vluchtsoord op zolder zoeken. Dinsdag vermeende de eigenaar evenwel, dat ze in hun woning niet langer konden vertoeven; hij vreesde gevaar en wilde geen ongelukken op zijne rekening hebben. Na veel oppositie werd aan zijn wensch eindelijk gehoor gegeven, en de van dak en eigendom ver wijderde lieden zochten een veilige schuilplaats, die ze, na eene liefdelooze weigering van verschei den kanten, eindelijk vonden in het gebouw der arbeidersvereeniging aldaar. Daar brachten zij den nacht door, terwijl de eigenaar had goed ge zien het water, in verband met den storm, hunne woningen vernielde en het weinige, wat hun bezit uitmaakte, met zich voerde. In eene zaal als die der arbeidersvereeniging, zegt de Arnh. Ct.", waar zich, iets wat van zelf spreekt, geene slaapplaatsen bevinden, kunnen geen 37 personen hulpeloos blijven. Gebrek aan alles, zelfs aan het hoogst noodige voedsel, zal zich nu spoedig open baren. Te Herwijnen zijn de meeste buitendijks gelegen arbeiderswoningen geheel of gedeeltelijk weggeslagen en ingestort. De dijk tusschen Maren en Kessel is zeer gevaarlijkveel menschen waren met het noodweer niet te redden. Honderden huizen zijn ingestort. Dinsdag-ochtend stevende de noodaak n<>. 2, waarin de burgemeester van Huissen en de heer H. \V. Jansen, lid der waters nood-commissie, en 5 schippers der noodwacht, beladen met levensmiddelen, naar Malburgen en de huizen op den buitenpolder. Het tooneel, dat zich daar voor hunne oogen aanbood, was hart verscheurend. Door bijna alle woningen stroomde het water eenige voeten hoog; menschen en vee huisden op zolders en vlieringen, en bij velen bestond volslagen gebrek aan levensmiddelen. De noodaak bezocht huis aan huis, en deelde levens middelen uit waar behoefte bestond. Enkele wo ningen waren verlaten en de bewoners naar hoo- gere gedeelten gevlucht. Pogingen om het vee te redden waren, door den hevigen storm en dë onmogelijkheid om de groote noodaak over de dam men te krijgen, tevergeefs. Te Antwerpen zijn door den orkaan van Zondag eer. stoomsleepboot en twee tjalken der binnerilandsche vaart, die op de reede lagen, gezonken; hetzelfde lot ondergingen twee schepen, die in het nieuwe bassin vastgemeerd lagen, geladen met guano en steenkolen. Lager op de Schelde moeten, zooals een schipper mede deelde, niet minder dan 6 schepen gezonken zijn, waaronder een driemaster. Op een der hoofdei hebben de golven alle goederen, die op de kade lagen, medegesleept en dreigde het huisje dei douane denzelfden weg op te gaan. De spoorweg- gemeenschap was voor geruimen tijd, zoowel of den Grand-central als op de staatslijn, verbroket alleen ten gevolge van de honderden telegraaf palen die den weg versperden: te Eppeghem e: te Vieux-Dieu geraakte een goederentrein in d: telegraafdraden verward, en lang heeft men moe ten werken, alvorens men de wagens uit de: banden verlost had. Door neervallende steenen i te Antwerpen een knaapje van 8 jaar gedood e: werden twee soldaten zóó ernstig gewond, dat f, naar het. militair hospitaal vervoerd moesten wor den. Op het station der spoorweglijn „du Pays dj Waes" hebben de vonken uit een locomotief i: twee op betrekkelijk grooten afstand staande goe derenwagens brand gesticht, die door den win! aangewakkerd niet te blusschen was; gelukkig sloegen de vlammen niet op gebouwen of anders wagens over. De verwoestingen door den orkaan in het Belgische telegraafnet aangericht zijn zóó groot, dat, zooals de administratie te Antwerpen aan den „Précurseur" mededeelt, verscheidene dagen verloopen zullen, alvorens de communicatie weder geheel hersteld is. Een eigenaardige bijzon derheid meldt het „Journal de Gand": te Genl zijn de zware muren eener fabriek, welke onlangs uitbrandde, omgewaaid en totaal vernield, en daardoor heeft de wind inderdaad een werk van verzoening verricht. Tusschen den eigenaar en de assuradeurs bestond namelijk verschil van

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1876 | | pagina 2