gedet. bij de inf. in Ned.-Indië; benoemd tot rid
der der orde van den Ned. Leeuw Jhr. Mr. H.
Van der Wijck, referend. bij dep. van koloniën.
Gemengd Nieuws.
Op het spoorwegstation te Gouda z ij n
Donderdag bij het rangeeren van treinen eenige
wagens van den eenen tegen die van een ande
ren aangekomen, waardoor schade aan de loopplank
en ijzerwerk is toegebracht en de wisselwachter
J. Bezemer is gedood.
Door de politie te Utrecht is Donder
dag-morgen aan het stalion van de Nederlandsche
Rijnspoorwegmaatschappij aangehouden zekere R.,
die op het punt stond naar Den Haag te vertrek
ken en een uur te voren den kassier v. d. F.,
onder bedriegelyke voorgevens, een bankbiljet van
f 200 wist afhandig te maken. Naar men ver
neemt heeft hij reeds bekend en is hij aan de
justitie overgeleverd. Hij was nog in het bezit van
het meerendeel der door oplichting verkregen som.
Gisternacht is te Amsterdam, in de
Damstraat, in een sigarenwinkel ingebroken en
ongeveer vier honderd gulden aan comptant geld
dat zich in de toonbanklade bevond, medegenomen.
Het is de politie nog niet mogen gelukken den
dief in handen te krijgen.
Uit Vollen hove wordt gemeld: Tot
dusverre hebben de visschers nog geen zee kun
nen kiezen, omdat zij, zoo ver het oog reikt,
nog geheel vol ijs is. Dit heeft ten gevolge dat
er volstrekt geen haring kan worden aangevoerd.
De armoede die hier heerscht is ontzettend.
Omtrent het beruchte uurwerk van
Thomas (Thomson) worden thans in de „Magdeb.
Zeitung" de volgende bijzonderheden medegedeeld:
De constructie was er op ingericht dat het uur
werk tien dagen kon loopen, zonder dat men er
iets van hoorde. Zoodra het was afgéloopen moest
het een hef boom in beweging brengen, die een
slag deed met dezelfde kracht als een hamer van
dertig pond. Het was vervaardigd door den hor
logemaker en mechanicus Fuchs te Bern burg.
Deze woonde vroeger te Leipzig. Aldaar was Tho
mas reeds in de Paaschweek van 1873 bij hem
gekomen, om met hem over de consliuctie van
zoodanig mechanisme te onderhandelen. Hij be
weerde toen, dat hij in Amerika zydeiabrieken
had en daarvoor twintig zulke uurwerken wdde
gebruiken, om door middel van een daaraan ver
bonden mechanisme op een gegeven oogenblik
.duizend draden tegelijk af te knippen. De heer
Fuchs, geen reden voor eenig kwaad vermoeden
hebbende, heeft er toen één naar hiervoor aan
gegeven model vervaardigd. Van eene bestelling
dernegentien andere schijnt niets gekomen te zijn.
Daar. Thomas het een geiuimen lijd in bezit had
gehad alvorens gelegenheid te vinden om het tege-
bruiken, was het vuil geworden. Daarom had
•hij het thans bij een hoilogemaker te Bre-
merhayen laten schoonmaken. Deze had vreemd
opgezien van de eigenaardige constructie, vooral
omdat, de veer er aan, ontbrak, die, naar zijne
berekening, eene buitengewoon krachtige werking
moe^t Rebben. Hij schijnt zicb^ echter daarover
niet te hebben uitgelaten, daar hij meende dat
het eene .nieuwe uitvinding was, waarop Thomas
octrooiwilde nemen. Thomas had, gelijk hij heeft,
t bekend,jhet uurwerk voor zijn. misdadig doel zoo
danig geregeld, dat het na acht dagen moest
^floopep,] zpodat naar zijne berekening de ontplof-
Ijing! moest plaats hebben op iden Atlantischen
0,qeaan, nadat hij te, Southampton zijne hoogge-
a.ssureerde goederen aan boord gebracht en het
sgh'p verlaten had. Het uurwerk stond nu in het
vat, op een daarin bevestigd plankje, voorzien van
een j opening, door welke een veer ,de met bus
kruit, gevulde patroon moest treffen om het vat
doen. springen. De ontplofbare stof, waarmede
het, vat was- gevuld, had hij zelf in Amerika ge-
..kocht,en zich van daar laten overzenden. Welke
s\of het geweest is, wordt nog niet gemeld.
BÜITK^LAND.
iünsji i
Frankrijk.
Bij .de stemming voor den senaat is gisteren
alteen De Cissey verkozen. De heer Decazes vroeg
de urgentv.erklaring van het ontwerp betreffende
4e' hervorming van het rechtswezen in Egypte. De
vergadering besloot, met 445 tegen 144 stemmen,
dit ontwerp heden in behandeling le nernen.
De Fransche academie heeft den scheikun
dige Dumas, vasten secretaris van de academie
van wetenschappen, en den heer Jules Simon tot
hare leden gekozen, ter vervanging van wijlen de
heeren Guizot en De Rémusat. Dumas had geen
mededinger, Jules Sirnon wel. Hij vond dien in
den heer Henri De Bornier, schrijver van „la
Fille de Roland", die 4 stemmen minder verkreeg
dan de heer Simon.
Woensdag zijn de lessen bij de letterkun
dige faculteit van de katholieke hoogeschool te
Parijs geopend. In 't geheel woonden omstreeks
150 personen, die toegangskaartjes van de hoog
leeraren hadden gekregen, de opening bij. Hel
aantal studenten bedraagt twaalf.
Telegrammen.
BELGRADO, 17 December. Officieel wordt ge
meld, dat het ontslag van den minister van finan
ciën Jankovie aangenomen is, en dat de minister
van openbare wei ken, Zdravkovie, ad interim met
de leiding van financiën is Leiast.
CAIRO, 17 December. De heer Cave, kolonel
Stokes en andere leden van de speciale Engelsche
missie zijn gisteravond aangekomen en heden
door den Khedive ontvangen.
LONuEN, 18 December. Seward, consul te Shang
hai, is benoemd tot gevolmaclfligd minister in
China en James Burney tot gevolmachtigd minister
in Nederland.
BRESLAU, '18 December. Het „Schles. Kir-
chenblaU" deelt mede, dat de Oostenryksche regee
ring het besluit heeft genomen om over te gaan
tol eene scheiding der beide deelen van het Bres-
lausche bisdom. De paus en de heer Försler onder
steunen het. Er wordt thans over dit punt onder
handeld met den pauselijken nuntius.
BERLIJN, 18 December. Hel bevestigt zich, dat
Rusland heelt kennis gegeven van zijne toetreding
tot de Oostenryksche voorstellen betreflende Tur
kije. De Sultan heeft een besluit geleekend tot
uitgifte van gouvernemenlspapier, ten bedi age van
7,50U,000 p. st. per jaar, tegen eei.e jaarhjksche
rente van 3 pCt. voor een tijdvak van vyt jaren.
LE1DSCHE SCHOUWBURG.
Eindelijk dan hebben we mevrouw Kleine na
eene lange afwezigheid weder in ons midden zien
optreden. En met hoeveel ingenomenheid dit op
treden door onze stadgenooten werd begroet, bleek
uil het goed bezette schouwburghkaal. Alle ran
gen, misschien het galerij-publiek hel minst, waren
thans buitengewoon vertegenwoordigd. Daardoor
hebben zij geloond, dat zij waarachtige kunst wel
degelijk weten op prijs te stellen. Voor die lange
scheiding kregen we evenwel ruimschoots ver
goeding. Wel is waar weruen de verdiensten, die
de werken van Grillparzer versieren, langen
tijd door panijschap als anderszins ontkend, doch
eindelijk deed de tijd ook hem recht wedervaren.
Tot de uitstekendste gewrochien van Gnllparzer
wordt en zeker niet ten onrechte het gis
teravond hier opgevoerdeSaflo, gerekend. „Als
dichter heelt hij zich weten te hoeden voor het
gevaar, waaraan dichters van zijn aanleg maar
zelden ontsnappen; de dramatische dichter heeft
den lyrischen beheerscht, en alleen in deszelfs
snaren gegrepen, wanneer een tot barstens over-
kropt gemoed zich niet langer bedwingen kon,
of als de hartstocht een menschenboezem in
lichter laaie had gezet."
Saffo, de alom aangebeden en verhevene dich
teres van Lesbos, stort hare lielde over Faonuit;
hij staat \ol bewondering slechts, eemgsans ver
legen zelfs, tegenover haa«-hij kan zich moeielyk
schikken in een verhouding die de naiuurlyke
orde der dingen omverwerpt, doordat ze den man
noodzaakt tegen de vrouw op te zien en den glans,
dien hij haar geven moest, aan haar te on tl ee
nen. Een eenvoudige, niet boven het alledaagsche
verheven natuur, onervaren, zooals zijn jeugd het
meebrengt, meent hij Suflo te beminnen, terwijl
hij slechts schuchteren eerbied voor haar gevoelt.
Schoon was hier zoowel de heer Kistemaker
(Faon) als mevr. Kleine (Saffo). De verbazing,
J) Hij stierf in 187*2, op 81-jarigen leeftijd, te Weenen,
waar hij een der achtenswaardigste burgers was.
de verwondering werden keurig door zijn stille
spel weergegeven, en de verschillende houdin
gen van onze actrice drukten ontzaglijk meer
uit dan men in woorden kan weergeven. Eerst
als de liefde voor een der slavinnen van Saffo,
voor Melita bij hem begint te ontbranden, komt
hij tot helder inzicht van wat er omgaat in zijn
binnenste en nu ook begint de strijd der harts
tochten. Nadat zij door allerlei aanvechtingen, die
der ijverzucht, eener versmade liefde, van gekrerikten
trots, is geschokt en geslingerd, verheft zich Saffo
weer tot de hoogte, die ze nooit had moeten ver
laten. Zij komt tol de bekentenis, dat de met lau
weren bekianste dichteres er niet tevens aanspraak
op maken kan, als vrouw te worden bemind, en
boet door een vrijwilhgen dood de onzalige dwaling
baars levens.
Waarlijk, het geheel is treffend, boeiend, terwijl
steeds de strenge vorm is in acht genomen. De
heer Donker heeft zich door de bewerking in
onze taal zeer verdienstelijk gemaakt. En de
uitvoering?Wij gclooven dat men op ons
Nederlandsch tooneel rnoei ijk een betere vertolk
ster voor de rol van Saffo had kunnen vinden.
Wel is mevrouw Kleine reeds lang den middel
baren leeftijd overschreden, doch hare verschijning
op het tooneel blijft steeds jong. Het jeugdig vuur
als kunstenares tintelt haar steeds door de aderen.
Haar geheele spel getuigde van ernstige, waar
achtige studie, en hoe zeer zij in de diepte van het
karakter van haar, die zij moest voorstellen, was
doorgedrongen. Wie besehrijlt u den strijd als zij
aan verschillende hartstochten ten prooi is; als
zij aan Faous trouw gelooft en er aan twijfelt, als zij
haar als kind opgenomen Melita met koortsachtige
liefde ovei laadt en haar tegelijk weder van zich
afstoot; als zij eindelijk de noodlottige overtuiging
verkrijgt dal Faon niet de hare kan zijn. O, zij doet u
dan mee gevoelen, mede lijden en strijden. Met recht
wordt zij „een waarachtig dramatisch genie"
genoemd. Wel verdiend was de hulde, die haar
reeds aan slot van het eerste bedrijf door het
toewerpen van een bouquet, en later ook aan
het einde der voorstelling, werd aangeboden. Of
de anderen, naast de verschijning van mevr. Kleine,
een minder goed figuur maakten, zooals dit maar
helaas, al te vaak geschiedt? Integendeel, zoowel
de hun toebedeelde rol, als hun spel maakten dat
men hier een eenheid had, die men zeer zelden
aantreft. Van den heer Kistemaker hadden we
evenwel gewenscht, dat hij somwijlen zijn geluid
wat meer geiemperd had. 't Gevoelvolle ging
daardoor wel eens verloren. Mej. Poolman is eene
zeer lieve verschijning. Hare rol als Melita ver
vulde zij zeer goed. Uustekend was zij in hare
trouw en gehechtheid aan Sjffo en hare onschuldige
lielde voor Faon. Zij belooft voor 't tooneel veel goeds.
Mevrouw Sloeiz, als een van SaftVs slavinnen, be
viel ons in den beginne minder. Later evenwel,
als zij het aandoenlijke verhaal doet van Saffo's
stille afgetrokkenheid en vreemde handelingen,
loonde zij, ofschoon haar uiterlijk wel eenigszins
iets tegen zich heeft, hoezeer zij als actrice met
van uitstekende gaven is ontbloot. De heer Vos,
als slaaf van Saffo, bad eveneens goede oogenblik-
ken; vooral vertoonde hij zich in al zijn kracht
in zijn slrijd orn Melita op bevel zijner gebiedster
te vervoeren en daar, waar hij den vloek over
Faon uitspreekt.
Dat het, niettegenstaande de buitengewone zorg
die thans aan het tooneel besteed was, het nog
steeds aan middelen onti-reekt, om de omgeving
geheel in harmonie met het opgevoerde te doen
zijn, bleek ook nu weder. Waar b. v. in de alleen
spraak van Saffo lot de guden van een vlam
sprake is, krijgt men o. a. een spiritusvlammetje
te zien!
Naar wij tot ons genoegen vernamen, bestaat
het vooruitzicht het gezelschap der vereenigde
tooneelisten weldra weder hier ter stede te zien
optreden.
Hunstnieuws.
Niettegenstaande de schouwburg gisteravond
velen tot zich trok, werd de sonée voor kamer
muziek toch goed bezocht en kan men alzoo daar
uit de aangename gevolgtrekking maken dat ons
publiek deze soireés leert op pi 'ys stellen. De keuze
van het piograinma was naar onze meening zeer
gelukkig. Tusschen Haydn en Beethoven was een
