LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 4577.
A0. 1875.
Woensdag
13 Januari.
STADS-BERICHTEN.
Verhoogde veiligheid op onze
spoorwegen.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1»
- j Franco per postn f-40*
Afzonderlijke n 0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTBEN:
Van 16 regelsf 1.05.
Iedere regel meer0.174.
Grootere loiters naar plaatsruimte.
De BURGEMEESTER van LEIDEN doet te weten dat de
■opgaaf van de herziening der belastbare opbrengst van
<le gebouwde eigendommen in deze gemeente, voor de
"wijken 1, 2, 3, 8 en 9, van heden af, gedurende dertig
dagen, op de Secretarie alhier voor een ieder ter inzage
is nedergelegd; alsmede dat de Commissie voor de
herziening, tot het geven van inlichtingen aan de belang
hebbenden, welke dit mochten verlangen, zitting zal hou
den op Maandag 18 Januari e. k., van des voormiddags
tien tot des namiddags één uur, in een der lokalen van
het Raadhuis.
En geschiedt hiervan openbare afkondiging door plaat
sing in de Leidsche Courant.
De Burgemeester voornoemd,
v. d. BRANDELER.
Leiden, 11 Januari 1875.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS VAN LEIDEN,
Gezien art. 7 der Algemeene Politie-Verordening, vast
gesteld den 24sten October 1867, doen te weten, dat door hen,
ingevolge art. 6 dier verordening, is benoemd tot Raad
•der gebuurte n°. 12 of n°. 4 van wijk IV de heerPIETER
JACOB GROEN AJz. in plaats van den heer C. C. Van
Rijsbergen, die uit de gemeente vertrokken is.
En wordt deze door plaatsing in de Leidsche Courant en
hij aanplakking afgekondigd.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. d. BRANDELER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 11 Januari 1875.
Het bericht, dat de machinist van den trein,
waarmede het bekende spoorwegongeluk nabij
"Warmond voorviel, voor de rechtbank zou terecht
staan, heeft de herinnering aan dat betreurens
waardige onheil weder verlevendigd. Daarbij kwam
ook de ramp, voor eenige weken bij de brug
tusschen Rotterdam en Schiedam voorgevallen,
1 zeker menigeen voor den geest, en met ontzetting
denkt men aan de gevolgen, die zij na zich zou
hebben gesleept, indien 't hier een personentrein
had gegolden. De mare der spoorwegramp, die
in de laatste dagen van het vorige jaar bij Shipton-
on-Cherwell in Engeland plaats greep en aan ruim
30 personen het leven kostte, om van een zestig
tal zwaar verminkten niet te spreken, is alleszins
geschikt om bij het publiek, ook hier te lande,
opnieuw bezorgdheid op te wekken. Aan achs!
en wee's! bij dergelijke gelegenheden geen gebrek;
niet minder gul is men met beschuldigingen tegen
de betrokken beambten, en menigeen ontziet zich
niet een veroordeelend vonnis uit te spreken, al
I is hij ook ten eenenmale onbekend met de inrich
ting van den dienst op de verschillende spoorlijnen.
De verschillende spoorlijnen, zeggen wij, en dat
is geen overdrijving, want elke maatschappij heeft
in dat opzicht hare eigenaardigheden, en moge
hel waar zijn dat men er zich in den laatsten
tijd meer en meer op heeft toegelegd in den dienst,
en met name in het seinstelsel, meer eenheid te
hrengen, dit neemt niet weg dat in ons kleine
land het viertal spoorwegmaatschappijen Hol
landsche-, Rijn-, Staats- en Centraal er ieder
een verschillend systeem op nahoudt, zoodat h. v.
een machinist, die van de eene onderneming hij
de andere overgaat, niet zelden zich volgens een
geheel anderen maatstaf moet gedragen. Het vol
gende strekke daarvan ten bewijze.
Bij de Hollandsche en de Püjn-spoorwegmaat-
schappijen om ons tot deze oudste onderne
mingen hier te lande te bepalen geldt, wat
de seinen betreft, een volkomen tegenovergesteld
hoofdbeginsel. De eerste gaat uit van het denk
beeld dat de weg veilig is, de tweede daarentegen
neemt aan dat hij onveilig is, of, om ons duide
lijker uit te drukkenop de geheele Hollandsche
lijn staan de seinen in den gewonen toestand op
veilig. Heeft zich nu een trein in beweging gezet,
dan heeft de machinist het recht hem te laten
doorloopen, tenzij een der baanwachters, door zijn
signaal op onveilig te stellen, aanduidt dat er ge
vaar bestaat. Verzuimt de laatste dit, dan stoomt
de trein, daar het signaal op den onveiligen weg
op veilig is blijven staan, door, en zijn verderf
tegemoet.
Op den Rijnspoorweg daarentegen staan aan
vankelijk alle signalen op onveilig. Is nu op die lijn
een trein in beweging gebracht, dan trekken de
achtereenvolgende baanwachters, naarmate de trein
nadert, hun onveiligheidssein in en zeggen dus als
't ware tot den machinist: „gij kunt doorrijden".
Bij een verzuim van den baanwachter blijft het
signaal op onveilig staan, en de machinist doet
den trein stoppen.
Resumeerende. komen wij tot het volgende
resultaateen verzuim van den baanwachter op
de Hollandsche lijn heeft een ongeluk, van den
haanwachter bij de Rijnspoor slechts een noodeloos
oponthoud ten gevolge. Dat het stelsel van laatst
genoemde Maatschappij in dit opzicht verreweg
de voorkeur verdient, zal wel geen betoog be
hoeven.
Zonder ons verder in bijzonderheden te hegeven,
merken wij in T algemeen op, dat men er zooveel
mogelijk naar streeft, onaf hankelijk te worden van
de altijd wisselvallige nauwkeurigheid van een
groot aantal baanwachters. In dat opzicht verdient
een der jongste uitvindingen, op den Chemin de
fer du Nord in Frankrijk toegepast, eene bijzondere
vermelding, daar zij strekt om ongelukken bij
bruggen te voorkomen, een zaak die voor een
land, zoo menigvuldig door water doorsneden als
het onze, van het hoogste belang mag worden
geacht. De seintoestel bij de bruggen op die lijn
staat namelijk in electrische verbinding met een
met koper bekleed blok hout, dat tusschen de
rails is aangebracht op een punt, ver genoeg van
de brug verwijderd, om den machinist gelegen
heid te geven om, zoo noodig, nog tijdig te
stoppen. Wordt nu het sein op de brug op on
veilig gezet, dan verheft zich tevens dat blok,
en wel zoo hoog, dat het in aanraking komt
met metaalborstels, waarvan aldaar de locomo
tieven zijn voorzien. Die aanraking deelt zich mede
aan een op de machine aangebrachten electrischen
toestel, die zoodanig is ingericht, dat daardoor
de stoomfluit wordt geopend. De machinist wordt
dus op de locomotief zelf door het schrille geluid
van het stoomfluitje gewaarschuwd, dat de trein
de brug niet kan passeeren.
Indien deze uitvinding proefhoudend blijkt te
zijn, is het zeker van het grootste belang dat zij
op alle spoorweglijnen in ons land zoo spoedig
mogelijk worde toegepast. Onheilen als dat, het
welk onlangs tusschen Rotterdam en Schiedam
plaats greep, zouden er door worden voorkomen.
Ten slotte zij nog in 't algemeen opgemerkt,
dat het hoogst wenschelijk is, dat na een ernstig
onderzoek de voortreffelijkste maatregelen, bij de
verschillende maatschappijen in gebruik, zooveel
mogelijk tot een goed samenhangend geheel wor
den vereenigd, om meer en meer de veiligheid
tot het toppunt van volmaaktheid op te voeren,
althans voor zoover dat bereikbaar is.
LEIDEN, 12 «Januari.
Z. M. heeft benoemd tot lid van de commissie
van administratie over de gevangenissen alhier
den heer J. J. Kranti, en het vice-presidium op
gedragen aan het lid Mr. J. Van Out eren.
De heer C. K. Hoffmann zal a. s. Donder
dag het hoogleeraarsamht aan de hoogeschool
alhier aanvaarden met het houden eener rede
voering in het academiegebouw.
Heeft Cremer's „Het hart op de Veluwe"
evenzeer eene menigte lezers gevonden als al wat
overigens uit de pen van den beroemden novel
list gevloeid is, zoodat velen de morgenavond door
hem hier ter stede te houden voordracht wat den
inhoud betreft niet onbekend is,-wil men ten volle
verstand en hart laten genieten, dan moet men
Cremer hoor en: hij doet al zyne personen voor
onze oogen leven. Meer behoeft er zeker niet
gezegd te worden, om iedereen aan te sporen,
den spreker, dien niemand ten onzent gewaagd
heeft na te bootsen en die voor ons publiek geen
vreemdeling is, met vernieuwde belangstelling bij
zijne voordracht te volgen.
Gisteravond vierde de typographische ver-
eeniging Laurens Jansz. Coster" in de Stadszaal
haar een-en-twintigste jaarfeest, bij welke gele
genheid twee blijspelen werden opgevoerd: „De
eerste huwelijksweek of de adellijke klompenma
ker" en „Een uurtje in eene dorpsschool." Tevens
werd door een der leden voorgedragen: „Mijn
land", woorden van Lalleman en muziek van
Eggers. Zoowel het een als het ander werkte
mede om de feestelijke stemming te verhoogen.
Het feest werd vereerd met de tegenwoordigheid
van den beschermheer der vereeniging, den heer
burgemeester Van den Brandeler. Na de voor
dracht der verschillende stukjes bleef men nog
lang genoeglyk bijeen.
Het stoomschip Koning der Nederlanden
van het Nieuwediep naar Batavia, is gisteroch
tend te halfnegen te Southampton aangekomen.
De Schiedamsche vereeniging Aeschylus heeft
een wedstrijd van voordrachten uitgeschreven en
ter deelneming uitgenoodigd alle beoefenaren der
uiterlijke welsprekendheid in Nederland. De wed
strijd zal plaats hebben den 3den Februari e. k.,
des avonds te halfacht. Zij, die er aan wenschen
deel te nemen, moeten daarvan vóór of op den
20sten Januari met franco brieven kennis geven,
alsmede afschriften van de voor te dragen gedich
ten hij den voorzitter inzenden. Er zullen vier
medailles worden uitgereikt, twee voor ernstige
en twee voor luimige voordrachteneen verguld
zilveren medaille als eerste prijs en een zilveren
medaille als tweede prijs, welke zullen worden
toegekend aan hen, die, naar het oordeel der jury,
de bekroning zijn waardig gekeurd. De uitspraak
der jury is zonder beroep.
Naar men verneemt zal binnenkort eene
nieuwe lijn van stoomschepen onder Engelsche
vlag tusschen Rotterdam en Java via het Suez-
kanaal in werking komen. De daarvoor in aan
bouw zijnde schepen naderen hunne voltooiing;
omstreeks Maart zal de geregelde vaart daarmede
geopend worden.
H. K. H. prinses Marianne heeft aan den
burgemeester te Rotterdam 100 doen toekomen
voor de betrekkingen der slachtoffers van het
ongeluk op de Maas.
Burgemeester en Wethouders van Den Haag
hebben bepaald dat de heer Valois de concessie
voor de exploitatie van den Hollandschen schouw
burg aldaar voor 187576 slechts zal kunnen
verkrijgen, indien hij een volledig tooneelgezelschap
zal hebben samengesteld. Het tableau van het ge-