Oratorium Bonifacius.
reurs bier ter stede, is met eenparige stemmen
besloten, bij de Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal een adres in te dienen, om de verwerping
te vragen van het thans in behandeling zijnde
ontwerp vau wet op de rechterlijke inrichting.
Het opmaken van bedoeld adres is aan
eeoe commissie van twee leden opgedragenhet
adres zal in eene nieuwe algemeene vergadering
worden vastgesteld.
Bonifacius predikte, zooals algemeen bekend
is, het Christendom aan de Friezen, omstreeks
het jaar 720, trok vervolgeus naar Duitschland,
en werd, toen hij een tweeden tocht naar ons
land ondernam, in 755 te Dokkum vermoord.
Bonifacius is de hoofdpersoon in het Oratorium;
om hem groepeeren zich drie andere figuren,
met name de priester der Heidenen, die bet ge
loof zijner vaderen tot in den dood getrouw blijft,
des priesters dochter en een rijke Thuringsche
jongeling, welke beide laatstee tot het Christen
dom overgaan.
Het eerste deel schildert ons een godsdienstig
feest der Heidenen in Friesland, hetwelk door
de komst van vier Christen-missionnarissen wordt
verstoord, waarna ook Bonifacius optreedt, het
ijdele van hun godsdienst bestrijdende, terwijl hij
op den eenigeu, waren God wijst. Dit heeft slechts
ten gevolge, dat de opbruisende Heidenen, met
steeds klimmende woede, Wodan en al bunue
overige goden aanroepen om den Christenpriester
te verdelgen.
De dochter van den Heidenpriester, aangetrok
ken door de Evangelieleer en dientengevolge ge
vloekt door haar vader, volgt Bonifacius naar
Duitschland.
Het tweede deel stelt ons in den aanvang den
moeilijken tocht der Christenen voor oogen, brengt
ons daarna in Thuringen, alwaar Bonifacias bij
het dorp Altenberg, in de nabijheid van Gotha,
de eerste Christenkerk heeft gesticht. Het is nacht.
De Christenen, door vermoeienis en ontberingen
uitgeput, zijn in diepen slaap verzonkenalleen
Bonifacius waakt over zijn gemeente en beveelt
haar in Gods trouwe hoede aan. Ook de dochter
van den Heidenpriester zoekt in het gebed moed
en vertrouwen. In haar opgewonden verbeelding
meent zij den hemel geopend te zien en het ge
zang der engelen te hooren. Eensklaps verandert
dit visioen en, medegesleept door de heriu nering
aan al wat zij heeft verlaten ter wille van de
nieuwe godsdienstleer, verbeeldt zij zich de op
haar verbolgen goden van het heidendom in
woedende vaart te hooren aanstormen, voortge-
zweept op de vleugelen van den nachtwind. In
doodsangst werpt zij zich op de knieën, en smeekt
hulp en bescherming bij de Heilige Maagd en
haar goddelijken Zioon. Het schrikbeeld verdwijnt,
6n de rust keert weder in haar gemoed.
Hierna treedt de jongeling op, die in wreeden
overmoed het kind van een zijner dienstknechten
had laten geeseleu. De herinnering aan die mis
daad en aan een lied, dat het mishandelde kind
stervende zong, vervolgt hem overal; hij kan
geen rust meer vinden en komt nu tot Bonifa
cius, hem smeekende om onder de zijnen te
worden opgenomen en den H. Doop te mogen
ontvangen. Al zijn rijkdom geeft hij den armen,
hij ontvangt den naam van Johannes en blijft als
herder bij de eerste kleine gemeente in Thu
ringen.
Het derde deel voert ons weder naar Friesland
terug, waar nog steeds het heidendom beerscht.
Bonifacius, door godsdienstijver vervuld, wil den
heiligen eik, het symbool var. den aan Wodan ge-
wijden dienst, vernietigen, en werkelijk houwt
hij den boom om.
De woede der Heidenen klimt bij die euvel
daad tot razernij en hun priester, die hem reeds
wraak had toegezworen ter wille van zijn doch
ter, verwondt hem doodelijk. Nederzinkend smeekt
Bonifacius God om vergeving voor zijn moorde
naar. Hierdoor ontroerd en getroffen, wenschen
de Heidenen nu ook in den Christenhond te wor
den opgenomen. De Heiden priester schenkt aan
zijne dochter, evenals aan Bonifacius, vergiffenis
en erkent zelfs het voortreffelijke van diens leer;
doch ziende dat de Goden nu zijn overwonnen,
doorsteekt hij zich, trouw blijvende aan Wodan,
dien hij zoo ijverig diende.
Sierveod doopt Bonifacius de bekeerde Heide
nen, en het geheel wordt besloten met een treur
zang op den dood van den grooten Christen-
Apostel.
GEMENGD MEUWS.
De National Zeitung heeft haar 25jarig bestaan
op eigenaardige wijze gevierd. Zij stichtte een
fonds ten bedrage van 10,000 th. ten behoeve van
aan dat blad vertonden personen. Het kapitaal
is aan het gemeentebestuur ter hand gesteld, om
het te administreeren. H. Rademaker, te Boven
Tekst vaa Mevr. Lina Schneider.
JVicolaï.
Muziek van W. F. G.
kerk, gemeente Aalsmeer, heeft den Koning de
eer ie grasboter toegezonden en daarvoor Zr. Ms.
dankbetuiging ontvangen. Gisteren zouden
vier paarden, bestemd naar Hoorn, per stoom
boot van de heeren W. Meeter en Co. van Zwolle
naar Amsterdam worden geëxpedieerd. Een der
dieren begon echter toen men het aan boord wilde
brengen zoodanig te springen, dat het met de
achterpooten tusscbeu de leuning van den steiger
kwam, tengevolge waarvan een der pooten brak
en een auder uit het lid geraakte. Het dier moest
toen terstond worden afgemaakt en is door den
eigenaar, van Dijk uit Hoorn, die het voor 875
gekocht had, aan een paardenslager voor f 75
verkocht. Dikkens, vroeger conducteur in dieust
van van Gend Loos en die zich in het afge-
loopen jaar heelt schuldig gemaakt aan het ont
vreemden van geld en andere waardeu, is giste
ren in de gevangenis te Leeuwarden overledeu.
Voor eenige jaren verdween uit Ulrum de pre
dikant der Christelijk Afgescheiden gemeente
Woudsma, achterlatende eene vrouw met drie
jonge kinderen. Omstreeks denzelfden tijd of eeu
weinig vroeger had eene getrouwde vrouw, A.
K., die van haien echtgenout gescheiden leefde,
het dorp verluien. Na veel onderzoek kwam meu
eindelijk te weten, dat beide personen gezamen
lijk naar Engelaud waren overgestoken; doch
verder vernam men nieis en bleef hunne ver
blijfplaats onbekend. Eindelijk is er bericht ge
komen van A. K., welke zich thans te Chicago
in den staat Illinois, Noord-Amerika, moet be
vinden. W. is in de maand Maart des vorigen
jaars te Cincinatti, welke stad wel eens de ko
ningin van het westen genoemd is, gelegen in de
staat Ohio, overleden. Hij moet zijn onderhoud
gevonden hebben in het schoonmaken en her
steilen van horloges en uurwerken, waarin hij
wel ervaren was. Dr. Barning te Tilburg is
Woensdag-avond door een luik gevallen van een
aardappelkelder, voor het bed van een zijner pa
tiënten; hij brak drie ribben. Voor het konink
lijke schilderijenkabinet te Kopenhagen is dezer
dagen een schilderstuk van den Deenschen schil
der J. C. Lucas aangekocht, dat de Hollandsche
vloot voorstelt, die onder den admiraal Obdam
in 1658 de Sont, voorbij het door de Zweden
bezette Kronborg, inzeilt, om het belegerde Ko
penhagen te ontzetten. Door een Japanschen
correspondent van het Fransche Aardrijkskundig
Genootschap wordt het volgende gemeldHet
gouvernement heeft besloten een kanaal te doen
graven tusschon Vicoto, de voormalige residentie
van den Mikado, en het groote meer van het
gewest Omaï, om den bloei van eerstgemelde
provincie te bevorderen, die sedert de verplaat
sing van het hof zichtbaar is afgenomen. Het
volgende feit kan doen zien, in welk eene mate
de voorname en gegoede standen in Japan in den
wensch naar vooruitgang deelen. Verscheidene
rijke burgers van Osaka hebben eene inschrij
ving tot het oprichten van scholen geopend. Een
hunner, zekere Kou-no-iké, wiens naam wereld
kundig verdient gemaakt te worken, heeft alleen
voor 100,000 pd. st. ingeschreven. De politie te
Yeddo is geheel op den Engelschen en Noord-
Amerikaanschen voet ingericht. Al de oude poor
ten der stad en hare fortificatiën «uilen worden
geslecht.
BC1TE1VLAND.
Frankrijk.
Gisteren had de ontvangst van den hertog d'Au-
male in de Académie plaats. De prins kwam bin
nen, vergezeld van de heeren Thiers en Guizot.
Zij werden met toejuichiugeu begroet. De rede
voering van den prins werd herhaaldelijk toege
juicht, vooral de woorden „Arm Frankrijk, grijp
weer uw gebroken degen, arbeid, schep moed!"
Bij het uiteengaau der vergadering stond een
groote menigte voor het gebonw, en werd Thiers
begroet met den kreet: Leve Thiers, leve de re
publiek
In de zitting der Nationale vergadering van
1 dezer verzocht de heer Cézanne dat ter zijner
lijd door de regeering mededeeling zou gedaan
worden van de met Turkije en de andere mogend
heden gevoerde onderhandelingen betreffende de
verhooging der doorvaartrechten op het kanaal
op Suez. De minister van buiteulandsche zaken
verklaarde zich daartoe bereid. Hij deelde daarbij
mede dat de regeering zich niet in het te Parijs
gevoerde proces had gemengd, omdat daario twee
Fransche maatschappijen, die der Hessageriet mari
times en die van het Suezkanaal, tegenover elkan
der stonden, tnaar dat zij begrepen had die neu
traliteit te moeten laten varen toen de quaestie
eene interuationale beteekenis erlangde door de
bewering van den Sultan, dat uitsluitend aan hem,
als gever der concessie, het recht toekwam otn
geschillen over de bewoordingen dier concessie
en over de grenzen der daarbij toegekende rech
ten te beslissen. De regeering was toen den diplo-
matieken weg opgetreden om te voorkomen dat,
in strijd met de waardigheid van Frankrijk, eene
onderneming, waarvoor Frankrijk zelf en eene
Fransche maatschappij zoovele offers hadden ge
bracht, in andere handen zou overgaan.
Belgiö.
In de Katner heeft de minister van openbare
werken gisteren verklaard, dat de regeering er
toe neigt om alle of bijna alle spoorwegen staats
eigendom te maken. De regeering tracht onder
handelingen aan te knoopen om het net van den
Grand-Central te krijgen en doet ernstig onderzoek
naar de mogelijkheid om de concessie van den
spoorweg in West-Vlaanderen terug te erlaugen.
liet miuiaterie zal waarschijnlijk een wetsontwerp
iudienen, regelende de verantwoordelijkheid van
den Staat ten opzichte van het vervoer per
spoorweg.
Volgens l'Organe de Mons zullen alle Belgi
sche journalisten den 13den April te Brussel
bijeenkomen.
Groot- Brit annië.
Dezer dagen is te Woolwich, in tegenwoordig
heid van den minister van marine, een nieuw
onderzeesch kanon beproefd, waarvan de con
structie streng geheim wordt gehouden. De uit
komst wordt gezegd zeer gunstig te zijn. Men kon
het projectiel, door de opborreling van het water,
op tamelijk grooten afstand volgen, het had een
vaart van acht Engelsche mijlen per uur
Betreffende het vergaan van het stoomschip
Atlantic ontving de Pall Hall Gazelle het volgend
telegram uit Halifax, gedagteekend van 2 dezer:
„De derde stuurman, de heer Brady, kwam al
hier aan en rapporteerde dat de Atlantic Dinsdag
te 2 uren na middernacht op Meagher's Head, in
Prospect Harbour, stootte. Kapitein Williams was
te middernacht naar heneden gegaan, onderstel
lende dat het vuur van Hamborough op 39 mijlen
afstand was, in peiling N. N. W. 't Was duister,
maar 't was niet mistig. Het schip stootte ver-
scnillende keeren. De kapitein en de heer Brady
begaven zich in allerijl naar bet dek en tracht
ten de booten los te kappen; zij slaagden er ech
ter slechts in om er een buiten boord te bren
gen, waarin juist twee vrouwen hadden plaats
genomen, toen het volk er op toeschoot en de boot
vulde. De stoomboot viel plotseling geheel op zij,
zonk eenige minuien nadat zij aan den grond
gekomen was, en sleepte de boot met allen, die
er zich in bevonden, mede. Een deel van 't tuig
bleef boven water, door middel waarvan, alsmede
door behulp van touwen, 250 personen er in slaag
den, eeu klip te oei eiken. 750 personen bleven
aanboord van het stoomschip achter; de meesten
bevonden zich in de kooien. Allen kwamen om.
Geen enkele vrouw, geen enkel kind werd gered.
Zij, die zich op de klip bevondeu, brachten er
ternauwernood het leven af; het water steeg zoo
hoog, dat alleu, die zich op de rots bevonden, ge
vaar liepen te verdrinken.
Zij werden echter iulijds door een visschcraiun
gered. De eerste stuurman bleef tot het laatste
oogenblik aan boord van het stoomschip en ver
dronk, terwijl hij in 't tuig zat. Schip en lading
zijn totaal verloren.
De Atlantic vertrok den 20sten Maart met 732
achterdeks-passagiers, 32 1ste klasse passagiers en
eene bemanuing van 141 koppen. Men onderstelt
dat het schip schade aan de machine had."
Met groote voldoeuing wordt door de libe
rale dagbladen er op gewezen, hoe althans enkele
van de anomaliën in 't Iersche stelsel van hoo-
ger onderwijs vóór 't einde van deze zitting zul
len verdwijnen. De Regeering heeft namelijk,
afwijkende van haar vroeger gekozen standpunt,
haren bijval geschouken aan de bill van den heer
Fawcett, strekkende tot 't afschaffen van de ker
kelijke tentamens (lests) aan Triuity College en
de Universiteit van Dublin.
In het Lagerhuis stelde de heer Baillie
Cochrane Donderdag eene inotie voor, strekkende
om de regeering te verzoeken spoedig hareadhaesie
te scheuken aan de voorgestelde hervormingen
van het rechtswezen in Egypte, zoodat er behoor
lijke rechtbanken koudeu worden opgericht voor
de beslissing van geschillen tusschen de Engel
sche reeders en de Suez-kaoaalmaatschappij. Bij
de toelichtiug gaf de spreker zijne overtuiging te
kennen, dat de tegenwoordige verwikkelingen
over de doorvaartrechten op het Suez-kanaal niet
zouden zijn ontstaan, wanneer de traagheid der
Britsche regeering niet verhinderd had dat de her
vorming van het rechtswezen in Egypte niet tijdig
tot staud was gekomen.
Lord Euüeld beweerde dat de regeering ten
onrechte in deze aangelegenheid van traagheid
beschuldigd werd en deelde, om deze bewering
te staven, mede dat de zaak van bet rechtswezen
in Egypte een onderwerp van aanhoudend over
leg tusschen de zeemogendheden uitmaakte, en,
naar hij vertrouwde, eerlang, waarschijnlijk bin
nen acht maanden, tot eene goede oplossing zou
komen. Wat meer bepaald de zaak der door
vaartrechten, aanging deelde hij mede wat daar
omtrent voorgevallen was. Na de verhooging dier
rechten, welke uit eeu formeel oogpunt, ook naar
de zienswijze der Porte, ouwettig was ooidat die
was geschied zonder voorafgaande goedkeuring
van den Bultan, had de Britsche regeering in
eene circulaire aau alle zeemogendheden daar
tegen geprosteteerd, bewerende dat de Suez-
kanaalmaatschappij niet bevoegd was hare con
cessie naar willekeur uit te leggen. Dat protest
was door de meeste mogendheden met instem-
lied
m
T
Ito
lal
ff
lig
iet
|en
;en
Ie
ize
IUG
P'
y
iiei
'ij
;icl
Bch
iig
icb
ren
vel
ie
at
Dei
ming ontvangen, en den 15den Juni 1872 hadl
de Porte aan Engeland voorgesteld dat erl
eene internationale commissie benoemd zou worj
den om deze quaestie te onderzoekeu. Dit voor-l
stel was aangenomen en thans was alleen nogI
uit te maken waar die commissie hare zittingen!
zou houden, te Londen gelijk Engeland voorge.J
steld had, of te Konstantinopel zooals Oostenrijk!
wenschte.
De heer Cochrane verklaarde zich over dez I
inlichtingen zeer voldaan eu trok de motie in
Onder de in deze zitting ingediende bills wa
er een van sir John Lubbock, strekkende om de
ureu van arbeid te regelen voor vrouwen,jonge,
lieden en kinderen, welke gebezigd worden als I
winkelbedienden.
In eene beschouwing door de Times aau4
onlangs geëindigde werkstaking in Wales gewijd
wordt over de eerste aanleiding tot het coufei
tusschen de fabrikanten en de arbeiders het vol.
gende gezegd: „Het jaar 1872 kenmerkte i\t
door een ongekenden bloei van den handel ii
ijzer en steenkolen. Om verschillende redeneo]
hadden de groote verbruikers van het eerstgi
noemde artikel de aanvulling van hunnen voor
raad tot op het uiterste uitgesteld, en hetzelfdt]
hadden de ijzersmelterijen gedaan. Toen nu
een gegeven oogenblik tan alle oorden der wereli
spoedeischeude bestellingen aankwamen, was di
reserve der ijzersmelterijen niet tegen eene
groote vraag bestand, en de bestellers moi
ten dus wachten totdat de noodige hoeveelheid!
was geproduceerd. Een natuurlijk gevolg wij
dat er, in plaats van concurrentie tusschen dr
voortbrengers om bestellingen, concurrentie out-
stond tusschen de verbruikers der grondstof oa
het eerst bediend te worden. Vandaar eene te-
stadige en snelle stijging der prijzen van het ijzer.
De mijnwerkers verlangden hun aandeel in del
grootere wiusteu, en de looneu werden dieoieo-
gevolge verhoogd. De beweging in den ijzerfcis-
del verwekte beweging in den steenkolenhandel,'
doch de rijzing van de prijzen van de steen
kolen was niet uitsluitend daaraan toe te schrij
ven, maar aan de welvaart van al die ontelbari
takken van nijverheid, die steenkolen behoe
ven en welke eene groote toeneming der vrag
veroorzaakte. Uok hier eischten de mijnwerker-
hun aandeel in de meerdere winsten, maar d<
hun toegekende opslag van loon was niet
eenige reden om het artikel voor den verbruike
duurder te maken. Integendeel zoo eene aanmer
lijke verlaging der steeukoleuprijzen kunnen
schieden zonder evenredige verlaging van deloo-
nen der mijnwerkers, mits de tusscbenhandelaars
zich met eene matige winst wisten tevreden te
stellen. Maar at de tweespalt vloeide inditgeval
voort uit de handelingen der mijnwerkers zeiven, I
die minder werkten en dus de oorzaak waren dat
de steenkolen voor het fabriekwezen een zoo duur I
artikel werden, dat bijv. de ijzersmelters in Zuid-r"
Wales voor hunne consumtie van steenkolen som-|tI
men hadden te betalen, die zij onmogelijk door ds
met de fabricatie te behalen winsten konden dek
ken. Van daar de op 1 December in alle ijzersmel
terijen van Zuid-Wales aangezegde verlagingdei
loouen met 10 pCt.een besluit dat de fabri
kanten handhaafden, zelfs met de zekerheid dat
het tot eene uitgebreide werkstaking aanleiding
geven zou."
De schrijver voegt daarbij dat de fabrikanten,
hunne werklieden wenschten te beduiden
loonsverhooging niet aanging, wanneer de ar»'
ders, haer eenmaal verkregen hebbende, daar
geen vei der gebruik maakten dan om den werk]
tijd te verkorten en derhalve de voortbrengiDj
verminderen, terwijl de werklieden in de handi
wijze van de fabrikanten geene andere bedoeln
zagen dan eene poging om hun recht van
ciatie, van vorming van unies, te vernietigen. D;
was het geschil alleen in naam een geschil ov
geld; de 10 pCt. meer of minder loon tvari
niet de eigenlijke oorzaak van den lellen strij-j
en daaraan moet het, volgens den schrijver, ooi
geweten worden dat de beide partijen zoo hsi
nekk'g volhielden, eu de werklieden eerst toegard
toen zij door den uitersten nood werdeu ged woigei
Uit eene hierop volgende beschrijving van del
omvang der werkstaking blijkt dat het gebeeil
getal der buiten werk geraakte arbeiders, 8
mannen als vrouwen en kindereu, in eeu roui
cijter 65,000 beliep, als in Glaumorgansbire3f|D®|
en in Monmouthshire 31,000.
Aangaande de verliezen, welke een gevolgd'
de werkstaking waren, berekent de schrijverd'
die voor den bandel en nijverheid in het alg<
meen kwamen te staan op nagenoeg twee
voor de werklieden op H miliioeu ponden stel
ling. De eerstbedoelde verliezen waren een W
tuurlijk gevolg van het staken der productie, well
in gewoue omstandigheden in de beide genoem'
districten de aanzienlijke cijlërs bereikte va
107,000 ton steenkolen, 11,000 ton ijzer en 180
ton staal per-week. Den prijs van het ijzer
rekenende op 10 pd. st. per ton, en aanneme
dat van de geproduceerde steenkolen twee de
den in de ijzersmelterijen der districten verbrui!
werden en het overige een derde in den handi
werd gebracht tegen 15 sh. per ton, komt hij di
tot een verlies van 162,600 pd. st. per week
nu
tin
Sot
we
lee
da
ste
wi
de.
1
Idie
lhe<
I n
■list
\m
|Uit
i\ls
u
bet
ine
de
DO
iel
00]
't
Wl
be
oo
|he
h
Te
Ou
ui
gi:
5C
lu
