LEIDSCH DAGBLAD. N°. 4684. A0. 1875. Zaterdag 22 Mei. STADS- BERICHTEN. SCHOOLSPAARBANKEN. PRIJS DEZER COURAJiT: Voor Leiden per 3 maandenf 1. Franco per postn 1*^0. Afzonderlijke Nommersn 0*02. Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, uitgegeven. PRIJS DER ADVERTENTIEN: Van 16 regelsf 1.05. Iedere regel meerd 0.174. Grootere letters naar plaatsruimte. Met 1 Juni begint een nieuw kwar taal van het Leidsch Dagblad. Zij, die zich alsdan op deze courant wenschen te abon- neeren, ontvangen de nog tot dien datum verschijnende nummers gratis. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN, In aanmerking nemende dat zich in eene naburige ge meente eenige verdachte gevallen van hondsdolheid hebben voorgedaan en het daarom van hunnen plicht achtende die middelen aan te wenden, welke onder hun bereik liggen om het gevaar, daaruit soms te duchten, zooveel mogelijk af te keeren; Gezien de verordening van den 9den April 1874 (Gem. blad N°. 10) Bepalen dat tot nadere aankondiging honden niet anders dan gemuilband of, in do plaats van muilband, van muilkorf voorzie q, op straat of op eene plaats van waar zij onmiddellijk toegang tot de straat hebben, mogen worden gelaten. En wordt deze door aanplakking en door plaatsing in de Leidsche Courant afgekondigd. Burgemeester en Wethouders voornoemd, v. d. BRANDELER, Burgemeester. E. KIST, Secretaris Leiden, 20 Mei 1875. Elk volk heeft zijne traditioneele deugden, die deze eigenschap bezitten, dat de traditie daarvan niet zelden langer stand houdt dan die deugden zeiven. Het meest geldt dat zeker van een natie ais de onze, die in lang vervlogen tijden een hooger standpunt innam, dan zij heden ten dage bij mogelijkheid zou kunnen handhaven. Niets is natuurlijker dan dal men in zulk een verhouding gaarne terugdenkt aan het vroegere tijdperk van macht, roem en aanzien, niets tevens verblijden der; want een volk, dat zijn geschiedenis vooral waar zij zoovele schoone bladzijden bevat als de onze mocht kunnen vergeten, zou ook niet in staat wezen zijn onafhankelijkheid te handhaven. Dat wij Nederlanders nog met geoorloofden trots terugdenken aan de glorierijke dagen van weleer de geestdrift, waarmede zoo menig historisch feit uit vroeger eeuwen nog kort ge leden werd gevierd, heeft het overtuigend bewe zen. Of wij echter, voor zoover de veranderde omstandigheden dat gedoogen, altijd het voetspoor van het voorgeslacht blijven volgen, met andere woorden of wij in alle opzichten der traditie ge trouw blijven, is een andere vraag. In één opzicht althans mag dat worden be twijfeld, en wel wat de spaarzaamheid onzer voorzaten betreft. Mogen enkelen, die zich in het bezit eener winstgevende zaak verheugen, allengs een grooter of kleiner kapitaal bijeenbrengen, de groote massa der natie legt zich slechts weinig op sparen toe. De minder gunstige cijfers, die de spaarbanken hier le lande over het algemeen aan geven, leveren daarvan het bewijs. Een der voornaamste middelen om de spaar zaamheid bij den rnindergegoede te bevorderen bestaat ongetwijfeld in vermeerdering en verbetering van de gelegenheid tot sparen, die zich thans maar al te schaars voordoet. Vandaar dat reeds zoo menigmaal de oprichting van postspaarbanken ter sprake kwam. Doch zelfs met het bezit van het beste post- spaarbankwezen zou men nog niet alles hebben gewonnen. Het valt niet te ontkennen, dat bij den werkman veelal de zin voor spaarzaamheid ontbreekt; er heerscht een zeker ongeloof aan de waarheid, dat uit het kleine het groote voortkomt, en zoo komen de sommetjes, die een uitstekenden grondslag voor een kapitaaltje hadden kunnen vormen, vaak te land in de toonbanklade van hen, wier welvaart toeneemt naarmate die hunner klanten vermindert, in den zak der kroeghouders. Talloos vele pogingen worden er aangewend om die schier nationale kwaal tegen te gaan. Dat men daarin echter nog volstrekt niet naar wensch slaagt, bewijst het steeds klimmende cijfer der belasting op het gedistilleerd. Maar moge men bij het tegenwoordige geslacht ook al met minder gunstigen uitslag werkzaam zijn in het tegen gaan van het kwaad, bij de jeugd kan men in dat opzicht ongetwijfeld veel goeds tot stand brengen en zoodoende het toekomstig geslacht verbeteren. Een der meest afdoende middelen om dat schoone doel te bereiken is het opwekken van den zin voor spaarzaamheid bij het kind. Wie vroegtijdig de waarde zelfs van de kleinste sommen voor kapitaalvorming leert inzien, zal op later leeftijd zich tweemaal bedenken, eer hij zijn geld bij zoo genaamde kleinigheden in de herberg besteedt. In die richting kunnen de schoolspaarbanken oneindig veel nut stichten. Daarom verdient het voorbeeld, door het departement der Maatschappij tot nut van het algemeen te Wageningen gege ven, alleszins aanbeveling. De schoolspaarbanken, daar door dat lichaam in het leven geroepen, beantwoorden volkomen aan de verwachting. Alleen op de armenscholen en daar stichten die in richtingen zeker het grootste nut bedraagt het aantal deelnemers, slechls een half jaar na de oprichting, reeds 150, die 6 pCt. rente van hunne spaarpenningen trekken. Ook in de naburige residentie heeft men aan sommige scholen spaarbanken verbonden; in twee daarvan werd in acht maanden tijds de niet onbe langrijke som van f 900 en f 650 ingebracht. Voor het oogenblik willen wij het werkelijke nut, dat de jeugdige inbrengers later van het kleine door hen gevormde kapitaal kunnen trek ken, niet in rekening brengen; wij beschouwen dat meer als bijzaak, daar zeker in de meeste gevallen het bedrag der ingebrachte gelden te gering, de tijd van belegging te kort zal zijn om een belangrijk resultaat op te leveren. Doch het kind leert sparen, en dat is de hoofdzaak. Gaarne zullen velen onderschrijven wat wordt toegevoegd aan het bericht, waaraan bovenstaande bijzonderheden zijn ontleend, nl. dat het sparen der kinderen, die nu hun snoepcenten bij den onderwijzer brengen, later ten goede zal komen. Wat de snoepwinkel is voor het kind, is voor den man de herberg, de plaats die hun leert hun geld op nuttelooze en, wat den volwassene betreft, zelfs op gevaarlijke wijze uit te geven. Het snoe pen in de jeugd is de inleiding tot het jenever drinken op later leeftijd. Daarom geen krachtiger bestrijding van het mis bruik van sterken drank in de toekomst dan het aankweeken van spaarzaamheid bij het kind door het oprichten van schoolspaarbanken. LEIDEW, 31 Mei. Gisteren is alhier bevorderd tot doctor in de geneeskunde de heer J. D. De Boer, geb. te Am sterdam, na openb. verdediging van zijn acad. proefschriftIets over de oorzaken van ziekten en hare onderlinge verwantschap vooral in be trekking tot de infectieziekten. In de eerste helft der maand April zijn aan het postkantoor alhier de volgende brieven gezon den, die wegens onbekendheid van de adressanten niet bezorgd zijn kunnen worden: F. Groot, Alkmaar; G. W. De Boer, Mej. A. Lucardi, Mej. C. F. Drechsel, J. Dekker, E. Van Gelderen, P. Van Geers, C. Muller, allen te Am sterdam; Meyer, Arnhem; C. Twaalf hoven, Bos koop Mevr. Perk de Vree, Doetinchem Mevr. De Greef, Dordrecht; Redellée, Enschede; Johutut, L. G. Van den Tol, beiden te 's-Gravenhage; J. Ritskie, HaarlemH. J. Van Lawick, Hurwe- nen D. Vroom, Leiderdorp; Van Bemmel, Nieuw- veen; A. Koster, J. Okker, beiden niet vermeld. De leden van het genootschap van leeraars aan de Nederlandsche gymnasia en hoogere burger scholen, hetwelk als rechtspersoon te Arnhem geves tigd is, hebben met eene aanzienlijke meerderheid van stemmen besloten, zich als genootschap te adresseeren tot de Tweede Kamer, met dringend verzoek om eene spoedige regeling van het hooger onderwijs, vooral met het oog op den tegenwoordigen toe stand der gymnasia. Zij hebben zich in dat adres aangesloten aan de denkbeelden, uitgedrukt in het adres dat door den rector en de leeraars van het gymnasium te Utrecht aan de Tweede Kamer i3 gericht. Het genootschap zal dit jaar, waarschijnlijk den 17den Juli, zijn 45ste jaarlyksche vergadering houden aan het station te Baarn, onder presidium van Dr. D. Burger te Amersfoort. De rectoren Dr. Suringar te Leiden, Dr. Matthes te Zutfen en de oud-rector Dr. Ekker te Utrecht behooren nog onder de oprichters daarvan. Uit Boskoop wordt ons gemeldDe Ver- eeniging voor volksontwikkeling alhier, uit de vroeger bestaande afdeeling van hel schoolverbond geworden, gaf gisteren wederom een teeken van leven, toen zij aan de kinderen der openbare school een feestdag bereidde. Spel en onthaal wisselden elkander af, en met een prijsuitdeeling voor ge trouw schoolbezoek werd alles besloten. In den afgeloopen winter kweet zich genoemde Vereeni- ging van hare taak door het geven van voor drachten, welke blijkbaar op prijs werden gesteld. Zoo werkt zij nevens het bloeiend departement der Maatschappij tot nut van 't algemeen, en menigeen is dan ook lid van beide Vereenigingen. - Een regeeringstelegram uit Atjin van 15 dezer meldtToekoe Daoed is door de hoof den der drie sagi's tot sultan benoemd. De gezondheidstoestand is bevredigend, hoewel ech ter enkele choleragevallen voorkwamen. [Wegens de late ontvangst gisteravond in eenige nummers niet medegedeeld.] Blijkens het voorloopig verslag over het ontwerp tot beschikbaarstelling van f 1360000, zijnde de som die vermoedelijk dit jaar aan den golfbreker der havenhoofden van hel Noordzeeka naal zal worden verwerkt, bestaan daartegen geen bedenkingen. Anders is het gesteld met de te ge lijkertijd aangevraagde 8000 voor nadere opnemin gen, boringen enz. in de Zuiderzee, als voorbe reidende werkzaamheden voor de droogmaking van het zuidelijk deel dier zee. De meerderheid meent, dat het beginsel van de aanvaarding van het groote werk door den staat, niet door een incidenteele voordracht kan worden beslist. Vele leden achten het, na al 't geen in deze geschied was, overbodig nieuwe boringen te laten doen. De meerderheid geeft aan slaatsuitvoering de voorkeur. Door de regeering is ingediend een wets ontwerp tot verhooging van de Indische begrooling voor 1875 met 1°. f 552,000 op de uitgaven in Nederland (onderafdeeling verpachte middelen) wegens de noodzakelijkheid om meer Levantsche opium naar Indië te zenden dan waarop bij de

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1875 | | pagina 1