LEIDSCH DAGBLAD. N°. 4628. A0. 1875. Zaterdag 13 Maart. STADS - BERICHTE N. DE CENSUUR IN NEDERLAND. PRIJS DEZER COURANT Voor Leiden per 3 maondenf 1. Franco per postn 1-40. Afzonderlijke Nommers0.02. Deze Courant wordt dagelijksmet uitzondering van Zon- en Feestdagen, uitgegeven. PRIJS DER ADVERTENTIE!! Van 16 regelsf 1.05. Iedere regel meer0.171. Groolerc letters naar plaatsruimte. T DE BURGEMEESTER der GEMEENTE LEIDEN ^Brengt ter kennis van de ingezetenen dat de landmeter der Iste klasse, belast met den velddienst in het arron dissement Leiden, het voornemen heeft in den loop dezer maand deze gemeente te bezoeken tot het opmeten van de kadastrale veranderingen voor het loopende dienstjaar. En geschiedt hiervan afkondiging door plaatsing in de Leidde he Courant. De Burgemeester voornoemd, v. d. BRANDELER. Leiden, 12 Maart 1875. Reeds al te lang hebben wij gewacht met onze rneening uit te spreken over een geruchtmakende zaak, waaraan wij, toen zij ons 't eerst ter ooren kwam, nauwelijks geloof konden slaan, een zaak die de organen der publieke opinie wel in de allereerste plaats, maar toch ook niet minder het reizend publiek, neen het geheele volk aangaat. Zullen wij er behoeven bij te voegen, dat wij het oog hebben op het zonderlinge besluit, door de directie der Holl. IJzeren-Spoorwegmaatschappij genomen, waarbij de verkoop van den ons allen bekenden „Uilenspiegel" op hare stations wordt verboden Tot voor korten lijd had hij, die van de treinen der Hollandsche maatschappij gebruik maakte, zeker wel behoefte aan opwekkende en vervrool'ykende lectuur, als hij dacht aan al de gevaren, die de leidslieden van het stoomgevaarle onder hun hals brekend werk bedreigden. Thans kunnen de rei zigers Uilenspiegel in de waggons wel missen. Kunnen? Maar zij willen het niet, zij wij Nederlanders allen willen ons niet onderwerpen aan de censuur, door een Spoorwegmaatschappij uitgeoefend; want censuur is 't, en niets anders. Hoort slechts, lezers, wat de Raad van Admini stratie aan de uitgevers van het Rotterdamsche blaadje schreef in antwoord op hun verzoek om inlichtingen omtrent de reden van het verbod. „U erkent zelf", zoo luidt het daar, „dat er een categorie van lectuur is, welke billijkerwijze niet behoort toegelaten te worden, en hoewel ieder denkbeeld van censuur onzerzijds verwerpende, zal mede door U erkend worden, dat de beoor deeling, of een blad al dan niet tot de te licht bevondene behoort., uitsluitend aan ons moet ver blijven." Wie het vatten kan, hij vatte hetGeen cen suur, maar wel een beoordeeling van het gehalte van een bladEen beoordeeling, gevolgd door een communiqué in optima forma en een verbod van verkoop! Fraaie logicaMaar er is een andere redeneering, die wij beter zouden hebben begrepen, als zij door den Raad van Administratie was gevolgd, en wel deze: „Daar het den Raad enz. gebleken is, dat de belangen van den dienst, ter wille der veiligheid van verkeer, medebrengen dat alle onnoodige belemmeringen worden verwyderd, heeft hij besloten van nu af den verkoop van dag bladen enz. op de terreinen der Maatschappij te verbieden." Dat zou althans consequent zijn ge weest. Thans is een enkel blaadje uitgesloten, en dat noemen wij censuur. Reislustig publiek, thans kunt ge gerust in de waggons der Holl. IJzeren- Spoorwegmaatschapp'y plaats nemen. Rein en on bevlekt van de smetten Uilenspiegels zult gij uit stappen aan de plaats uwer bestemming. Maar neen, want nauwelijks hebt ge plaats geno men, of zie, van alle kanten lacht Uilenspiegel van onder zijn narrenkap u in de handen van uw leeslustige reisgenooten tegen. Het is de aloude trek naar het verbodene, die der Maatschappij dezen poets speelt. Mangelde het 't humoristisch weekblad aan abonnés, wij zouden geneigd zijn om te denken aan een komplot tusschen de uit gevers en de Spoorwegmaatschappij, om door mid del van vervolging het aantal lezers uit te brei den. Doch daar dit niet het geval is, getuigt de maatregel eenvoudig van kortzichtigheid. Een satyriek weekblad, dat wel eens „den spijker op den kop slaat", verboden zonder dat zelfs een enkel geïncrimineerd artikel wordt aan gegevenNederland behoeft nog niet aan zijn toekomst te wanhopen. Wel genieten wij vrijheid van drukpers, maar als die vrijheid een blad tot de „te licht bevondene" heeft doen afdalen, dan hebben wij gelukkig in de oudste Spoorwegmaat schappij nog een palladium, dat ons zal bescher men tegen het zedenbederf, waarmee de onge breidelde pers ons bedreigt. Stoom, wachtwoord onzer eeuw, gij die zoowel de drukpers in beweging brengt als de locomotief, gij blijft ons ondanks alle censuur nog steeds het zinnebeeld van vooruitgang; eri trots de Maatschappij, die aan u haar ontstaan en haar schatten heeft te danken, zullen wij, op uwe vleugelen voortbewo gen, op uw eigen terrein den Uilenspiegel blij ven lezen en al wat ons lust. Wij hebben nog genoeg geloof in de zedelijkheid van het lezend publiek in Nederland, om geen al te kwade ge volgen te vreezen van de vrijheid van drukpers, die een onzer grootste voorrechten is. LEIDEN, 13 Maart. Bij tde opvoering van „Vorstenschool" te Delft, jl. Woensdag, is aan Multatuli eene ovatie gebracht. Aan het einde van hel vijfde tafereel verscheen de Senaat van het Delflsche studenten corps op het tooneel en werd door den president, namens het studentencorps, in eene sierlijke toe spraak warme hulde gebracht aan den schrijver van het stuk, die met lauwerkransen overladen was. Namens hel corps bood hij aan Multatuli een prachtig gouden horloge met dito ketting aan. Voorts is, namens de studenten der Indische in stelling, aan Multatuli een ryk met zilver gemon teerde inktkoker, met toepasselijke inscriptie, aan geboden. Aan de dames Krüsernan en Baart werd door het corps ieder een prachtig bouquet ge schonken. Het stoomschip Borneo is gisteren van Nieuwediep naar Java via Suez vertrokken. De heer J. Conen, uit Amsterdam, is aan de academie te Heidelberg bevorderd tot doctor in de philosophie. Naar men verneemt wordt bij het wapen der genie eene groote mutatie verwacht; o. a. zullen 7 officieren van het bataljon mineurs en sappeurs bij den staf en een gelyk getal van den staf weder by eerstgenoemd bataljon geplaatst worden. Ter vervanging van wylen den heer Cor- nelissen hebben de prov. staten van Overijsel tot lid van gedep. staten gekozen Mr. G. J. C. Schirn- melpenninck. De minister van financiën brengt ter alge- raeene kennis dat overeenkomstig art. 24 der wet van den 22sten Juli 1873 Staatsblad n°. 116), voor de werkzaamheden der herschatting benoemd zijn tot leden der commissie voor de herziening van de belastbare opbrengst der gebouwde eigen dommen in de controle der directe belastingen Tiel, J. C. Wouterlood en J. Formijne; Zalt- Bommel, G. Blomhert en P. G. Van Tricht; Leiden, A. Verhoog en P. Yperlaan; Delfshaven, J. J. Van Waning en N. Biezeveld Hkzn.; Alk maar, W. F. Du Croix en C. J. De Lange 1 Weesp, A. Streefkerk en Mr. J. R. Gorver Hooft Zaandam, Maarten Verheul en P. Langebaerd; Oostburg, C. D. Tileniut Kruythoff en L. Theri Mz., Breukelen, Simon Brouwer en Jacob Kuy- per EbbenhoutLeeuwarden, A. O. Swaluwe As- man en A. Th. Haagsma; Groningen, J. Maris en R. R.eindersBedum, R. Reinders en H. Dijk; Assen, B. Reinders en G. H. EkkartCoevorden, J. W. Van der Lely en G. H. Ekkart. Voor het maken, leveren en stellen van twee gashouders voor de nieuwe gasfabriek in Den Haag zijn bij B. en Ws. aldaar van een 10-tal binnenlandsche firma's aanbiedingen ingekomen, waarvan het bedrag afwisselt tusschen ƒ328,900 en ƒ209,000. Deze laatste opgave isvan deürma Enthoven en Zn., in Den Haag, waarvan een der leden, opdat hij zou kunnen mededingen, kort te voren ontslag genomen had als lid van den raad. Door de firma Schretlen en C°. alhier was inge schreven voor 290,600. Aan hel ministerie van binnenl. zaken had gisteren' de aanbesteding plaats van het maken van viaducten, brugpijlers, grond- en andere wer ken tusschen de Weena-straat en het station buiten de Delltsche poort te Rotterdam. De heer G. Key, te Rotterdam, was de minste inschrijver, voor 347,500. De afdeeling Haarlem en omstreken der Holl. Maatschappij van landbouw heeft ten be hoeve van het hoofdbestuur ƒ500 beschikbaar gesteld voor een inzending op de internationale tentoonslelling te Philadelphia. Bij acclamatie werd het voorstel van het bestuur aangenomen om lid te worden der Vereeniging „Het Neder- landsch rundvee-stamboek." Naar men verneemt is Prins Alexander voornemens zich weldra op reis te begeven naar 't buitenland en o. a. ook Berlyn een bezoek te brengen. Overeenkomstig beschikking van den Koning, dd. 8 Maart 11., is door de ministers van binnenl. zaken en van financiën eene commissie ingesteld, om de regeering van advies te dienen nopens de werken, die ten gevolge van de ontmanteling der vesting 's-Hertogenbosch en in verband met de verschillende daarbij betrokken belangen zouden zijn uit te voeren. Die commissie bestaat uit de heerenMr. L. A. N. Gerrits, lid van Gedep. Staten van Noord-Brabant, voorzitterA. Tutein Nolthenius, luit.-kolonel der genie; F. W. Van Opstall, hoofdingenieur van den waterstaatF. W. Van Gendt J.Gzn., ingenieur voor de ontmanteling der opgeheven vestingen; Mr. A. F. X. Luyben, burgem. van 's-Hertogenbosch; J. M. Fret, lid van het bestuur van het waterschap van de rivier de Dommel; A. J. A. Van Lanschot, lid van het bestuur van het waterschap der Beneden-Dommel; H. Van de Westerlaken, lid van het bestuur van het waterschap der Beneden-Aa; F. G. J. baron Van Rijckevorsel van Kessel, lid van het besluur van het waterschap het Boschveld en May; en J. Van de Griendt, lid van het bestuur van het waterschap der gecombineerde polders de Vliert, het Ertveld, het Binnenland van Orthen, de Heuf en de Munlel. Als secretaris is aan de commissie toegevoegd de ingenieur van den waterstaat G. De Bruyn. Bij het 3de regiment infanterie te Bergen- op-Zoom zijn na afgelegd examen de sergeanten Overheit, Rogier, De Haart en Van Galen toege laten tot den tweede klasse cursus. Beide eerst-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1875 | | pagina 1