LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 4136.
Dinsdag
A0. 1873.
5 Augustus.
PRIJS DEZER COUR AST:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.
Franco per posl1.40.
Afzonderlijke Nommcrsn 0.02.
Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIE!»:
Van 1—G regelsf 1.05.
Iedere regel meern 0.17U
(irootere tellers naar plaatsruimte.
LEIDES, 4 Augustas.
In de maand Juli zijn binnen de gemeente
Leiden geboren 114 kinderen, als: 68 zoons en
46 dochters, waaronder zijn begrepen 4 tweeling-
geboorten; overleden 110 personen, als: 17 man
nen, 14 vrouwen, 42 zoons en 37 dochters; daaren
boven als levenloos aangegeven 2; gehuwd 37
paren.
Bij de heden ten Raadhuize gehouden aan
besteding van het maken en leveren van school
tafels, leerborden, enz. is aannemer geworden de
heer S. van Leeuwen, timmerman alhier, voor
f2249.
Gedurende de maand Juli zijn door de Volks
keuken alhier afgeleverd 3636 portién, als: 3310
warme spijs, 245 vleesch en 81 spek.
Op de bloemententoonstelling te Haarlem
is de 2de prijs, een bronzen medaille en f 5,
toegekend aan den heer J. D. Speet alhier voor
f het schoonste monster-bouquet.
In den afgeloopen nacht vermaakte een
opgewonden troep, die van een zilveren bruiloft
kwam, zich zoo met dansen en springen op de
brug bij de oude Heerengracht, dat de klap naar
beneden kwam, juist toen zij er over waren, zoo
dat zij aan een groot ongeluk ontsnapten.
Gisleravorid omstreeks 10 uren is buiten
de voormalige Koepoort, onder de gemeente Zoe-
terwoude, een begin van brand ontstaan op de
buitenplaats van mevr. de weduwe K. De dienst
bode had asch, waar zich waarschijnlijk nog eenige
vonken onder bevonden, op den vuilnishoop gewor
pen, grenzende aan een onbewoond koepellje. Men
ontdekte het gevaar nog bij tijds en slaagde er
in met eenige emmers water den brand te
stuiten.
In de Arnli. Ct. leest men Woensdag jl. zijn
aan de kust van Texel, niet ver van de haven
van Oude-Schild, proeven genomen met de daar
aangelegde torpedo-batterij. Het voorname doel
dezer proefneming was, om de werking na te gaan
van de zoogenaamde verklikkers", door Dr. Kai
ser te Leiden uitgedacht, welke uitvinding, zoo
zij voor practische toepassing vatbaar blijkt, een
van de grootste bezwaren tegen de torpedo-ver
sperringen zal hebben uit den weg geruimd. Dr.
Kaiser begreep, dat een pantservaarluig, wanneer
het boven een metalen torpedo vaart, zijne aan
komst zou kunnen aankondigen, wanneer de tor
pedo slechts was verbonden met een magneet
naald, waarvan de afwijkingen in den observatie
post konden worden waargenomenop dit een
voudige beginsel steunt de uitvinding der ver
klikkers." Zeven zoodanige verklikkers waren
aangebracht in den observatiepost Oude-Schild,
door een telegraafdraad correspondeerende met
zeven meialen torpedo's, die in de onmiddellijke
nabijheid der mijnen waren aangebracht. Het ram-
torenschip de Duffelonder bevel van den kapi
tein-luitenant ter zee Sluijterman van Loo, met
de generaals Thije Hannes en Delprat aan boord,
stoomde in alle richtingen over de aangelegde
mijnen henen, hetgeen door 4 van de 7 verklik
kers aan den observatiepost werd kenbaar gemaakt
door de zeer duidelijk waarneembare afwijkingen
van de magneetnaald. Vervolgens liet men een
van de mijnen, met 100 kilogram buskruit ge
laden, springen, ten einde te zien of de overige
verklikkers door de ontploffingen zouden worden
verstoord. De uitkomst was zeer bevredigend,
want loen de Buffel zich na de ontploffing boven
de torpedo bewoog, gaven alle verklikkers, zonder
onderscheid, zijne komst aan. Als deze uitvinding
tot volmaaktheid wordt gebracht, ontgaat men de
moeilijkheid, die thans nog bestaat, om op eenigs-
zins belangrijke afstanden hel juiste oogenblik te
treffen, waarop de mijn moet ontploffen. De proef
neming was voorbereid en werd geleid door de
heeren Van Iloutum, kapitein der artillerie, Van
Kervel en Willekens, luitenants der zee lste klasse
en Dr. Kaiser.
Volgens een bij het Departement van Kolo
niën ontvangen telegrafisch bericht, gedagteekend
Aden den lsten Auguitus, was Z. Exc. de luite
nant generaal Van Swieten dien dag aldaar met de
Fransche mail van Marseille aangekomen.
De beroemde schrijver Lothrop Motley, die
in deze maand als gast van H. M. de Koningin
op het Huis ten Bosch werd verwacht, heeft een
ernstige beroerte gehad, waarvan een verlamming
het gevolg is geweest.
Aan de Maatschappij van Weldadigheid
is een legaat gemaakt van f 1000, vrij van succes
rechten, van wijlen Mr. \V. F. Vriese, laatstelijk
gewoond hebbende en overleden te Arnhem.
Ds. S. S. De Koe, predikant te Buitenpost,
heeft voor de beroeping naar de Nederduilsch
Hervormde gemeente te Rotterdam bedankt.
De directie van het tijdelijk postkantoor in
het Kamp te Milligen voor de troepen die in
Augustus en September aldaar zullen kampeeren,
is opgedragen aan den commies der posterijen van
de 2de klasse H. J. EI. Bouwmeester, werkzaam
ten postkantore in Den Haag.
De kapitein der artillerie A. Harrebomée
is benoemd tot adjudant van den commandant der
stelling van het Haringvliet, de monden van de
Maas en van het Ilollandsch Diep en het Vol
kerak.
De luit. ter zee 2de kl. H. Quispel, geplaatst
als officier van politie hij het Koninklijk Instituut
voor de Marine te Willemsoord, wordt met den
laatslen dezer op non-activiteit gesteld, en met
den lsten September vervangen door den luit.
ter zee 2de kl. J. P. J. Lucardie.
De Minister van Marine brengt ter kennis
van de belanghebbenden, dat, ten gevolge der
ontvangene berichten omtrent het heerschen der
cholera, quarantaine-maatregelen zijn voorgeschre
ven voor de schepen, komende van Köuigsberg
en Dantzig in Pruisen, van Helsingborg in Zweden
en van de in de Adriatische Zee gelegene Ooslen-
rijksche havens en Italiaansche zeeplaatsen tot en
met Olrante.
Z. M. heeft den heer P. T. Bogaard, thans
ontv. der dir. bel., in- en uiig. rechten en acc.
te Grave c. a., benoemd tot onlv. der dir. bel.
en acc. te Oudenbosch c. a.den 2den luitenant-
kwarlierm. A. P. Kuipers, van het 5de reg. inf.,
in rang en ancienneteit overgeplaatst bij het per
soneel der mil. adm. van het leger in Nederl.-
Indië; met ingang van 1 Januari 1874 de jaar
wedde van den commissaris van politie te Arnhem
verhoogd met f 600, en alzoo vastgesteld op f 2000;
benoemd tot ontvanger der regislr. voor de bur-
gerl. act en n°. 1 te Amsterdam J. EI. Knipscheer,
thans in denzelfden rang n°. 3 aldaar; te Ooster
hout H. Kaijser, thans te Gulpen; te Meppel C.
Th. Montijn, thans te Drulen; te Siltard F. Van
Dalsen Fontein, thans te Gennep; te Gennep, F.
Harting, thans surnumerair; lot ontvanger der
dir. belastingen, in- en uitg. rechien en acc. te
Dordrecht c. a. S. Sinnema; C. C. W. Van
Riemsdijk eervol ontslag verleend als nnlv. der
dir. bel. en acc. te Naarden, behoudens aanspr.
op pensioen.
KOLONIËN.
BATAVIA, 21 Juni.
In het algemeen overzicht van de Indiër leest
men
De benoeming van generaal Van Swielen is
the topic of the day. De Javabode heeft die
benoeming fel afgekeurd, en daarin eene krenking
voor den generaal-majoor Verspijck gezien. Deze
hoofdofficier heeft, naar men verzekert, zijn ont
slag en pensioen verzocht, dat hem o. i. zeer
terecht door de Regeering zou geweigerd zijn.
Wij deelen de meening van den Javabode niet.
Men heeft hier het gerucht verspreid, dat
de Raad van indië aan den Koning het verzoek
zou hebben gericht in zoover op de benoeming
van generaal Van Swieten terug te komen, dat
deze alleen als Regeeringscommissaris naar Atchin
zou vertrekken. Of dit waar is, is ons nog niet
met zekerheid bekend. Wij zouden dit feit be
treuren.
Te Padang en hier worden toebereidselen
gemaakt tot ontvangst der troepen, die uit Neder
land verwacht worden.
Men zal zich herinneren dat wij een tijd
geleden een telegram bespraken, van Padang ont
vangen, houdende dat ruim 100 hoofden den
Gouverneur der Westkust waren kornen verzopken
de adat beter te handhaven, daar zij anders niet
voor de gevolgen inslaan. Eerst ontvingen wij
kennis van een Regeerings-telegram, waarin die
feilen stellig werden tegengesproken. Er was, be
weerde men, niets van aan. Thans zijn wij in liet
bezit van de naamlijst der 113 hoofden en van
twee door hen aan den Gouverneur der Westkust
ingediende adressen. Het geheele beleid van den
heer Nelscher laat te wenschen over; en men
verneemt dat van alle zijden, ook al houdt men
op zijn bevel aan ons geadresseerde telegram
men in.
Door den Gouverneur-Generaal van Nederl.-
Indië zijn de volgende beschikkingen genomen:
Civiel Departement. Verleend: Een tweej.
verlof, aan den benoemden control, lste kl. bij
het binnenl. bestuur op de bezittingen buiten Java
en Madura A. W. P. Verkerk Pistorius. Ont
slagen: als buitengew. subst.-griü. bij den land
raad te Wonosobo (Bageler.) J. G. IJssel de
Schepper; de comm. bij den onlv. der in- en
uitvoerr. Ie Padang (Sumatra's Weslk.) Th. G.
Ebeling. Benoemd: tot conlr. lste kl. bij het
binnenl. bestuur op de bezittingen builen Java en
Madura S. A. Buddingh; tot commies bij den
ontv. der in- en uitvoerrechten te Padang L. B.
Van Sprew; lot commies 2de kl. bij den post
dienst, L. C. Janssen; tot 3den hulpond. aan de
openb. lste lagere school te Sumarang, B. Stoutjes-
dijk; tot hulpond. aan de openb. lag. school te
Poerbolingo A. Roose; tot eersten klerk bij 's lands
kas le Soerabaya, J. J. A. Van Daim. Departe
ment van Oorlog. Ontslagen: de klerk bij de
militaire adminisiratie J. E. Lokopesie. Bevor
derd: bij het wapen der artillerie: lot lsten
luit*, J. C. Sohns. Bij den militairen geneesk.
dienst: tot dirig. offic. v. gez. 2de kl. G. D. T.
Ilusemann en T. J. Jorrilsma.
Gemengd Nieuws.
Vrijdag ongeveer te 10 uren brak in
de touwslagerij van den lieer Julian Trip, huiten
de Tolsleegbar i ière le Utrecht, een geweldige brand
uit. De aanwezige voorraad touw, hennep en teer
brandde zoo hevig, dat er niets kon gered wor-
