LEIDSCH
DAGBLAD.
SI. 4317.
A0. 1874.
Zaterdag
7 Maart.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTEXTIEN
Van 16 regelsf i.05.
Iedere regel meern 0.17£.
Grootere letters naar plaatsruimte.
S TABS-BERICHTEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN,
Gezien art. 11, 2de alinea, der Verordening van 4 Mei
1872, op de openbare scholen voor gewoon lager onderwijs
voor on- en minvermogenden Gemeenteblad n°. 10);
Doen te welen, dat de inschrijving van nieuwe leer
lingen op de openbare scholen voor on- en minvermogenden
zal plaats hebben van den 2den tot en met den 14den
Maart e. kin de schoollokalen in de Rijnstraat, in de
Brandewijnsteeg, op de Binnenvestgracht aan het Plantsoen
en op de Marcndorps-Achtergracht, des voormiddagsjjg^
haljnegen tot negen uren en des namiddags vanfttfftwee
tot twee uren, behalve op Zaterdag-namiddag en deraondag.
Burgemeester en Wethouders voorn.,
v. d BRANDELER, Burgem.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 25 Februari 1874.
NATIONALE MILITIE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN doen
te weten, dat de eerste zitting van den Militieraad, voor deze
gemeente, overeenkomstig art. 86 der Wet van den 19den
Augustus 1861 Staatsblad n°. 72), wordt gehouden:
op Maandag den Oden Maart 1874, des namiddags te éen
uur, voor de lotelingen die de noramers gelrokken hebben van
1 tot 150;
op Dinsdag den lOdcn Maart 1874, des namiddags te halj-
iicee, voor hen die getrokken hebben van n°. 151 tot n°. 175;
op Woensdag den llden Maart 1874, des namiddags te éen
nur, voor hen die getrokken hebben van n°. 176 tot n°. 225;
op Donderdag den 12den Maart 1874, des namiddags te éen
nur, voor hen die getrokken hebben van n°. 226 tot n°. 305;
en zulks in een der vertrekken van liet Raadhuis dezer
gemeente.
Zij berinneren voorts dat in gemelde zitting voor den Militie
raad moeten verschijnen:
1°. de vrijwilligers voor de Militie;
2°. dc lotelingeu, die vrijstelling verlangen wegens ziekelijke
gesteldheid of gebreken, of gemis van de gevorderde lengte;
dat de lotelingen, die voor dien Raad niet zijn verschenen,
gehoaden worden geenc reden tot vrijstelling te hebben en voor
den dienst worden aangewezen, terwijl het niet ontvangen van een
oproepingsbiljet niet ontheft van de verplichting tot het ver
schijnen voor den Militieraad of tot het indienen van de tot
staving der redenen van vrijstelling gevorderde bewijsstukken.
En geschiedt hiervan openbare kennisgeving door plaatsing in
kïe Leidsche Courant.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. d. BRANDELER, Bnrgem.
E. KIST, Secretaris
Leiden, 27 Februari 1874.
LEIDEN, 6 Blaart.
Uit Wageningen wordt gemeld dat Dr. A.
P. N. Franchimont, leeraar aan de H. B. school
Aldaar, de benoeming van buitengewoon hoog
leeraar in de wis- en natuurk. faculteit te Leiden
heeft aangenomen.
Gisteravond had in 't Nutsgebouw alhier de
algemeene vergadering plaats van de „Vereeni
ging tot verbetering der volksgezondheid", die
door slechts 14 leden werd bijgewoond.
Na opening der vergadering en het lezen der
notulen van de vorige bijeenkomst, bracht de
heer Heynsius verslag uit omtrent de werkzaam
heden van de leden der eerste sectie, waaruit
al dadelijk bleek dat het water uit de stadspom-
pen over T geheel slecht is. Slechts de pomp
aan de Kloksteeg levert goed water, terwijl in het
^ater der overige in meerdere of mindere hoe-
felheid ammoniak-deeleri gevonden, zoodat het ge-
Wik er van is af te raden. Ook het onderzoek
van het water in 42 particuliere huizen gaf de
overtuiging dat slechts 12 voorzien waren van
tamelijk, of wil men 't noemen goed drinkwater.
Het onderzoek van de lucht in de schoollokalen
na afloop van den schooltijd, zonder voorkennis
der onderwijzers, heeft zich die commissie ook
ten taak gesteld, doch zonder nadere controle
kan zij daarvan nog geene bepaalde resultaten
Diededeelen.
Ue tweede sectie vroeg daarop bij monde van
den heer Boogaard, o. a. door ongesteldheid van
den heer v. d. Boon Mesch en het bedanken van
den heer Teerlink, diligent-verklaring in het
uitbrengen van haar verslag, waartoe werd be
sloten.
De heer Bierens de Haan bracht daarna ver
slag uit van de werkzaamheden der derde sectie,
welke bestaat in het in kaart brengen van de
sterfte over de jaren 1853 tot 1869, met uit
zondering van 1861, waarvan de sterftestaat ont
brak. Genoemde heer lichtte die kaart met de daarbij
'bëhoorende bijlagen nader toe. Men heeft zich
tot de afzonderlijke opgave van overledenen aan
cholera en typhus bepaald. Verschillende invloeden
mogen die kaart niet zoo geheel vertrouwbaar
gemaakt hebben als men wel wilde, maar de
sectie heeft datgene geleverd waartoe zij in staat
was. Op een vraag van den heer Krantz of men
ook niet de sterfgevallen door andere schadelijke
invloeden, b. v. de riolen, zou kunnen opgeven,
antwoordt de Voorzitter dat de toestand der riolen
moeielyk te controleeren is, en eene duidelijke
voorstelling er van op de kaart te geven zou er
toe leiden deze nog meer gecompliceerd en on
duidelijk te maken. De heer Montagne zeide dat
er eene kaart van den loop der riolen op 't stad
huis aanwezig is. Wat betreft andere schadelijke
invloeden, b. v. het houden van varkenseen
agent is speciaal met het houden van controle
daarop belast, en hij eene gehouden inspectie
zijn slechts hij ongeveer, de helft der menschen
welke aangegeven waren voor het houden van
varkens, die dieren gevonden. Door het verbeteren
van de riolen in de Galgstraat, Narmstraat
enz. is ook verbetering van het drinkwater in
de nabijgelegen huizen het gevolg geweest.
Maatregelen ten aanzien van de levensmiddelen
door den Staat genomen zou hij wenschelijk achten.
Eenigen tijd geleden was de politie te dezer stede
geïnformeerd dat eene partij slecht vleesch hij een
slachterij e zou bezorgd worden. Wat kon zij er
echter aan doen: geene enkele wettelijke bepaling
was er om den invoer of den verkoop te beletten.
Kan zich de commissie tot regeling daarvan niet
tot de Regeering wenden? Behalve de f 700.000,
welke hier aan gedistilleerd verbruikt wordt, maakt
men ook een schrikbarend gebruik van koek,
terwijl hij aan de goede hestanddeelen daarvan
zou durven twijfelen. De heer Heynsius acht de
quaestie van keuren op de levensmiddelen te ge
wichtig om zoo ter loops te behandelen. Daar toch
waar keuren zijn geweest, had men met moeielijkhe-
den te kampen, 't Is ook al veel het geval dat het
geen de meergegoede stand oneetbaar acht, door de
lagere standen wordt genuttigd als vermengde
voedingsmiddelen. Ook meent hij dat in onze
politieverordening nog eene bepaling op de keur
van het vleesch voorkomt. De heer Krantz is ook
van oordeel dat de commissie bij de regeering
op reglementeering zou kunnen aandringen. Als
vleesch alleen een weinig bedorven is, doet dit
z. i. geen kwaad aan de gezondheid. Vele lief
hebbers van wild toch hebben liever hun vleesch
een weinig bedorven dan versch. Alleen dan
wanneer het vergiftigd is, moet de vernietiging
plaats hebben. De heer v. Iterson is van hetzelfde
gevoelen. Bedorven vleesch is niet bepaald slecht
voor de gezondheid, volgens de leer der hygiène.
De waarnemende secretaris las daarna het jaar-
lijksch verslag voor. De Vereeniging verloor in
het afgeloopen jaar 19 leden en won er 44, zoo
dat zij op 't oogenblik 173 contribueerende leden
telt. Hoewel de kas der Vereeniging thans f 100
rijk is, zijn alle onkosten van de sterftekaart nog
niet bestreden, zoodat er geen geld zal overblij
ven ter bestemming voor een bepaald doel De
Vereeniging heeft in het afgeloopen jaar hij B. en
Ws. aangedrongen op ruimer beschikbaarstelling
van duinwater, en gewezen op het te geringe
aantal reservoirs en op het ondoelmatig materieel,
met goed gevolg. De toepassing van het Liernurstelsel
op de Marendorpsche Achtergracht is lot haar spijt
voorloopig uitgesteld. Over de verbetering der riolen
verheugt zij zich, hoewel er op dit punt nog veel
te doen overblijft. Voortdurend is door haar de
aandacht van B. en Ws. gevestigd op het nadeel
voor de gezondheid, door het geven van toestem
ming tot het houden van varkens. Niettegen
staande den goeden bouw der hokken wordt
daardoor de lucht verontreinigd en het water in
den omtrek bedorven. Zoolang de cholera zich
in het land vertoond heeft, zijn dan ook de ver
zoeken tot het houden en mesten van varkens
aangehouden. Het verslag eindigt met de opmer
king dat geene groote uitkomsten zijn verkregen,
dat de hygiène vele bewonderaars doch weinig
volgelingen vindt, hoofdzakelijk omdat er geen
geldelijk voordeel aan verbonden is.
Nu volgde nog eene korte discussie over het
duinwater. De heer Heynsius lichtte toe op welke
wijze dit het best verkregen wordt, terwijl de
heer Krantz wel dacht, dat wij ook eenmaal duin
water door de machine in Den Haag zullen ver
krijgen. De heer Rumke zou de stadspompen
welke slecht water leveren willen zien afgekeurd,
hetgeen door den heer Montagne gedeeltelijk
mogelijk wordt geoordeeld wanneer er meer
reservoirs zullen worden aangebracht. De heer
Heynsius verklaarde nog dat ammoniak het
verschijnsel is van een rottende dierlijke zelf
standigheid in de nabijheid van de putten; ver
betering van het water in die pompen is dus zoo ge
makkelijk niet. Hoewel in de begrooting wordt ge
sproken van de huur der duin waterschuit ad 1200,
moet dit slechts /120 zijn, hetgeen de secretaris,
welke de post ad f 1200 had opgenomen, in zijn
verslag zal verbeteren.
Na nog eenige gedachtenwisseling over de ver
betering der riolen, waarin men volgens de heeren
Heynsius, Rurnke en Leembruggen maar ge
deeltelijk zal slagen, namelijk door somtijds alleen
het plekje te herstellen waar een riool invalt, zooals
nog al eens gebeurt. Eindelijk wordt volgens den
jaarhjkschen rooster tot president der Vereeniging
benoemd de heer Prof. J. A. Boogaard en tot
secretaris de heer Dr. J. E. v. Iterson, welke zich
de benoeming laten welgevallen.
Naar men verneemt, zal Z. M. den Koning
zich met gevolg den 17den dezer van het Loo
over de Staatsbaan naar Tilburg hegeven, om de
onthulling van het standbeeld van Z. M. Wil
lem II aldaar hij te wonen.
Het stoomschip Rotterdam, kapt. Jansen, is
Woensdag van Pmtterdam naar New-York ver
trokken.
De heer E. P. De Monchy, president van
de Nederlandsche Handelmaatschappij, heeft ontslag
uit deze betrekking gevraagd tegen 30 Juni e. k.
Z. M. de Koning der Belgen heeft benoemd
tot ridder der Leopoldsorde den heer A. Glermont,
te Maastricht, directeur van den spoorweg Luik
Maastricht.
De heer Henry Havard, in Den Haag, is
benoemd tot ridder van de Eikenkroon en van de
Leopoldsorde.
Op zijn landgoed, onder Velsen, is gister
nacht overleden de heer G. L. J. Van der Hucht,
oud-lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
