LEIDSCH
DAGBLAD.
JV°. 4451.
A0. 1874.
Zaterdag
15 Augustus.
STADS-BE RICHTEN.
Een navolgenswaardig voorbeeld.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.
Franco per postn L40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIE!*:
Van 16 regelsf 1.05.
Iedere regel meer0.174.
Grootere letters naar plaatsruimte.
PATENTBLADEN.
De BURGEMEESTER, Hoofd van het Gemeentebestaur van
Leiden, doet te weteu dat de ingevulde patentbladen, over
het dienstjaar 1874/75, voor de wijken IV en V, bij het
College van Zetters, in een der vertrekken van het Raadhuis
dezer gemeente, verkrijgbaar zijn dagelijks, de Zondag uitge
zonderd, van des middags twaalf tot twee uren, en wel tot en
met den 19den Augustus c. k., terwijl na het verstrijken van dien
termijn, de onafgehaalde patentbladen van die wijken, ter uitreiking
moeten worden afgegeven aan de deurwaarders der directe belas
tingen alhier, die voor hunne moeite mogen eischen tien cents,
zonder meer.
En wordt deze door plaatsing in de Leidsche Courant afge
kondigd.
De Burgemeester voornoemd,
Leiden, 14 Augustus 1874. v. d. BRANDELER.
PATENTBLADEN.
De BURGEMEESTER, Hoofd van het Gemeentebestuur van
Leiden, doet te weten dat de ingevulde patentbladen over bet
dienstjaar 1874/5, voor wijk VI, bij het College van Zet
ters, in eender vertrekken van het Raadhuis dezer gemeente, verkrijg
baar zijn dagelijks, de Zondag uitgezonderd, van des middags
twaalf tot tioee uren; wordende de belanghebbenden uitgeuoodigd
de aanslagbiljetten mede te brengen.
En wordt deze door plaatsing in de Leidsche Courant afge
kondigd.
De Burgemeester voornoemd,
Leiden, 14 Angustns 1874. v. d. BRANDELER.
Het tweede punt, behandeld in de zitting van
den Gemeenteraad van 30 Juli 11., waarop wij
nader de aandacht willen vestigen, is de voor
dracht betrekkelijk de tolheffing aan den Rijns-
burgervliet, niet zoozeer om het bijzonder geval,
waarvan hier sprake is en waarover vrij wat zou
te zeggen zijn, als wel om het beginsel, dat daarbij
in hel spel is.
Wie genot wil hebben van de voordeelen, die
de tijd, waarin hij leeft, hern aanbiedt, moet be
ginnen met zich te schikken naar de tijds
omstandigheden en met zijn tijd weten mee te
gaan. Dien eisch uit het oog te verliezen geschiedt
slechts ten koste van de welvaart van den be
langhebbende of, op grooter schaal, van geheele
gemeenten, ja rijken. Daarom zal men wèl doen
met steeds het oog te houden op hetgeen in zijn
omgeving geschiedt en, waar men de sporen van
buitengewonen bloei opmerkt, zich rekenschap te
geven van de aanleidende oorzaak van dat ge
lukkig verschijnsel.
Onder de steden, die in de laatste jaren de
grootste uitbreiding hebben ondergaan, komt naast
de hofstad en de tweede koopstad des rijks onge
twijfeld een eerste plaats toe aan Gelderlands
hoofdstad. Dat haar schoone omgeving velen der
latere inwoners heeft aangelokt, is buiten twijfel,
maar niet minder heeft daartoe zeker ook bijge
dragen de milde geest, waarvan zoo menige maat
regel getuigt, die het bewijs levert dat men het
er den ingezetenen zoo vrij en daardoor ook zoo
aangenaam mogelijk tracht te maken.
Een besluit, nog zeer kort geleden door den
Arnhemschen gemeenteraad genomen, levert een
sprekend bewijs van de waarheid onzer bewering.
In het laatst der vorige maand nl. werd door dat
college vastgesteld dat, te beginnen met 1 Januari
1875, het bruggegeld voor de schipbrug over den
IJsel te Westervoort zou vervallen, bij welk be
richt door sommige dagbladen de opmerking werd
gevoegd, dat daarmede de laatste toegang tot die
stad, waar tot dusver nog tol werd geheven, vrij
was verklaard.
En ongeveer ter zelfder tijd werd in den gemeen
teraad van de eerste academiestad des lands, die juist
door haar hoogeschool een brandpunt van beschaving
en verlichting mag heeten, beraadslaagd over den
vorm, waaronder men de heffing van een sinds
lang bestaanden tol, dien aan den Rijnsburger vliet,
zou bestendigenwant dat die maatregel een
verlaging van het tolgeld ten gevolge zou hebben,
sproot waarlijk niet voort uit de zucht om den
toegang tot de stad te vergemakkelijken, maar
wel uit den drang der omstandigheden, daar men
tot dusver een tarief had gevolgd, zoo hoog, dat
de toepassing daarvan onuitvoerbaar scheen en
de inning tot allerlei moeilijkheden aanleiding gaf.
Wij zullen niet stilstaan hij de vraag hoeveel
schade de gemeentekas heeft geleden door de aan
den pachter reeds toegekende vergoeding, of hoe
veel nadeel zij nog zal lijden door de tegemoet
koming, volgens het in eeri latere raadsvergadering
genomen besluit nog aan den pachter te verleenen
evenmin willen wij nagaan of ondanks dat alles
tegenover den functionaris de billijkheid is in
acht genomen, ook al moge men met grond kunnen
beweren dat er naar recht werd gehandeld. Maar
wel willen wij vragen of het handhaven van tol
rechten een middel is, geschikt orn den bloei en
de welvaart eener gemeente te bevorderen; en
dan meenen wij met grond een ontkennend ant
woord te kunnen geven.
Handel en nijverheid, die belangrijke factoren
voor den voorspoed van elke stad in het algemeen
en van Leiden als fabriekstad en hoofdmarkt van
den veestapel in het bijzonder, zullen daar de
hoogste vlucht nemen, waar zij 't minst aan
belemmering zyn onderworpen, en die onuitput
telijke bronnen zullen, zoo zij ongestoord kunnen
vloeien, ook voor de gemeentekas heel wat rijker
vruchten afwerpen dan het gunstigste pachtcon-
tract van den drukst bezochten tol kan opleveren.
In onzen tijd van versnelde middelen van ver
voer ziet de producent, die vroeger dikwijls ge
dwongen was zijne waren op een bepaalde plaats
ter markt te brengen, zich een ruime keuze van
débouchés geopend. Een gemeente die werkelijk
haar belang begrijpt, moet dan ook niet aarzelen
hem tot zich te lokken door hem den toegang
zoo gemakkelijk mogelijk te maken. Daardoor zal
zij tevens hare eigene ingezetenen de gelegenheid
openen om de vruchten ook van hun arbeid op
't voordeeligst om te zetten. Schromen wij niet
wat uit het oogpunt van kunst jammer genoeg
is onze poorten af te breken waar stoffelijke
belangen dat schijnen te gebieden, dan mogen
wij ook niet inconsequent genoeg zijn orn den
verruimden toegang toch weder te belemmeren
door de daarachter gelegen tollen te laten bestaan.
Moge de door de omstandigheden geboden aan
vankelijke verlaging van den tol aan de Rijnsburger-
vliet de voorbode zijn van de spoedige afschaffing
van al de tollen, die als zoovele Chineesche muur
tjes uit een lang verleden onze goede stad in een
al te nauw keurslijf houden gesloten.
LEIDEN, li Augustus.
In de tweede helft der maand Juni zijn aan
het postkantoor alhier de volgende brieven gezon
den, die wegens onbekendheid der adressen niet
konden bezorgd worden:
Andriese, H, Kruger, F. R. P. K.oritschoner,
P. Van der Zeeuw, Van Vlooten, Mej. Van der
Heiden, J. Van der Snoek, A. De Bruijn, J. Van
Stekelenburg, Hoeps, J. F. Versluis, Wed. F. F.
Houwens-Tooren, allentè AmsterdamB. Th.
Wilke, Delft; E. M. Meijer, Drachten; A. Levij.
's-GravenhageMej. Huisman, Groningen; Van
Diest, Haarlem; J. Wakka, Harderwijk; Burkens,
J. Heskuik, Harlingen; W. Roest, Hazerswoude;
Keerens, Nieuwveen; Mej. Jelkman, J. P. Koever
mans, Mevr. C. M. Sloos, Mej. M. Visser, allen
te RotterdamA. Zijdewint, SchagenBuman,
Schiedam; Soerani, Soerakarta; J. Langelaan,
Voorburg; W. J. Bierwolf, Zandpoort; Mej. Duif
huis, (niet vermeld)Wed. Gaartman, id. Brief
kaarten: G. Goster, Dordrecht; Floskam, Rotterdam;
G. Ommering, Vlaardingen.
Naar wif vernémen zal de Leidsche processie
naar Kevelaar a. s. Maandag des morgens te
6.30 per extra-trein derwaarts vertrekken.
Een werkje, dat zeker wel aftrek zal vinden,
is bij Wartburg en C°. te Dordrecht verschenen.
De schrijver er van, de heer J. H. Van Linschoten,
verhaalt in aangenamen trant een „tot hiertoe
ongekend feit" uit Leidens beleg, waarbij de hoofdrol
vervult een Leidsch jongeling, die eerst tot de
Spaansche zijde is overgehaald, doch weldra be
rouw krijgt, ontsnapt, Oranje zijne diensten aan
biedt, met eigen handen helpt aan het doorsteken
der dijken en eindelijk met de schepen der Water
geuzen naar zijne geboorteplaats terugkeert, waar
hij met vreugde in de ouderlijke woning ontvangen
wordt. Het boekje, getiteld „Verloren maar terug
gevonden", zal doör Leidens jeugd vooral met
graagte gelezen worden.
De heeren Mrs. A. D. H. Hèringa en J.
W. J. lJssel de Schepper zyn gesteld ter beschik
king van dén gouv.-generaal van Ned.-Indië, om
te worden benoemd tot rechterlijk ambtenaar
daar te lande.
De gewone audiëntie van den Minister van
Justitie zal op Woensdag 19 Augsustus niet
plaats hebben.
Uit Den Haag wordt bericht, dat de heer
Heemskerk Azn. gisteren naar Monlreux vertrok
ken is.
Naar aanleiding van den brief van de Kamer
van koophandel en fabrieken (e Leiden, waarbij
ondersteuning wordt gevraagd voor haar advies
aan den Min. van Financiën, strekkende dat, met
de afschaffing van den zeepaccijns, ook tot die op
het zout worde overgegaan, heeft de Kamer te
Sneek in hare vergadering besloten een adres
van adhaesie bij den Min. van Financiën in te
dienen.
Op de alg. vergadering der Vereeniging tot
bevordering van fabriek- en handwerksnijverheid
in Nederland is gisteren na veel discussie o. a.
aangenomen het volgende voorstel:
„Naar aanleiding van de afschaffing van de
suikerbelasting in Engeland en de mededeelingen
der regeering aan de T>veede Kamer in het verslag
dier Kamer over het wetsontwerp tot afschaffing
van den zeepaccijns, stelt het hoofdbestuur der
algemeene vergadering voor, te besluiten dat op
de gevolgen van die afschaffing voor den bloei
der Nederlandsche suiker-industrie nauwkeurig
moet gelet worden, en dat zoo deze mochten
blijken nadeelig te zijn, onverwijld bij de regeering
stappen moeten gedaan worden tot wijziging onzer
wetgeving op dit punt.
Bij acclamatie werd besloten voor 1875 de
algemeene vergadering te Middelburg te houden.
Tot curatoren van het Haagsche gymnasium
zijn door den gemeenteraad benoemd: Mr. J. J.
Van Meerbeke, lid van den Hoogen Raad; de
heer Obreen, chef der kaarten- en modellenver-
zameling aan het Departement van Marine; Dr.
Jonckbloet, lid van de Tweede Kamer; de heer
A. N. M. Pit en Mr. O. W\ Star Numann, com
mies-griffier bij de Tweede Kamer.