LEI 1)80 H
DAGBLAD.
N°. 4870.
Dinsdag
A0. 1875.
28 December.
Nieuwjaarswenschen
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PKIJS BEU ADVERTENTIE»
Van 16 regelsf 1.05.
Iedere regel meerB 0.17$.
Grootere letters naar plaatsruimte.
Evenals ten vorigen jare worden onze stadge-
uooten en de bewoners der omliggende gemeenten
in de gelegenheid gesteld, om onder de rubriek
.Adver tentiën
van allerlei aard te plaatsen a 50 cents. Door dezen
maatregel is elk in staat het compliment van den
dag te niten naar gelang zijner maatschap
pelijke betrekking.
Tot den 31sten dezer, niterlijk des avonds te 5
uren, kan men de Advertenticn inleveren aan het
bureel dezer Courant.
S T AD S-BE RICHT EN.
3de Suppletoir Kohier der plaatselijke
directe belasting 1875.
BURGEMEESTER ek WETHOUDERS vak LEIDEN,
Gezien art. 264 der wet van den 29aten Juni 1S51 Staats
blad n°. 85);
Doen te wetco, dat liet 3de Suppletoir Kohier der plaatselijke
directe belasting over 1S75 op heden voorloopig is vastgesteld,
en van heden tot en met den lOden Januari 1876, ter
Secretarie dezer gemeente (Snancicele afdeeling), van 9 tot 4
"uren voor een ieder ter lezing ia nedergelegd.
En wordt deze door plaatsing in de Leidsche Courant afge
kondigd.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. n. BRANDELER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 27 December 4875.
LEIDEN, 37 December.
Blijkens bij de regeering ontvangen bericht
heeft „the Committee of Council on education" te
Londen het voornemen op 1 April des volgenden
jaars eene tentoonstelling van wetenschappelijke
instrumenten en toestellen in het South Kensing
ton Museum te openen. Zoodanige instrumenten,
die voor wetenschappelijke doeleinden hebben ge
diend en daarom historische waarde bezitten, of
die belangrijke verbeteringen hebben ondergaan,
alsmede de zoodanige die voor het onderwijs boven
andere uitmunten, vallen voornamelijk in het plan
der tentoonstelling. Volgens het daarvan uitgegeven
programma hebben de instrumenten en toestellen
Letrekking tot de rekenkunde, de meetkunde, rnaten
en gewichten, de bewegingleer, statica en djnamica,
de moleculaire natuurkunde, het geluid, het licht,
de warmte, het magnetismus, de electriciteit, de
sterrenkunde, de toegepaste werktuigkunde, de me
teorologie, de aardrijkskunde, de geologie en ont
ginning van mijnen, de mineralogie, de kristallogra-
phie en de biologie of leer van het leven. Voor Neder
land heeft zich ten behoeve van deze tentoonstelling
een commissie gevormd, waarvan voorzitter is de
staatsraad hoogleeraar Dr. P. L. Rijke, en secretaris
Br. D. De Loes, directeur der hoogere burgerschool
alhier. De verdere leden dezer commissie zijn de
lieeren Drs. H. G. Van de Sande Bakhuizen, C. H.
D. Buys Ballot, J. Bosscha, F. C. Donders, J. VV.
Gunning, R. A. Mees en V. S. M. Van der Willigen.
De volksvoorstelling, gisteravond door de
Haagsche koninklijke Hollandsche tooneelisten in
den schouwburg alhier gegeven, onderscheidde zich
zóó zeer van de vorigen, dat wij haar niet onop
gemerkt mogen laten. Er werd opgevoerd: „De oude
kassier," oorspronkelijk tooneelspel in vier bedrij
ven, van Rosier Faassen. Op den internationalen
prijskamp te Antwerpen in 1874 viel dit werk
een bekroning ten deel. Zij die aan dergelijke
Belgische bekroningen en misschien niet ge
heel ten onrechte niet zooveel waarde hechten
als eigenlijk wel moest, konden zich nu zelf van
de verdiensten van 't werk overtuigen. De titelrol
werd vervuld door den schrijver zeiven, die én als
acteur èn als auteur dubbel lauweren oogstte.
Tot tweemalen toe werd hij onder de dave-
rendste toejuichingen alleen teruggeroepen. En de
overige tooneelisten, van wie o. a. de heer Bigot de
rol van den heer Wijnstok vervulde? Het was
alsof de auteur hen allen geïnspireerd had. Het
was in één woord een voorstelling, waarmede het
gezelschap getoond heeft dat het wel degelijk nog
goede krachten heeft en hoe ver men het met
flinke samenwerking kan brengen. Aan toejui
chingen en terugroepingen ontbrak het hun dan
ook niet. Jammer alleen, dat het lokaal nog niet
wat beter bezet was. Het nastukje: ;„Een
blanke Othello," deed de toeschouwers schateren
van 't lachen.
Vrijdag 11. werd het alhier gehouden exa
men voor bewaarschoolonderwijzeres met goed
gevolg afgelegd door vier leerlingen der kweek
school alhier, n.l. de dames: J. A. Grootendorst,
J. Niemeyer, S. Blansjaar en A. E, Van der Weyde.
Bij de heden gehouden openbare verkooping
van cokes van partijen van 50,10 en 5 hectoliters
waren de hoogste prijzen ƒ25, 5,30, en 2.60 en
de laagste 25, 5.00 en 2.50.
De gelegenheid tot dienstneming voor het
leger in Oost-Indië blijft geopend voor allen, die
van 18 lot 40 jaar oud zijn, geschikt zijn voor
den militairen dienst aldaar en zich aanmelden
bij eenig plaatselijk- of garnizoens-commandant.
Wie zich verbindt voor vier jaren, ontvangt eene
som van twee honderd guldenwie zich voor zes
jaren verbindt, bekomt drie honderd gulden. Jon
gelingen van 18 tot 23 jaren moeten, om dienst
te kunnen nemen, een bewijs van toestemming
hunner ouders of voogden overleggen; personen
die den militairen dienst niet eervol verlieten
worden niet aangenomen. Miliciens, zoowel zij
die onder de wapenen als die rnet groot verlof
zijn, kunnen voor den tijd van twee jaren
gedetacheerd worden hij het leger in Oost-Indië,
en ontvangen dan, vóór hun vertrek, eene som
van twee honderd gulden. Voor jongelingen van
16 tot 18 jaren bestaat gelegenheid om bij het
bataljon mineurs en sappeurs te worden opgeleid
voor korporaal of sergeant hij de mineurs en sap
peurs in Oost-Indiê; zij verbinden zich voor tien
jaren, ontvangen aanstonds vijftig gulden, en, als
zij na drie jaren naar Indië vertrekken, [drie hon
derd gulden. Wie een rekruut voor liet leger in
Oost-Indië aanbrengt ontvangt tien gulden.
Heden is aan het lokaal van het provinciaal
bestuur in Den Haag aanbesteed: 1°. het gedu
rende 1876 onderhouden van en het doen van
herstellingen aan de gebouwen van de hoogeschool
te Leiden; minste inschrijver de heer J. Van der
Kamp, te Leiden, voor 23,444.44; 2°. het
bouwen van een porte-cocbère met portiersloge
enz., het in verband daarmede veranderen van
den afsluitmuur en doortrekking daarvan tot den
stadssingel, en het gedeeltelijk overwelven van de
Binnenvestgracht bij en om het Academisch Zieken
huis te Leiden; minste inschrijver de heer J. Sprei,
té Koudekerk, voor 23,587.
De bestuurders der vereeniging „Het Neder-
landsch Tooneel", gevestigd te Amsterdam, hebben
zich tot het gemeentebestuur in Den Haag gewend,
met het verzoek hen met het beheer van den
Nederduitschen Schouwburg aldaar te belasten.
Blijkens de memorie van beantwoording op
het voorloopig verslag der afdeelingen van de
Tweede Kamer betrekkelijk de overeenkomst met
de Holl. IJzeren-Spoorwegmaatschappij, wordt van
de artikelen der overeenkomst in dit wetsontwerp,
zooals dusver altijd plaats vond, de bekrachtiging
voorgesteld van die, waarbij de Staat met gelde
lijke lasten wordt bezwaard en waarin afwij
kingen worden voorgesteld van wettelijke bepa
lingen. Daar het verleenen van concession en het
sluiten van overeenkomsten namens den Staat de
taak is der uitvoerende macht, kan niet anders
gehandeld worden. Het is echter niet denkbaar
dat de regeering in eene bij de wet bekrachtigde
overeenkomst bepalingen zou wijzigen of daaruit
doen wegvallen, die voor de Staten Generaal de
hoofdreden hunner goedkeuring hadden uitgemaakt.
De thans behandelde overeenkomst zal, althans
wat de exploitatie van nog te maken staatsspoor
wegen aangaat, eerst over een drie- of viertal
jaren gevolg kunnen hebben. Zij zou geen zin
hebben, indien in 18S0 de concessie voor den
Holl. IJzeren-Spoorweg van Amsterdam naar Rot
terdam door de regeering, die in dat jaar zijn
zal, werd ingetrokken. Daarentegen behoeft thans
nog over verlenging van dien termijn niet te
worden beslist, indien onverhoopt de thans be
handelde overeenkomst niet bij de wet wordt
bekrachtigd.
Volgens het voorloopig verslag nopens bet
wetsontwerp tot wijziging van eenige artikelen der
wet van 14 Sept. 1866 houdende bepalingen om
trent de inkwartiering enz., strekkende om te ver
klaren dat door de uitdrukking„tijden van oorlog"
in de wet van 1866 voortaan niet alleen feitelijk
verklaarde oorlog, maar ook hetj geval zal verslaan
worden, dat de militie krachtens art. 184 der
grondwet buitengewoon is bijeengeroepen werd
de noodzakelijkheid tot zoodanige herziening zeer
sterk betwijfeld en weersproken, terwijl ook be
zwaren van grond wettigen aard werden geopperd.
Immers bij het ontwerp wordt aan den koning
het recht toegekend om, al is de oorlog nog niet
uitgesproken, het geheele land als het ware in
staat van beleg te verklaren, zoodat de bevolking
ten eenenmale aan het goedvinden der militaire
autoriteit overgeleverd en het burgerlijk gezag
voorbijgegaan zou worden. Dat koninklijk besluit
is het zwaartepunt der wet. Geen kans ziende tot
het vaststellen van eene reeks bepalingen, die bij
het bijeenroepen der militie van toepassing be-
hooren te zijn, laat men op dat besluit alles aan
komen. Zoodanig stelsel scheen voor ieder, die op
het behoud der burgerlijke vrijheid prijs stelde of
liever daarop niet dan bij volstrekte, duidelijk
geblekene noodzakelijkheid inbreuk kon toelaten,
geheel onaannemelijk.
In de laatste dagen werden door de soldaten
van het koloniaal werfdepot in garnizoen te Har
derwijk, hoofdzakelijk door die, wier vertrek naar
de overzeesche bezittingen aanstaande is, meer dan
tot nutoe het geval was, pogingen aangewend tot
het plegen van desertie. De commissaris van politie
te Harderwijk heeft het daarom noodig geacht de
hoofden van politie in het rijk van deze omstan
digheid te onderrichten en beveelt een gestreng
toezicht aan op vreemdelingen, inzonderheid op
Franschen en Belgen.
Door de examea-commissie te Groningen
zijn tot apothekers bevorderd de heeren L. H.
Van der Harst, van Middelburg, en J. Heynis,
van Boskoop.
De Commissie tot het afnemen van het
examen van hen die voor de betrekking van
leerling-consul wenschen in aanmerking te komen
heeft het getuigschrift van bekwaamheid uitgereikt
aan den heer H. S. J. Maas te Amsterdam.
