N". 4043.
Woensdag
A'. 1873.
16 April.
LEID8CB
DAGBLAD.
PR1JH UUZUR COURANT.
Voor Leiden per 8 meendenƒ3.00.
Frenco per poet,8.86.
Aieonderiijke Nommeri0.06.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PUIJM IJK li AOVRRTRNTIUN.
Voor Endoren regel10.16.
Grootere letten neer de plnrteroimte die ep beeleen.
LEIDEN, 15 April.
Ons verslag over het verhandelde in de ver-
dering der algemeene (conservatieve) kiesver-
niging in Nederland vóór en na ons door
og verschillende andere, ook anti-liberale bladen
pgenomen en waarop geenerlei tegenspraak is
evolgd kan, dit spreekt van zelf, bet Haagsche
ij blad niet zeer welgevallig zijn geweest.
Toch had men vso die zijde verstandiger ge-
laan door maar stillekens te zwijgen veel ver
landiger althans dan te trachten zich inet een
icnvoudige hatelijkheid van persoonlijken aard,
egen een onbekende, van de onaangename zaak
if te maken.
De N. R. Ct. heeft gevraagd of ons verslag juist
vas? Of 't waar was dat in de conservatieve
ereeniging duidelijk en onbewimpeld is ver
haard, hoe alkeerig men is van den toon der
lonservatieve bladen in 't algemeen en van het
[lajblad in 't bijzonder? Wat antwoordt daarop
et Uagblud?
„Kan van iemaud, die in een politieken kring,
waaruit zijn politieke overtuiging, t'il y en a,
letn moest terughouden, binnentreedt om er de
erachtelijke rol te spelen van spion en die wat
ij daar gehoord of niet gehoord heeft terexploi
eeririg overlevert aan de politieke tegenpartij, kan
an zoo iemand éen oogenblik ondersteld worden,
at hij iets anders als onwaarheid zou gesproken
hebben
Men ziet het aangevoerde wordt niet weder-
Itgd; men verklaart niet: dit of dat is door nie
mand gezegd men vraagt eenvoudig of iets an
ders kan worden „verondersteld" dan het Dagblad
lelf weet dat niet het geval is? Ed zoo strooit
men de menigte zand in de oogen.
Als het Dagblad zich er over beklaagde dat
.Einer von unseren Leulen zelf het geheim heeft ver-
jilapt en zoodoende het wachtwoord aan al de
:onservatieve bladen gegeven om geen woord
/over de vergadering te zegeenkrachteloos heeft
(gemaakt; als 'l „in zak en asch" zit over de ver
sedering, van ziju eigen „vrienden" ondervonden;
sis 't angstig uitziet naar de toekomst; ja, des
uoods, als het vuur en vlam spuwt tegen de
Hoordstar die, in de vergadering geprezen,
daarvan weer gebruik maakte om uitstel van
executie te vragen dan willen we dat alles
met den mantel der liefde bedekken in wanhoop
kan men zich allicht te buiten gaan.
Maar als het Dagblad ons verslag eenvoudig be
Iautuoordt met den schrijver lid van de con
servatieve kiesvereeniging en toch tegenstander
vbo het Uaagsche blad een spion te noemen,
dan zal het zichzelf nóg meer veroordeeien dan
de vrienden 't reeds duen.
Wat wij loyaal zoudeu hebben geacht ware:
dat het Dagblad tegenover oos verslag dat het
onwaar noemt eeu aoder relaas hadde mede
gedeeld, waarvan de waarheid boven twijfel zou
zijn verheven door de onderteekening van dege
nen, die op de vergadering hebben gesproken.
Deze zullen eohter ten genoege van het Dagblad
de waarheid liever niet verbergen.
Bij de heden gehouden verkooping van Cokes
op het Raadhuis alhier, van partijen van 50,
10 en 5 hectoliters, wareu de hoogste prijzen
f28.50, f 4.60 en ƒ2.25; de laazste 22.50, 4.50
en f 2.25.
Bij de heden gehoudeu aanbesteding op het
Raadhuis alhier, zijn aannemers geworden van:
1°. bet schoonmaken enz. der gemetselde brug
gen benevens het vernieuwen van overdekken:
late perceel, Joh. Verhoog, metselaar, voor 789;
2de perceel, Simon van Leeuwen, timmerman,
voor 1662.
2". het verrichten van diepwerken in de stads
grachten, Pieter van Beek, aannemer alhier,
voor f 1154.
Den 19den April a. s. zal van Rotterdam naar
New-York vertrekken het stoomschip Catlor, ka-
pitein de Boer, van de „Commercial Steamship
Company", waarmede de gelegenheid is open
gesteld tot het verzenden van gewone brieven,
monsters en drukken, ingev. art. 60 van de post-
wet van 1870.
De depêches worden te 9 uren 's morgens aan
kat kantoor te Rotterdam gesloten.
In de eerste helft der maand Maart zijn aau
het postkauioor alhier de volgende brieven be
zorgd met onbekende adressen:
Reusdorp, J. van Maien, Lurasco, J. Halleux,
Wed. A. Temmink en G. J. v. d. Vliet, allen te
Amsterdam; Mevr. Booden te Arnhem; N. v. d.
Drilt en J. Vlasveld heiden te 's-Gravenhage; P.
N. v. Ch. Koelen te Harderwijk; Mevr. Schel-
tema-Dillié te Maassluis; Carlier te Noord wijk;
W. C. de Groot te Rotterdam.
In een II. Zaterdag in de residentie gehou
den vergadering van het gewestelijk bestuur van
Zuid-Hollund van het Nederl. Ouderw. Gen. is
bepaald dat de gewone vergadering dit jaar zal
gehouden worden te Leiden. Het gewestelijk be
stuur bestaat voor de drie volgeude jaren uit de
heereu Pontier, Dewald, Hofman en Schmal van
den Haag als uitvoerende commissie, en de hee-
ren Goedhart van Dordrecht, van Dijk vau Lei
den, Lahbertou van Alblas<erdam, van Veen van
Delft en Lalleman van Moordrecht.
Morgeu (Woeusdag) vaogen in den Haag de
provinciale acte-examens aan. Vierhonderd aspi
ranten hebben zich daarvoor aangegeven; en wel
54 hulponderw., 90 hoofdond., 43 onderwijzers
voor Fran8ch, 10 voor Engelsch, 10 voor Duitsch,
30 voor wiskunde, 7 voor gymnastiek, 6 voor
teekenen en twee voor landbouwkunde; 28 bulp-
ouderwijzeressen, U hoofdonderwijzeressen, 20
onderwijzeressen voor Fransch, 27 voor Engelsch,
13 voor Dniisch, 1 voor gymnastiek, 1 voor tee
kenen, 48 voor haDdwerken en 4 huisonderwij
zeressen.
Zondag-middag omstreeks zes uren zag een
wandelaar op den Singel lusschen de voormalige
Koe- en Witie-poort een jongen in 'tgras liggen.
Hij dacht dat de knaap sliep en beproefde te
vergeefs hem wakker ie krijgen. Gelukkig kwam
de heer Schretleu, chirurgijn, dien kaut langs.
Deze zag dadelijk dat de jongen bedwelmd was
en zich in een gevaarlijken toestand bevond. Op
zijn raad werd de jongen in een deken gewik
keld en in een wagen den Singel af gereden, en
daarna in een schuitje naar huis gebracht, waar
de patiëut weldra bijkwam en herstelde. Het
drinken van een paar glazen Beiersch bier aan
„de Vink" en het schommelen inoet de oorzaak
zijn van dit ongeval, dat zeker schromelijke ge
volgen had kunnen hebben.
Het Verslag der Tweede Kamer over de wij
ziging der uiilitiewet, strekkende tot afschafiiug
der plaatsvervanging en uommerverwisseling, be'
helst eeue zeer uitvoerige gedachtenwisseling
over het voorstel zelf en over het verband met
de algemeene organisatie des legers en der levende
strijdkraclueu. De Commissie van rapporteurs is
het eens met de hoofdbedenking, in de afdeeliDgen
geopperd, dut het weuschelijk en noodzakelijk is,
dat een zoo gewichtig vraagstuk niet tot oplos
sing worde gebracht, dan wanneer de Kamer
tevens iu de gelegenheid zij gesteld, over eeue
algemeene herziening van de wetten op de militie
en schutterij te oordeeleu. Door het ontwerp,
zooals 't daar ligt, zal het doel niet worden be
reikt.
Bij de Tweede Kamer der Stateu-Generaal is
ingekomeu eeu wetsontwerp tot sluiting eener
overeenkomst met de gemeeute Bergen-op-Zoum
betreffende den kosteloozen afstand van wegen
en waterleidingeu op de voormalige vestinggron-
deu aldaar.
Een buitengewoon bijvoegsel tot de Nederlandschc
Staatscourant bevat het volgende:
Volgens een heden bij bet Departement van
Koloniën ingekomen regeeringstelegram van Bui
tenzorg, d. d. 13 April, heeft de Gouverneur-
Generaal, bij een telegram, den 9den dezer door
den gouveinements-couimissaris van Atchin ver
zouden (dus vermoedelijk den llden te Penang
aangebracht om naar Java te worden geseiDd),
de volgende berichten ontvangen
Na de oorlogsverklaring heeft Atchin getracht
weder uitstel te verkrijgen. Nieuwe onderhan
delingen zijn geopend, maar weder afgebroken,
omdat Atchin geen bepaalde antwoordeu wilde
geven. Daarop zijn door onze oorlogschepen (die
den gouvernements commissaris naar Atchin had
den vergezeld) de vijandelijkheden tegen de ver
sterkingen begonnen en met kracht voortgezet.
Den 5den dezer kwamen de troepen aan. Door
den commandant der expeditie werd, met vier
compagnieën, eene verkenning aan den wal gedaan,
die bevredigend afliep. Op den 8ste» debarqneer-
den de troepen, inet uitzondering van de cavalerie
en een gedeelte van de artillerie, die den 9den
volgden. Het gebeele debarquemeut is goed ge
slaagd. Dadelijk werden de operatiën begonnen.
Mm ondervoud een hardnekkig verzet, met groote
doodsverachting. Tot dusver zegepraalden onze
wapenen. Het geschut der schepen bewees uit
muntende diensten."
Bij het Departement van Koloniën is dus niets
gebleken van de aanvraag om versterking, in het
door de dagbladen verspreide telegram van Reuter
bedoeld. Zooals hier boven is gezegd, werd bet
bericht van den gouvernements-coinmissaris, van
Atchin verzuilden op 9 April, vermoedelijk eerst
den llden te Penang aangebrachtwaarschijnlijk
had dus Reuters Office geen tijdingen omtrent
latere voorvallen, dan waarvan door den Gou
verneur-Generaal mededeeling is gedaaD.
Volgens een regeerings-telegram, dd. 13 April,
kwamen de nadere berichten uit Atchin hierop
neder: Bij den aanval op eene versterking op 8
Aptil bleven van den vijand 80 dooden achter.
Van onze zijde werden gewond 5 officieren en
41 minderen, terwijl 9 minderen sneuvelden. Op
den negendeu weid eeue versterking, waarin door
de Ma mix bres geschoten was, zonder tegenstand
genomen. Bij offensieve verkenning werd tot dus
verre vau de Kraton geeu weerstand ondervon
den. Den tienden zou de hoofdmacht oprukken.
Men had gunstige verwaohtingeu.
'Van Reuters Office is het volgend telegram uit
Penang zonder dagteekening ontvangen:
De Nederlanders hebben twee verdedigings
werken der AtchineezeD genomen en maken zich
gereed om het paleis van den Sultan aan te
vallen. Er is naar Batavia geseind om verster
king.
Men bericht, dat de vier kleinere schepen, wier
vertrek naar O.-Indië eerst in 't najaar bepaald
was, ter zake der Atchiu-aangelegenbeden en op
aandrang van den Minister van Koloniën, spoe
diger naar Indië zullen steveuen.
Naar men verneemt, zou bij eenige officieren
van het leger hier te lande het voornemen bestaan
om zich tot de regeering te wenden, met ver
zoek, aan de expeditie tegen Atchin deel te mogen
nemen.
Naar men verneemt, bestaat bij de regeering
het voorneineu om aan de verschillende forten
en sterkten m de Utrechtscbe linie uitbreiding
te geven, der het oprichten o. a. van aarden
batterijen, daar naar het ooideel van bevoegden
de sluiting van de linie nog niet voldoende ge
waarborgd is.
Douderdag had een groote instructie iu zake
„den dubbelen moord" plaats. Naar wij verne
men, heeft de Jong zich bij die gelegenheid a s
een bezetene aangesteld en door ziju razen en
tieren 't hooreu der getuigen, ja 't schrijven van
den grillier zeer bemoeielijkt. In de volgeude
week zal audermaat een groot getuigenverhoor
gehouden worden.
Het Huisgezin opent eene inschrijving om „de
Zwitsersche geestelijkheid tegenover het baar
aaogedaan geweld te oudersteuneu". Redactie en
Administratie van het blad stellen zelve eeue bij
drage van f 50 beschikbaar.
De kapitein-luitenant-ter-zee W. F. de Bruyn
Kops, laatst behoord hebbende tot het eskader in
Oost-Iudië, en van daar den 6deu dezer in Neder
land teruggekeerd, wordt met dien datum op
no u-activiteit gesteld.
Z. M. heeft benoemd tot kantonr. te Cortgene
Mr. B. M. de Jonge van Ellemeel, thans griffier
bij het kantonger. aldaar.
Z. M. heeft aan den met verlof hier te lande
eruggekeerden uiagazijnai. der art. 1ste klasse
(majoor) van het leger in Ned.-Indië J. IJ. Gre-
velink, met ingang van 1 April 1873, wegens
ongeschiktheid tot bet gaan hervatten van den
werkelijkeu dienst, tea gevolge van lichaamsge
breken, eeu eervol ootslag verleeud uit Zr. Ms.
militairen dienst, met toekenning van pensioen.
BlNiN JEIV A.IV I>.
Amsterdam, 14 April. In de debating-society
Vooruitgang zal op Woensdag e. k. worden ver
dedigd de volgende stelling:
„Het tooneel ten onzent verkeert in een staat
van verval en belooft ook >u de naaste toekomst
weinig goeds."
Den Haag, 14 April. Valschc munt. Talrijk
warei. in den iaalsien tyd de kennisgevingen en
waarschuwingen tegen het in omloop brengen
van valsch geld hier te lande, voerende dezen
of genen beeldenaar of dat of eeoig ander jaartal.
Verzoek tot opsporing werd gedaan, maar tot
dusverre vruchteloos; niettegeustaaude de pogin
gen van justitie en politie.
Thans is hier ter slede ontdekt eeu peisoon,
die deze industrie scheen uit te oefenen.
Deze outdekking ging gepaard onder de vol
gende omstandigheden
EeD handelaar iu Borstels kwam Zaterdag-avoud
in eene tapperij op het Spui alhier en stelde den
kastelein, voor hetgeen deze aan hem in ruiling
had gegeven, een gulden ter haud, die den kas
telein zeer verdacht en valsch voorkwam, zoodat
hij meende daarvan inmiddels aan de politie te
moeten keunis geven, die zich niet liet wachten
en den Lorsielhandelaar naar het commissariaat
uiedenam.
Daar gekomen werd de aangehoudene gevisi
teerd en bevond uien dat in zijn mand een zakje
verborgen was, waarin zich eveneens een valsche
gulden bevond.
Vervolgens begaven de commissaris van politie
Beukuiau en de inspecteur Strang zich naar de
woning van den aaugeliuudene, gelegen in een
hofje aan den Noordwal, alwaar men iu eene
soort van poppeukast heeft ontdekt twee rood
kopereu vormen, in een waarvan het borstbeeld
van koning Willem III en in de under het rijks-
wapen gegoten was, benevens een valscbe gulden,
terwijl bovendien op den schoorsteen eeu klomp
letterspecie lag, alle welke voorwerpen door de
politie werden in beslag genomen.
Bovendien was er een fleschje aanwezig bevat
tende een chemisch praeparaatde commissaris
nam daarmede een proef, met dat gevolg dat
een daarin geworpen cent oogenblikkelrjk ver
zilverd werd.
De aangehoudene, zekere G. S., oud 49 jaren,
is eergisteren naar het huis van arrest overgebracht
eo ontkent alle schuld.
Het moet de eerste maal in een tijdvak van 25
jaren zijn, dat zulk eene outdekking hier ter
stede geschied is.
Rotterdam, 14 April. De lieer A. de Monehy,
thans agent der Nederlaudscbe Bank te Gro
ningen, is benoemd tot directeur der Bijbank
alhier.
Katendrecht, 14 April. Gisteren werd deze
gemeente door eeu hevigen brand geteisterd. In
de hoofdstraat, die zich links van den Veerdam
uitstrekt, ontstond omstreeks 7 uren brand in het
armoedigst gedeelte der buurt, vau den Veer
dam komende, ter linkerzijde van de straat. Hoe
en waar de brand is aangekomen, kan niet wor
den gezegd, daar het vuur zich iu de uitgedroogde,
met riet gedekte gebouwen met zulk eene ver
bazende snelheid verbreidde, dat in een oog
wenk een aantal woningen tegelijk in vlam
stonden. De vuurgloed was ontzettend, zóó dat
men aan de overzijde der rivier ailerwege
getuige van bet onheil kun zijn en de brandweer
onverwijld in beweging kwam om hulp te ver-
leeoeu. Dit ging met zóóveel vlugheid en ijver
in 't werk, dat de Rotterdamsche brandweer het
eerst op het terrein aanwezig was; de brand
spuit n». 20, met ongelooflijken spoed, door mid
del van de veerboot den overkant bereikende,
gaf het eerst water. Eerst daarna verschenen de
spuiten van Katendrecht en Charlois, toen de
Rotterdamsche spuit van Fijenoord en vervol
gens nog een aantal Rotterdamsche spuiten, die
door de veerboot werden aangebracht. De vlammen
sloegen geweldig om zich henen; te redden was
