LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 4230.
Zaterdag
A0. 1873.
22 November.
LEZEN EN LEZEN IS TWEE.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.03.
Deze Courant wordt dagelijksmet uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIE^
Van 1—6 regels.1.05.,
Iedere regel meer.0.17jj.
Groeitere letters naar plaatsruimte.
BERICHT.
Met 1 December begint een nieuw kwartaal
van het Leidsch Dagblad. Zij, die zich als
dan op deze Courant wenschen te abonneeren,
ontvangen de nog verschijnende nummers
gratis.
Naar aanleiding van het artikel, waarin wij de
wenschelijkheid betoogden van het toekennen
eener belooning aan den moedigen baanwachter
te Uilgeest, bevat het Dagblad van Zuid-Hol
land en s-Gravenhage een vrij uitvoerige uit
weiding, waaruit blijkt dat het zich, wat de
hoofdzaak betreft, aan onze zijde schaart. Daarop
volgt deze zinsnede: wij zijn het er niet
mede eens, dat den bewusten baanwachter een
meer waardige belooning moet worden verzekerd
door gansch Nederland, alzoo door het bijeen
brengen van een kapitaal der dankbaarheid."
Maar dat schreven wij ook volstrekt niet neder;
onze woorden, waarop hel Dagblad doelt, luiden
aldus: „De maatschappij, die, had de man door
plichtverzuim een spoorwegramp veroorzaakt, in
den persoon van den rechter straffend zou zijn
opgetreden, mag niet vergeten dat. 't nu haar
plicht is hem ook te beloonen."
Naar onze meening heeft hel Dagblad verge
ten, dat de maatschappij" nog iets geheel anders
is dan gansch Nederland" en dus eene beloo
ning vanwege die maatschappij lang niet hetzelfde
als een nationale belooning," zooals het Haag-
sche orgaan onze woorden heeft opgevat. Wat
wij bedoelden blijkt duidelijk uit de volgende zin
snede van ons betoog: „Wie moeten daarin voor
gaan? Zeer zeker zij, die, in beide treinen gezeten,
slechts ternauwernood aan het gevaar ontsnapten
maar zij mogen ook wél wordeP nagevolgd door
anderen, die er een eer in stellen dat Nederland
zulke burgers telt onder zijn nederigen werk
mansstand." Dat is zeker iets geheel anders dan
gansch Nederland," en wel degelijk slechts ieder
individueel lid der maatschappij, voor zoover hij
de daad van den spoorwegbeambte genoeg be
wondert om er een belooning voor over te hebben.
Wij stelden slechts de in den persoon van den
rechter straffende maatschappij" tegenover de
„beloonende", zonder daarbij de geheele natie op
het oog té hebben.
Het Dagblad schrijft verder't Komt ons
voor, dat in de eerste plaats de geredde reizigers
zich behooren te vereénigen tot hét beoogde doel.
Geen hunner zal daarbij achterblijven; allen zul
len ongetwijfeld gaarne voor het behoud van hun
leven of minstens van het ongeschonden
gebruik hunner ledematen, aan den termen baan
wachter een zeer ruim bewijs van erkentelijkheid
helpen aanbieden?" Is 't niet of het blad onze
woorden naschrijft? Het geeft ze althans in een
anderen vorm geheel weder.
Dat de Hollandsche Spoorwegmaatschappij wel
zal doen met diep in den buidel te tasten is ook
onze bedoeling, die wij vrij stellig hebben uitge
drukt. Echter meenen wij, dat dit eene zaak
tusschen haar en haar beambte is'. Wij wilden
hoofdzakelijk diegenen onzer landgenooten, en
vooral het reizend publiek, opwekken om, als
t hun belang genoeg inboezemt, met de aan hel
gevaar ontsnapte personen uit beide treinen een
geldelijke belooning aan te bieden aan den baan
wachter te Uitgeest. Daaraan zal hij zeker wel
't meest hebben, meer dan aan de medaille, die
het Dagblad er zoo gaarne zou zien bijgevoegd.
Die belooning zal dan niet zijn een „nationale",
maar een „vrijwillige stoffelijke erkenning van
verdienste."
Wij vertrouwen, dat het Haagsche orgaan, nu
wij nader hebben verklaard wat de naar onsje
meening vrij duidelijk uitgedrukte bedoeling van
ons artikel was, niet alleen meer in de hoofdzaak,
maar ook in het door haar besl reden punt aan
onze zijde zal staan. In alle geval zal het ons
voor den baanwachter genoegen doen, indien de
door het Haagsche Dagblad naar aanleiding van
ons artikel geleverde beschouwing er toe mede
werkt het beoogde doel te doen bereiken. De
wissel wachter is ook vooral daarom die stoffelijke
onderscheiding waard, dewijl hij tot het volvoeren
zijner moedige daad werd aangedreven door mensch-
lievendheid en niet door de hoop op belooning.
En de slotsom van dit ons betoog? Menig
maal wordt er in de pers, maar vooral de dag
bladpers, strijd gevoerd over een slechts schijnbaar
verschil in meening, het gevolg veelal der al te
vluchtige lezing van het aangevallen, stuk. Die
strijd of wil men liever het meer yerschoonpnde
woord polemiek? is nogal spoedig te beëin
digen als hij een neutraal onderwerp geldt zooals
het onderhavige; wordt hij daarentegen op politiek
gebied overgeplant, dan wordt hij dikwijls met
veel meer bitterheid doorgezet dan voor dete
bewijzen zaak noodig o( voor de lezers aangepEtapi
is. Daarom blijft het steeds een behartigenswaar
dige les: Lezen en lezen is twee.
LEIIlkN, 21 November.
Naar wij tot ons genoegen vernemen is
onze stadgenoot de heer H. Witte door den Keizer
van Oostenrijk gedecoreerd met het ridderkruis
der Frans-Jozefsorde.
Gisteravond had in de Stadszaal alhier het
aangekondigde concert door hel Zweedsche Dames-
Quartett plaats. Het vijftal dames: Tony Boute-
selle, Anna Karlsohn (eerste sopranen), Ingeborg
Löfgren (tweede sopraan), Inga Ekström (alt) en
Bertha Erixon (contra-alt), vormde een inderdaad
schoon geheel. De stukjes, die zij zonder eenige
begeleiding zongen, kenmerkten zich door een
voud, maar waren daarom niet minder zan
gerig en melodieus. Elk nummer werd met een
heid en uitmuntende schakeering en op ongekunstelde
wijze voorgedragen, beza'. iets eigenaardigs, gaf
daardoor eene aangename afwisseling en werd
door het publiek zeer toegejuicht; de meestgé-
liéfde nummers, zooals de Bröllopsmarsch (Brui-
loftsmarsch), Ave Maria!, Hör! Hör! (LuisterI
Luister!), Folk visa (Zweedsch "Volkslied) en Langtan
(het Verlangen) werden zelfs gebisseerd, terwijl
bij het einde van het programma, dat uit 15
nummers bestond, nog een lied werd ten beste
gegeven. In de derde afdeeling traden zij op in
Zweedsche volkskleederdrachten. Jammer dat
de zaal zoo slecht bezet was: de Noordsche
zangeressen mochten voorzeker op meer belang
stelling aanspraak makeu.
Naar men ons meedeelt staat op de prijscou
rant der Haagsche Vleeschmaatschappij „eerst
sedert '16 November" het rundvleesch met been
deren ƒ1.10 en zonder beenderen ƒ1.25 het kilo
genoteerd.
De Raad der gemeente Sassenheim heeft
besloten tot verhooging der jaarwedde van den
hulponderwijzer 'aan de openbare school met ƒ50,
en tot de aanstelling van een tweeden hulpon
derwijzer aan dezelfde school op eene jaarwedde
van ƒ500; een en ander in te gaan mei 1
Januari 1874.
Volgens gisteren ontvangen telegrammen is
het stoomschip Borneokapitein Berkelbach van
den Sprenkel, den 19den dezer te Batavia, en het
stoomschip Celebeskapitein Bakker, van Nieu-
wediep naar Batavia, denzelfden daium te Point
de Galle aangekomen. Aan boord was alles wel.
De Engelsche stoomboot Malta met de
aanslaande mail uit. Oost-Indië, China en Australië,
is 17 dezer van Alexandrië naar Brindisi ver
trokken, alwaar zij gisteren werd gewacht.
De gewone audiëntie van dep, Minister van
Binnenlandsche Zaken zal morgen niet plaats
hebben.
Volgens gisteren ontvangen tejegram, uit
Singapore, heeft de Nederlandsche expeditie Batavia
verlaten om zich naar Aljin te begeven.
Aap de heeren E. en F. Van Oppen, te
Maastricht, is door de Pruisische regeerng vergun
ning verleend, voor zooveel Pruisisch grondgebied
betreft, tot het verrichten van eenig voorbereidende
werkzaamheden ten behoeve van een spoorweg
van Kohlscheid over Heerlen, Sittard, Maeseyck
en Weert naar Eindhoven.
Vele belangstellenden woonden gisteravond
te Amsterdam de vergadering bij, door de heeren
J. A. Aiberdingk Thijm, H. De Veer en J. G,
Van Gendt belegd om te beraadslagen over het
gebruik van hét tegenwoordig Paleis als Stad
huis. De door den eerstgemelde gepresideerde
vergadering heeft een adres goedgekeurd aan den
Gemeenteraad, verzoekende maatregelen te bera
men om het tegenwoordig Paleis op den Dam
weder te bestemmen tot Stadhuis, mits de bur
gerij medewerke om een waardiger verblijf den
Koning aan te bieden. Het adres zal ter teeke-
ning worden nedergelegd op vele plaatsen.
Naar wij vernemen zijn de aanvragen om
tot onderwijzer in Oost-Indië benoemd te worden,
zóo groot, als in geen tijden 't geval is geweest.
Vooral vele ongehuwde personen, in 't bezit der
hoofdonderwijzersakte, met aanteekening voor
Fransch of Engelsch, melden zich aan.
Gisteren is Zr. Ms. kanonneerboot N°. 18
in dienst en onder bevel gesteld van den luit.-
ter-zee 1ste kl. D. I. Weijs, ter vervanging van
Zr. Ms. verdedigingsvaartuig Wodanwelke bodem
voor den dienst is afgekeurd.
Onder de geslaagden bij het examen voor
candidaat-notaris in de Prov. Zuid-Holland is
genoemd de heer W. E. Cooke, van Delft; dit
moet zijn de heer W. Erkelens Coóke, van
Rotterdam. In Utrecht is na examen tot candi
daat-notaris bevorderd de heer E. D. De Meester,
te Zeist.
De Amsterdamsche Gemeenteraad heeft in
zijne Woensdag gehouden zitting het voorstel van
B. en W. tot het stichten eener nieuwe beurs,
na eene uitvoerige en levendige discussie, ver
worpen. Hij heeft echter besloten, dat de onder
handelingen met de Regeering over den bouw van
een telegraafkantoor in verbinding met de beurs
zullen worden voortgezet. De Raad heeft voorts
vastgesteld een adres aan den Koning, strekkende
om het jus promovendi voor het Athenaeum te
I bekomen.
Woensdag had te Ter Heide, nabij Monster,
in tegenwoordigheid van den inspecteur en den
schoolopziener, de inwijding plaats van de Willem-,
school. De kleine gemeente zag er dien dag recht
feestelijk uit. De naam van het nieuwe schoolge-
