LEIDSCH
DAGBLAD.
A0. 1874.
Zaterdag
14 Maart.
STADS-BERICHTEN.
N0. 4323.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.
Franco por post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven,
PRIJS DER ADVERTENTIES
Van 16 regelsf 1.05.
Iedere, regel meer0.11\.
Groplerc leilcrs naar plaatsruimte.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
JACHT KV VISSCHERIJ.
De BURGEMEESTER van LEIDEN brengt ter kennis van
hen, die zich voor het aanstaande seizoen 1874/75 in het bezit
wenschen te zien van Jacllt- of Vi8Cliakteu, of wel van eene
kosteloose vergunning tot uitoefening der visicherij, dat de
blanco verzoekschriften ter bekoming daarvan gratis verkrijgbaar
zijn ter Gemeente-Secretarie, alwaar zij, behoorlijk ingevuld en
onderteekend, vóór den 15den April dezes jaars moeten terug
bezorgd zijn, ten einde alsdan aan den Commissaris des Konings
in deze provincie te worden ingezonden.
Tevens wordt ter kennis van belanghebbenden gebracht dat
blanco verzoekschriften tot het bekomen van buitengewone mach
tiging tot het verdrijven van schadelijk gevogelte met pistool
schoten, het schieten van konijnen en ander schadelijk gedierte
en het vissc/ien als het water met ijs bedekt is, van heden af,
mede gratis ter Gemcentc-Sccretarie ter invalling verkrijgbaar
zijn gesteld.
De Burgemeester voornoemd,
v. d. BRANDELER.
Leiden, 13 Maart 1874.
l'LEEt.ZliSTEIt-VEItEEMGIVGEV.
Voor geld en goede woorden kan men alles
verkrijgen wat men verlangt, wordt wel eens be
weerd. Dit moge voor de meeste gevallen gelden,
in alle omstandigheden echter is het niet van
toepassing; zoo h. v. bij ziekte. Goede genees- of
heelkundige hulp is thans nagenoeg overal te
bekomen, niet alleen voor den meer gefortuneerde,
maar ook voor den minder gegoede, die zich
daarvan kan verzekeren door lid te worden van
een of ander ziekenfonds, ja zelfs voor den arme,
wien die bijstand van gemeentewege wordt ver
strekt.
Is daarmee echter voor den zieke in alles voor
zien? Zeker niet. Zal de behandeling van den arts
goede uitkomsten opleveren, dan dient daarmee
gepaard te gaan een doelmatige behandeling van
lijder of lijderes, en het gemis daarvan heeft niet
zelden een ongunstig verloop der ziekte ten ge
volge, dat dan maar al te dikwijls door het vooral
in deze zoo lichtvaardig oordeelende publiek aan
den geneesheer wordt geweten. In het gunstigst
geval, nl. wanneer de patiënl in zijn eigen gezin
wordt verpleegd, is hij somtijds overgelaten aan
de zorg van huisgenooten, die ondanks al hun
liefde, trouwens bij ziekenverpleging maar ai te
vaak een slechte raadgeefster, niet berekend zijn
voor de van hen of haar geëischte taak. En dan,
hoevelen zijn er niet die, bij anderen inwonende,
in geval van ziekte zijn toevertrouwd aan de op
passing van niet altijd even onbaatzuchtige, slechts
zelden hartelijk deelnemende vreemden? Niet het
minst geldt dat voor een academiestad als de
onze, waar zoovelen van elders tijdelijk hun ver
blijf hebben gevestigd.
In dat gemis aan ziekenoppassing kan echter
ten deele worden voorzien. Vrouwen juist van
haar mag rnen zoo bij voorkeur werken van alge-
meene menschenliefde en geduld verwachten -
edeldenkende, zelfopofferende vrouwen vereenigden
zich om haar leven te wijden aan hare lijdende
natuurgenooten. Zoo ontstonden verschillende ver-
eenigingen, en daaronder de „Vereeniging voor
ziekenverpleging, Pleegzuster-instelling," te Am
sterdam, gevestigd in het bekende gebouw op de
Prinsengracht. Zij stelt zich ten doel het vormen
van pleegzusters; het verschaffen van kostelooze
verpleging bij dag of bij nacht, of wel doorloo
pend, in de woningen der zieken, ook buiten de
hoofdstad het in stand houden van een gebouw,
dat dient tot woonplaats van de pleegzusters; tot
opname, volgens drie klassen, van zieken, wier
verpleegkosten door hen zeiven of door anderen
worden vergoed het zorgen voor pleegzusters,
die in den dienst der Vereeniging door ouderdom
of lichaamsgebreken ongeschikt zijn geworden.
Hoewel het aantal pleegzusters op dit oogen-
hlik 31 bedraagt, kon volgens het lezenswaardig
verslag, waaraan wij die bijzonderheden ont-
leenen, gedurende het jaar 1873 slechts bij 296
van de 491 aanvragen om verpleging buitenshuis
hulp worden verleend. Die betrekkelijk ongunstige
verhouding wijst op de wenschelijkheid der ver
meerdering van het aantal verpleegsters, te meer
verklaarbaar wanneer men in aanmerking neemt
dat zij datzelfde jaar haar hulp verleenden aan 83
lijders binnenshuis.
De aanzienlijke kosten, voor het in stand hou
den van een zoo uitgebreide Vereeniging ver-
eischtworden gevonden uitde gewone bij
dragen van beschermheeren en beschermvrou
wen, in den regel van minstens zes gulden
de giften, aan de dankbaarheid der verpleegden
verschuldigd; buitengewone schenkingen of ertla-
tingende verpleeggelden der in het gesticht op-
sticht opgenomen lijders.
Deze hoofdtrekken zullen genoegzaam zijn om
eenig denkbeeld te geven van inrichting, werk
kring en hulpmiddelen der Amsterdamsche Pleeg
zuster-instelling. Voegen wij er bij, dat ook te
Utrecht en in de naburige residentie een derge
lijke instelling is gevestigd. De laatste, in de
Kazernestraat aldaar, mag voor Leiden, met het
oog op verpleging ook buiten de hofstad,
door meerdere nabijheid wellicht van nog meer
belang worden geacht dan de Amsterdamsche.
Het aantal der daaraan verbonden pleegzusters
is, althans in verhouding tot de bevolking der
beide steden, veel aanzienlijker en ook zij sticht
in ruimen kring onschatbaar nut.
Staat de naam des Konings aan het hoofd van
de lijst der beschermers en beschermvrouwen van
de inrichting der hoofdstad, die der Koningin is
aan de instelling in de hofstad verbonden. Waar
zoo het vorstelijk echtpaar voorgaat, getrouw
aan den hekenden weldadigheidszin en menschen
liefde der Oranjes, daar zal zeker menigeen vol
gen en door geldelijke bedragen het edel doel der
Pleegzuster-instellingen helpen bevorderen, zullen
vrouwen, wier aanleg haar daarvoor geschikt
maakt, in den dienst van zulk een Vereeniging
bereidwillig de moeilijke taak der ziekenverpleging
op zich willen nemen. Het meermalen vermelde
verslag wij voegen het er met genoegen
bij getuigt, wat het aantal donateurs betreft,
niet ongunstig voor de sleutelstad in vergelijking
met andere steden.
Strekt de werkkring der nuttige Vereeniging
van het Roode Kruis zich uit tot slagveld en hos
pitaal, ter heeling van moedwillig geslagen wonden,
waarvoor haar leden niet zelden een eereteeken
uit vorstelijke hand ten deel valt, die der pleeg
zusterinstellingen is van stiller en nederiger
aard, maar juist daarom niet minder verdienstelijk
en onwaardeerbaar.
LEIBEN, 13 Maart.
Op Maandag 30 Maart, des voormiddags
te halftwaalf, zal aan het gebouw van het Pro
vinciaal Bestuur in Den Haag worden aanbesteed
het bouwen van een Zoötomisch Laboratorium te
Leiden.
Deze aanbesteding zal geschieden bij enkele
inschrijving. Het bestek en de teekeningen liggen
ter inzage in het gebouw van het Ministerie van
Binnenlandsche Zaken, van het Provinciaal Bestuur
van Zuid-Holland, zoomede met eenige detailtee-
keningen op het bureel van den architect J. F.
Metzelaar in Den Haagen z'yn voorts op franco
aanvrage, tegen betaling der kosten, te hekomen
bij den boekhandelaar M. Nijhoff, Raamstraat
n°. 49, in Den Haag, en door zijne tusschenkomst
in de voornaamste gemeenten des Rijks. Inlichtin
gen worden gegeven door genoemden architect,
in Den Haag; aanwijzing zul worden gedaan op
Dinsdag 24 Maart, des voormiddags te 11 uren.
Heden is alhier bevorderd tot doctor in de
letteren de heer F. Goslings, geb. te Harlingen,
met een acad. proefschrift, getiteldObservat'iones
ad Scholia in Thucydidem.
Men verneemt, dat Dr. J. M. Van Bemmelen
bij den aanvang der aanstaande Paasch-vacantie
de betrekking van directeur der Hoogere Burger
school te Arnhem zal nederleggen en in de tweede
helft der volgende maand het hoogleeraarsambt
te Leiden aanvaarden.
Heden zijn door de politie alhier aange
houden eene vrouw, die zich had schuldig ge
maakt aan diefstal van een koperen gewicht van
5 hectogrammen uit een winkel en twee jongens
die een touw van boord eener schuit hadden
gestolen.
Volgens hij de Stoomvaartmaatschappij
„Java" ontvangen telegram is het stoomschip Cele-
bes, kapt. C. A. Bakker, Woensdag te Marseille
gearriveerd.
Het stoomschip Sumatramet mailberichten
van Batavia, is 9 Maart van Alexandria vertrok
ken en werd gisteren te Brindisi verwacht.
In eene Woensdag-avond gehouden ver
gadering van de afdeeling Amsterdam van het
„Nederlandsch Tooneelverbond" werd de volgende
motie aangenomen„Een der eerste voorwaarden
ter vestiging van een goed tooneel bestaat in een
uitgebreid repertoire van goede stukken. Onze let
terkunde nu bezit vele spelen, hetzij oorspron
kelijk of aan den vreemde ontleend, die groote
menschkundige en dramatische waarde hebben,
doch wier vorm niet meer beantwoordt aan de
eischen van den tegenwoordigen tijd. Daarom
draagt de afdeeling „Amsterdam" aan vijf van
haar leden, door het Bestuur aan te wijzen, het
onderzoek op, welke van die stukken door eene
oordeelkundige omwerking opnieuw met kans
van goeden uitslag kunnen worden opgevoerd."
Bij Koninklijk besluit is de te Rotterdam
bestaande Vereeniging onder de zinspreuk: Je
Maintiendrai, opgericht den 21 sten December
11., als rechtspersoon erkend, en heeft Z. M. toege
staan dat in de banier dezer Vereeniging het
Neèrlandsche wapen gevoerd worde. Die Vereeniging
bestaat uit personen, gerechtigd tot het dragen
van het kruis voor krijgsverrichtingen in Ned.-
Indië, ingesteld hij Zr. Ms. besluit vanden!9dea
Februari 1869. De Vereeniging telt 50 leden,
en deze zullen aan den allegorischen optocht in
Mei a. s. deel nemen, gedeeltelijk gekleed ea
gewapend, zooals zij tegen den vijand zijn uit
getrokken.
Voor het gesticht voor ouden van dagen
te Egmond aan Zee heeft het Teylers Genootschap
te Haarlem eene gift van 500 geschonken.
Uit Aruba (Ned. West-Indiè) wordt gemeld,
dat door den heer W. M. Bennebroek Graven-
horst, gezaghebber van dat eiland, en den heer
J. H. W. Gravenhorst, ontvanger te Bonaire, rijke