L EID S C H #fj| DAGBLAD.
JV°. 4537. - A0. 1874.
Woensdag 25 November.
BERICH T.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leidon per 3 maandenf 1.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Noromcrs0.02.
Met 1 December begint een nienw kwartaal van
liet Leidsch Dagblad. Zij, die zich «alsdan op
deze courant abonneeren, ontvangen do nog ver
schijnende nummers tot dien datum gratis.
PR^kCVKSC: MM-
Moge het in het algemeen waar zijn dat de ge
middelde leeftijd van den mensch tegenwoordig
korter van duur is dan die van vroegere geslachten,
wij de opmerking is reeds menigmaal ge
maakt leiden in denzelfden, ja zelfs in veel
korter lijd een heel wat langer leven dan onze
voorzaten, wij leven meer, zou men kunnen zeg
gen. Dat voorrecht hebben wij te danken aan
onze versnelde middelen van gemeenschap, zoowel
wat het vervoer van personen en goederen
betreft als wat de mededeeling onzer gedachlen
aangaat, met andere woordenaan spoorwegen
en telegrafen. Door de snelheid waarmee wij ons
kunnen verplaatsen of ook de vruchten van ons
denkvermogen tot in de verst verwijderde landen
kunnen verbreiden, zijn wij in staat gesteld met
onzen tijd te woekeren. Een derden factor, een
derde beweegkracht mogen wij daarbij niet uit
bet oog verliezen: de dagbladen, die eensdeels
door de verbeterde snelpersen in een kort tijds
bestek als in het oneindige worden vermenigvul
digd, anderdeels alweder door middel der
spoortreinen in een ommezien naar alle oorden
worden verspreid. Of bevinden zich de dagbladen,
die heden b. v. in Frankrijk of Duitschland worden
gedrukt, niet reeds morgen ook in onze handen?
Dien gunstigen toestand hebben wij aan het
voorgeslacht te danken; het zijn de vruchten van
zijne uitvindingen die wij trekken. Maar daarvoor
rust dan ook op ons een plicht der dankbaar
heid, waarvan de vervulling ons des te gemakke
lijker moei vallen, omdat zij tot ons eigen welzijn
strekt.
Dengene van wien men een geschenk heeft
ontvangen, kan men niel beter zijn erkentelijkheid
betuigen dan door er een gepast gebruik van te
maken. Handelen wij zoo ten opzichte van sporen,
telegrafen en, als uitvloeisel daarvan, met betrek
king tot de alom verspreide dagbladlectuur? Zeker
niet, en om het te bewijzen zullen wij ons tot de
laatste bepalen.
Maar wij zien reeds de verbazing op het ge
laat van menig lezer uitgedrukt. Hoe, zoo hooren
wij hem vragen, vindt men tegenwoordig de ver
schillende nieuwspapieren niet schier in ieders
handen? Volkomen waar, luidt ons antwoord; zij
worden in grooten getale gelezen, maar daarom
juist nog niel altijd begrepen en althans de inhoud
wordt, waar zich daartoe de gelegenheid aanbiedt,
niet altijd toegepast.
Reeds meermalen vestigden wij de aandacht
onzer lezers op de vervalsching der verschillende
eetwaren. Vele winkeliers, nog niet tevreden met
ons dure levensmiddelen te verkoopen, leveren ze
ons bovendien nog vervalscht en dat dikwijls met
heslanddeelen, die hoogst nadeelig zijn voor den
gezondheidstoestandwij willen zelfs gelooven dat zij
menigmaal geen schuld hebben aan die schadelijke
vermenging, maar hun koopwaar in vervalschten
toestand van de grossiers inslaan. Genoeg dat wij,
consumenten, er de slachtoffers van zijn. Vooral
waar het de eerste levensbehoeften geldt, waar
van het geheele volk, rijk en arm, zich bedient,
is het noodig zich te vergewissen van de zuiver
heid der bestanddeelen. Daartoe behoort in de
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven,
eerste plaats het brood. Onze lezers zullen zich
het ook in onze kolommen opgenomen bericht
herinneren, waaruit blijkt dat een der voornaamste
bakkers van onze tweede koopstad zich niet ont
ziet zijn klanten brood te leveren dat 3 pCt,aluin
bevat, zooals werd geconstateerd door den directeur
onzer Hoogere Burgerschool. Ook hij den verkoop
eener broodfabriek in het zuidelijk gedeelte van
ons land bleek het uit den voorraad gips en aluin
die daar aanwezig was, dat het brood er voort
durend stelselmatig werd vervalscht. Welk een
nadeeligen invloed het dagelij ksch gebruik van
dergelijke vervalschte levensmiddelen op de gezond
heid rnoet uitoefenen valt licht te begrypen: het
heeft een langzame, maar zekere vergiftiging ten
gevolge.
Zouden wij ons niet kunnen waarborgen tegen
die misbruiken van gewetenlooze leveranciers? Om
die vraag te beantwoorden keeren wij terug tot
ons voorgaand betoog en nemen de toevlucht tot
hetgeen wij voor eenigen tijd in een huitenlandsch
dagblad lazen. In een der Duitsche steden nl. had
zich een vereeniging gevormd, wier leden zich ten
doel stelden het bier, dat in de verschillende brou
werijen, koffiehuizen en herbergen te verkrijgen
was, chemisch te doen onderzoeken en zoo te consta-
teeren waar het on vervalscht was te bekomen.
De uitslag van dat onderzoek, die door adver-
tentiën, aanplakking enz. werd publiek gemaakt,
was allerongunstigst.
Wat zou ons nu beletten datzelfde stelsel ook
voor andere levensmiddelen in toepassing te brengen?
Men zorge slechts te kunnen bewijzen van wel
ken dehitant het wetenschappelijk onderzochte
middel van consumptie afkomstig is, en publi-
ceere daarna de namen niet alleen van hen hij
wie het in zuiveren, maar ook van hen hij wie
het in vervalschten toestand te hekomen is. Langs
dien weg zullen wij in staat zijn een hoogst ge-
wenschte controle uit te oefenenzoo ook zullen
wij toonen niet alleen spoorwegen, telegrafen en
menigvuldig verspreide dagbladen te bezitten, maar
tevens dat wij er ook ejn gepast gebruik van
weten te rnaken door in ons eigen voordeel de
verbeteringen aan te brengen waarvan de nieuws
papieren van elders melding maken. Door het
bovengenoemde middel zoo algemeen mogelijk toe
te passen en tevens den toestand van den bodem
te verbeteren zullen wij ons wellicht in een even
langdurig leven mogen verheugen als onze voor
ouders.
LEIDEN, 24 November.
In de tweede helft der maand October zijn
aan het postkantoor alhier de volgende brieven
gezonden, die wegens de onbekendheid der adres
santen niet bezorgd zijn kunnen worden.
G. Langeraar, AarlanderveenVan Leeuwen,
Ter Aar; M. R. Gantz, Amersfoort; Mej. F. Bijl,
F. Hartmann, J. Dallinga, B. Dammulder, allen te
Amsterdam; Sjouke, Brielle; J. H. Smit, Buren;
Mej. Van Staade, N. Van Es,'s-Gravenhage; F.
Van Dijk, 's-Gravesande; W. Sneiders, Harder
wijk; Mej. M. Verhoeven, Loenen; H. P. M. Van
den Hoorn van den Bos, Maastricht; P. Middel
ham, W. Hopman, Mej. Van der Geer adres
Karstens, J. Arnoldus, J. Z. v. LeeuwenC.
Roosen, allen te Rotterdam; Bakker, Vlaardin-
gen; G. Posthuma, Warmond; E. Van Bommel,
niet vermeld; Fontaine Verweij, Zutfen; Mej.
M. G. E. Broekhuizen, Mej. Boogers, heiden
niet vermeld. BriefkaartenA. P. Rudolph,
Weegens, beiden te Amsterdam F. P. Van Santen,
's-Gravenhage; Mej. Linthout, Utrecht.
PRIJS DER ADTERTENTIEN:
Van 1—6 regelsi.05.
Iedere regel meern 0.17
Groolcre tellers naar plaatsruimte.
De minisler van binnenlandsche zaken in
aanmerking nemende dat, blijkens de ondervin
ding, het toeslaan van de aanvragen tot beproe
ving van stoomketels in het buitenland strekt ten
nadeele van den dienst der ambtenaren van het
stoomwezen en mitsdien tot ongerief van de fabri
kanten binnenslands, terwijl het niet billyk zoude
zijn, enkele belanghebbenden te gerieven met
onverplichte diensten van ambtenaren, en die
aan anderen te weigeren brengt ter kennis van
belanghebbenden, dat in het vervolg dergelijke
verzoeken niet meer kunnen worden ingewilligd.
De gewone audiëntie van den minister van
justitie op morgen en die van den minister van
marine op a. s. Vrijdag zullen niet plaats hebben.
Het Ned. stoomschip Borneo, van Batavia
naar Nieuwediep, is Zondagavond Dungeness ge
passeerd de Prinses Amalia, van Nieuwediep
naar Batavia, is Zondag-avond te Southampton
aangekomen; de reis was door mist vertraagd.
Het wetsontwerp tot nadere wijziging dei-
wetten op de militaire pensioenen van de zeemacht,
thans bij de Tweede Kamer ingekomen, gaat uit
van de gedachte der noodzakelijkheid om hetere
vooruitzichten te openen voor het verkrijgen van
pensioen, waardoor het personeel der zeemacht meer
blijvend aan den zeedienst zoude worden ver
bonden. Van die gelegenheid is tevens gebruik ge
maakt om te voorzien in de tevens uitgedrukte
noodzakelijkheid om ook in de pensioenen
der officieren verbetering te brengen, in verband
met hunne diensten in Rijks overzeesche bezittin
gen en koloniën, en om eenige wenschelijk geoor
deelde wijzigingen in de bestaande wet op de
pensioenen daar te stellen.
De geldelijke gevolgen van dit wetsontwerp
zullen zich langzaam doen gevoelen, en, na
ommekomst van 20 jaren, hoogstens f 250,000
'sjaars bedragen, waaronder reeds begrepen is
de f 40,000, welke thans den olficieren wordt
toegekend krachtens de wet van 20 Augustus 1859
(Stbl. n°. 96).
In de Staatscourant wordt hekend ge
maakt, dat de plechtigheid der onthulling van het
gedenkteeken te Ginneken zal aanvangen tusschen
12 uren en halfeen; men wordt verzocht vóór
halftwaalf op het Kerkplein te zijn.
Langs den Hollandschen IJzeren-Spoorweg
(lijn AmsterdamRotterdamHelderZaandam)
zijn, gedurende de maand Oclober 1874,195,125
reizigers vervoerd; opbrengst f 08,963.47 en aan
goederen f 59,161.75; totaal f 229,291.61'/,.
Sedert primo Januari aantal reizigers 1,919,228; op
brengst van reizigers en goederen 2,181,210.95'/^^
Z. M. heeft de benoeming van A. G. Marin,
burgemeester van Rozenburg, tot secr. dier gem.
goedgekeurd; aan A. J. baron Schimmelpenninck
van der Oije op zijn verzoek, met ingang van
1 Januari, eervol ontslag verleend als burgemeester
der gem. N'ykerk; aan A. K. De Koning eervol
ontslag verleend als kapitein-commandant der
dd. schutterij te Katwijkmet ingang van 1 Januari
benoemd: tot ingenieur van den waterstaat 1ste
kl., den ingen. 2de kl. W. F. Leemans; tot id.
2de kb, den ingen. 3de kb A. A. Bekaar; tot
id. 3de kb, den adspir.-ingen. K. J. Castendijk
Jz.tot adspir.-ingen. van den waterstaat den
civiel-ingenieur N. A. M. Van den Thoornden
2den luit. J. C. P. Mossel, van het 8ste reg inf.,
in rang en anciënneteit overgeplaalst bij het
wapen der inf. van het leger in Oost-Indiè.