,en.
N°. 4081.
Zaterdag
A0. 1873.
31 Mei.
Ge
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
"Voor Leiden per 3 maandenƒ3.00.
Franco per post3.86.
Afzonderlijke Nommera0.06.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTEMTIKN:
Van 16 regel.1.06.
Ieders regel meert 0.17%.
Grootere letten near plaatsruimte.
Uithoofde van het Pinksterfeest zal het
Dagblad Haandag niet verschijnen.
LEIDEN, 30 Mei.
Id de zitting der Tweede Kamer van heden is,
et verwerping der motie-Jolles om aan de Ka
stal maatschappij tijdelijke hulp te verleenen, af
scheiden van het nieuw contract, met 45 tegen
stemmen het regeeringsontwerp tot bekrach-
*tng der overeenkomst met die maatschappij
ingenomen, en daarna met 58 tegen 2 het ont-
erp tot verhooging van het bestaande voorschot,
aarua zijn nog aangenomen eenige kleine ont-
erpen, zoomede dat tot stichting van een nieuw
cademtegeboun te Leiden.
Op voorstel van den heer Nierstrasz is met 31
gen 29 stemmen besloten, na de verkiezingen
rug te komen, tot afdoening der wet tot af-
haffing der plaatsvervanging en zoo mogelijk
in andere defensiewetten.
Daarna is de Kamer op reces gescheiden.
61
51-
1G
99
94
15
6jfl
Ut
J®; Bij het onderzoek in de afdeelingen der Tweede
amer van het wetsontwerp tot verhooging van
oofdstnk V der begrooting van Staatsuitgaven
oor het ioopende dienstjaar, ter zake van den
X14juw van eene nieuwe academie en andere we
tenschappelijke inrichtingen te Leiden, heeft men
ch algemeen ingenomen verklaard met het voor-
-men der regeering om op de Ruïne aldaar het
ieuwe academiegebouw te stichten en dat thans
87
228
b
951
915
167
18.
62
91
95 g
72%
37%
37'4
SSiü
8^'
257
552
154
96 9doen, nu de hoogeschool de viering van haar
OOjarig bestaan tegemoet gaat. Eenige leden
rukten daarbij het vertrouwen uit dat de regee-
y.iog ook de belangen der beide andere hooge-
holen niet uit het oog zouden verliezen.
Op Jo daaron, trout gedane vraag van enkele
;j*j ndere leden werd geantwoord, dat er tusschen
53<a en nieuw academiegebouw te Leiden en de
oekomstige wettelijke regeling van het hooger
nderwijs geen rechtstreeksch verband bestaat.
Imtrent de deugdelijkheid der overgelegde plannen
pen de gevoelens uiteen, maar in sommige af-
gelingen werden zij goedgekeurd, terwijl de ver-
eniging vau het academiegebouw met het mu-
eum voor natuurlijke historie en het zoötomisch
anoratorium werd toegejuicht. In andere afdee-
trgen had men bezwaar tegen het plan om alles
n een gebouw te vereenigen. Voorts werden eenige
tanuierkingen op de inrichting gemaakt. Vrij al-
meen werd de vvensch uitgedrukt dat het ge-
.oel in den tijd van vijf jaren voltooid zij.
Ter voldoening aau den wensch der Comm. v.
lapp. had de Minister van Binnenlandsche Zaken
e kennen gegeven dat indien de gelden ten be-
icave van het nieuwe academiegebouw door de
vetgevende macht werdeu toegestaan, hij voorne
mens was een nader onderzoek in overleg met cu-
atoren in te stellen en alle bezwaren van bouw-
undigen en anderen aard te overwegen.
De Commissie van Rapporteurs achtte het wen-
icbelijk aai de Kamer door aanneming dezer
voordracht de regeering in staat stelde om een,
>elijk men verwachten mag, waardig acadetnie-
ebouiv te Leiden te stichten.
Bij het heden gehouden examen voor middel-
neninJjaar onderwijs zijn toegelaten mej. Hamaker
Pct-;roor Nederlandache en mej. Schneider voor Hoog-
iiuitsche taal- en letterkunde, beiden alhier,
talhekf
■ter!
66%
roeb.
ollar»
kort.
Lig.
40;
silr.
9/m.
ld.
L.94
inds.
im.,
si 1,
tsteo
6
i op
as-
de
Naar wij met zekerheid vernemen, hebben
:enige officieren van het 4de regiment, alhier in
;arnizoen, zich aangemeld als vrijwilligers voor
iet leger in Neerlandsch Indië om den veldtocht
nee te maken naar Atchin en wachten zij om
ïerlang ingedeeld te worden.
Ten einde de werving bij het leger hier te lande
aan te moedigen zijn bij Zr. Ms. besluit van den
J3sten dezer de soldijen der korporaals en man-
schappen, vrijwillig dienende bij de infanterie,
kavalerie, artillerie, het bataljon mineurs en sap-
peurs en bij de Koninklijke militaire academie
over de laatste zeven maanden van het Ioopende
jaar verhoogd als volgt:
Bij hei regiment grenadiers en jagers, de re
gimenten infanterie, het instructie-bataljon en
Algemeen Depöt van discipline (uitgezonderd die,
aan d9 strengere tucht onderworpen) t voor een
korporaal met 5 cents, voor een tamboer Iste kl.
met 4% cents; voor den hoornblazer en soldaat-
vrijwilliger ieder met 4 ct., alles per dag.
Bij de regimenten huzarenvoor de korporaals
en appoinlés, met 9% cents en voor den hoefsmid
en vrijwilliger met 10 cents per dag. Voor de
korporaals en manschappen van bet regiment
veld- en rijdende artillerie, allen met 10 cents per
dag; voor die van de regimenten vesliDg-artillerie
en het corps pontonniers met 5% en 5 cents per
dag alsmede voor het bataljon mineurs en sap-
peurs.
De soldij-verhoogingen van korporaals- en sol-
datenscherpschutters blijven vaD kracht.
De miliciens, die bij de staande armee zijn over
gegaan of zullen overgaan, worden onder de vrij
willig dienenden begrepen, terwijl de verhoogin
gen ook gelden voor het Koloniaal werfdepöt,
met dien verstande, dat de verhoogingen der sol
dijen gelijk zijn aan die voor de regimenten in
fanterie vastgesteld.
De Minister van Koloniën heeft goedgevonden
te benoemen tot leden der commissie, belast met
het in dit jaar in Nederland afnemen van het
examen voor ambtenaren bij den burgerlijken
dienst in Nederlandsch Indië, de volgende heeren
tot lid en voorzitterDr. W. R. baron van Hoë-
vell, in den Haag; tot leden: Dr. T. Roorda, Dr.
P. J. Vetb, Dr. J. Pijnappel Gz. en Mr. P. A.
van der Lith, te LeidenJ. J. Meinsma, Dr. A.
W. T. Juynboll en J. R. P. F. Gonggrijp, te
Delft; A. C. Vreede, te Leiden; G. K. Niemann,
te Rotterdam; H. Kleyn van de Poll, te Utrecht;
Jhr. D. F. van Alphen, in den HaagG. R. Lu-
cardie, te RotterdamG. J. Grashuis, te Leiden
tot lid en secretaris J. Spanjaard, te Delft.
Bij de gisteren gehouden acte-examans voor
't middelbaar onderwijs zijn nog toegelaten
Mevr. C. J. Cox-Prince van Amsterdam voor
Fransche taal- en letterkunde en mej. W. A. W.
Deenik van Lochern voor Hoogd. taal. en letter
kunde. Eene candidaat voor 't Engelsch was niet
opgekomen.
Gisteren is, na afgelegd examen voor eene com
missie uit het Provinciaal Gerechtshof, het radi
caal van camlidaat-notaris toegekend aan de hee
ren A. Peteri van Ouderkerk a/d. IJselJ. M.
Lagerwerts van Vlaardingen O. VV. P. van Tus
senbroek van LeidenN. A. van Buuren van
Chariois en P. J. van der Burgh uit den Haag.
Op Dinsdag 3 Juni e. k. zal te Amsterdam in
het lokaal der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen
eene vergadering worden gehouden van het on
langs opgericht aardrijkskundig genootschap in
Nederland. In die bijeenkomst zal o. a. Prof. Veth
eene mededeeling doen over Atchin.
Aan de N. R. Ct. schrijft men uit Gouda:
Met zekerheid kan worden gemeld, dat Mr. A.
A. van Bergen IJzendoorn, Burgemeester van
Gouda, voor de candidatuur heeft bedankt. Thans
denkt men over Prof. J. T. Buys, te Leiden, en
er bestaat wel vooruitzicht dat diens candidatuur
zal worden geproclameerd.
Volgens een bij het Depart, van Marine ontvan
gen telegram, is Zr. Ms. fregat met stoomvermogen
Zeeland, onder bevel van den kapt. ter zee J. van
Gogh, den 27sten dezer te Aden aangekomen
tot het innemen vaD steenkolen, en zou den 29sten
van daar vertrekken, ten eindo de reis naar Oost-
Indië verder voort te zetten. Aan boord was alles
wel.
Ter voldoening van de vorderingen over de ja
ren 1867 tot en met 1870, ingevolge de Indische
comptabiliteitswet, heeft de regeering bij de Tweede
Kamer de vereischte nieuwe credieteu aange
vraagd, ten gezamenlijke bedrage van 73.475.06'.
Aan den heer B. L. ten Berge, onderwijzer te
Rekken (gemeente Eibergen), is van wege den
Koning eene groote zilveren medaille geschon
ken, voor getrouwe en ijverige vervulling der be
trekking van onderwijzer gedurende eene halve
eeuw.
De particuliere correspondent van de N. R. C.
deelt mede dat aan de mededingers in den prijs
kamp van tooneelletterkunde, door het Anl-
werpsche gemeentebestuur uitgeschreven, waar
schijnlijk eene tijdsverlenging zal vergund worden.
Men zegt als volgt: voor het blijspel tot 1 Juli,
voor comedie tot 1 Augustus, voor het drama
tot 1 September. De commissie van beoordeeling
maakt namelijk bezwaar oin al de ingezonden
stukken tusschen 1 Juli en 1 Augustus te be-
oordeelen.
Van andere zijde schrijft men ons nit Texel
„Het bericht voorkomende in deze courant van
28 Mei, betreffende de behandeling van den krank
zinnigen man was niet volkomen juist. De on
gelukkige patiënt, die vroeger met gnostig gevolg
te Meerenberg werd behandeld, werd in den vroe
gen morgen van den 22sten op last zijner naaste
betrekkingen opgenomen, om derwaarts te worden
vervoerd. Onvoorziene omstandigheden brachten
vertraging teweeg en onrustbarend was het ge
weld dat de zinnelooze maakte. Deze heeft echter
hoegenaamd geen letsel bekomen, maar den Rijks-
brigadier, die hulp moest verleenen, verwond.
Overigens was de opname van den lijder drin
gend noodig, daar hij nog kort geleden in vlagen
van razernij zijn zoon mishandelde en herhaal
delijk zijn talrijk gezin met moord en verderf
had gedreigd."
Het Vaderland noemt ons bericht in hoofdzaak
waar. De persoon in quaestie, een rijke Tessel-
sche boer, genaamd K.is echter vroeger wegens
gebleken krankzinnigheid op Meerenberg ge
plaatst, maar later als genezen weder ontslagen
in hoever zijne laatste handelingen, hoe vreemd
ook en zonderling, aanleiding hebben kunnen
geven tot krankzinnigverklaring, is eene quaestie
die moeilijk is te beoordeelen. Zeker is het dat
overbrenging vau den oatiënt heeft plaats gehad
met eene onhandigheid en ruwheid die aan het
ongeloofelijke greust.
ÜDze berichten wij ontviDgen ze van ver
schillende zijden stemmen hiermede geheel
overeen. Om der onpartijdigheids wil echter vinde
ook het bovenstaande bericht uit Texel eene plaats.
(IV. v. d. D.)
De aanslag, die vóór een paar dagen gepleegd
is op het leven Don Alfonso de Bourbon en zijne
gemalin, moet verijdeld zijn door een Nederlander,
zekeren Wils, oud-sergeant der Pauselijke zou-
aven, tbaus compagnie zouaven van Jen Prins.
Het Programma is verschenen van de alge-
meene bijeenkomsten der Evangelische Alliantie,
dit jaar te New-York te houden, van den 2den
tot den 12den October. De vergadering zal naar
de taal die gesproken en het onderwerp dat be
handeld wordt, EDgelsch, Fransch en Duitsch,
in drie of vier afdeelingen gesplitst worden. Deze
afdeelingen vergaderen in het bekeude gebouw
der Christelijke Jongelingsvereeniging (hoek van I
23rd Street en Fourth Avenue) en in naburige
kerken. Op de beide Zondagen en op Dinsdag
en Donderdag van de tweede week zullen des
avonds populaire samenkomsten gehouden wor
den in de muziekacademie; op Woensdag een
openbare meeting. De onderwerpen ter behan
deling worden iu de volgende hoofdgroepen ver
deeld De Christelijke eenheidhet Christendom
en zijn bestrijders; het Christelijk leven; Protes
tantisme en Romanisme; het Christendom en de
kerkelijke overheid; de Zending, binnen- en
buitenlandsche; het Christendom en de kwalen
der maatschappij. Ooder de sprekers komen uit
ons land voor: Ds. Cohen Stuart te Rotterdam,
de hoogleeraar van Oosterzee te Utrecht en Mr.
J. W. van Loon te Amsterdam. Dit program is,
volgens eene aanteekening die het bevat, nog
vatbaar voor wijziging.
Het grenst aan het ongeloofelijke zegt de
Rolt. Cour. wat door de diamantslijpers tegen
woordig te Amsterdam wordt verdiend. Een
werkman, die f 200 's weeks ontvangt, beteekent
niet veeler zijn er die f 400, f 500 en meer
's weeks ontvangen, en die zich dan ook met een
rijtuig naar de fabriek laten brengen.
De Min. van Binnenl. Zaken brengt ter alge-
meene kennis: 1°. dat de Commissie, belast met
het examineeren van hen, die het diploma, ver
meld in art. 16 der wet van 1 Juni 1865 Staati
blad n°. 59), wenschen te verkrijgen, zitting zal
houden op Maandag 16 Juni e.k. en volgende da
gen, te Utrecht; 2°. dat de Commissie, belast met
examineeren van hen, die eene acte van bevoegd
heid als arts wenschen te verkrijgen, of hnnne
vroegere verkregene bevoegdheid verder wenschen
uit te breiden, overeenkomstig artt. 27 en 28 dier
wet, zitting zal houden op Woensdag 4 Juni e.k.
en volgende dagen, te Rotterdam3'. dat de Com-
missiën, belast met het examineeren van hen,
die eene acte van bevoegdheid als hulpapotheker
of als apotheker wenschen te verkrijgen, zitting
zullen houden op Maandag 16 Juni e.k. en vol
gende dagen, te Amsterdam.
De Minister van Financiën brengt ter kennis
van de belanghebbenden, dat in het Ioopende
jaar 1873 kunnen worden aangesteld elf adspirant-
verificateurs voor den activen dienst der directe be
lastingen, in- en uitgaande rechten en accijnsen;
dat in de maand Augustus 1873, op nader vast
te stellen plaats en dagen, zal worden afgenomen
bet vergelijkend examen; dat de verzoekschriften
om toelating tot dat examen, vóór of uiterlijk
op den 25sten Juli 1873 bij het Departement vau
Financiën moeteo zijn ingekomen, voorzien van
de vereischte stukken door de St. Ct. medegedeeld.
Tevens bevat de St.-Ct. de vereischten bij het
examen gesteld.
Blijkens een telegram nit Archangel van 20
dezer, is de rivier de Dwina vrij van ijs, maar
moet ten gevolge der groote ijsmassa's op de Witte
Zee, de scheepvaart aldaar nog, gedurende de
eerste drie weken, voor gevaarlijk gehouden
worden.
Zr. Ms. schroefstoomschip Riouui, onder bevel
van den luit. ter zeo 1 kl. W. Stottens, ie, in don
morgen van den 26sten dezer, van de reede van
Hellevoetsluis vertrokken ter opvolging zijner be
stemming naar Oost-Indië, en, volgens een ont
vangen telegram, in den morgen van den 29sten
daaraanvolgende ter reede van Falmouth aaogeko-
meD. Aan boord was alles wel.
Z. M. heeft den beer G. L. L. Motké benoemd
tot ontvanger der directe belestingen, in- en uit
gaande rechten en accijnzen te Millingen.
Z. M. heeft den heer G. van Veeo, te Rotter
dam, vergunning verleend tot het aannemen van
het ridderkruis der orde van Karei III, hem on
der dagteekening van den 2den Februari 1873
door Z. M. den Koning van Spanje geschonken.
Z. M. heeft met ingang van den lsten Juli 1873,
bij het Departement van Koloniën bevorderdtot
hoofdcommies, de commiezen M. J. A.A. Sturen-
berg en Jhr. Mr. H. van der Wijck.
Z. M. heeft aan Mr. J. W. D. van Dongen, op
zijn daartoe gedaan verzoek, eervol ontslag ver
leend als rechter-plaatsverv. in de arrond.-rechtb.
te Zierikzee.
JB1NNENLAND.
Amsterdam, 29 Mei. De Gemeenteraad heeft
heden na langdurige discussiën, waariu de in
houd van het afwijzend antwoord des ministers
van binnenl. zaken op het verzoek, oin te Ain-
terdam eene Rijkskweekschool voor onderwijzers
op te richten, door vele leden ten zeerste werd ge
laakt, met 15 tegen 9 stemeD verworpen een
voorstel om zulk een school van gemeentewege
op te richten en daarvoor rijkssubsidie te vragen,
maar aangenomen met 16 tegen 7 stemmen het
voorstel van B. en W., om de zaak voorloopig
te laten rusten en er later te gelegener tijd bij
de regeering op terug te komen.
Den Haag, 28 Mei. Aan het ministerie van
Marine is heden aanbesteed het maken en leve
ren van een ijzeren klokbakeDSchip met den aan
kleve van dien. Vijf biljetten waren ingekomen.
Minste inschrijvers waren de wed. C. Boelen en
zoon, te Slikkerveer, voor 7498.
Aau het ministerie van Financiën is heden
aanbesteed1°. het herstellen en verbeteren der
Rijkstelegraaflijn langs den Hollandscheu ijzeren
spoorweg tusschen Haarlem en Rotterdam. 2». het
herstellen en verbeteren der RijkstelegraaflijDen
langs den staatsspoorweg tusschen HarliDgen en
Groningen en tusschen .eeuwardeo en Meppel,
met inbegrip der zijlijnen te Franeker, Grouw,
Heerenveen en Steenwijk. 3°. het herstellen en
verbeteren der Rijkstelegraaflijnen langs den