LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 4303.
A0. 1874.
Donderdag
19 Februari.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.
Franco per posl1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven,
PRIJS DER ADVERTENTIES
Van 16 regelsf 1.05.
Iedere regel meer0.171.
Grootere letters naar plaatsruimte.
LEIDEN, 18 Februari.
Morgen zal bij gelegenheid van 's Konings ver
jaardag door de troepen van dit garnizoen eene
groote parade worden gehouden, waartoe deze
zullen worden opgesteld op de Papenslraat en
Pieterskerkgracht. De parade zal gecommandeerd
worden door den luitenant-kolonel B. W. F. Van
de Capellen.
In de brievenmaal van Padang, die den
21sten dezer met het stoomschip Koning der L
Nederlanden uit het Nieuwediep vertrekt, wor-
den mede brieven enz. voor personen, deel uit
makende van de Aljineesche expeditie, verzonden.
Het enkel port der bedoelde brieven, mits gefran
keerd, bedraagt 20 cent, doch voor die voor mili
tairen beneden den rang van officier, tot de
land- of zeemacht behoorende, niet meer dan 5
cent. In de laatstgemelde brieven mogen echter
geene andere worden gesloten.
De Tweede Kamer heeft hedenmiddag te 3
uren hare werkzaamheden hervat. De reeds be
kende wetsontwerpen zijn ingekomen, zoomede de
geloofsbrieven van den heer Luijben, tot wiens
toelating, na beëediging, wordt besloten. Door den
heer Gratama werd voorgesteld om, met het oog
op de inneming van den Kraton en de bewijzen
van dapperheid en volharding, en de vaderlands
liefde van Leger en Marine voor Atjin, uit naam
der Kamer een adres van gelukwensch aan den
Koning aan te bieden, en namens het Neder-
landsche volk openlijk dank te brengen aan Leger
en Vloot en den Krijgsbevelhebber.
Maandag te elf uren zal daarover beslist wor
den. De dag voor de discussie over de muntwet
en de herziening van het reglement van orde zal
nader bepaald worden.
In de Memorie van antwoord op de vesting
wet wordt door de regeering o. a. medegedeeld
dat eene herziening der militiewet reeds in be
arbeiding is en de organisatie van het leger daarop
moet wachten.
Van Reuter is gisteren het volgende tele
gram ontvangen, gedagteekend van Singapore,
14 dezer: „De Hollandsche consul deelt mede,
dat een negenjarige achterneef van den overleden
Sultan van Atjin tot zijn opvolger is verkozen,
en dat er een regentschap is ingesteld van vier
leden."
Onze lezers herinneren zich dat reeds in een
regeeringstelegram, den llden dezer bij het Dep.
van Koloniën ontvangen, de verkiezing van een
nieuwen negenjarigen Sultan, met name Toe-
wankoe Daoed, is meegedeeld, doch dat in het
volgende regeeringstelegram, den 13den ont
vangen, dat bericht met de volgende woorden
werd tegengesproken„De keus van den Sultan
is nog niet bevestigd en nu een ander candidaat
genoemd."
Of nu de jonge Toewankoe Daoed toch tot die
waardigheid is geroepen, zal schielijk genoeg blij
ken. Waarschijnlijk is het dat de Hollandsche
consul, toen hij de mededeeling aan Reuters
agentschap deed, met de tegenspraak van het
eerste bericht nog niet bekend was.
De Minister van Financiën herinnert de
belanghebbenden aan de in de Staats-courant
van 13 December 11., n°. 295, geplaatste aankon
diging omtrent een in de maand April a. s. te
houden vergelijkend onderzoek van adspiranten
voor de betrekking van surnumerair bij het vak
der posterijen, en dat zij, die daaraan wenschen
deel te nemen, zich vóór 1 Maart a. s. hij een
op zegel geschreven request tot den Minister be
lmoren te wenden.
De verlichting in Den Haag op morgen
avond, bij gelegenheid van 's Konings verjaardag,
belooft zeer fraai te zullen zijn. De Vijverberg, in
welks waterspiegel de verlichte eereboog zal prij
ken, zal met de omliggende straten en pleinen
als het ware éen geheel vormen. Daartoe zullen
de Korte Vijverberg, het Plein en het Tournooi-
veld guirlandesgewijze worden geïllumineerd,
>vaarbij ook de Lange Houtstraat is gevoegd. Aan
beide zijden dier straat zullen mede guirlandes
van lampions worden ontstoken. Tot opluistering
van het feest zijn er muziektempels op het Plein
en het Tournooiveld geplaatst, waar zich de mu
ziekcorpsen van de schutterij en de huzaren zul
len doen hooren.
Ter eere van den morgen te vieren jaar
dag van Z. M., werd gisteren in de manége
van de cavalerie-kazerne in Den Haag caroussel
gereden. Het militair feest werd bijgewoond door
Z. K. H. den Prins van Oranje, inspecteur van
het wapen der cavalerie en Z. K. H. den Prins
Von Wied, de laatste in Pruisische uniform, ter
wijl eenige militaire autoriteiten, alsook een
groot aantal officieren met hunne dames tegen
woordig waren.
Het nieuw gebouwde hotel aan het Sche-
veningsche strand heeft den naam bekomen van
Oranjehotel.
Bij den Haagschen gemeenteraad is inge
komen een verzoek van den heer Snijders, ter
bekoming van eervol onlslag als leeraar aan de
Hoogere Burgerschool aldaar.
Maandag 16 dezer werd te Glasgow met
goed gevolg te water gelaten het voor rekening
van de te Rotterdam gevestigde Nederlandsch-Ame-
rikaansche Stoomvaart-maatschappij aangebouwde
stoomschip IV. A. Scholten, zullende over eene
maand worden gevolgd door het stoomschip P.
Galand voor dezelfde maatschappij. Te beginnen
met Mei a. s. zullen deze schepen in de vaart
komen, en zal de Nederlandsch-Amerikaansche
Stoomvaart-maatschappij van dien tijd af, met deze
en hare reeds in de vaart zijnde schepen Rotter
dam en Maas geregeld om de veertien dagen
eene afvaart doen plaats hebben, zoowel van
Rotterdam als van New-York. Naar verder ver
nomen wordt, heeft ook de Kon. Ned. Stoomboot
maatschappij twee soortgelijke stoomschepen voor
de Trans-atlantische vaart in aanbouw, welke in
1875 zullen worden in de vaart gebracht. Wan
neer dan, gelijk wel mag vermoed worden, tusschen
de twee Maatschappijen eene gewenschte samen
werking totstandkomt, zal Nederland zich reeds
spoedig mogen verheugen in eene goed geregelde,
misschien wel wekelijksche sloomverbinding met
de Vereenigde Staleneene verbinding, reeds lang
beschouwd als een der meest dringende behoeften
voor de verdere ontwikkeling en den bloei onzer
handels-relatiën met de Nieuwe Wereld.
Onze Amerikaansche neven, zoo meldt The
Morning Post, zijn, waar 't op zaken aankomt,
verbazend wakker, en plegen als er iets te ver
dienen valt, niet al te nauw toe te zien op inter
nationale verplichtingen. Een opmerkelijk staaltje
van dezen trek in 't Amerikaansche karakter werd
in den loop van den oorlog in Atjin geleverd, en
wel door 't verkeerd terechtkomen van een brief,
door een agent van den Sultan van Atjin te
Penang aan een paar correspondenten te Singapore
gericht. Deze brief, waarin de naam van den
Amerikaanschen consul een ietwat zon derlinge rol
speelt, luidt als volgt:
„Van Toeankoe Payah, te Penang, aan Toe
ankoe Ibrahim en Toean Hadji Joesof, te Singa
pore. Van den 18 November, 1873.
„Na groeten doe ik u hij deze weten, dat ik
een brief ontvangen heb aan mijn adres; ik
opende hem, en vond een oud stuk papier erin.
Ik en Ahmed Sheik Abdullah waren daarover
zeer verwonderd. Zoo iemand dien brief gezien
had, zou hij zich voor 't hoofd geslagen hebben.
Indien gij brieven wilt zenden, zendt ze dan niet
over de post. Wat betreft onze zaken in opium,
geweren en kruit, heb ik nu reeds zeer lang
gewacht, en nog niets ontvangen; daarom zend
ik een bode om u dezen te overhandigen. Gelief
daarvan den Amerikaanschen consul te verwittigen.
Ik vrees dat, zoo gij nog draalt met 't toezenden
van de chandoe (opium), wij in groote verlegen
heid zullen geraken. Onze Sultan heeft mij ook
reeds geschreven om de chandoe. Dit is de
reden waarom ik een bode zend met dezen brief
aan ulieden. Op dezen brief zal ik een tonkang
(vaartuig) doen volgen. Ik meen dat gij in die
tongkang de chandoe, de geweren en 't kruit kunt
zenden. De chandoe heb ik op den 5den dezer
maand noodig. Zoo ik ze niet ontvang, zullen wij
in groote verlegenheid zijn, daar ik een brief heb
van den Toeankoe Moeda en zijn volk, die om
de chandoe gekomen zijn. Daarom ben ik in
groote verlegenheid, omdat de Hollandsche schepen
naar Atjin gegaan zijn; en 'I land Atjin is in
groote verlegenheid, omdat het geen chandoe
heeft. Indien gij de geweren niet tegelijk zenden
kunt, doet 't dan later; maar zendt in elk geval
de chandoe. Gij kent ons land; en gij kunt dit
alles aan den Amerikaanschen consul meedeelen
maar verder aan niemand anders dan ons eigen
volk. Zoo gij dit vergeet, zullen wij natuurlijk
in moeilijkheid geraken."
Deze curieuse epistel is, in plaals van in han
den te komen der heeren Ibrahim en Hadji
Joesof, door de Hollanders onderschept geworden.
De Nederlandsche Bank had op 16 Febr.
bij een muntmateriaal van 124,766,755.15 voor
eene som van 112,022,653.51 minder aan bank
biljetten in omloop dan waartoe zij gerechtigd
is, terwijl het munlmateriaal op zijne beurt
f 44,833,061.40 meer bedraagt, dan in verhou
ding tot de schuldvorderingen tot dekking noodig
zou wezen.
Bij beschikking van 16 Fobr. is aan B. Janse
te Gorcum vergunning verleend om zijn bestaan-
den stoomsleepdienst uit te breiden tot alle rivie
ren en kanalen in de provinciën Noord-Brabant,
Gelderland, Zuid-Holland, Noord-Holland, Zeeland,
Utrecht, Overijssel en Limburg, alwaar sleepbooten
worden toegelaten.
Z. M. heeft den kapitein F. J. C. Broers,
van het wapen der artillerie, thans op non-acti
viteit, op pensioen gesteld, en het bedrag van
dat pensioen bepaald op f 809 'sjaars; aan Dr.
L. J. De Jongh, in Den Haag, vergunning ver
leend tot het aannemen en dragen der versier
selen van grootofficier der orde van den Leeuw
en de Zon, hem door Z. M. den Sjah van Perzië,
en van ofGcier der orde van den Heiligen Mau
ritius en Lazarus, hem door Z. M. den Koning
van Italië geschonkenaan Mr. H. H. G. A.
Coenegracht, op zijn verzoek, met het einde der
loopende maand, eervol ontslag verleend als school
opziener in het 3de schooldistrict van Limburg,
en met ingang van 1 Maart tot schoolopzieners
benoemd: in het 4de schooldistrict van Limburg
Mr. H. H. G. A. Coenegracht, en in het 3de
Mr. A. J. Sassen, te Heerlen; benoemd tot subst.-
griffier bij de arrond.-rechtbank te Assen, Mr.
J. Meinesz Gz, Ihans griffier bij het kantonge
recht te Hillegershergden Isten luit. W. A. H-
