LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 4934.
A0. 1876.
Maandag
13 Maart.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.10.
Franco per po?tn 1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 16 regels1.05.
Iedere regel meer0.17$.
Grootere letlers n3ar plaatsruimte
LEIDEN, 11 Haart.
De brieven, per stoomschip „Celebes" naar
Ned.-Indië te verzenden, behooren ten postkantore
alhier bezorgd le zijn den 13den dezer te midder
nacht; drukwerken en monsters uiterlijk te zes
uren 's avonds.
Heden is aan de hoogeschool alhier bevor
derd tót doctor in de rechten de heer A. F. O.
Van Sasse van IJsselt, geboren te "Waalwijk, met
stellingen.
De toeloop, in het gebouw der Werkmans-
vereeniging in de Schoolsteeg, alwaar de Commis
sie voor de bloemententoonstelling van planten,
door den werkman gekweekt, gisteren haar tweede
en, zoo zij meende, laatste zitting hield, was bui
tengewoon groot. Neemt men hierbij in aanmer
king dat de Commissie, ten einde het den belang
hebbenden gemakkelijk te maken en hen niet
tweemaal op te roepen, tegelijk inschrijving hield
en bons uitgaf, dan zal men kunnen begrijpen
dat sommigen, wien het wachten begon te ver
velen, ongeduldig werden en het anderen lastig
maakten. Dit bracht de Commissie tot haar leed
wezen in de noodzakelijkheid tegen halftien de
uitgifte van bons te staken, met het doel later
nog twee zittingen te houden, ten einde iedereen
tevreden te kunnen stellen.
De afdeeling voor taal-, letter-, geschied
kundige en wijsgeerige wetenschappen zal eene
gewone vergadering houden op Maandag a. s.
Het aandeel manschappen voor de lichting
der nationale militie van 1876 is voor Leiden 93.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 7080 vol
wassen personen en van 1825 kinderen.
Blijkens een gisteren bij het departement
van koloniën ontvangen telegram van den gouver
neur-generaal van Ned.-Indië, is den 7den dezer
door den overste Engel uit Atjeh het volgende
aan de Indische regeering bericht: Na hevigen
tegenstand is Lambaroe genomen en aldus de
tijdelijk door den vijand verbroken gemeenschap
tusschen de moskee van Pagerajer en Kajoelo, waar
de kolonne Mekern eene versterking opricht, her
steld. De kapitein Beekman en de luitenants Godin,
Walpot en Kobus werden gewond. De vijand liet
38 lijken achter. De gezondheidstoestand was
beterende, het cholera-hospitaal ledig.
Het stoomschip „Conrad", van Nieuwediep
naar Batavia, heeft gisteren van Suez de reis
voortgezet.
Nadat in de zitting der Tweede Kamer van
gisteren onderscheidene amendementen in stem
ming waren gebracht, was de uitkomst, dat art.
5 van het wetsontwerp regelende het hooger
onderwijs luidde
„Gymnasia zijn instellingen, voorbereidend tot
het universitair onderwijs. Aan de gymnasia wordt
onderwijs gegeven in de Grieksche laai en letter
kunde; de Latijnsche taal en letterkunde; de
Nederlandsche taal en letterkunde; de Fransche
taal; de Hoogduilsche taal; de Engelsche taal;
de geschiedenis; de aardrijkskunde; de wiskunde;
de natuurkunde; de scheikunde; de natuurlijke
historie. Aan de gymnasia kan ook onderwijs ge
geven worden in: de Hebreeuwsche taal; de gym
nastiek."
Het aldus gewijzigde artikel werd zonder hoof
delijke stemming goedgekeurd.
Donderdag-middag werd het stoffelijk over
schot van Mr. ^E. baron Mackay in den familie
grafkelder te Opbemert bijgezet. De prinsen Hen
drik en Alexander en de groothertogin van Saksen-
Weimar hadden zich bij die gelegenheid doen
vertegenwoordigen door de adjudanten Jhr. Holm-
berg de Beckfelt en Van Goens en door den
kamerheer baron D'Yvoy; de raad van state was
door eene commissie van drie leden vertegenwoor
digd. De minister baron Van Goltstein, de heer
Van Wassenaer van Catwijck, baron Van Lijnden
en eene menigte vrienden van den overledene
woonden eveneens de plechtigheid bij, waarbij het
woord werd gevoerd door den predikant van Op-
hemert, den staatsraad Boot, baron Van Reeden,
den predikant Bronsveld, baron Mackay, lid der
rechtbank te Zulfen, en Mr. D. J. baron Mackay.
Langs den Hollandschen IJzeren-Spoorweg
(lijn AmsterdamRotterdamHelderZaandam)
zijn gedurende de maand Febr. 1876 157,569 reizi
gers vervoerdopbrengst f132.575.42,/2 en aan goe
deren /"59.383.21diverse ontvangsten/"1502.08;
totaal f 193,460.711 /2.
De minister van financiën brengt ter kennis
dat in de maand Juni a. s. in Den Haag een
vergelijkend onderzoek zal plaats hebben van perso
nen, die wenschen te dingen naar de betrekking
van klerk bij den rijkstelegraaf. Zij, die zich aan
dat onderzoek verlangen te onderwerpen, moeten
zich daartoe vóór of op 15 Mei aanmelden.
Na raadpleging met den gouverneur der
kon. militaire academie is het den minister van
oorlog wenschelijk voorgekomen, enkele wijzigin
gen te maken in 't wetsvoorstel tot regeling van
't onderwijs bij die instelling. Zoo is o. a. voor
gesteld verlenging tot 4 jaren voor den cursus
der inf. en artillerie en de practische opleiding
van de theoretische te scheiden.
Tot commies bij de reg. en dom. te Maas
tricht is benoemd Mr. C. E. Achterberg, cand.-
notaris te Rotterdam.
Z. M. heeft benoemd tot ontv. der reg. en
dom. te Bolsward J. B. Vroom, thans ontv. te
Medembliktot bewaarder der hypoth. enz. te
Zutfen Mr. J. Reynvaan, thans ontv. te Zalt-
Bommel.
Z. M. heeft benoemd tot lid van bet col
lege van regenten over het huis van arrest te
Winschoten Mr. J. Sluis, officier van just, bij de
arrond.-rechtbank aldaarmet ingang van 1 April
aan H. Löhbach, op zijn verzoek, eervol ontslag
verleend als leeraar aan de rijks hoogere burger
school te 's-Hertogenbosch; den directeur van het
vereenigd post- en telegraafkantoor te Naarden,
F. E. Bosse, uit 's rijks dienst ontslagen.
Gemengd Nieuws.
Gisteren, met den laatsten trein van
Rotterdam, had nabij De Vink een ongeval plaats.
Bij Voorschoten derailleerden twee waggons Isle
en 2de klasse en sloegen om, na de brug te zijn
gepasseerd, doch de locomolief behield het spoor.
De passagiers zijn er met den schrik en een
kleine avondwandeling langs de rails afgekomen.
Wij vernemen dat een der passagiers nog over
de loopplank was gegaan om een der beambten
le waarschuwen, doch zijn geroep werd met ge
hoord. Hieruit blijkt wederom de noodzakelijkheid
van eene zoodanige inrichting op onze spoortrei
nen, dat men, in den waggon blijvende, een dui
delijk signaal kan geven, wanneer men onraad
bespeurt.
Naar wij vernemen vaart de stoom
boot „Volharding" heden niet, omdat de Gouwe-
dyk by Waddinxveen is doorgebroken.
Donderdag-avond is schipper Adri-
aanse, varende tusschen Den Haag en Middelburg,
met zijn beladen vaartuig op de rivier te Dordrecht,
ter hoogte van Steenenkamer, op eene krib ge
varen, welke ten gevolge van het hooge water
niet zichtbaar was. Het schip is daardoor lek
gestoolen en gezonken. De opvarenden zijn gered.
Donderdag-avond omstreeks 6 uur
heeft te Amsterdam een schoenmaker in de Voet
boogstraat een poging tot zelfmoord gedaan, door een
pistoolschot. De dood volgde echter niet. Zeer
gevaarlijk gewond, zonder veel hoop voor het
behoud van zijn leven, werd hij naar het Binnen
gasthuis vervoerd.
Op de gouden tienguldenstukken van
1875 staat het jaartal boven de kroon, onder
die van 1876 beneden de kroon op die van 1875
staan de letters buiten- en op die van 1876
binnenwaarts. Hiervan is noch door de directie
der munt, noch door de regeering aan het publiek
kennis gegeven.
Toen de sneltrein van Keulen naar
Parijs Woensdag het station van Andenne verliet,
deed zich op eens eene verschrikkelijke ontploffing
hooren. De trein bleef staandoch de rook, dooi
de ontploffing veroorzaakt, was zoo dik, dat men
gedurende verscheidene minuten niets kon onder
scheiden; men dacht dat de machine van den
trein was gesprongen. Weldra zag men echter
op de baan een klein rijtuig verbrijzeld, en verder
een man liggen, wiens kleeren brandden, benevens
een paard, dat met de stukken van zijn tuig
wegliep, zoo snel het kon. Toen eerst bemerkte
men wat er gebeurd was. Toen de trein voorbij
het slation van Andenne reed, raakte de locomotief
even aan een rijtuig, dat dwars over den spoorweg
reed, en met vaatjes buskruit was geladen. Door
den schok sprongen twee der vaatjes. De slag
was verschrikkelijk, doch de schade niet groot;
slechts de ruiten van eenige waggons waren ver
brijzeld, evenals het wagentje waarop de vaatjes
gelegen hadden. De voerman werd, met al zijne
kleeren in brand, tot op een afstand van twintig
meters weggeslingerd; zijn toestand is zeer ge
vaarlijk.
Te Périgueux staan thans voor het
hof van assises een zoon, Willem Garrigues, zijne
moeder en zekere Issier terecht, beschuldigd, de
eerste van zijn vader vergiftigd te hebben, en de
beide laatsten van medeplichtigheid aan die mis
daad. Jan Garrigues was een welgesteld land-
houwer, maar hij had zooveel kosten aan de op
voeding zijner beide zoons besteed de een,
Willem, de beschuldigde, had te Parijs in de
geneeskunde gestudeerd dat hij in bekrompen
omstandigheden geraakte. Hij stak zich toen in
schulden, die zijn toestand nog verergerden. De
zoon kwam eindelijk als doctor gepromoveerd in
het ouderlijke huis terug. Moeder en ^oon (de
andere zoon was in den oorlog gesneuveld) be
raamden het plan om den vader het beheer over
de zaken te ontnemen. Deze had voor 't overige
ontzettend veel te verduren van zijne vrouw. Zelfs
de dienstboden behandelden hem met onbeschoft
heid. Soms sloegen zij hem. De zoon nam bij alle
twisten tusschen zijne ouders de partij zijner
moeder op. Op zekeren dag zeide de moeder aan
eene buurvrouw: „Mijn man is een schavuit. Als
hij bij u komt, stoot hem de hooivork in den
buik en werp hem dan onder de ossendan heb
ben deze hem den buik opengescheurd." Aan een
buurman had zij eenige goudstukken aangeboden,
om een pistool op hem af te schieten. Aan de
drie dienstboden had zij toegevoegd: „Met uw