in 1875 te storten premiën afgetrokken. De ge- heele activa der Maatschappij hebben ultimo 1873 het bedrag van f 17,099,957 bereikt. In Ons Onderwijs, het orgaan van het N. O. G., is opgenomen het rapport der Com missie, door het Hoofdbestuur uitgenoodigd op te geven, welke veranderingen zij in de wet op het lager onderwijs wenschelijk oordeelt. De Commissie is voor gemeente-, tegen staats onderwijs; invoering van den leerplicht wordt aanbevolen. Volgers de Commissie moet het lager onderwijs onderscheiden worden in a. voorbereidend onder wijs, b. gewoon lager onderwijs, c. voortgezet lager onderwijs. Het minimum der hoofdonderwijstractementen wordt op f900, dat der hulponderwijzers op f 500 gesteld. Het al of niet houden van een vergelijkend examen wordt vrijgelaten. Voor iedere 40 leerlingen wordt een onder wijzer gevorderd. De kosten van het lager onderwijs moeten gedragen worden voor de helft door de gemeente, en het overige door Rijk en provincie, ieder voor de helft. De akte-examens worden eenmaal 's jaars afge nomen door 5 Commissiën. De eischen voor man nelijke en vrouwelijke adspiranten moeten dezelfde zijn. De instelling van een Ministerie van Onderwijs wordt wenschelijk geacht. Het getal inspecteurs wordt op 5, dat der schoolopzieners op hoogstens 50 gesteld. De plaatselijke Schoolcommissiën wor den behouden. Als redactie van art. 23 wordt voorgesteld: „De lagere school moet door onderwijs en tucht een opvoedende strekking hebben in dien zin, dat de ontwikkeling der verstandelijke ver mogens wordt bevorderd, de leerlingen hun plichten als mensch en als burger leeren kennen en tot een nauwgezette deugds- en plichtsbetrachting worden opgeleid. „De onderwijzer onthoudt zich van alles, wat te kort doet aan den eerbied voor den godsdienst. Hij mag niets doen of toelaten, wat in strijd is met de godsdienstige begrippen van erkende Kerkgenootschappen, die op zijn school vertegen woordigd zijn." De Commissie bestond uit 5 leden van het Hoofdbestuur en de heeren D. De Groot, van Groningen, S. Gille Heringa, van Utrecht, J. F. Jansen, van Harlingen, P. Molenbroek, van Rot terdam en J. Jelgerhuis Swildens, van Amsterdam Door 31 afdeelingen waren bedenkingen tegen de wet aan de Commissie medegedeeld. Mr. L. Van Slingelandt, lid der Prov. Staten van Zuid-Holland voor het eerste district Gouda, verlangt bij de aanstaande verkiezing niet meer in aanmerking te komen. Bij de verkiezing van een lid der Provin ciale Staten in Drenthe, bekwamen de heeren Jhr. W. A. Van der Fellz, burgemeester van Assen, 267, en Mr. VV. O. Servatius, adv. en notaris te Dwingelo, 149 stemmen. Er zal tusschen hen beiden eene herstemming plaats hebben. Door de commissie voor de stenographie zijn benoemd tot stenografen bij de Staten-Gene- raal C. J. Peereboom en J. A. Van Breemen. Naar men verneemt zal, bij gelegenheid van het zilveren jubilé van Z. M. door de te St.-Petersburg gevestigde Nederlanders, grooten- deels uit geboren Almelo'ers bestaande, aan Z. M. worden aangeboden een nabootsing in miniatuur van het standbeeld van Czaar Peter den Grooten te St.-Petersburg. Alleen het voetstuk, hetwelk bestaan zal uit malachiet, zou ƒ1200 kosten. De Ned. Financier deelt mede, dat volgens bij haar ontvangen inlichtingen, de Raad van administratie der Mijncompagnie „Nederland" op 10 April gehoor gevende aan de hernieuwde betoogen van den heer Anker het gewichtig besluit genomen heeft den hoofdagent, den heer P. Van Diest, per telegram ontslag te verleenen, zoodat de heer Anker „thans alleenheerscher is in het rijk van Caribou." Met ingang van 1 Mei a. s. wordt een Rijkstelegraafkantoor met beperkten dagdienst ge opend te Appingedam. Volgens een bij het Departement van Marine ontvangen bericht is Zr. Ms. schroefstoomboot het Loo, onder bevel van den kapitein-luitenant ter zee C. A. B. D. Rijk, den 12den Maart jl. te Curacao aangekomen. De Rott. Ct. deelt mede, dat don Carlos den heer August Wils benoemd heeft tot ridder der orde van San Fernando en aan vijf Hollan ders, die als zouaven in het Carlistische leger strijden, het Kruis van Verdiensten verleend, allen wegens betoonden moed en dapperheid in verschil lende gevechten. Z. M. heeft den heer D. Leon erkend en toegelaten als consul van Denemarken te Curacao aan A. F. F. W. Schreurs op zijn verzoek eervol ontslag verleend als commissaris van politie te Roermond. Z. M. heeft aan J. Israels, C. Bisschop en J. Bosboom, kunstschilders in Den Haag, W. Roelofs, kunstschilder te Brussel, C. Rochussen, kunstschilder te Rotterdam, C. Springer, kunst schilder te Amsterdam, en C. T. Liernur, civiel- ingenieur te Haarlem, vergunning verleend tot het aannemen en dragen van het ridderkruis der Frans-Joseph-orde, aan ieder hunner door Z. M. den Keizer van Oostenrijk geschonken. Gemengd Nieuws. Men meldt uit Groningen: Dinsdag is alhier door de politie gevat de vermoedelijke dader van den moord op een weduwe in een dorp nabij Emden (in Oost-Friesland) gepleegd, een moord die van diefstal vergezeld ging. De gearresteerde is een gedeserteerd Pruisisch soldaat en heeft zijne misdaad reeds bekend. Een ander Duitscher had vóór een paar dagen gelracht alhier eenig zilverwerk te gelde te maken, en daardoor was men de moordenaar op het 't spoor gekomen. Hg is Dinsdag naar zijn land teruggebrachl. Te Schiedam heeft D i ns d a g - a v o n d tusschen halfelf en elf uren een felle brand ge woed aan de vischmarkt. De boekdrukkerij van Gebr. Langendam en het kantoor van den heer M. G. Lagerweij zijn geheel uitgebrand. Aan de werking van de gezamenlijke brandspuiten mocht het gelukken de belendende panden te behouden, ofschoon ook de branderij der heeren Lagerweij en een gistpakhuis van de firma J. H. Van Gent eenige schade bekwamen. Te halfeen 's nachts was men den brand meester. De oorzaak is niet met zekerheid bekend; de brand schijnt ontstaan te zijn in de zetterij van de heeren Langendam. Van den inboedel en het materieel is niets ge red. Uit het kantoor van den heer Lagerweij zgn de boeken gered, terwijl de brandkast niets ge leden heeft. Twee leden van den gemeenteraad te Amsterdam interpelleerden gisteren het dage- lijksch bestuur over den verkoop van een deel van het archief van het gasthuis. De heeren H. J. Van Lennep en Berg vroegen dienaangaande inlichtingen. Een zeer geanimeerd debat leidde tot de volgende mededeelingen1°. dat eenigen tijd geleden de stads-archivaris op uitnoodiging van de commissie van de gasthuizen, een aantal administratie-stukken en notulen onderzocht, waar van een deel werd verplaatst naar het stadhuis en een ander deel ter vernietiging werd bestemd; 2». dat de stukken welke door den heer Frede- rik Muller zgn gekocht, volgens de getuigenis van den archivaris zich niet bevonden onder de door hem uitgezochte verzameling, onder bescheiden dat den archivaris geene perkamenten te koop zijn aangeboden zooals de heer Muller beweert. 3°. dat de Commissie van beheer over de gast huizen machtiging heeft verleend aan den direc teur om de stukken te verkoopen; 4» dat de op brengst van den verkoop voorkomt op de rekening der gasthuizen5°. dat de heer Koster die het oud papier kocht onder voorwaarde van vernieti ging, een deel dat hem merkwaardig voorkwam, niet heeft verscheurd, maar getracht te verkoo pen 6°. dat de justitie de zaak in handen heeft 7°. dat B. en Ws. eene enquête zullen instellen om den raad van advies te dienen. Aan boord van de stoomboot Tigress, behoorende tot de Noordpool-expeditie, heeft te St. John's eene ontploffing plaats gevonden, waar door 21 personen gedood werden. Te Assen is zekere Neep, van beroep koopman, wonende aldaar, geboeid binnengebracht beschuldigd een marskramer uit die stad ernstig gewond te hebben. Zondag heelt een man van omstreeks 60 jaren zich verdronken in een kom op het buitengoed van Van Heek, het „Wagelaar" ge naamd, in de gemeente Lonneker, in de onmid dellijke nabijheid van Enschedé. De oorzaak van dezen zelfmoord wordt hieraan toegeschreven, dat gemelde persoon, die in het oude-mannen- en vrouwenhuis te Enschedé werd verpleegd, door het bestuur van dat gesticht Zaterdag-avond daar uit werd verwijderd, naar men zegtten eerste omdat zijne familie wel in staat was hem te onderhouden, en ten tweede omdat zgn gedrag veel te wenschen overliet. Uit 's-Hertogenbosch wordt gemeld; Als gewoonlijk waren er 11. Maandag weder veel zoogenaamde „Maandaghouders." Daarbij voegden zich enkele werkstakers (waarvan allen, op een paar na, met hangende pootjes het werk hebben hervat), die insgelijks ruimschoots aan Bacchus offerden, zoodat als het ware de straat met dron ken lappen bezaaid was. Overal zag men van die zwalkers, zingende, tierende of twistzoekende. Ook enkele schutters, welke wapenschouwing gehad hadden, droegen daaraan het hunne bij; vijf van die heertjes zijn des avonds door de militaire macht in arrest gebracht, terwijl de ont siering der uniform, en het dragen na den bepaal den tijd, hun zeker niet goed zal bekomen. In de Tolbrugstraat is geducht gevochten, in een huis zijn de glazen ingeslagen. Aan een politie agent, die een der belhamels wilde arresteeren, is bijna een vinger afgesneden. Nog werd door de politie opgebracht een beschonken man, die zich, althans zooals hij zeide, uit wanhoop wilde ver drinken; zijne lieve ega had hem dan ook zoo danig toegetakeld, dat hij bijna niet meer kenbaar was. Dinsdag-avond heeft in een herberg op de markt weder eene hevige kloppartij plaats gehad tusschen een aantal sigarenmakers onderling. Eenige ruiten z'ijn ook daar ingeslagen. Het is dus maar goed dat de verversknechts hun werk weer hervat hebben. Naar men verneemt zou onlangs het schoenerschip Jacoba, kapt. F. Boerhave, op reis van Kroonstad naar Leer, vergaan zgn. De ge- heele bemanning moet haar graf in de golven gevonden hebben. B ij vonnis der arrondissement s- rechtbank te Arnhem is de notaris F. W., te Zevenaar, wegens misbruik van vertrouwen, ver oordeeld tot een cellulaire gevangenisstraf van twee maanden, benevens f 7.50 boete of 2 dagen gelijke gevangenisstraf. Zijn misdrijf bestond in het als lasthebber aan de bestemming onttrekken of niet verantwoorden van eene geldsom, die hem voor de overschrijving van een onroerend goed was ter hand gesteld. KOLONIËN. PARAMARIBO, 49 Maart. De verkiezingen hebben thans plaats voor drie leden der Koloniale Staten, in plaats der aftredende leden, de heeren Mr. B. E. Colafo Belmonte, Mr. A. J. Van Emden en J. F. A. Cateau van Rose- velt. Mr. J. H. Gilquin heeft zijn ontslag als lid dier Staten genomen. De waarnemende Gouvernements-secretaris Mr. P. Alma is tijdelijk gequalificeerd als buiten gewoon lid van den Raad van Bestuur. Aan den Procureur-generaal Mr. R. Twiss is buitenlandsch verlof verleend. Aan Ds. L. Van Dissel, predikant bij de Hervormde gemeente, is tot herstel van gezond heid een buitenlandsch verlof voor den tijd van een jaar verleend. Het verlof aan den naar Nederland vertrokken districls-commissaris 2de kl. M. De Veer is met zes maanden verlengd. Curasao, 21 Maart. In plaats van den heer D. H. Senior, Nederlandsch vice-consul te Santa Martha, is, op diens verzoek en wegens veran dering van woonplaats, benoemd de heer J. Ven- goenchea. De heer P. Gorsira, commies, is benoemd tot commies-boekhouder ter administratie van

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1874 | | pagina 2