3
lijk om ophelderingen gevraagd, eerst bij het
schrijven van den Commissaris van den 22sten
dezer, en daarna bij dat van 24 daaraanvolgende,
niet alleen geheel in gebreke is gebleven, die te
verschaffen, maar zelfs de tegen Hem ingebrachte
grieven niet heeft weersproken en daarenboven
er toe is overgegaan, zich zoo in het oogloopend
mogelijk ten strijde toe te rusten, dat daaraan
geen andere beteekenis kan worden toegekend,
dan dat Atchin het Gouvernement van Neder-
landscb-Indië moedwillig heeft gehoond, en zich
op bet daardoor ingenomen vijandig standpunt
weoscht te handhaven
dat de bestuurders van dat Rijk zich daardoor
hebben schuldig gemaakt aan schennis van het
tusscheu hetzelve en het Nederlaudscb-Indiscb
Gouvernement op den 30sten Maart 1857 gesloten
tractaat van handel, vrede en vriendschap, en
het mitsdien overtuigend is gebleken, dat geen
staat kan worden gemaakt op de goede trouw
van die bestuurders;
dat het der Regeering van Nederlandsch-Indië
onder deze omstandigheden niet langer mogelijk
is, zonder krachtdadige middelen, een zoowel
door het algemeen handelsbelang als de eischen
van hare eigene veiligheid in noordelijk Sumatra
gevorderden staat van zaken te waarborgen;
/Verklaart uit kracht van de macht en be
voegdheid, aan hem door de Regeering van Ne-
derlandsch-Iodië verleend, in naam van die
Regeering, den oorlog aan den Sultan van Atchin,
waarvan hij overigens bij dat manifest mededee-
ling doet aan elk, wien zulks mocht aangaan,
en een iegelijk aandachtig maakt aan alle moge
lijke daaruit voortvloeiende gevolgen en aan de
verplichtingen, welke in oorlogstijd op iederen
burger van den Staat rusten.
„Gedaan aan boord van Zr. Ms. stoomschip
Citadel van Antwerpen, liggende voor Groot-
Atchin, op heden, Woensdag den 26sten
Maart 1873. Nieuwbnhuijzen."
In de Austtellung Zeitang van de N. Fr. Preste
te Weenen, wordt gezegd dat de inzending van
den heer van Kempen te Voorschoten een der
schoonste sieraden van de tentoonstelling is.
Z. M. heeft de afdeeling van het weerbaar-
heidsbond te Frederiksoord, die bij zijn bezoek
aldaar de wacht vervulde, beloofd 20 Remming-
ton-geweeren en 6000 patronen te zullen zenden.
Het getal weekbladen op het gebied van het
onderwijs is weder met éen vermeerderd door
de uitgave van het weekblad voor school en
huis: Vooruit, onder redactie van G. A. Voster-
uian van Oijen, onderwijzer te Aardeuburg.
In de te Winschoten gehouden bijeenkomst
van de kiesvereeniging Grondwettige Vryheid en
Vooruitgang is voor het hoofdkiesdistrict Appingedam
opnieuw als candidaat voor de Tweede Kamer
gesteld Dr. R. Westerhoff, aftredend lid.
De concessie voor den spoorweg Rotterdam
Houten—ArnhemPruisische grenzen, voorloopig
verleend aan de heeren Ouwelant en Montijn,
is overgedragen aan de heeren Otlet en Wilmart,
uit België.
Haar men verneemt, zal nog deze maand een
aanvang worden gemaakt met het uitbakenen
dier lijn en zou het plan bestaan haar eventueel
aan het station der staatsspoorwegen te doen aan
sluiten.
Met intrekking van de voorschriften, voorko
mende in de Staattcourant van 10 Januari 1873,
wordt ter kennis van de belanghebbenden ge
bracht, dat de scheepvaart over bet westelijk IJ,
met ingang van 15 Mei e. k., moet plaats hebben
als volgt:
van Amsterdam en Zaandam, aanvangende bij
de baak beoosten de spoorwegbrug, door het
hoofdkanaal tot de door baken aangewezen zij
kanalen naar Westzaun en Nauerna, het zijka
naal beoosten Buitenbuizen naar Spaarndam en
het zijkanaal naar Beverwijk.
Den schippers wordt aanbevolen bij de vaart
door het hoofdkanaal en de zijkanalen, wanneer
zij de stoombaggervaartuigen, sleeptreinen of an
dere inrichtingen van den aannemer van het
Noordzeekanaal voorbijvaren, te handelen vol
gens Koninklijk besluit van 2 Mei 1863 {Staatsblad
n°. 52).
Aan belanghebbenden wordt tevens kennis ge-
geveven dat er, langs het gedeelte Hoofd <anaa|
waar geen jaagpad is, de gelegenheid bestaat om
zeilschepen te laten sleepen, tegen vergoeding
van vijftig cent per vaartuig. De daartoe aanwe
zige sleepboot is gekenmerkt door het opschrift:
Rijks Sleepboot.
De luitenant-ter-zee der 2de klasse P. Zeger
Veeckens, laatst behoord hebheude tot de zee
macht in Oost-Indië, en van daar den 7den dezer
in Nederland teruggekeerd, wordt met dat tijd
stip op non activiteit gesteld.
BINNENLAND.
Amsterdam, 12 Mei. Ten Raadhuize alhier is
op heden, bij enkele inschrijving, publiek aan
besteed het leveren en stellen van de noodige
ijzerwerken, ten behoeve der pneumatische buizen
netten, volgens het Liernurstelsel, in de Pieter
Cornelisz. Hooftstraat, in de Stadhouderskade, in
de Jacob van Cainpen-, Sarphati- en Spinnza-
straten en op de ADdrieskade, met de aanslui
tingen aan de gebouwd wordende perceelen en
met de verbindingsbuizen naar de gracbtloos-
deureo; hel maken voor die werken van fondee-
riugen, met outgravingen, aanvullingen en ver
dere werken. Minste inschrijver de heer G. de
Rond, voor f 35,924.
De Vereenigiog Velen en toch een hield Za
terdag-avond in een der zalen van het Paleis
voor Volksvlijt een algemeene vergadering, welke
bijgewoond werd door den beschermheer Z. K. H.
Prins Hendrik. Op deze bijeenkomst werd ver
slag uitgebracht omtrent hetgeen de nuttige ver-
eeniging had verricht tot oudersteuning van zie
ken en ongelukkigen onder hare leden.
Prins Hendrik heeft een van warme liefde
voor het volk en de nijverheid getuigende rede
gehouden welke met luiden bijval begroet werd
Zaandam, 12 Mei. De Kamer van Koophandel
heeft besloten, het plan van een verbindingska
naal tnsschen de Voorzaan en het Noordzeekauaal
aan een onderzoek te onderwerpen. Hare leden
zullen daartoe, vergezeld door deu ontwerper, deu
heer van Rijn, ingenieur bij de Kanaal-maat
schappij, per stoomboot het terrein in oogenschouw
nemen om de noodige gegevens te verzamelen,
ten einde in eene volgende vergadering die zaak
te behandelen.
Den Haag, 12 Mei. Het vonnis van het kan
tongerecht te Geldermalsen, waarbij de heer F.
's Jacob, directeur-generaal der maatschappij tot
exploitatie van Staatsspoorwegen, is ontslagen van
alle rechtsvervolging ter zake van de aanklacht
van het niet behoorlijk onderhouden van den
toegangsweg tot het station van den Staatsspoor
weg te Geldermalsen, is door den Hoogen Raad
(strafkamer) bij arrest van heden vernietigd. De
Raad heeft, ten principale rechtdoende, den
heer 's Jacob aan het hem ten laste gelegde schuldig
verklaard en veroordeeld tot betaling van twee
geldboeten ieder van f 2.60, of subs, gevangenis
straf van een dag voor elke boete.
Bij gelegenheid dat de heer M. Benedictus,
stafmuzikant bij het regiment grenadiers en ja
gers, het feest zijner 36jarige militaire dienstver
vulling op jl. Vrijdag mocht vieren, werd hem
door het mnziekcorps van dat regiment een ge
schenk aangeboden, bestaande in een fraaie ver
gulde pendule, wel een bewijs van de achting
en vriendschap, die zijne kunstbroeders hem toe
dragen.
H. M. de Koningin heeft heden een bezoek
gebracht aan den heer Dr. Bauduin in de Java-
straat en diens fraai Japaosch kabinet bezichtigd.
H. M. gaf hare bijzondere tevredenheid over dat
kabinet te kennen, dat eenig in zijn soort moet
zijn in Europa en zelfs, naar de verklariogen
van Japanneezen, in Japan, waar dergelijke kost
bare en prachtige verzameling niet wordt aan
getroffen.
De groote optocht van de artisten, behoo-
rende tot Meijers Amerikaansch Circus, heeft
zich hedenmiddag te 4 uren in beweging ge
steld langs verschillende straten dezer stad, waar
een groote uienigte nieuwsgierigen geschaard
stond. Het muziekcorps in den hoogen draken-
wagen en de triomfkar, door twee kolossale
olifanten vergezeld door een paar kleinere ge
trokken, wekten vooral de aandacht. Bij het pas-
seeren langs het Paleis verschenen H. M. de
Koningin en Z. K. H. de prins van Oranje voor
een dor ramen ten einde den stoet zien voorbij
trekken. Alles is, dank zij de goede zorgen der
politie, zonder ongelukken en in de beste orde
afgeloopen.
Aan het lokaal van het provinciaal bestuur
van Zuid-Holland is heden aanbesteed: Het ver
lengen van den strekdam op den rechteroever
der oude Maas tusschen de Krabbe en Nederho-
ven. Hiervoor waren twaalf biljetten ingeko
men. Het minst bad ingeschreven de heer T.
Volker Cz., te Sliedrecht, voor f 14,580. De
hoogste iuschrijving was f19,580.
Ten raadhuize alhier heeft heden door Burg.
en VVeth. de herbesteding plaats gehad van het
bouwen eener brug over de vaart langs den Hoo-
geu Wal. Daarvoor waren thans zes biljetten
ingekomen en was minste inschrijver de heer C.
M. van Vianen alhier voor 16,500. Bij de
aanbesteding van dit werk op 30 April jl. be
droeg de minste inschrijvingssom 18,125.
Rotterdam, 12 Mei. Naar men verneemt zal
alhier door eene Amsterdamscbe firma eene
diamantslijperij worden opgericht, onder directie
van den heer J. M. Canes. De slijperij zal door
stoom gedreven worden en is voorloopig voor
twintig stoelen ingericht, waarvan ongeveer de
helft bij het in exploitatie brengen bezet worden.
Het meerendeel der werklieden zijn Rotterdam-
sche ingezetenen, die, uithoofde der vroegere
kwijning van dit vak te Amsierdaui, een ande
ren werkkring gekozen en dientengevolge zich
hier metterwoon gevestigd hadden.
Deu lldeu Maait 11. is de eerste steen gelegd
voor het gebouw in de Jonker Fransstraat en
naar alle waarschijnlijkheid zal op het einde
dezer maand de fabriek in zoover gereed zijn,
dat met de werkzaamheden zal kunnen begon
nen worden.
Utrecht, 12 Mei Van het bataljon mineurs en
sappeurs alhier hebben 32 manschappen voor het
Indische leger dienst genomen.
Voor eenige dagen deed de heer B. J. Lauter-
slager eene oproeping aan de oud-pauselijke
zouaveu iu Nederland, om evenals zij vour de
onafhankelijkheid van den pauselijken Slaat ge
streden hadden, ook nu het vaderland tegen
Atchin ter hulpe te snellen. Dientengevolge wil
len de zich in deze gemeente bevindende oud-
zouaven zich tot genoemden heer wenden, om
aan zijne uitnoodiging gevolg te geven.
Verscheidene der alhier werkstakende sigaren
makers hebben mede dienst genomen voor het
Oost-Indisch leger.
Gisteravond leverde een mineur op het Vree
burg alhier een gevecht, waarbij hij ten slotte
met eeo bebloed hoofd het onderspit moest del
ven; hij wilde zich daarom verdrinken, maar
eene patrouille, die zich in de nabijheid bevond,
bracht hem, vooi hij tot de uitvoering van zijn
voornemen kon overgaan, in arrest.
Arnhem, 12 hlei In de zitting van den ge
meenteraad op II. Zaterdag is besloten eene sub
sidie te verleenen van f 6000 voor de Ambacht
school. Voorts is vastgesteld het gewijzigd regle
ment voor de Bank van Leening, en om de
mestbergplaats tijdelijk te brengen in een dal aan
den Apeldoornschen weg. Aan Dr. G. J. Hoffs
is eervol ontslag verleend als leeraar aau de hoo-
gere burgerschool. Het adres van den heer Bre-
dius betreffende eeo spoorweg van Dordrecht
naar Eist is aan de Kamer van Koophandel ge
zonden, ter fine van bericht.
Haaksbergen, 11 Mei. Dezen nacht, omstreeks
2 ure, gelukte het aan den secliechef alhier, ge-
adsisteerd door twee ambtenaren, twee smokke
laars te arresteeren die hun geheel onbekend
waren. In het dorp gekomen, wist een der smok
kelaars te ontsnappen en hoezeer door de beide
ambtenareu vervolgd, zich uit de voeten te ma
ken. De andere smokkelaar, die met den sectie
chef alleen achterbleef, bedreigde dezen dat hij
hem de keel zou afsnijden als hij hem niet los
liet; tegelijkertijd bracht bij hem reeds met een
mes eeu wonde aau den hals en eenige diepe
sneden aan de rechterhand toe. Ondanks deze
wonden, leverde hij hem aan de justitie over,
die hem in arrest nam. Doch dank zy onze sterke
prisoo, was de booswicht, toen men hem dezen
morgen in verhoor wilde nemen, door een gat,
dat hij in den muur gebroken had, ontvlucht,
en is het nog niet mogen gelukken hem weder
te arresteeren.
Almelo, 12 Mei. Hedennacht ontstond, even
buiten de stad, iu de nabijheid van het stations
gebouw, een hevige brand, waardoor in korten
tijd drie woningen benevens de inboedels een
prooi der vlammen zijn geworden. De oorzaak
van den brand is oubekend. Alles was, op een
der inboedels na, tegen brandschade verzekerd.
Een der bewoners heeft zich, door uit het raam
te springen, nog al ernstig verwond.
Leeuwarden, 12 Mei. De commandant der
eerewachl, Jhr. Mr. A. A. F. van Panhuys, ia
door Z. M. benoemd tot kamerheer in buitenge
nen dienst, en de commandant der schutterij, de
heer C. J. de Bordes, tot adjudant in buitenge
wonen dienst.
De Koniog heeft heden audiëntie verleend en
verschillende inrichtingen bezocht. Bij die gele
genheid is de heer W. Eekhoff, archivaris der
gemeente Leeuwarden, benoemd tot ridder der
ordo van den Gouden Leeuw van Nassau. Te
twee uren wijdde de Koning de nieuwe schiet
baan in. Z. M. natn te zes uren deel aan het
diner, duor de gemeente den Koning aangebo
den, een recht vorstelijke disch in de prachtige
raadzaal.
GEMENGD NIEUWS.
Te Parijs is een troep Indianen uit Canada ge
passeerd, bestaande uit een lOOtal mannen, vrou
wen en kinderen in hun nationaal costuum en
met hun nog zeer primitieve wapenen, keuken
gereedschappen en muziekinstrumenten. Zij be
gaven zich naar de Weener tentoonstelling om
acrobatische voorstellingen te geven. Onder de
zeldzaamheden op genoemde tentoonstelling be
hoort een drijvende kanonskogel van 25 kilogram
zwaarte. Hij drijft als een veertje op een als
zilver schitterende uiassa, die uit zuiver kwik
zilver van de beroemde mijnen van Idria bestaat.
Niet minder dan 8309 kilogrammen van dit me
taal bevinden zich in een ijzeren vat en daarop
drijft de kogel. Wanneer men in een vrij he
vige stortbui onder een paraplu loopt, druipt
van de punten der parapluie het water soms met
6tralen af en maakt daardoor niet alleen de
draagster, of iemand, die naast haar wandelt,
vreeset ijk nat, maar bederft soms bare kleederen.
Thans heeft men, om dit te voorkomen, rondom
de paraplu een opstaand randje van caoutchouc
aangebracht, waaraan een nederhangende buis
van dezelfde (tof is bevestigd. Het watei loopt
nu niet verder dan dat randje en ontlast zj
door middel der buis achter de draagster
paraplu op den grond. Dit zeer doelmatig B
chanisme is geeo uitvinding, tot ons uit En»
land of Amerika overgewaaid, maar van Ned
laudscheu oorsprong. Weldra zullen paraplu
naar dit model vervaardigd, in den handel
krijgbaar zijn. Ten einde stoffen tegen
invloed der lucht te bewaren heeft men pot;
gemaakt, waaraan bovenaan een gootvormi
ring is verbonden; in dien ring giet meo wi
derolie. Up deze wijze wordt de lucht volkom
afgesloteu. In zulk eeu pot wierp men chlot
kalk en na twee jaar had deze noch door voc
noch door eenige verandering iets geleden.
Te Oudvossenmeer is op hooger gezag sedert eeni
dagen de bijzondere school gesloten, aangezi,
door den onderwijzer aan de voorschriften der u
op de vaccinatie geen gevolg was gegeven.
Up liet eind van 1872 telde Rotterdam 47 reed
rijen met 124 schepen, metende 85563 ton, tegi
51 reederijen met 130 schepen metende 883
ton één jaar vroeger.
KOLONIËN.
fi
BATAVIA, 3 April.
In het algemeen overzicht van de Indiër lei
men o. a. het volgende
Als een bewijs hoe groot het gebrek in Mii
den Java geweest is, deelt de Locomotief mede, d
sedert 1 Maart jl. te Samarang 250,000 pic. ri
aldaar zijn ontscheept, die grootendeels reeds vj
dweneri zijn, terwijl thans nog ongeveer 100,01
pic. ter reede liggen.
De nieuwe directeur vud binnenlandsch
stuur is hier aangekomen en heeft het beStui
aanvaard.
De heer Mees is den lsten dezer in et
plechtige openbare zitting van de beide hoog
rechtsboveu als president geïnstalleerd.
Gok de heer van den Berg is als president t|
de Javasche Bank iu functie getreden en als hooi
agent van de N. I. Handelsbank door den hi
J. J. van Santen vervangen.
Den 14den en 15den Maart jl. zijn int:
nabijheid van Bezoeki twee gevallen van strai
roof gepleegd. De regeering doet een gestri
onderzoek.
Het stoomschip Conrad heeft hier de goed
ren, voor Samarang bestemd, niet kunnen losse
omdat de N.-Ind. Stoombootmaatschappij tha
geene stoomschepen beschikbaar kan stellen, me
dan die welke den gewonen dienst moeten ve
richten, om de goederen te vervoeren. Op verzo:
van den SamarangscheD handel is de Conrad
31 Maart daarom naar Sauiaraug gestoomd. Mat
nu ondervindt men het ongerief, dat degoedere
voor Batavia en Samarang niet, zooals die voc
Soerabaya, afzonderlijk ingescheept zijnde, hit
niet al hetgeen voor deze haven bestemd wasko
gelost worden. Een der gevolgen is dat het nieuir
dagblad, door den heer Busken Huet uit te geve;
op 1 April niet kon verschijnen; 't zal dus gei
poisson d'Avril zijn. Men wil welen, dat sotnmi,
handelaren alhier tegen een en ander bebbt
geprotesteerd.
De veiling van Padang-koflie heeft tot ret
laat gehad, dat 20,400 picols 1ste soort den exs
bitanten prijs van f 50.49 en 1000 picols 2d
soort f 40.77 haalden.
De korvet van Speijk is door twee klei:
particuliere stoomschepen van Soerabaya hl
waarts gesleept, om Zr. Ms. fregat Prins Alcxo
der der Nederlanden als wachtschip te vervangei
daar het laatste voor afbraak verkocht dient
worden.
Pi
a
la
,v
r
cl
al
v
n
'0
r(
e
Door den Gouverneur-Generaal van Nederl
Indië zijn de volgende beschikkiugen genomen
Civiel Departement. Verleend: Een tweejari|
verlof naar Ned., wegens ziekte, aan den cipie
van 's lands gevangenis te Samarang Th. E
Olfen.
Ontslagen: Eervol, uit 's lands dienst,
klerk op het res.-kantoor te Djokdjokarta J. B
F. van der Leij.
Benoemd: Tot lid in den raad van justiti
te Samarang, de officier van justitie te Makasssi
Mr. N. van Beerstot comm. op het assist.-res
kantoor te Tjilatjap, F. G. Strielacktot hul]
predikers ten dienste der inl. christengemeente
te Waai, Auiboiua, J. J. Bör; te Saparoea, Au
boina, P.. Bossert, en te Amahey, J. J. de Vrie
allen thans zending-leeraars op gezegde plaatse:
Goedgekeurd, dat door den landr. te Bo
jonegoro (Rembang) is benoemdtot buitenger
subst.-griff. bij die rechtbank, buiten bezwaar ve
den lande, K. F. van Swieten.
Door den directeur van Fiuanciën ziju benoemd
tot 1ste klerken bij het dep., de klerken C. R-
Swaab en W. J. M. van den Bergh.
Departement van Oorlog. Verleend: Eentwee)
verlof naar Ned., aan deu kapt. der inf. P. J.
Heck; een tweej. verlof naar Ned., wegens ziekte,
aan den lsten luit. van het rcg. Uost-Ind. caval
Jhr. J. A. Boreel de Mauregnault.
Bevorderd bij de milit. admin.tot kapt.
kwartierm. de lste luit.-kwartierm. G. C. E. P
O. Futterer; tot lsten luit.-kwartierm., de 2de
luit.-kwartierm. A. H. Plas,