N°. 4047.
Maandag
A0. 1873.
21 April.
lEIilSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 8 maanden...ïT ƒ3.00.
Franco per post„8.85.
Afzonderlijke Nommer»0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVKRTENTIKN.
Voor lederen regelƒ0.16,
Qrootera lettere naar de plaatsruimte die ty beslaan.
STADS-BE11ICHTEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS tan
jEIDEN doen te weten, ter voldoening aan art.
28 der wet van 29 Juni 1851 (Staatebl. n°. 85),
it alle pretenaiën over het jaar 1872, ten laste der
rmeente, vóór of op den laatsten Juni dezes jaars
joeten worden ingeleverd, en dat de vorderingen,
ielke niet binnen den genoemden tijd zijn ingediend,
oor verjaard en vornietigd zullen worden gehouden.
En wordt deze door plaatsing in de Leidsche Cou
ml afgekondigd.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. D. BRANDELER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 19 April 1872.
LEIDEN, 10 April.
eed nader bericht omtrent Atchin v»d den
Bouverneur-Generaal, bij het Ministerie van Ko
loniën ontvangen, luidt:
Volgens telegram van kolonel van Daalen 14 April
de moskee nabij de Kraton met veel verlies ge
nuien. Het weder is in de laatste dagen ongun-
lig. Hij vraagt koelies, doch geene troepen tot
srsterking. Niettemin gaan twee bataljons en
frtillerie daarheen en behalve het stoomschip Timor
iok nog liet stoomschip Banka.
Eergisteren, den 17den, is te Batavia aangeko-
nen het stoomschip Prins van Oranje met mitrail-
euse en de noodige ammunitie, tweehonderd
duizend patronen voor achterladers en een deta
chement suppletietroepen.
Met bijzondere ingenomenheid hebben wij ont
haard dat de heer Jean Plïaging de reeks zijner
ïilnemeude opera-voorstellingen hier ter stede
net Fidelio Maandag avond komt besluitenwant
lat einde belooft het geheel waardig te zullen
troneD.
Op zich zelf is Beethoven's meesterwerk iets
lïootsch, zooals 't ons niet dikwijls geschonken
.wordt en de toevoeging, tusschen de twee actes, van
ie groote ouverture „Leonore N°. 2" naar onze
chatting de schoonste van het zeldzaam drietal
I touiposiiiën van dien naam maakt het genot,
lat wij in het verschiet hebben, nog aanlokke
lijker.
En waar wij voor ons zeiven zulke goede ver
wachtingen hebben ook van de uitvoering, nu
heer Gross als eerste téuor optreedt daar
durven wij met de meeste vrijmoedigheid eeDe
krachtige opwekking tot onze stadgenooten
lichten, om de sluitiogsvoorstelling der Hoogduit-
tcbe opera van Rotterdam te gaau bijwonen.
fledurende deze week zijn in het Werkhuis
ilhier opgenomen van 101 tot 112 volwassen
«rsoiien en van 27 tot 40 kinderen.
Hi
Heden werd hier de 19de algemeene vergade-
iDg gehouden der vereeniging van Zuid-Holland
cbeonderwijzers en onderwijzeressen,om,bij over-
ijdeu, hunne weduwen, kinderen, of andere erf-
[euanien te verzekeren eene toelage in ééns.
Uit het verslag van 1872 bleek, dat de toe-
itand der vereeniging over het algemeen gunstig
nocht heeten. In dit jaar verloor de vereeniging
loor overlijden slechts 2 leden en een donateur,
ïén lid bedankte, een ander moest worden ge-
oyeerd.
Acht nieuwe leden traden tot de vereeniging
oe, twee gingen tot hoogere klassen over. Aan
le weduwen der overleden deelnemers werd uit-
ituL »ekeerd, aan die des lslen ƒ538.00 en aan die
les 2deu ƒ513.59. Het aantal leden en donateurs
ilu ledroeg op 1 Januari 1873, 256 en het bedrag der
litkeeringen voorde verschillende klassen539.50;
485.00; 429.00; 342.00ƒ242.00 en 128.00.
Bijna 35 jaren had de vereeniging nu bestaan
tilt ij was aan de erfgenamen van 127 deelnemers
43330.35 uitbetaald, d. t. gemiddeld per lid
t ƒ350.
Van die 127 overleden deelnemers waren ach-
irgebleven 97 weduwen met ruim 350 kinderen,
I waren weduwnaars die 54 kinderen nalieten
9 overigen waren ongehuwd. Het doel der
ereeuiging Zei/hulp, en het voorkomen, dat voor
msderwijzersweduwen de publieke liefdadigheid
werd ingeroepen, was over het algemeen zeer
kei bereikt. Vele weduwen hadden in die uit
kering het middel gevonden om zich een be
gaan te verschaffen en waren gelukkig geslaagd.
Mere konden, daardoor, gesteund, zonder, tpt
joorschotten hun toevlucht te moeten nemen, den
kon
Lil
tijd afwachten, dat 't een of ander pensioenfonds
zijn vruchten begon af te werpen. Slechts van 3
was 't bekend geworden, dat voor haar de pu
blieke liefdadigheid was ingeroepen. Dit gunstige
resultaat bleek uit nauwkeurige berekeningen
verkregen ie zijn door een gemiddelde jaarlijk-
sche contributie van ƒ8.27; 7.4-66.63; ƒ5.36;
I 3.93 en 2.31s. In die gegevens vond de directie
aanleiding om met een ernstig woord tot deel
neming aan te sporen, 't welk wij wenschen dat
bij velen ingang zal vinden.
Behalve de reeds genoemden zijn gisteren in
den Haag toegelaten voor de linlponderwijzers-
acie de heereuJ. V. Disselkoen, uit Gouda; D.
Eerland, uit Ouderkerk a/d lJsel; P. J. Themers,
uit RotterdamF. den Hertog, uit Gouda; D. van
den Hoek, A. J. Jansen, A. Krekel, L. Landsman,
uit Rotterdam; A. de Man, H. Meijer, uit Brielle;
W. Schrevel, uit Rotterdam; J. v. d. Weiden, uit
Krimpen a/d Lek en F. M. Krijzer, uit Overschie;
voor de Fransche taal: J. J. Hoffmann, L. J.L.
Piat, uit den Haag; en J. C. Toet, uit Scheve-
ningen. Heden hebben o. a. de examina voorde
onderwijzersacte in de gymnastiek plaats.
Op grond van inlichtingen, u elke wij uit goede
bron hebben geput, meenen wij het gisteren ook
door ons, uit het Handelsblad, overgenomen bericht,
alsof de invalidenhuizen Bronbeek en te Leiden
zouden worden opgeheven, ten stelligste te kunnen
tegenspreken.
De Haagsche Nieuwsbode voegt bij de regeerings-
telegrammen omtrent Atchin het volgende;
Wij vernemen dat na ontvangst van de tele
grammen de Minister van Koloniën een onder
houd heeft gehad met zijn ambtgenoot voor Ma
rine; dat beide ministers daarop door Z. M. den
Koning zijn ontvangen en door HD. de benoe
ming van den opvolger van den gevallen gene
raal als commandant der expeditie, den generaal—
majoor G. M. Verspijck, van het leger in O. Indië,
bekrachtigd is.
Hoezeer daartoe door den Gouverneur-Generaal
geen aanvraag is gedaan, is terder besloten dat
door de Regeering hier te luude maatiegelen ge
nomen zullen worden voor de onverwijlde ver
sterking der strijdkrachten in Indië.
Het Vad. meldt, dat gisteren de Ministers van
Koloniën en van Oorlog door Z. M. ten gehoore
zijn ontvangen, en er des middags een minister
raad heeft plaats gehad.
Volgens het ontwerp tot regeling en voltooiing
van het vestingstelsel zal het vestiogstelsel in ons
land in de eerste plaats omvatten: a. de Nieuwe
Hollandsche Waterlinie, van de Zuiderzee, langs
Utrecht tot de Lek, van de Lek tot de Merwede
en van de Merwede, door -het land van Altena,
tot de Nieuwe Merwede; b. de Zuider-Waterli
nie, vaD de Maas boven St. Audries totdeu Amer
benedeü Geertruiden berg; o. de stelling van bet
Hollandsch Diep en het Volkerak; d. de stelling
van de monden der Maas eu van het Haringvlb i;
e. de stelling van den Helder; en de stelling
van Amsterdam.
En in de tweede plaats: g. de stelling vaD de
Geldersche Vallei, niet die in de Neder-Betuwe;
A. werken ter opneunug van troepen aan den
Boven-IJsel; i. sperwerken aan Boven-Waal en
IJsel; en k. sperwerken aan de Wester-Schelde.
De versterkingeu der linie GroningenDelfzijl,
de vestingwerken van Devemer, Zuilen, Elden en
Grave, die van Nijmegen, uitgezonderd de drie
forten aan De Waal, die der stelling van 's Her
togenbosch bezuiden Cièvecoeur en die bij Bres-
kens, zullen als verdedigingswerken opgeheven
en onschadelijk gemaakt wordeo.
Jaarlijks zal, bij de vaststelling van de staats-
begrooiing, worden bepaald, welke som in het
betrokken dienstjaar van de gehtele uitgaaf, op
circa 31 millioen geraamd, voor de voltooiing van
het veslingstelsel zal worden besteed.
Den 15den Mei a. s. zal de zomerdienst een
aanvang nemen bij de Ned. Rijnspoorweg-Maat
schappij en bij de Staatsspoorwegen.
Thans is verschenen het programma der 21ste
algemeene tentoonstelling vaD vee, voortbreng
selen van en werktuigen voor den landbouw,
vanwege de Hollandsche Maatschappij van Land
bouw, van 2630 September e. k. in het Paleis
vror Volksvlijt eu op de veemarkt te Amsterdam
te houdeo. Gedorende die vijf dagen worden
voortbrengselen en werktuigen in hel paleis ten
toongesteld; den 27steo September paarden, rund
vee, schapen eu varkens op de veemarkt en den
SOslen September pluimgedierte en honden in het
paleis. De opgave tot mededinging geschiedt vóór
1 September; wat inzenders van Noord-en Zuid-
Holland betreft, aan den secretaris hunner afdee-
ling; voor anderen aan den secretaris der maat
schappij, den heer P. F. L. Waldeck, te Loos-
duioen, bij den Haag. De aangifte van maai- en
hooiwerktuigen moet echter vóór 1 Mei geschie-
deo; de beproeving daarvan heeft in JuniofJuli
plaats. De uitgeloofde pr jzeu bedragen te zamen
ƒ7223. Door de vereeniging tot ontwikkeling van
den landbouw ïd Hollands Noorderkwartier zijn
bovendien eene gouden medaille en ƒ400 uitge
loofd voor het werktuig om meekrap te delven
voor 8 paarden, en eene gouden medaille voor
den besten ploeg, door 4 paarden getrokken. De
beproeving dier werktuigen heelt te Wiukql, in
Noord-Holland, plaats in September. Bij den wed
strijd van die vereeniging moeten ook de graan-
tnuai wei ktuigeu iu werking worden gesteld, die
op de tentoonstelling medediugen.
De Engelsche Engineer is van dezelfde meening
als de Belgische Pricurseur, dat de Weener Ten
toonstelling op 1 Alei wei zal worden geopend,
maar slechts voor dun vorm. Nog een maand zal
er mede gemoeid zijn eer de zaak werkelijk in
orde is.
Uit Munster wordt aan de Bank- und Hand.-
Zeilung gemeld
Vour een paar dagen bevond zich te dezer stede
de directie van den ontworpen spoorweg Rotter-
uam—Arnhem—Munster, om onderhandelingen
auü te knoopen met het comité van den Mun
sterWarendorf-Rlveda-Paderbornspoorweg, ten
einde zoo mogelijk zich wegens de overneming
van dieD ontworpen spoorweg te verstaan. Men
verwacht, dat de ouderuandeltugen tot het be
oogde doel zullen leiden. Aan het oorspronkelijke
omwerp van den MunsterPaderbornspoorweg
zal waarschijnlijk nog eenige uitbreiding worden
gegeven, door het leggen van een zijtak naar Bie
lefeld. Het comité van den genoemden spoorweg
zal eerstdaags weder bijeenkomen, om eea besluit
te nemen.
De aftredende leden der Tweede Kamer, die
in de verkieziDg op Dinsdag 10 Juni aanst. zijn
begrepen, zijn voor deze provincie devolgendeDt
Leiden, Jbr. Mr. J. L. v. d. Bercli v. Heemstede;
Gouda, Jhr. Mr. W. M. de Brauw; Delft, J. L.
Nierstrasz CJz.Rotterdam, F. W. C. Blom en
W. A. Viruly Verbrugge; den Haag, Jhr. C.
A. v. Sypesteyo; Dordrecht, J. P. Bredius; Gor-
cum, Mr. J. Heemskerk Az.
Zooals te voorzien was, is in de laatste daoen
de toevoer vau goederen te Weenen voor de ten
toonstelling zeer toegenomen. Alleen van 7 tot
13 April is een gewicht van 80 duizend cente
naars aan tentoonstelling-goederen te Weenen
aangekomen, veriadeD in 1156 waggons.
De voorwerpen uit Nederland, voor de tentoon
stelling bestemd, zijn voor tijdige verzendiog voor
4/5 gedeelte reeds ie WeeDeu aangekomen, eD
met de opstelliog is men zóó ver gevorderd, dat
het zich laat aanzien, dat Nederland op 1 Mei
in het Industrie-paleis gereed zal zijn, hetgeen
zeker met de meeste landen niet het geval
zat ziju.
Onlangs werd in de nieuwsbladen gezegd, dat
het onderwijs in Nederland te W eenen Diet zal
vertegenwoordigd worden; dit is onjuist: hetoü-
derwijs iu Nederland zal te Weenen wel verte
genwoordigd worden, al is hei daD niet op
die groote schaal, die men gewenscht had.
De Standaard meldt:
la de onlangs te Amsterdam gehoudenverga—
deriDg der sigarenmakers is, even als vroeger te
Utrecht, besloten -het aanstellen van een agent,
oin in alle plaatsen van ons land hun makkers
tot ontevredenheid aan te zeiten. Later hebben
ook de patroon® albier een vergadering geboudeni
waariD inen besloot geeu knecuts, tot diets Bond
behoorende, in zijD werk te nemen, op boetevAn
500. Daar nu echter, behalve enkele uitzonde
ringen, alle sigarenmakers tot dien Bond behoo-
reu, ot het met zijn doel of strekking eens zijn,
zoo zouden thans, naar we vernemen, alle siga
renmakers alhier buiten werk zijo, in welke
werkstaking zij zouden worden gesterkt door
geldelijke ondersteuning niet alleen van buiten's
lands, maar ook van de diamantslijpers alhier.
De Courrier de la ileuse meldt, dat het hulde
blijk aan graaf Duch&tel, waarvoor indertijd eene
inschrijving geopend werd, bestaan aal iD een
wit marmeren buste van Paus Pius IX, van de
beeldbouwers Cuypers eo Stolzenberg.
Z. M. heeft benoeoid tot subst.-grilfier bij het
prov. ger. in Gelderland Mr. A. A, Philipse,
thans subst.-griffier bij de arrondissernents-rechtb.
te Arnhem.
Z. M. heeft aaD L. Hogersdijk, Jr., op zijn
daartoe gedaan verzoek, inet ingang van 1 Mei
1873, eervol ontslag verleend als notaris te
Heenvliet.
Z. M. heeft aan A. Lorié vergund zijn nota-
rieele standplaats van de gem. Kralingen over
te brengen naar de gem. Rotterdam.
BINNENLAND.
- -Amsterdam, 18 April. Gisteren werd door
eene commissie, bestaande uil de heerenW. M.
Logeman, voorzitter, Prol. Mees, Dr. Guye en de
de Vries, secretaris, uit naam van een groot aantal
oudleerlingeD, aan den hoogleeraar Matihes, van
het Athenaeum lllustre altiier, eene prachtige
bfonzën pendule met beelden eu een album met
portretten aangeboden, bij gelegenheid van zijn
25jarig jubileum als hoogleeraar.
Z. M. de Kouing heeft de opdracht aange
nomen van het prachtwerkde Cbrisltli/ke kunst
in Holland en Vlaanderen, waarvan hooldbewerker
is de heer C. Ed. Taurel, alhier.
Nlcutvcdlcp, 17 April. Het Etat major van
Zr. Als. Iregat met stoomvermogen Zeeland, bestemd
naar Batavia via Suez, is samengesteld als volgt:
komui. kapit.-ter-zce J. vanGogh; lste offic. kapit.
lüit.-ter-zee VV. K. F. vau Oordt; luits-ter-zoe isie
kt. J. P. Meicier en W. A. Arrieus; luits.-ier-zee
2de kl, J. A. Snóek, G. M. Dolleman, D. Hordijk
en A. M. R. Wagner; adelborsten lsie kl. L. R.
Koolemans Beijnen, VV. Allirol, J. Bollaan, A.
Seret, A. A. Sweep, M. Smits, H. G. J. W olter
beek, K. VV. H. Goetz, F. B. 's Jacob, VV. H. Hof
stede, F. M. A. Alalhori, J. C. VeenbuijzeD, L.
Kamphuijs Suermondtoffic. van gez. 2de kl. C.
H. Schroeder en T. Abrahamsz; olHc. van adini-
nistr; lste kl. G. H. Verboon; id. 3de kl.J.H.de
Sauvage; klerken A. H. Kleijnhent eu J. S. C. F.
BlAnkensteinkapit. der mariniers D. U. W. Su-
terland; 2de luit. der id. C. H. Pilaar over het
detachement mariniers.
Rotterdam, In eene vergadering vbd Het Hoode
Kruis (Comité Rotterdam), hedenavond alhier ge
houden, is eeD belangrijk besluit genomen ten
behoeve vun de gekwetste militairen bij de ex
peditie naar Alchiu, waarop de goedkeuring van
het Hooidcomité wordt ingewacht.
Deventer, 17 April. Gisteren is naar het krank
zinnigengesticht alhier overgebracht een doof
stomme schoenmaker uit Zwolle, oud 37 jaren,
die eeD iDgebeelde liefde heeft opgevat voor een
doofstom meisje te Gouda, dat hij nooit heeft ge
zien, doch waarvan een ander doolstomme te
Zwolle hem dikwijls een en ander verhaalde. De
ongelukkige was zeer woest en weigerde alle
geneesmiddelen, uit vrees vau vergiftigd te
worden.
Almelo, 17 April. Er heeft hier weder eene
groote werkstaking plaats ouder de fabriekarbei
ders. Twee fabrieken van de heeren Scholten
slaan reeds stil, en vermoedelijk zulleD morgen
nog anderen volgen. Hierdoor loopen eeuig bon
derden menschen zonder werk. Tot nu toe is
alles rustig, en hoopt men tot een schikking te
gerakeo.
Uarllngcn, 17 April. Hoe noodig de verbin
ding van deze haven inet het Duitsche spoorstelsel
is, moge blijken uit de omstandigheid, dat over
1872 van het uil Eugelaud aangevoerde materieel
voor manufactuurfaürieken driemaal zooveel be
stemd was voor Leipzig als voor Enschedé en dat
Leipzig van den geheelen voorraad, weke
ruim 6 milloen kilo was, trok, niettegenstaande
het vervoer langs den omweg over Deventer
Oldenzaal moest plaats hebben, bij gebrek aan
eene lijn Zwolleof Meppei—Almeio,