N°. 4149.
A0. 1873.
Woensdag
20 Augustus.
STADS-BERICHTEN.
De spoorweg LeidenWoerden.
1 J
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.
Franco, per post1.40.
Afzonderlijke Nommcrs0.02.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven,
PRIJS DER ADVERTENTIE!!:
Van 1—6 regelsf 1.05.
Iedere regel meern 0.17$.
Groolere letters naar plaatsruimte.
Vergadering van den Gemeenteraad van Leiden, op
Donderdag 21 Augustus 1873, 's namiddags te tioee uren.
Onderwerpen
1°. Onderzoek der geloofsbrieven van de nieuw inkomende
leden.
2°. Verzoek van Mr. C. G. "Van Sandick en van P. M. Bru-
tel de la Rivière en andere bewoners van het Ge
recht, betrekkelijk eene wegneming van de aldaar
geplaatste booraen (118 en 118')
3°. Idem van H. J. Hertog c. s., dat langs de sloot tegen
over hunne woningen builen de voormalige Rijns-
burgerpoort van gemeentewege een gemetselde wal-
rauur moge worden gemaakt. (124)
4°. Staat van af- en overschrijving op de begrooting, dienst
1873 Kosten voor de herstellingen aan den stad
huistoren enz. (127 en 127')
Staat van af- en overschrijving alsvoren. Kosten vpor
het aanleggen en bijhouden der registers van den
burgerlijken stand. (128)
6°. Verzoek van N. J. Visscher, om eervol ontslag als
onderwijzer der 1ste klasse aan de openbare school
voor meer uitgebreid lager onderwijs der 1ste kl.,
voor jongens. (135)
7°. Rekening van ontvangst en uitgaaf der gemeente, over
het dienstjaar 1872. (130)
8°. Rekeningen over 1872, van:
a. het R. C. Armbestuur;
b. hel R. C Wees- en Oudeliedenhuis;
c de Plaatselijke Schoolcommissie;
d. Vrouwen Kraammoeders. (131, 132, 133 en 134)
Omstreeks de helft der maand Juni had er
alhier onder de leiding van professor Vissering
een meeting plaats ter bespreking der belangen
van den ontworpen spoorweg LeidenWoerden.
Werd zij door een buitengewoon groot aantal
notabelen uit de stad onzer inwoning bezocht,
niet minder waren er de belangstellenden uit
omliggende gemeenten vertegenwoordigd. Vooral
dal laatste mocht een bemoedigend verschijnsel
heeten met het oog op de gewenschle financieele
deelneming. Het was toch te voorzien, da', kwam
de onderneming tot stand, men dat voornamelijk
zou te danken hebben aan de ondersteuning dei-
betrokken gemeenten en van hare gegoede inge
zetenen; want de geldelijke voordeelen, die de
exploitatie zou afwerpen, waren, althans niet met
zekerheid, zoo hoog op te geven, dat men mocht
verwachten, dat een kapitalist als zoodanig uit
het oogpunt van geldbelegging aan die onderne
ming de voorkeur zou geven.
Voor belangstellenden en belanghebbenden
daarentegen leverde de ontworpen spoorweglijn
waarborgen genoeg op, daar de Nederlandsche
Rijnspoorwegmaatschappij 3 pCt. waarborgde, en
men bovendien bij een eenigszins voordeelige
exploitatie altijd nog kans had op een groot ge
deelte van de meerdere opbrengst.
Velen gingen dus met vertrouwen de toekomst
tegemoet, vooral toen men spoedig daarop vernam,
dat te Utrecht, een stad, die althans zijdelings bij
de zaak betrokken was, voor een som van l'/2
ton was ingeschreven.
In die niet ongegronde hoop is men echter
thans teleurgesteld. Voor weinig tijds toch bleek
het, dat de deelneming binnenslands niet voldoende
was en men dus pogingen aanwendde om in het
buitenland het noodige kapitaal bijeen le krijgen.
Te verwachten was het echter dat, lieten de geld
mannen in ons eigen land zich voor die zaak
niet vinden, men daarbuiten nog minder kans
had te zullen slagen, 't Is dan ook totnogtoe den
concessionarissen niet mogen gelukken elders de
nog ontbrekende som geplaatst le krijgen.
Zal er dientengevolge van die zoo nuttige onder
neming weder niets komen? Wij willen het niet
hopen, en om meer dan éen reden.
Het nut der onderneming zelve zal wel niemand
in twijfel trekken in een tijd dat de bloei eener
stad grootendeels afhangt van hare middelen van
gemeenschap. Verwondering mag het daarom wek
ken dat de deelneming bij belanghebbenden niet
grooter is geweest. De mindere percenten, die zij
van hun in de onderneming belegd kapitaal kunnen
trekken, wanneer de exploitatie minder gunstige
resultaten mocht opleveren, zullen ruimschoots
worden opgewogen niet alleen door het gemak,
dat de nieuwe spoorwegverbinding zal verschaffen,
maar vooral ook door den meerderen bloei, waarin
de reeds thans zoo welvarende streek, die door de
ontworpen lijn zou worden doorsneden, zich als
dan zal mogen verheugen.
Is het waarschijnlijk dat de opbrengst voor de
aandeelhouders zich tot de door de Rijnspoorweg
maatschappij gewaarborgde 3 pCt. zal bepalen?
Neen, voorzeker, want men mag onderstellen, dat
bedoelde Maatschappij, die waarlijk geen vreem
delinge is op het gebied van spoorweg-exploitatie,
niet voor de uitbetaling van 3 pCt. zou instaan,
indien zij niet de overtuiging bezat, dat de onder
neming meer vruchten zal afwerpen.
Steekt de betrekkelijk geringe belangstelling,
die blijkt uit de niet genoegzame deelneming,
niet hoogst ongunstig af bij de onbaatzuchtigheid
der concessionarissen om de concessie geheel be
langeloos aan de ondernemers over te dragen?
Het bewijs zou moeilijk zijn te leveren, maar
wij vertrouwen, dat de zoo welvarende Rijnstreek,
die door den spoorweg zou worden doorsneden,
met inbegrip der beide uiterste stations Leiden
en Woerden,, genoeg kapitaal vertegenwoordigt
om te mogen aannemen dat de belanghebbende
gemeenten en particulieren zonder al te groote
opoffering de benoodigde drie millioen zouden
kunnen bijeenbrengen. Een zoo nuttige onderne
ming met 3 pCt. gegarandeerd en de niet onwaar
schijnlijke kans van hooger interesten toch
gebrek aan deelneming! Is het een onverdiende
beschuldiging, dat er in Nederland geen kapitaal
is te vinden voor een Nederlandsche industrieele
onderneming?
Het tegenwoordig tijdstip is wellicht minder
gunstig voor het volteekenen van het betrekkelijk
geringe kapitaal, eensdeels uithoofde der op vele
geldmarkten in Europa heerschende crisis, ander
deels ten gevolge der vooral hier te lande ge
leden verliezen door de gebleken insoliditeit van
meerdere Amerikaansche spoorwegwaarden, waar
door in het algemeen het vertrouwen in die soort
van ondernemingen is geschokt. Of zou wellicht
de reden van den minder gunstigen uitslag der
geldoperatie moeten gezocht worden in het feit,
dat aandeelen in een spoorweg zoo dicht bij huis
minder gelegenheid geven tot speculatie dan die
eener onbekende lijn met grootsch klinkende
namen in Amerika?
Maar genoeg. Hopen wij dat alsnog de zaak
tot stand kome en daardoor, zoo mogelijk, ook
de zeedorpen door aansluiting een beter uitweg
vinden voor hunne dan des te kostbaarder ge
worden vangsten.
Door de voorgestelde plaatsing van het station
buiten de Wiltepoort zal de astronoom alsdan
niet worden gestoord in zijne sterrenkundige waar
nemingen, maar wanneer hij voor eene wijl de
oogen van den hemel naar de aarde richt, zal hij
nog iets anders waarnemendat de nieuwe spoor
wegonderneming allerwege welvaart verspreidt en
dat de bloei ook van onze hoogeschool er door
wordt verhoogd.
LEIDEN) 19 Augustus.
Bij de heden gehouden verkooping van
Cokes op het Raadhuis alhier van partijen van
50, 10 én 5 hectoliters warén de hoogste prij
zen f 28,50, f 5,80 en f 2,95; de laagste f 28,50,
f 5,60, en f 2,85.
Naar wij vernemen zijn op de Weener
tentoonstelling met de medaille van vooruitgang
bekroond de firma Sanders en C°. alhier voor
hare verzameling zeepen, en de ürrna J. C. Zaal
berg en Zoon voor dekens. Deze medaille wordt
toegekend aan inzenders, die reeds aan vorige
wereldtentoonstellingen hebben deelgenomen, voor
de vorderingen, die hunne producten sedert de
laatste tentoonstelling, waaraan zij deelnamen,
aanwijzen.
Hedenmorgen zijn de kinderen van de
Zondagschool te Bodegraven deze gemeente komen
bezoeken en hebben o. a. het museum van natuur
lijke historie bezichtigd. Jammer was het, dat zij
bij eene wandeling in het plantsoen door een
hevige regenbui werden overvallen.
Voor het bouwen van eene schilders-werk
plaats te Haarlem, aanbesteed door den raad van
administratie der IIoll. IJzeren spoorweg-maat
schappij, is aannemer geworden de heer Jac. Van
der Kamp alhier, voor ƒ39,397.
Aan de Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal is een adres gericht door drie firma's, zeep
zieders te Leiden, Gouda en Utrecht, waarin zij
opnieuw aandringen op de afschaffing van den
zeep accijns.
Men verzoekt ons mede te deelen dat het
Bestuur der „Pomologische Vereeniging le Bos
koop" een uitnoodiging heeft gericht tot allen,
die zich met vruchtencultuur bezighouden, met
het verzoek aan hen, die goede vruchten hebben,
er eenige te willen afslaan, en daarvan aan het
Bestuur der Vereeniging kennis te geven. Van
wege het Bestuur zal dan nader tijd en plaats
bepaald worden, waar de vruchten moeten worden
ingezonden, ten einde daarvan in een onzer voor
naamste steden een tentoonstelling te houden.
Ook zal een jury worden benoemd, om uit het
ingezondene datgene te kiezen, wat bijdragen kan
orn aan de naar Weenen te zenden collectie een
degelijk karakter te geven, en te maken dat zij
ons land tot eer verstrekt. Daar de internationale
pomologische tentoonstelling te Weenen den lsten
October geopend wordt, spreekt het vanzelf dat
alles hier spoedig in zijn werk moet gaan. 't Zal
dan ook wel onnoodig zijn om belangstellenden
aan le sporen, het bovengenoemd Bestuur ook in
dit opzicht in de hand te werken. Eerstdaags
zal, naar wij vernemen, een circulaire worden
verzonden, waarin nadere bijzonderheden omtrent
de voorloopige tentoonstelling, enz. zullen voor
komen.
Z.- M. de Koning zal aanstaanden Vrijdag
22 dezer tusschen 6 en 7 uren des avonds uit
Zwitserland in de residentie terugkeeren.
- Zaterdag-avond omstreeks 10 uren zijn de
Oldënbiirgsche prinsen en prinsessen, die sedert
eenige dagen verwacht werden, langs de Holland-
sche spoor met gevolg in de residentie aangeko
men. Zij werden aan het station door II. M. de
Koningin en Z. K. H. Prins Alexander verwel
komd.
Den heer Geertsema, Minister van Binnen-
landsche Zaken, is door Z. M. den Koning ver
dunning verleend tot het aannemen en dragen
der onderscheidingsleekenen van Ridder Grootkruis