Maandag
A". 1878.
28 April.
N°. 4053.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 meendenƒ3.00.
Franco per poet3.85.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVKRTKNTIKN.
Voor iedtroi rtgd
Orooten lotton oair d. pluUraimU dia boaku.
fO.H.
LEIDEN, 26 April.
Bij het onderzoek in de afdeelingen der Kamer
van het voorstel van wet, ingediend door den heer
J. L. Niersirasz, strekkende tot herziening der
bepalingen omtrent de verhooging der militaire
pensioenen bij de zeemacht, werd blijkens het
afdeelingsverslag vrij algemeen hulde gebracht
aaD de poging van den voorsteller om in recht
matige belangen en wenschen van het personeel
der zeemacht te voorzien. Intusschen rees de vraag,
of de regeling der militaire pensioenen wel ge
schikt is om een onderwerp van het recht van
initiatief uit te maken. De meerderheid beant
woordde die vraag ontkennend en had liever
gezien dat eene herziening, als hier wordt beoogd,
ware overgelaten aan de regeering.
Na mededeeling der algemeene beschouwingen,
waartoe de overweging van dit voorstel van wet
in de afdeelingen aanleiding gaf, meende de
commissie van rapporteurs op twee punten een
eigen oordeel te moeten uitspreken
1°. De commissie betreurt, dat een voorstel tot
verbetering van de pensioenen der officieren van
de zeemacht niet is uitgegaan van de regeering.
Gesteld, de tegenwoordige wetsvoordracht wordt
niet tot wet verheven, dan vertrouwt de com
missie, dat de Minister van Marine in ernstige
overweging uroge neinen van zijn kant een voor
stel lot verhooging dier peusioenen in te dienen.
2°. Daargelaten den maatstaf volgens welken
zoodanige verbetering geschieden moet, verklaart
zij zicb met het denkbeeld zelf ingenomen, mits
de verbooging vooral ten bate der lagere raDgen
kome.
Gedurende deze week zijn in bet Werkbuis
alhier opgenomen van 95 tot 1U9 volwassen per-
soueu en van 29 tot 36 kinderen.
Voor de acte van hoofdonderwijzer is heden
in den Haag voldoend examen afgelegd door de
heeren Briuks, J. J. Cuyle en J. J. vau ïertholen
alhier.
Gisteren werden door de Prov. Commissie in
den Haag voor het lager ouderwijs geëxamineerd
voor de hoofdonderwijzersacte 17 candidaten,
waarvan 5 zich terugtrokken4 werden afgewe
zen en 8 toegelaten, te weten de heeren: C. van
der Boom, S. de Gast, L. J. van Haastert, W. P.
den Hertog, J. VV. Michael, W. L. Vogelesaag, allen
uit den Haag; F. Roozendaal, uit Reeuwijk,
gemeente Sluipwijk), en A. J. van Wijngaarden,
uil Woerden.
Wij vernemen van goeder hand, dat Z. M. de
Koning de som van/500 gulden beschikbaar heeft
gesteld, als bijdrage, ter oprichting van een mo
nument ter nagedachtenis van geueraal-majoor
Kohier en der andere dapperen, die zoo roem
rijk voor Atchin zijn gevallenen dat HD. er een
groote eer in stelt, de eerste inschrijver voor dit
nationaal monument te zijn.
Als een bewijs hoe onverwachts de oorlogsver
klaring met Atchiu geweest is, deelt men ons
inede dat de. officieren van de Marnix kprt te
voren door den sultan van dat rijk in den kraton
waren ontvangen. De ilarnix daarop te Penang
komende, verneemt dat de oorlog is verklaard,
en moest onmiddellijk weer derwaarts vertrek
ken. (If, N. D. Ct.)
Reeds is het aantal onderofficieren, korporaals
ea manschappen der infanterie aan het garni
zoen in den Haag, die zich aangegeven hebben
om deD tocht naar Atchin mede te maken, tot
een honderdtal gestegen.
Naar men verneemt, is de volgende organisatie
voor onze landmacht vastgesteld
Er zullen zijn vier divisiën, elk van 8 batal
jons infanterie, 3 batterijen veld-artillerie, 2 es
kadrons cavalerie en comp. genietroepen. Voorts
de reserve-brigade: de grenadiers en jagers en
twee batterijen; 8 eskadrons reserve cavalerie en
rijdende artillerie.
De standplaatsen der divisie-generaals zullen
zijn: Amsterdam, den Haag, VHertogenboscb en
Arnhem.
Tborbecke schijnt geen gedenkschriften te heb
ben nagelaten; dit is niet te verwonderen, Het
private leven nam in 's mans werken zoo weinig
plaats indat zijn geheele loopbaan als 't ware
in zijn brieven en parlementaire redevoeringen is
geboekstaafd.
Daarom zou het betreuren zijn, wanneer niet
al die brieven en voorschriften eenmaal onder
de oogen der natie zouden komen. Misschien is
ziju dood nog te kort geleden om reeds nu tot de
openbaarmaking, van wat er nog in zijn archief
gevonden is, over te gaan. Doch wij meenen met
zekerheid te kunnen mededeelen, dat in Thor-
becke's nalatenschap o. a. ook gevonden zijn al
ziju brieven tot 1848 geschreven en de geschie
denis der vorming van zijn eersle ministerie, door
hem zelf ter boek gesteld.
Dat er veel belangrijks en voor den geschied-
vorscher zelfs onmisbaars in gevonden zal wor
den, lijdt geen twijfel. Het is dan ook te hopen
dat dat deze geschriften niet voor de natie zullen
verloren gaan. (H. N
Er is reeds veel gesproken over bet al of niet
vertegenwoordigen van ons onderwijs op de
Weener-teutoonstelling. Wij vernemen daarom
trent met geDoegeu dat de heer Steyn Parvé,
inspecteur van het middelbaar onderwijs, zicb,
op aanzoek der Regeering, welwillend met de
gansch niet licbte en zeker veel omvattende taak
heeft belast, om een bundel samen te stellen,
houdende een volledig overzicht en alle opgaven
omtrent de verschillende takken van onderwijs
in Nederland. Dat boek zal zoo deelt meu ons
mede door de Regeering zelve naar de wereld
tentoonstelling wordeu opgezonden. (fl. TV.)
De Maatschappij tot Bevordering der Bouw
kunst, welke onlangs by schrijven vanwege den
Minister van Biunenlandscbe Zaken werd uitge-
noodigd tot het uitbrengen van een rapport om
trent het ontwerp van een te slichten openbaar
gebouw is laugs officieelen weg in het bezit ge
komen van1°. het eerediploma uiet gouden
medaille voor een volledig exemplaar van de door
haar uitgegeven werken, en 2'. het eerediploma
met gouden medaille voor de architecten, tevens
leden en medewerkers aan de verschillende uit
gaven en boek- en plaatweiken van die maat
schappij; beide bekroningen van het bestuur en
de jury over de /Exposition uuiverselle d'écono-
mie domestique," van Juni tot December des vo-
rigen jaars te Parijs in hei paleis van de Champs-
Elysées gehouden, terwijl den arcnitect J. H.
Lelimao, werd opgedragen het grooteerediploma
met gouden medaille, voornamelijk voor ontwer
pen van arbeiderswoningen.
Deze eerediploma's onderscheiden zich, tegen
de meest te dezen opzichte gevolgde gewoonte
in, door eenvoud -en netheid van uitvoering.
(HM.)
De Minister van Oorlog heelt de commissarissen
des Konings gemachtigd, om aan de miliciens,
die zich niet hebben aangegeven om bij de zee
militie te dienen, en vroeger hun beroep van de
buitenlandsche zeevaart of visscherij niet maak
ten, wanneer zij daartoe aanzoek doen, vergun
ning te verleenen om aan de haringvisscherij
deel te nemeq. Bij de aanvraag om tot die vis
scherij uit te gaan, moet opgegeven worden de
naam van het schip, waarmede de reis zal wor
den ondernomen.
Bij Kon. besluit is vrijstelling van port verleend
voor de briefwisseling over dienstzaken, welke
onder de gewone bepalingen ten aanzien van
kruisband en contraseing gevoerd wordt tusscheD
de lijninspecteurs vaD dë rijkstelegraaf ter eene
en de hoofden van gemeentebesturen ter andere
zijde.
Door den Nederlandschen consul ie Venetië is
de beer J. Föhr aangesteld tot zijn vice-consul
aldaar.
BINNENLAND.
De offic.-van-gez. der 3de kl. W. Schoonder-
mark wordt, onder intrekking zijner plaatsing,
met den 26sten dezer, aan boord van Zr. Ms.
schroefstoomscbip Hiouw, met gelijken datum, ge
plaatst aan boord van Zr. Ms. wachtschip te
Willemsoord, en met den 30sten daaraanvolgende
aan boord van eerstgenoemden bodem vervangen
door den offic.-van-gez. der 2de kl. G. Karssen.
Z. M. heeft J. A. de Beer benoemd tot burge
meester der gemeente Scheemda,
Amsterdam, 25 April. De soirée van gister
avond werd bijgewoond door leden van den
gemeenteraad, enkele notabelen der stad en
ongeveer 25 daines. De gasten werden in de
troonzaal door H. M. de Koningin ontvangen,
die in bet zwart gekleed was met een kroon
van brillanten. De dames waren wegens den
hofrouw allen in het zwarl, grijs en wit. Het
meerendeel der aanwezigen maakte een partijtje.
De soirée was vóór 12 uren geëindigd.
De heer M. O. de Vries Jr. alhier, dezelfde,
die het borstbeeld van Napoleon in diamant
sneed, heeft thans een arbeid ondernomen en
bijna voltooid, die al zijDe vorige werken over
treft, namelijk een stalen stempel van Rem
brandt's ,/Nachtwacht", op 108 streep middellijn
teruggebracht. Al de oorspronkelijk meer dan
levensgroote beelden zijn met treffende gelijkenis
uagebootst, sommige zoo fijn, dat men met ge
wapend oog de uitdrukking van het gelaat en
het borduursel der kleeding eerst' recht leert
waardeeren. Zelfs de diepte der beroemde schil
derij, bet wijken der talrijke groep, heeft de
kunstenaar in het weerspannig metaal weten
weer te geven. Aan de keerzijde zal het borst
beeld van Rembrandt prijken.
In de gisteren gehouden buitengewone al
gemeene vergadering der effecten-socieleit werd
behandeld het voorstel van de heeren A. C, Wert-
heim c. s., tot het beramen van middelen om het
algemeen Beurscomité en het bestuur der Effec-
teu-Societeit tot één lichaam te vereenigen. Over
eenkomstig dit voorstel is eene commissie van 5
leden benoemd, aan welke de taak is opgedragen
om te beramen boo het beoogde doel het best zal
zijn te bereiken en nader daarover rapport uit
te breugen. De leden der commissie zijn de hee
ren A. C. Wertheim, H. K. Westendorp, H. de
Marez Oyens, D. Calofo Ozorio en H. C. Velt-
rnan Jr.
Hedennacht is brand ontstaan aan de Stad
houderskade (vroeger buitensingel), bij de Wete
ring, op het terrein van bet zomer-theater van
Lier.Hetaanden wegslaande voorgebouw is daarbij
gedeeltelijk in de asch gelegd; 3 spuiten waren
in werking.
Hoorn, 24 April. Gisternacht ontvluchtte een
gevangene, die eerst kortelings ingebracht en als
ongesteld in het hospitaal opgenomen was, uit
de gevangeuis alhier; liet is bijna een raadsel,
hoe hij over den muur eu laugs de schildwachten
heen ontkomen is. Zoodra hij vermist werd, is
per telegraaf allerwegen bericht gezonden.
Monnikendam, 24 April. De heer F. Nooij,
burgemeester der gemeenlen Monnikendam en
Katwoude, vierde heden nog krachtig en gezond
en volkomen helder van geest, zijn 80sten ge
boortedag; bijna van iedere woning wapperde
de vaderlandsche driekleur. Den jubilaris werden
bovendien vele bijzondere bewijzen van belang
stelling betoond door de ingezetenen der beide
gemeenten. Des avonds bracht het alhier geves
tigde Mannenkoor hem eene serenade bij fak
kellicht.
Ben Haag, 26 April. De kapitein-kwartierm.
P. L. G. Doorman van het 3de reg. infanterie is
in rang bij den staf der infanterie overgeplaatst
met bestemming om bij het Departement van
Oorlog werkzaam te ziju.
Naar wij vernemen heeft het Hoofdcomité
aan het Roode Kruis besloten binnen kort eene
oproeping aan de Nederlandsche comités te doen.
Eenige aanwijzingen omtrent de te verleenen
hulp zullep panrbij voorzeker niet gemist worden.
Onder de in het Politieblad gesignaleerde
personen komt voor G. Janssen, oud 22 jaren.
Hij is door de arrondissements-rechtbank te 's-Her-
togenbosch wegens diefstal in een herberg tot ge
vangenisstraf voor den tijd van drie jaren en
door de arrondissements-rechtbank te Eindhoven,
wegens eenvoudigen diefstal, tot gevangenisstraf
van 2 jaren veroordeeld. In den nacht van 23
op 24 April jl. is hij uit het huis van correctie te
Hoorn ontvlucht, 't Is een gevaarlijk persoon en
vroeger in Pruisen uit eene gevangenis ont
vlucht.
Prins Frederik is gisteravond te 8 uren per
Rijnspoorweg uit Neuwied, waar Z. K. H. na
zijn vertrek uit Berlijn zich had heen begeven,
in de residentie aangekomen en werd aan het
statjpn door een der kamerheeren opgewacht.
De arrondissements-rechtbank alhier beeft
de volgende lijst van aanbeveling opgemaakt voor
rechter plaatsvervanger: Mr. P. W. vanHeusde;
Mr. A. P. Th. Eijssell en Jbr. Mr. G. I. T.
Beelaerts van Blokland, allen advocaten alhier./
Amrlanderveen, 24 April. Ds. M. J. C.. Wolff,
vau Wilp, beeft voor de beroeping naar deze
gemeente bedankt.
De Raad dezer gemeente verdient allen lof
voor de wijze, waarop de openbare school op 't
dorp aauzienlijk is verfraaid. Was liet inwendige
voorheen onaanzienlijk thans weidt het oog met
welgevallen in de beide lokalen.
De zoon van den bouwman B. geraakte
gisteren met zijn paard vóór de driewieldekar,
op hol, met het ongelukkig gevolg dat de dag
gelder v. S., een reeds bejaard man, van de kar
viel en zich ernstig bezeerde.
Twee jonge kooplieden, die zjchyoprnamen
kievitseieren te zoeken, geraakten dezer dagen
zeiven zoek: de een viel onderweg in een diepe
wel eu de andere moest zich te water begeven
om zijn kameraad te redden. Beiden kwamen
eindelijk weer gelukkig aan den kant; doch de
eerste werd vrij ernstig ziefc,^
Botterdam, 25 April. De bouw van het spoor
wegstation tegenover de Beurs alhier wordt zoo
krachtdadig voortgezet, dat men reeds de steigers
voor de tweede verdieping heeft gesfeld. Het thans
afgewerkte gedeelte doet reeds zien lioe fraai het
geheel zal zijn. De ondervoorzyde van het station
bestaat geheel uit bardsteenep poorten, die /op
gang verleenen tot de trappen, waar_ langs men
op het perron van den toekomstigen spoorweg
moet komen, die, gelijk bekend ip, op aanzien;
lijkeu afstand boven den grond wordt-,aangelegd,
Hedenmiddag is een 21 jarig meisje bij on
geluk aan de Hillesiuis in het water gevallen en
kort daarna levenloos er uit gebaald.
Tot caodidaten der kiesvereeuigiog Orde ziju
verkozeu en geproclameerd de heeren Hendrik
Muller SZn. met 22 stemmenR. P. Thooft, met
23 stemmen; en E. C. W. Hoyei;, 24 stemmpn.
Bij de stemming werd daarna bepaald dat de
heer Muller de candidaat van Orde zal zijn voor
het groene stembriefje.
By de Remonslrantscbe gemeente alhier is
beroepen Dr. Hooijkaas, pred. bij de Nederduitsohe
Hervormde gemeente te Schiedam,
Gorcum, 25 April. Ter plaatse waar onlangs
in de groote haven alhier bij het uitgraven voor
de fondamenten der te bouwen keersluis werd
gevonden een zwaard of rapier, volgens de in
scriptie blijkbaar uit den tijd van gravin Jacoba
van Beieren, worden dagelijks een menigte doods
beenderen aangetroffen. Destijds moet dus niet
alleen op de rivier de Merwede, inaar ook binnen
Gorcum hevig ziju gevochten.
HelleToetslnls, 25 April. De vermoedelijke
zeildag van Zr. Ms. scbroefstoomschip 4de kl.
Schouwen, commandant de luiteuaut-ter-zee 1ste
kl. C. P. Van der Star, met bestemming naar
Oost-Indië, is bepaald op Dinsdag den SOsten
dezer.
Utrecht, 25 April. Naar men verneemt, be
staat ook bij eenige sigaren-fabriekanten alhier
het voornemen om, met het oog op de werksta
kingen van sigarenmakers te Amsterdam, uit
gaande van den sigarenmakersbond, geen werk
lieden, leden vau dien bond zijnde, in dienst te
nemen, en aan hen, die tbans in dienst zijn, ge
daan te geven, als zij leden van dien bond willen
blijven.
Utrecht, 26 April. Den 15den der volgende maand
zal van het bataljon mineurs en sappeurs een
detachement van twee luitenants en 100 onder-
officiereu, korporaals en manschappen in de leger
plaats te Zeist aankomen, ten einde liet mineurs
kamp aldaar in gereedheid te brengen.
Arnhem, 25 April. Sedert eenige dagen is men
op de rivier den IJsel bezig met de vangst naar
elft of Meivisch, evenals ten vorige jare, waarbij
de visschers nu en dan het geluk hebben van
een zalm in hunne netten aan te treffeb, zoo
als bijv. gisteren nog een die 28 halve kilo's
zwaarte had. Meestendeels wordt dezé 'visèhper
spoor van Dieren tegen hooge prijzen vervoerd
Tlel, 24 April. De heer J. P. Bredius heeft
zich tot den Raad dezer 'ge'iiieente gewend met
verzoek zijne aanvraag om concessie, met rijks
subsidie van 2 millioen gulden, voor een spoor
weg Dordrecht—Tiel—Eist bij de Hooge Regee
ring te willen ondersteunen,
■in ''e Ji-i ViH:. n-j i,i, i