LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 4924.
Woensdag
A0. 1876.
I Maart.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven-
PKIJS DER ADVERTENTIES:
Van 16 regels1.05.
Iedere regel meer0.t?£.
Grootere letters naar plaatsruimte
IN DE KAZERNE.
Te Ooslerhuizen, zoo deelden de dagbladen dezer
dagen mede, werd een bejaarde vrouw, die geheel
alleen woonde, onder haar huisje bedolven. De
ongelukkige schoot er het leven bij in.
Dat geval staat niet op zich zelf. Meermalen
gebeurt het, dat een bouwvallige woning zoolang
in gebruik blijft, totdat zij eindelijk in puin slort,
terwijl men van geluk mag spreken indien zij, die
er hun verblijf hielden, er het leven afbrengen.
Zoo herinneren wij ons, dat kort geleden te Am
sterdam een drietal kinderen onder de overblijfse
len van een instortend huisje werden begraven en
het alleen aan de onvermoeide pogingen van de
mannen der uitstekend ingerichte brandweer aldaar
te danken was, dat twee der kleinen nog levend
van onder de ruine werden le voorschijn gebracht
het jongste kind kwam op ellendige wijze om.
Of dergelijke onheilen, vooral in groote steden,
pleiten voor de nauwgezetheid, waarmede de com-
missiën ad hoe haar taak vervullen, valt te be
twijfelen, en men kan daaruit zien, dat naast
een enquête naar onzeewaardige schepen een ern
stig onderzoek naar „onlandwaardige" huizen lang
niet tot de overbodigheden zou behooren, en dat
nog wel niet uitsluitend ten opzichte van particu
liere woningen.
Daardoor zou althans worden voorkomen, wat
nu maar al te zeer tot de mogelijkheden behoort.
Want al zou het in den lande een algemeenen
kreet van veronwaardiging doen opgaan, onver
klaarbaar zou het zeker niet zijn, indien men op
een goeden dag in een of andere courant het
volgende bericht kon lezenX den. 1876. In
den afgeloopen nacht had alhier een ontzettend voor
val plaats. Dekazerne is onder een oor-
verdoovend gekraak ingestort, nagenoeg het geheele
regiment onder hare puinen bedelvende. Reeds
zijn er lijken te voorschijn gebracht; het aan
tal dooden en gewonden is echter nog niet met
zekerheid op te geven, daar er slechts zeer weinig
manschappen ongedeerd zijn afgekomen.enz."
Of wij overdrijven? Maar wij zijn in staat al
thans het voorspel te geven van het vreeselijke
drama, waarvan licht deze of gene garnizoensplaats
het schouwspel zou kunnen opleveren, indien men
evenveel zorgeloosheid als thans ten minste op
sommige plaatsen het geval schijnt te zijn, blijft
aan den dag leggen ten opzichte van het onder
houd der kazernen. Het ontbreekt niet alleen aan
een gezellig, aangenaam, rein, gezond verblijf voor
den soldaat; neen, zijn logies verschaft hem soms
zelfs niet 4e noodige veiligheid. Hoe anders zou
kunnen plaats hebben wat dezer dagen uit Maas
tricht werd gemeld? Daar slortte op zekeren avond
een gedeelte van het dak der kazerne aan de
Pieterstraat in, gelukkig zonder dat daarbij het leven
van een of ander arm soldaat te betreuren was.
Eenige jaren geleden zoo vervolgt de bericht
gever kwam een geheele vloer naar beneden,
nadat eenige oogenblikken te voren op diezelfde
plaats aan een compagnie het traktement was
uitbetaald, en dat alles ondanks de enorme som
men, die de militaire genie aan dat allerbouw-
valligst middeleeuwsch klooster verspild heeft.
Wij drukten ons dus minder juist uit; er is
wèl onderhouden, al te veel zelfs, onderhouden
op een tijd toen bevoegde deskundigen het ge>
bouw reeds lang voor onbewoonbaar hadden moeten
verklaren. Zal dat thans geschieden, of zal alles
ouder gewoonte weer worden opgelapt, totdat op
zekeren dag tot een vreeselijke waarheid worde
wat wij boven nog slechts als een mogelijkheid
voorstelden
Wij bevinden ons thans weder in de dagen,
waarin de dienstplichtige zonen des volks aller
wegen opkwamen om door het lot te zien uitge
maakt, wie hunner bij het leger zullen worden
ingedeeld, althans voor zooverre zij niet tot de
meer door de fortuin begunstigden behooren, die
zich door een ander kunnen doen vervangen. Reeds
die bevoorrechting is voor de minder gelukkigen
verre van aangenaam; maar hoe moeten zij zich
te moede gevoelen hij de gedachle dat ook zij
gevaar loopen te land te komen in een kazerne,
die hun zelfs geen veilig verblijf meer aanbiedt?
Men tracht op allerlei wijzen de vrijwillige dienst
neming te bevorderen, evenals de persoonlijke
dienstvervulling. Een daartoe strekkend besluit,
dat reeds van het jaar 1874 dagteekent, werd
met dat doel onlangs opnieuw afgekondigd door
den pas opgetreden minister van oorlog, en daar
omtrent herinneren wij ons ergens te hebben ge
lezen, dat het wellicht gunstiger resultaten zou
opleveren, indien alle locale bladen het telken jare
een paar maal in extenso wilden opnemen, ten
einde er meer bekendheid aan te geven.
Goed en wel, maar welk antwoord zal de redac
tie van zulk een blad geven aan hem, die haar
vraagt, op welken grond zij tot persoonlijke dienst
vervulling aanspoort, terwijl zij weel dat er op zoo
onverantwoordelijk zorgelooze wijze met het leven
van den soldaat wordt omgesprongen? Waarlijk,
het cijfer van ruim 25 als vertegenwoordigende
het aantal onvervulde plaatsen van officier-van
gezondheid alleen bij het leger hier te lande is
alleszins geschikt om de bevoegde macht aan te
sporen dubbel zorg te dragen voor het lichamelijk
welzijn van den soldaat.
Het meest afdoende middel in dien geest ver
wachten wij echter nog altijd van de bereiking
van het doel, dat het Anti-dienstvervangingbond
zich heeft voorgesteld.
LEIDEN, 29 Februari.
Tot depothouder voor den verkoop van postze
gels is nog aangesteld de heer H. J. Smits, tabaks
fabrikant op de Haarlemmerstraat hoek Bakkerssleeg.
De afdeeüng natuurkunde der kon. acade
mie heeft Zaterdag haar oordeel te kennen gege
ven over de hygiënische belangen, in verband
staande met de drooglegging der Zuiderzee. De
nieuwe conclusiën van het zeer uitgebreide, door
vele statistische gegevens gemotiveerde rapport der
heeren Van Geuns, Zeeman en Place werden aan
genomen. De strekking is om den minister van
binnenl. zaken mede te deelen, dat voor malaria
bij de indijking van een deel der Zuiderzee ge
gronde vrees bestaat, en dat spoedige droogleg
ging en het onmiddellijk in cultuur brengen veel
kunnen bijdragen om de voor de gezondheid
schadelijke gevolgen af te weren. Tevens wordt
het instellen eener gezondheids-commissie, uitslui
tend voor deze zaak, als wellicht wenschelijk, den
minister in overweging gegeven. Tegen deze laatste
bepaling verklaarden zich 13 van de 30 aanwe
zigen, op grond dat het geneeskundig staatstoe
zicht daartoe reeds uit den aard der zaak aan
gewezen is, en dus eene afzonderlijke commissie
niet noodig is. De meerderheid meende echter,
dat de werking van dat lichaam van eenigszins
anderen aard is, en dat de wijze van samenstel
ling der commissie door bovenstaande formuleering
geheel aan den minister bleef overgelaten, die dus
ook het staatstoezicht daarmede zou kunnen be
lasten.
In Den Haag ontvangen berichten melden
dat generaal Pel, commandant van het Atjeh-
leger, aan de cholera is overleden.
Meermalen heeft het geval zich voorgedaan
dat milicien-verlofgangers door het hoog militair
gerechtshof zijn vrijgesproken van de tegen hen
ingebrachte beschuldiging van desertie op grond
dat de openbare kennisgeving, waarbij zij tot op
komst onder de wapenen waren opgeroepen en
welke eenig en alleen als bewijs kan gelden dat
behoorlijke oproeping is geschied, niet had plaats
gehad op de naar rechtsgebruik vereischte wijze,
namelijk hij aanplakking in de betrokken gemeente.
Naar aanleiding daarvan heeft de commissaris der
kouings in deze provincie, op verlangen van den
minister van binnenlandsche zaken, de gemeente
besturen dringend aanbevolen de openbare kennis
gevingen ter uitvoering van de militiewet en de
daartoe betrekkelijke voorschriflen, voorlaan in elk
geval te doen plaats hebben bij aanplakking ter
plaatse daarvoor bij gemeentelijke verordening aan
gewezen of gebruikelijk.
Bestuurders der nationale hypotheekbank te
Amsterdam en van de Rotterdamsche hypotheek
bank voor Nederland hebben bij de Tweede Kamer,
voor hel geval de hypotheekbewaarders met
1 April 1876 werkelijk ontlast worden van de
bewaring en bijhouding der kadastrale stukken,
aangedrongen op de onmiddellijke totstandkoming
eener wetsbepaling, die bepaalde uitdrukking geeft
aan eene verantwoordelijkheid van den Staat, welke
naar de meening der adressanten toch reeds rech
tens zal bestaan, maar die thans buiten alle aan
spraken behoort te worden gesteld.
In eene gisteravond gehouden vergadering
van „Burgerplicht" te Amsterdam is met alge-
meene stemmen aangenomen de volgende con
clusie van het bestuur: „De vergadering verklaart
het in 't belang van de wetenschap, van den staat
en Amsterdam wenschelijk, dat liet athenaeum te
Amsterdam, onder de noodige waarborgen, het
recht van examineeren en van doctorale graden
toe te kennen, worde verleend." De bijvoeging van
het staatsbelang, werd, op voorstel van den heer
Mr. E. N. Rahusen, vooraf ingelascht. Tot be
stuurders zijn gekozen Mr. F. S. Van Nierop, C.
Ten Brummelen en A. L. Van Tienen.
Het stoomschip Friesland, van Batavia
naar Rotterdam, is 27 dezer van Malta vertrok
ken de Conrad, van Nieuwediep naar Batavia,
is dien dag Kaap Sint-Vincent en Gibraltar ge
passeerd.
Heden heeft in Den Haag ten overslaan
van de notarissen Van de Watering en Feith de
verloting plaats gehad van kunstwerken, aange
kocht voor den 17den jaargang der tweede serie
van de Kunstkronijk. Op N°. 722 is gelrokken een
compleet salon-ameublement, bestaande uit„canapé
met twaalf stoelen en twee voltaires, met salon-
en canapétafel en étagère-kast van noteboomen-
hout, met zwart en zijde gestoffeerd," uit de fabriek
van J. C. Van Gemund en Zn., te Haarlem; op
N°. 360 een „gouden Dames-Garnituur"; op N".
193 een schilderij van W. Verschuur Jr. „Paar
den" op N°. 658 een schilderij van J. M.
Schmidt Crans, „Genrestukje"; op N°. 203 een
schilderij van Jhr. J. N. Tjarda van Starkenborgh,
„Gezicht op het meer, met rotsen": op N°. 502
een schilderij van P. Tétar van Elven, „In het
klooster"; op N°. 744 een schilderij van W. A.
Nieuwenhuizen, „Kerkgezicht"op N°. 369 een
schilderij van H. J. Van der Voort in de Be to uw