LEIDSCH
DAGBLAD.
Nü. 4450.
A°. 1874.
Vrijdag
14 Augustus.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER AD VERTESTIEN:
Van 16 regelsf 1.05.
Iedere regel meer-0.171.
Grootcre letters naar plaatsruimte.
LEIDEN, 13 Augustus.
Al de leerlingen van de 5de klasse der
hoogere burgerschool alhier hebben zich aan het
eindexamen onderworpen in de provincie Noord-
Holland en mochten het diploma ontvangen.
Hunne namen zijn: J. Z. Stuten, P. Van Rom-
burgh, G. G. NijhofT, G. W. Berlrand, J. G. Root
en C. T. A. Werner. Een hunner, J. Z. Stuten,
onderwierp zich tevens aan het admissie-examen
tot de Militaire Academie te Breda en verwierf
het hoogste aantal punten; hij werd geplaatst
voor de genie hier te lande.
Dr. Leemans, directeur van het Rijksmu
seum van oudheden te Leiden, is benoemd tot
vice-president van het oudheidkundig congres, dat
den 7den dezer te Stockholm is geopend.
De Minister van Koloniën maakt bekend
dat het voornemen bestaat om twee Nederlandsche
jongelieden, die den leeftijd van 22 jaren niet
hebben overschreden en die aan het eindexamen
der hoogere burgerschool met vijfjarigen cursus,
hebben voldaan, practisch en theoretisch te doen
opleiden tot technisch ambtenaar voor het bosch-
wezen in Ned.-Indië. Zij, die daarvoor in aan
merking wenschen te komen, kunnen zich tot
en met 24 Augustus e. k. bij het Departement
van Koloniën aanmelden.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
brengt Ier algerneene kennis, dat in September
gelegenheid zal worden gegeven tot het afleggen
der examens, ter verkrijging van diplomata voor
het eerste natuurkundig examen voor hulp-apot
hekers, of van akten van bevoegdheid als arts of
apotheker. Dag en plaats dier examens zullen
nader worden bekend gemaakt. Zij, die tot de
examens wenschen te worden toegelaten, moeten
daarvan vóór 29 Augustus e. k. schriftelijk opgave
doen aan den voorzitter der commissie van
examenvoor het eerste natuurkundige examen
en het natuurkundige examen voor hulp-apot
hekers, den hoogleeraar Dr. J. W. Gunning, te
Amsterdam; voor het geneeskundig examen, den
hoogleeraar Dr. L. C. Van Goudoever, te Utrecht,
en voor het examen van apotheker den hoog
leeraar W. F. R. Suringar, te Leiden.
De audiëntie van den Minister van Binnen
landsche Zaken zal op Zaterdag a. s. niet plaats
hebben.
Uit de legerplaats bij Milligen wordt ge
meld: Dinsdag zijn tusschen 12 en 4 uur naden
middag in het kampement aangekomen het
4de en 7de regiment, uitmakende de 2de divisie
infanterie, de 4de, 5de en 14de batterij veld
artillerie en de 'lste compagnie artillerie-transport
trein. Van de infanterie is het noodige kader in
de garnizoensplaatsen achtergebleven lot ontvangst
van de milicien-verlofgangers van 1870, 1871 en
1872, die den 15den dezer alhier zullen aankomen.
De cavalerie en de battery rijdende artillerie worden
eerst op 20 dezer alhier verwacht.
Gistermorgen werd de tweede zitting van
de alg. vergadering der Maatsch. tot Nut van
't Algemeen geopend en de behandeling der amen
dementen op de voorgestelde nieuwe wet voort
gezet.
Een amendement van de beide Amsterdamsche
departementen, strekkende om te bepalen dat de
verslaggevers der pers toegang zullen hebben tot
de algerneene vergadering, wanneer zij zich daar
toe vooraf schriftelijk bij het hoofdbestuur heb
ben aangemeld, werd zonder hoofdelijke stemming
en onder luid applaus aangenomen. Een amen
dement om het quotum, dat nu is vastgesteld op
hoogstens ƒ2, te bepalen op /1.60, werd met
376 tegen 370 stemmen aangenomen, en daarna
het geheele wetsontwerp met 681 tegen 54
stemmen.
Vervolgens kwamen eenige van de in de punten
van beschrijving opgenomen voorstellen in behan
deling en wel:
Voorstel van het hoofdbestuur, strekkende om
gemachtigd te worden „namens de Vergadering
eenige deskundigen, buiten zijn kring, uit te noo-,
digen, om in overleg en samenwerking met enkele
leden uit het hoofdbestuur, in het algemeen de
werking der schoolwetten van 1857 en 1863, en
in het bijzonder het verband tusschen lager en
middelbaar onderwijs te onderzoeken, en van hunne
bevinding, zoodra mogelijk, een gedetailleerd rap
port aan het hoofdbestuur uit te brengen; verder
met de bedoeling: om aan dit rapport, voor zoo
veel noodig aan de departementen medegedeeld,
voorstellen te ontleenen tot zoodanige maatregelen
als het belang van het onderwerp vordert." Het
voorstel werd bij acclamatie aangenomen met deze
wijziging, door het dep. Haarlem voorgesteld en,
door het hoofdbestuur overgenomen, dat het ver
band tusschen het voorbereidend lager en mid
delbaar onderwijs zal onderzocht worden.
Het departement Doesburg had voorgesteld de
wenschelijkheid der oprichting van postspaarbanken
uit te spreken, onder voorbehoud van later erop
terug te komen. Hierop werd een amendement
voorgesteld en aangenomen, bepalende dat het
hoofdbestuur gemachtigd wordt eene commissie
te benoemen om de zaak te onderzoeken.
Van het departement E)eventer was een voorstel
ingediend orn 3000 uit te trekken voor subsidiën
aan zulke crèches (kinderbewaarplaatsen) welke het
verdienen en ondersteuning noodig hebben. Be
sloten werd dit en de andere voorgestelde punten
tot een volgende vergadering uit te stellen.
Gisteren werd in Den Haag de 23ste alge
rneene vergadering der Vereeniging tot bevorde
ring van fabriek- en handwerks-nijverheid in
Nederland gehouden, waartoe onderscheiden afge
vaardigden der afdeelingen waren opgekomen. De
Voorzitter van het hoofdbestuur, Mr. D. J. baron
Mackay, opende de vergadering te 12 uren met
eene uitvoerige rede, waaraan eene algerneene
toejuiching ten deel viel, en het was naar aan
leiding van het voorstel van een der leden, dat
besloten is die rede te doen drukken, nadat de
voorzitter verklaard had daartegen geene beden
king le hebben.
Aangenomen werden de volgende - voorstellen
van het hoofdbestuur: 1°. dat de algerneene ver
gadering, die, blijkens het door haar in 1872
genomen besluit, reeds bedacht was op het zoe
ken van middelen, heilzaam voor de moreele en
intelleclueele ontwikkeling van de dochters des
handwerkmans, als haar gevoelen uitspreke, dat
de oprichting van industriescholen voor meisjes,
gelijk de Amsterdamsche, met liet doel om een
opleiding aan de vrouw le verschaffen, welke
haar in staat stelt heter voor hare eigen mate-
rieele belangen te zorgen, zeer wenschelijk is, en
het hoofdbestuur noodigt de afdeelingen uit de
oprichting daarvan, elk in haren kring en naar
gelang der plaatselijke behoeften, krachtig te
bevorderen; 2°. dat de algerneene vergadering
besluite een onderzoek in te stellen naar de
middelen tot ontwikkeling van den kunstzin
bij den handwerksman; 3°. verwijzende naai
de belangrijke rapporten der afdeelingen over de
vraag, welke middelen kunnen worden aangewend
tot beteugeling van het misbruik van sterken drank,
waarvan de couclusiën zijn medegedeeld in het
verslag van het hoofdbestuur, dat de algerneene
vergadering besluite af te wachten, welke richting
in deze zal worden gevolgd door de commissie,
belast met de samenstelling van een nieuw straf
wetboek; 4°. dat de algerneene vergadering als
haar gevoelen uitspreke, dat het de plicht der
regeering is te waken voor de belangen van
Nederland, betrokken bij een direct postverkeer
met Engeland en Amerika.
De onlangs opgerichte Vereeniging voor
het Kunst-industrie-museum heeft aan het Ned.
Technologisch Bureel, onder leiding van den
heer G. A. J. Geesink, opgedragen, ondertee-
keningen te verzamelen op een adres aan den
Minister van Buitenlaiidsche Zaken, ter zake van
de Philadelphia-tentoonstelling van 1876. Dat
adres is thans aan belangstellenden verzonden.
Daarin wordt dank betuigd voor hetgeen de
regeering en de vertegenwoordiging reeds hebben
gedaan, om Nederland aan de tentoonstelling
waardig te doen dèelnemen en verder als hoofd
voorwaarde gesteld, dat de regeering de Neder
landsche inzenders waarborge liet vrije vervoer
der goederen, schadeloosstelling voor onkosten van
in- en uitpakking en terugzending, voor bewaking,
schoonhouden, verkoop, middelen tot opstelling,
décoratief, enz., vrijdom van in-en uitvoerrechten,
garantie tegen vermis en beschadiging en tegen
brand- en zeeschade. Daarentegen onderwerpen de
inzenders zich aan een preventieve conlróle, die
uitgeoefend kan worden bij de „collectief-tentoon
stellingen", die van de in te zenden goederen in
het najaar van 1875 hier te lande voorbereid
worden. Voorts wordt verlangd, dat de vertegen
woordiging der Nederlandsche belangen te Phi
ladelphia worde opgedragen aan deskundigen,
door de inzenders zeiven voor elke groep te kiezen
en door den Staat van cie noodige hulpmiddelen
te voorzien.
De onderteekenaren zullen, nadat de hand-
teekeningen verzameld zijn, tot een bijeenkomst
worden opgeroepen, om over de ontworpen „col
lectief-tentoonstellingen" le beraadslagen.
Naar men verneemt bestaat bij den minister
van oorlog het plan om aan ongehuwde onder
officieren bij engagement of reëngagement voor
6 jaar eene premie van ƒ600 toe te kennen,
met dien verstande, dat zij daarvan /100 in de
hand bekomen en de overige 500 ten hunnen
name op het grootboek der Nationale Schuld zullen
worden ingeschreven, om na expiratie van dienst
tijd, met rente op rente, te hunner beschikking te
komen.
Bij beschikking van den Minister van Koloniën
zijn de hoofdonderwijzers A. Muyderman en P.
Veen en de hulponderwijzer N. Rijnbende gesteld
ter beschikking van den gouverneur-generaal van
Ned.-Indië, om te worden benoemd lot onder
wijzer 3de klasse voor den dienst daar te lande.
Volgens een bij het Departement van
Marine ontvangen telegram zou Zr. Ms. schroef-
sloomschip Pontianakonder bevel van den
luit.-ter-zee der Isle kl. J. H. Gommijs, den 13den
Augustus a. s. van Suez naar Aden vertrekken.
Aan A. Benier, consulair-agent van Pvus-
land te Vlissingen, is verlof verleend tot het
aannemen van het ridderkruis 3de kl., der orde
van St.-Stanislaus, hem door Z. M. den Keizer
aller Russen geschonken.
Z. M. heeft het aan Mr. W. H. J. baron
Van Heemstra, burgemeester van Vreeland, op