LEIDSCH DAGBLAD. N°. 4194. Zaterdag A0. 1873. 11 October. PRIJS DEZER COURANT: Voor4 Leiden per 3 maandenf 1. Franco per post1.40. Afzonderlijke N'ommersn 0.02. Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, uitgegeven. PRI.TS 1)ER ADVERTENTIES Van 1—6 regelsf 1.05. Iedere regel meer0.17£. Grootcre letters naar plaatsruimte. STA1)S-BERICHTEN. Ter Gemeente-Secretarie is in druk, tegen be taling van 40 cents, verkrijgbaar het algemeen verslag van het verhandelde in de sectiën van den Gemeenteraad omtrent de begrooting dezer gemeente voor 1874. EEN GOED WERK. Den 22sten dezer rnaand zal hier ter stede het derde congres worden gehouden van bestuur ders en voorstanders der vereenigingen voor volks voordrachten en volksvermaken in Nederland. Onder de vraagpunten, die aldaar zullen worden bespro ken, komt onder N°. 8 het volgende voor: Wat kunnen onze vereenigingen voor en door militairen doen Gelukkig, bijzonder gelukkig mag naar onze meening de keuze van dat onderwerp heeten, en het zou te bejammeren zijn indien het al te vluchtig werd behandeld, doordien het tot de laatste nummers van het programma behoort. Wij vormen nu eenmaal geen militairen staat en zeker niemand zou wenschen dat het anders ware, maar daarin ligt ongetwijfeld een van de redenen waarom men hij ons te lande zoo weinig belang stelt in het lot van den soldaat. En toch hij ver dient dat ten volle, althans wat de miliciens aan gaat. De samenstelling van ons leger brengt mede dat het voor een groot deel uit ruwe of althans minder beschaafde elementen is gevormd. De meergegoeden en aanzienlijken ontbreken er ten eenemale en, het gering aantal vrijwilligers daar gelaten, treft men er slechts lotelingen en plaats vervangers of nummerverwisselaars aan. De beide laatsten nu zijn in den regel personen van geen zeer gunstig gehalte, die uit gebrek aan bekwaam heid of lust voor een ambacht dienst nemen tegen een betrekkelijk geringe vergoeding en zonder kans op bevordering. De loteling daarentegen wordt zijns ondanks door het lot gedwongen het geweer op schouder te nemen. Eensklaps uit den huiselijken kring gerukt, ziet hij zich verplaatst in een kazerne, waar alles hem even kil en koud voorkomt; de ruwheid, ja niet zelden de onge bondenheid zijner toekomstige makkers stuit hem tegen de borst; maar het geval leidt er eenmaal toe en met de gedachte dat er toch binnen korter of langer tijd een einde aan den dienst komt, maakt hij het zich zoo aangenaam moge lijk. Hij gevoelt geen roeping voor den militairen stand; integendeel, aan zijn bestem ming ziet hij zich voor eenigen tijd onttrok ken, en wat men niet met liefde verricht doet men slecht. Het besef van plichtsvervulling is evenmin bij hem te vinden, immers hij ziet dat de gegoede zich voor een betrekkelijk geringe som aan dien plicht kan onttrekken. Is het won der dat zoo menig soldaat in beschonken toestand langs 's heeren straten gaat Of wel, de loteling is gevoeliger van gemoed en dus niet in staat zijn lot te dragen zooals het is. Het ouderlijk tehuis zweeft hem gestadig voor den geest. Hij is verdediger des vaderlands en dus man, ja, maar toch nog op dien leeftijd, waarop het gemoed zoo spoedig overslaat tot overgevoeligheid. Hij wordt droomerig en als ver suft, en dit doet hem straf op straf beloopen, wat zijn toestand nog verergert. Reeds is de blos van zijne kaken gevaagd, een toenemende verma gering begint zich te openbaren, zijne oogen staan dof en zijn houding is gebogen. Eindelijk hij wordt ziek gemeld: hij heeft het heimwee, het soldatenheimwee. Gelukkig als de officier van gezondheid het inziet en bijtijds het eenige genees middel voorschrijft, een langdurig verlof. Sluiten zich eenmaal achter hem de deuren der infirmerie, zij zullen voor hem niet meer worden geopend dan om zijn lijk door te laten. Wie middelen tracht te vinden om te verhoe den dat de milicien tot éen van beide uitersten, ongebondenheid of verkwijning, overslaat, zal een goed werk doen, en daarom verheugt het ons dat nornmer 8 onder de vraagpunten is opgeno men. Voor, maar vooral door den soldaat moet iets worden gedaanhij heeft te veel leegen tijd, inzonderheid als hij meer met de exercitie bekend is geworden en dus minder wat men noemt „gedrild" wordt. In zijne vrije uren moet de mi litair de gelegenheid hebben zich aangenaam bezig te houden. Dat de burgers hem daarin behulpzaam zijn, daarop heeft hij aanspraak; immers niet voor zijn vermaak is hij in dienst, maar ter vol doening aan zijn verplichting als onderdaan. Indien de bespreking van het bedoelde vraag punt tot eenig practisch resultaat leidt, zal reeds daardoor alleen het aanstaande Congres niet on vruchtbaar zijn geweest. LEIDEN, ÏO October. Woensdag-avond is de dienstmaagd van den heer K., op den Nieuwen Rijn, zoodanig van een bliksemstraal geschrikt, dat men haar wegens krankzinnigheid naar het ziekenhuis heeft moeten vervoeren. De wintercursus van de Ambachts-teeken- school der afdeeling Noordwijk van de Vereeniging ter Bevordering van Fabriek- en Handelswerknij- verheid is 4 dezer geopend met een 15tal leer lingen uit Noordwijk en naburige gemeenten. De leiding van het onderwijs is wederom opge dragen aan den heer G. Van Parijs, architect en hoofdonderwijzer aan de school van het Genoot schap Mathesis Sciêntiarum Genitrix alhier. Bij de Dinsdag te Noordwijk op den voor middag gehouden harddraverij waren 9 paarden ingeschreven, alle behoorende aan inwoners dier gemeente. De prijs en de beide premiën werden respectievelijk behaald door de paarden van B. Van der Voort, G. Van den Berg en G. Vink. Aan de harddraverij des namiddags werd door acht paarden deelgenomen. De prijs viel ten deel aan de Boerin van P. Hoogduin te Noordwijker- hout en de premie aan de Diana van M. Kerk vliet, mede aldaar, heide paarden door den pikeur J. De Boer bereden. Woensdag had te Oudshoorn eene hard draverij van bokken plaats, voor karretjes ge spannen, gereden door hunne eigenaars, waaraan een twintigtal deelnamen. Groot was het aantal toeschouwers bij dit eigenaardige jongensfeest en flink de houding der jeugdige strijders, die zich dapper weerden. De prijs, bestaande uit een zil veren horloge met gouden rand, werd behaald door W. C. Wernink; de lste premie, een com pleet bokkentuig, door W. Breeveldde 2de, een bokkenhoofdstel, door A. Wervelman; de 3de, een bokkenzweep, door J. Oudshoorn. Na den afloop van den wedstrijd werden al de rijders op eenige versnaperingen onthaald. Door de commissie voor het lager onder wijs in Den Haag werden gisteren geëxamineerd voor de akte van hoofdonderwijzer 18 candidaten, waarvan werden afgewezen 10 en toegelaten 8, zijnde de heeren B. Breers, uit Gorcum; F. J. Burgerhoudt, uit Den Haag; D. C. De Koning, uit GorcumJ. G. J. Mallée, uit Den HaagII. Nieukerke, uit Den Haag; R. Oosterloo, uit Schip luiden H. J. Pvenaud, uit Den Haag en H. Volten, uit Delft. De commissie uit het Provinciaal Gerechts hof in Zuid-Holland tot het afnemen van het examen voor het Notarisambt gevorderd heeft belanghebbenden verwittigd, dat zij tot vermeld einde zal vergaderen in het gebouw hij het Hof in gebruik, op Zaterdag 15 November a. s. en zoo noodig volgende dagen en dat de aan haar toe te zenden stukken postvrij moeten worden ge adresseerd aan den Griffier hij het Gerechtshof. Wij vernemen dat Z. K. H. Prins Hendrik der Nederlanden voor twee exemplaren heeft ingeteekend op het „Gedenkboek der Evangelische Alliantie te New-York in October 1873", door M. Cohen Stuart, dat eerlang bij De Hoogh en C°. te Amsterdam het licht zal zien. Van de 8 candidaten, die Maandag, Dinsdag en Woensdag deel hebben genomen aan het te Utrecht plaats gehad hebbend examen voor hulp apotheker, hebben zich 4 tijdens het examen teruggetrokken, 2 zijn afgewezen, terwijl 2 geslaagd zijn, namelijk de heeren A. Koek, van Amsterdam, en R. Dijkstra, van Leeuwarden. Te Amsterdam zijn na afgelegd examen be vorderd tot arts de heeren H. J. E. Peelen, geboren te Oud-Beierland en C. A. L. Rodelstürtz, offic-v.- gez. 2de klasse, geboren te Utrecht. Het provinciaal kerkbestuur van Friesland heeft toegelaten als candidaten tot den H. D. de heeren Van der Kaden, Wielandt en Westhoff. De Hervorming deelt mede dat de Com missie, door de Synode benoemd tot het ont werpen van een reorganisatieplan, zich naar de verschillende richtingen in drie deelen heeft ge splitst, van welke ieder zijne inzichten in een ontwerp geformuleerd heeft. Thans tracht men uit deze drie ontwerpen een plan samen te stellen dat aan de Synode kan worden voorgelegd. Dit werk is opgedragen aan de heeren Cramer, Van Griethuyzen en Hugenholtz. De heer Mr. J. Nanninga Uitterdijk, archi varis te Kampen, is door de Sociétó Frangaise d'Archéologie in Frankrijk, in hare vergadering van 30 Sept. jl., tot lid dier maatschappij be noemd. Reeds vroeger is genoemde heer benoemd tot correspondeerend lid der Gesellschaft für bildende Künsteund Valert. Allerlh., teEmden. De weleerw. heer Smiets, Prof. aan het bisschoppelijk college te Roermond, is door Z. H. den Paus benoemd tot doctor in de theologie, homoris causa. Volgens telegram, is het stoomschip Borneo kapt. Berkelbach v. d. Sprenkel, van Nieuwediep naar Batavia, 8 dezer des ochtends Malta gepas seerd. Aan boord was alles wel. Zr. Ms. monitor Tijger, die Dinsdag bij het Oude Schild aan den grond stoomde, is den vol genden morgen met adsistentie van een sleep boot er afgebracht. Het schip moet geen schade bekomen hebben. In het bijvoegsel tot de Staalscoura?it van gisteren wordt medegedeeld het verslag ingediend aan den Minister van Koloniën door de Commissie, belast met het afnemen van het examen, vermeld in art. 4 van het Koninklijk besluit van 10 Sep tember 1864 Staatsblad n°. 93), zooals het is gewijzigd bij art. 1 van het Koninklijk besluit van 30 October 1872 (Staatsblad n°. 106). De Minister van Binnenlandsche Zaken brengt ter algemeene kennis, dat in de maand December a. s. gelegenheid zal worden gegeven tot het afleggen van het examen vermeld in art.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1873 | | pagina 1