LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 4394.
A0. 1874.
Woensdag
10 Juni.
vSbss
c VA-
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.
Franco per posl1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Deze Ctnirant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
l'RIJS DER ADVERTENTIES
Van 16 regelsf 1.05.
Iedere regel meern 0.17*.
Groolere lellers naar plaatsruimte.
STADS-BERICHTEN.
Vergaderiug van den Gemeenteraad te Leiden, op Donderdag
11 Jnni, dc9 namiddags te twee uren.
Onderwerpen
1°. Voordracht tot vaststelling van de jaarwedden en instrnctiën
van den Directeur en den Boekhouder der Stedelijke Gasfa
briek. (130 en 139).
2°. Verzoek van den pachter van het Leiderdorpsche hek be
trekkelijk eene verbouwing van de pachterswoning. (131 en
138).
3° Idem van D. Pander, om een stoep te leggen. (133).
4° Idem van C. A Kuipers, om afschrijving van plaatselijke
directe belasting (132).
5° Voordracht tot overplaatsing van den hulponderwijzer C. Van
der Waals. (135).
6° Staat vau af- en overschrijving op de gemeente-begrooting,
dienst 1874. (134 en 138).
7°. Verzoek van Mej. C. J. G. Van der Upwicli, om ontslag
als hulponderwijzeres aan de school n°. 2 voor minvermogenden.
(137)
8°. Idem van Mej. J M. Breuoissen Troost, als onderwijzeres
aan de meisjesschool 2de klasse (140)
Bekening van het Werkhuis over 1873 (136).
EEN VERGELIJKING.
Het hier te lande allerwegen gevierde kronings
feest heefl ook in het buitenland ruimschoots
stof tot bespreking opgeleverd. Fransche en Duit-
sche, maar vooral Engelsche dagbladen verdiepten
zich in beschouwingen over de toestanden in
Nederland, over de reden onzer gehechtheid aan
ons vorstenhuis en ook over de uitingen van ons
volkskarakter bij onze feestvieringen. Kwam in die
berichten veel onjuists, overdrevens, ja soms be
lachelijks voor, over hel algemeen mocht de opinie
over Nederland en zijne bewoners in het buiten
land niet ongunstig heeten. Natuurlijk echter is
het dat ook wij in die verschillende voorstellingen
aanleiding vinden op onze beurt vergelijkingen te
maken, wanneer zich daartoe de gelegenheid aan
biedt, zooals dat thans het geval is.
Een paar dagen geleden toch vierde men in
Engeland het groote nationale feest bij uitnemend
heid. Het was de zoogenaamde Derby-dag, waarop
een groot deel der bevolking van Londen naar
de vlakten van Epsom stroomde om er getuige
te zijn van, of wel deel te nemen aan de groote
jaarlijksche wedrennen, die geheel Engeland in
beweging brengenwant, moge het voor een
oogenblik ongerijmd schijnen van een nationaal
feest te spreken, dat niet gelijktijdig door het
geheele land, maar slechts op een punt wordt ge
vierd, daar tegenover slaat dat zelfs uit ver af
gelegen graafschappen en steden van Groot-Bri-
tannië de meergegoeden zich naar de kampplaats
begeven, terwijl zij die door afstand of bezigheden
verhinderd waren er heen te trekken, toch door
middel van telegraaf- en dagbladberichten deel
nemen aan het feest des volks bij uitnemendheid,
immers de Vertegenwoordiging, het Parlement
komt dien dag zelfs niet bijeen. Men houde dan
ook wel in het oog, dat alle rangen der maat
schappij, tot de laagste toe, in de voor de wed
rennen bestemde vlakten in overgrooten getale
vertegenwoordigd zijn.
Het zou onmogelijk zijn een Nederlandsch
volksfeest te noemen, dat in alle opzichten met
de Engelsche wedrennen kan vergeleken worden.
Het eenige bij ons te lande telken jare terug-
keerende volksfeest, waaraan door verschillende
standen, ieder op zijne wijze, wordt deelgenomen,
is de kermismaar een nationaal feest als het
Engelsche hebben wij niet, en gelukkig; want
het is onzedelijk in de hoogste mate. De Derby
dag toch moge voor velen slechts een dag van
uitspanning zijn, voor een groot aantal aanwe
zigen is hij dikwijls maar al le noodlottig.
Wij willen niet spreken van de halsbrekende
proeven van kracht en behendigheid, afgelegd
door de jockey's, van wie het in legenovergestel-
den zin zou kunnen heel en: gewogen en te zwaar
bevonden; immers hoe geringer het gewicht van
hun lichaam is, hoe gemakkelyker zij het door
hen bereden paard hel behalen der overwinning
maken, ofschoon het naar luid van sommige be
richten niet zelden gebeurt dat door toevoeging
van bezwarende voorwerpen het gewicht der ver
schillende mededingende berijders gelijk wordt
gemaakt, die niet zelden, zells reeds bij de voor
afgaande proefritten, bij het springen over hinder
nissen of door andere omstandigheden op nood
lottige wijze den dood vinden; die onheilen, hoe
betreurenswaardig ook, zijn zeldzaam en treffen
slechts weinigen. Maar het groote kwaad, het
onzedelijke der wedrennen is gelegen in de ontzet
tend hooge weddenschappen waarbij ook talloos
vele bezoekers betrokken zijn, die overigens geen
werkdadig aandeel aan den prijskamp nemen.
De nationale Engelsche feestdag is voor velen,
geringen en aanzienlijken de laatsten niet het
minst een dag, die hen van een groot deel
van hun vermogen berooft, ja sommigen tot den
bedelstaf brengt, en aan de overzijde van het
Kanaal verstaat men de kunst op éen dag het
zelfde uit te werken, waarvoor aan de vroegere
speelhellen van Duitsche badplaatsen soms een
geheel zomerseizoen noodig was.
Nu moge het waar zijn dat de wedrennen van
de aanzienlijken uilgaan, niettemin blijft de Derby
dag de nationale feestdag, waarop ook geringeren
door weddenschappen belangrijke sommen gelds
verliezen of op onzedelijke wijze winnen.
Heil dan onze kermissen met al hare gebreken
In vergelijking van de Derby-wedrennen kunnen
zij een onschuldige uitspanning heeten, en zij zou
den dat inderdaad geheel zijn, speelde de sterke
drank ook daarbij geen zoo groote rol. Wie dien
kanker helpt bestrijden meent het goed met zijne
landgenooten en zal er toe bijdragen dat men
onze volksvermaken, mogen ze al dan niet van
meer verheven aard zijn, althans niet zedenbe
dervend kan noemen gelijk 't het nationale feest
aan de overzijde van hel Kanaal is.
LEIDEN, 9 Juni.
Aan de Prov. Ov. en Zw. Cl. wordt uit
Leiden bericht
„Ik las zooeven in uw blad een uit het Vader
land overgenomen schrijven, betreffende het taai
en letterkundig congres, benevens uwe bemerking,
„dat u redenen hebt om aan te nemen dat uw
eerste bericht juist was." Daar het bedoelde be
richt, door mij aan u ingezonden, door vele
bladen overgenomen is, acht ik het noodig, tegen
het in verdenking brengen van die mededeeling
door den schrijver in het Vaderland op te komen.
Hoe gaarne die schrijver mij een démenti zou
toewenschen, en hoe betreurenswaardig hij het
niet doorgaan van het congres moge vinden, het
feit is daar, het besluit is genomende bron,
waaruit ik de mededeeling putte, is te goed, dan
dat ik voor een démenti zou vreezen. Ik heb
echter niet, zooals de schrijver in het Vad. doet
voorkomen, gesproken van „toetreding als lid van
het congres", maar wel van „weinig deelneming,
door het comité ondervonden, gebleken uit de niet
vele antwoorden, ingekomen op de invitatie-
brieven ter vervulling eener spreekbeurt." Of de
commissie het recht heeft, om die reden het
congres niet te doen doorgaan, is eene zaak die
zij zelve wel zal weten te verantwoordenmaar
ik betwijfel het, of het publiek in zijn recht is,
i wanneer het die commissie moeilijk valt wegens
het nemen van bedoeld besluit, wanneer zij uit
de gegevens meent te moeten opmaken dat het
congres eventueel échec zou lijden."
Eene advertentie in ons nummer van heden
geplaatst bevestigt bovenstaand bericht, maar wij
verklaren ronduit er niets van te begrijpen, daar
toch voor eenige dagen in het Vaderland nog
werd medegedeeld, dat vele Vlaamsche letterkun
digen van naam het voornemen hadden het con
gres bij te wonen. B. en Ws. hebben indertijd
het bijeenkomen van het congres aanvaard en de
Raad heeft er zijne goedkeuring aan gehecht;
er moet dus een bepaalde, ons onbekende reden
zijn, die de regelingscommissie tot het niet laten
doorgaan van het congres heeft doen besluiten
en wij betwijfelen of zij daartoe het recht heelt.
Naar wij vernemen is het werk, waarvan
de aanbesteding in de vorige week plaats had
(het bouwen van 10 woonhuizen) door het be
stuur der Leidsche Bouwvereeniging gejund aan
J. Verbrugge te Waddingsveen, voor f 36,969.
Ook de heeren leden der Leidsche Zang-
vereeniging zullen, op uiinoodiging van den
heer Botgorschek, medewerken aan de kunst
ovatie, H. M. de Koningin op den avond \anden
17den dezer aan haar zomerverblijf het „Huis
ten Bosch" te brengen.
Uit Middelburg wordt van 7 Juni ge
meld: Eergisteren erw gisteren had alhier hei iwee-
daagsch muziekfeest plaats ter viering van het veer
tigjarig bestaan der Zangvereeniging „Tot Oefe
ning en Uitspanning". Zoowel de uilvoering van
het oratorium „Bonifacius", tekst van mevrouw
Lina Schneider, muziek van W. F. G. Nicolaï,
op den eersten avond, als die van verschillende
stukken op den tweeden, had met het beste succes
plaats. Herhaaldelijk bewees het daverend applau-
dissement, hoe verrukt het publiek was, dat zoo
wel den heer Nicolaï, die op den eersten avond
dirigeerde, als den heer Kirrwald, die op den
tweeden avond directie voerde, met een regen
van bloemenruikers hulde bracht. Maar ook de
solisten mej. Weyringer, uit RotterdamB. J.
De Goey, uit Leiden; Carl Hill, uit Schwerin,
en J. Coster (dilettant), uit Middelburg en
koor en orkest oogstten den meesten lof in, en
zeker zal dil feest nog langen tijd eene aange
name herinnering nalaten.
In de jongste vergadering der Koninklijke
Academie van Wetenschappen, afdeeling Natuur
kunde, werd kennis gegeven van eene missive
van den Minister van Binnenlandsche Zaken, dd.
•4 dezer, houdende bericht van 's Konings bekrach
tiging der door de afdeeling gedane keuzen van
de heeren Dr. C. K. Hoffmann, Prof. T. Zaaijer,
beiden te Leiden, en nrof. R. A. Mees, te Gro
ningen, tot gewone, en van de heeren William
Thomson, te Glasgow, en Dr. Otto Slruve, te
Petersburg, tot buitenlandsche leden.
Met ingang van 10 dezer zal het Rijks
telegraaf kantoor te Katwijk open zijn op werk
dagen van halfnegen voor- tot 1 uur namiddag
en van halfdrie tot 7 uren namiddag; op Zon
en feestdagen van 8 tot 10 uren voor- en van
4 tot 6 uren namiddag.
De gewone audiëntie van den Minister van
Binnenlandsche Zaken zal op Zaterdag 14 dezer
niet plaats hebben.
Voor het middelbaar onderwijs, zijn gisteren
in Den Haag toegelatenvoor Fransch A.
Ooms, van Parijs; voor boekhouden A. W. Lockhuis,
van Almelo. Afgewezen 1 voor Nederl., 1 voor
geschiedenis, 1 voor handelswetenschap en 1 voor