Woensdag
26 Maart.
FEUILLETON.
DE KERSTBOOM.
N°. 4027.
A0. 1878.
STADS-BERICHTEN.
STANDBEELD
Pieter Adriaansz. van der Werf.
LCillSCH
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 matndenƒ8.00.
Franco per poita 8.86.
Afzonderlijke Nommer»a 0.06.
l>eze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTÏÏNTIKM.
Voor iedtren regel...ƒ0.15.
Grootero Utters naar de plaatsruimte die qj beskan.
I Vergadering van den Gemeenteraad van Leiden,
r. Donderdag 27 Maart 1873, 's namiddags te twee
Onderwerpen
Benoeming van een hulponderwijzer-onderwij
zeres) op de openbare lagere school No. 1, voor
minvermogenden. (44).
Verzoek van Dr. J. C. Kist, om continuatie als
gemeente geneesheer. (46).
Verzoek als voren van Dr. G. Zaalberg. (46).
Idem van B. van Velzen, weduwe C. Omvlee,
om continuatie als gemeente vroedvrouw. (48).
Verzoek als voren van S. M. van Iperen. (48).
Voordracht betrekkelijk den aankoop van in
strumenten ten behoeve van het natuurkundig
onderwijs op de openbare school voor meer uit
gebreid lager onderwijs der lste klasse voor
meisjes. (41).
Lldem betrekkelijk bet geneeskundig onderzoek
der openbare vrouwen, met een staat van af- en
overschrijving op de begrooting, dienst 1873. (43).
Idem betrekkelijk het in gebruik geven van
lokalen in het Nosocomium op de Oude Vest aan
de Leidsche Afdeeling der Maatschappij van
Weldadigheid. (40).
Idem tot aanvaarding van een aan de Bewaar
school in de Groenesteeg vermaakt legaat. (42).
Suppletoire staat van begrooting van de admi
nistratie der Vereenigde Gast- en Leprooshui
zen, staat van af- en overschrijving van die
begrooting en staat van af- en overschrijving
der begrooting van de gemeente apotheek, alle
over den dienst 1872. (47).
Suppletoire staat van begrooting van het Ge
reformeerd Minne- of Arme Oude Mannen- en
Vrouwenhuis, dienst 1873. (49).
Adres van J. en A. Le Poole, om vergunning
tot het maken van een waterfilter en het leggen
van een duiker voor hunne fabriek aan net
Levendaal. (50),
VOOR
iel derde eeuwfeest vaii Leiden ontzet begint
mderen. In Nederlands geschiedboek staat die
asirtenis niet gulden letieren aangeschreven,
den lsten April 1572 was, door de inneming
i Den Briel, de grondslag gelegd van Neder-
ids bevrijding; op den Sden October 1574 werd
)t het ontzet van Leiden die bevrijding ver-
kerd. De onbezweken trouw en volharding
n LeideDS burgerij hadden het Vaderland ge-
I, ons onafhankelijk volksbestaan bevestigd,
gemeen is de weusch, dat bij de feestelijke
iring van dien heuglijken gedenkdag een
indbeeld moge verrijzen ter eere van Pieter
drlaansz. van der Werf. De wakkere burger-
iatier, aan wiens geestkracht en heldenmoed het
'Bderiand zijne verlossing te danken had, wiens
latin voor het Vaderlaudsch gevoel de herinnering
dat grooie feit vertegenwoordigt, heeft eene
letivistbare aanspraak op die hulde van bet
kbare nageslacht. Getuigde reeds de onsterfe-
e Willem I, dat hij de diensten van Van der
r( „altijd gaarne met alle dankbaarheid erkeu-
izou": die stem vindt nog heden weerklank in
hart, dat warm voor het Vaderlaud klopt,
aanstaande eeuwfeest is de bij uitstek ge
paste gelegenheid, om aan die nationale ver
plichting te voldoen.
De oodergeteekenden hebben zich vereeDigd
om de zaak tot stand te brengen. Vertrouwende
op de warme belangstelling hunner stad- en land-
genooten, richten zij lot allen het dringende ver
zoek, tot de volvoering van hun Vaderlandscb
plan te willen medewerken.
Aan de ingezetenen van Leiden zullen lijsten
worden toegezonden, waarop ieder kan intee-
kenen voor de gift, die hij wil afzondereo.
Alle inwoners van Nederland builen onze stad
worden uitgenoodigd, hunne bijdragen aan een
der ondergeleekeiideu te willen inzenden. Moge
onze oproeping door eene ewensc te uitkomst
worden bekrooud, en de 3de October 1874 tot
een heerlijk getuigenis verstrekken, dat de Neder
landers nog altijd de zegeningen waardeeren,
eeDmaal aan hun voorgeslacht verleend, en de
nagedachtenis hunner groote Vaderen in eere
weten te houden.
Wij verblijden ons hierbij te mogen voegen, dat
Z. K, H. Prins Alexander der Nederlanden
zich welwillend bereid verklaard heeft het Eere-
Voorziüerschap onzer commissie te aanvaarden.
Het doet ons Vaderlandscb gevoel goed ook hier
den naam van Oranje met dien van het Neder-
landsche volk innig verbonden te zien. Waar een
afstammeling van den Vader des Vaderlands bet
voorbeeld geeft om aau ous wakker voorgeslacht
buide te bewijzen, daar zal de Nederlani sche
uatie niei achterblijven.
Dr. 11. de Vries, voorzitter; Dr. W. N. du Rieu,
onder-voorzitter; Mr. J. A. F. Coebergh, lsie
secretaris; Jbr. W. J. C. Rammelman Elsevier,
2de secretaris; A. Ophorst, lste penningmeester;
G. J. Gorts, 2de penningmeester; D. N. Brouwer,
T. J. van 't Hooit, Ds. J. E. Luckel, A. H. Bakker
Korff, L. Oostveen, Ds. G. D. J. Schotel, W. J.
Suouck Uurgronje en W. F. van Wijk Jr.
Ds. F. vau Bonga, Dr. J. A. Boogaard, Dr. A.
H. van der Boon Mesch, Ds. J. D. B. Brouwer,
B. Corts, J. 11. E. Dercksen, J. A. van Dijk,
Ds. J. H. Donner, L. Driessen, Jhr. Mr. D. F.
Gevers van Endegeest, Mr. J. E. Goudsmit, Ds.
H. G. Hagen, 11. Hartog, Dr. A. Heijnsius, Mr.
H. P. van Kaatboven, llr. C. H. P. Klaverwij-
deD, Dr. A. Kuenen, C. L. Leembruggen, Dr. D.
de Loos, Past. A. C. QuaDt, A. L. Reimeringer Jr.,
P. L. Tichler, Th. van Wijk, W. von Wrangel
auf Lindenberg en J. Zaalberg.
LEIDEN, 25 Haart.
De heer Max Reichmann heelt gisteravond het
talrijk opgekomen publiek in de gehoorzaal bij
zonder geamuseerd. Waar hij zich het lachen op
de piano accompagneerde of borstelend de Car
naval de Venise ten gebuore bracht; waar hij
ons een speeldoos met verbazende juistheid na
bootste of zonder de minste disharmonie, zoodra
men hem toeriep, een door het lot geregelde pot
pourri uitvoerde, in alles toonde hij een kunste
naar, een geestig parodist van voorbeeldeloos
gehalte te zijn. Zijn onverstaanbare declamatie,
zijn diereoconcert, de finale van een opera en de
hoogeschool a la Renz garen ons een hoogeD
dunk van het komisch talent, waarmee de heer
ReichmanD weet te woekeren. Wij zijü er dan
ook zeker van, dat het grootste succes deu
kamer-virtuoos van Z. M. den Keizer van Rusland
op zijn kunstreis overal zal volgen.
Z. K. H. Prins Alexander woonde de voorstel
ling bij.
Bij de heden gehouden verkooping van Cokes
op het Raadhuis alhier, van partijen van 100, 50,
10 en 5 hectoliters, wareo de hoogste prijzen
f 45, 22.50, ƒ4 60, ƒ2,25; de laagste ƒ45, ƒ22.50,
ƒ4.50, en ƒ2.25.
Belanghebbenden maken we opmerkzaam dat
den lsten April a. s. van Rotterdam naar Neiv-
Tork zal vertrekken het stoomschip ilaat, kapitein
E Deddes, van de direcle stoomvaart Rotterdam-
New-Tork, waarmede de gelegenheid is open
gesteld tot het verzenden van gewone brieven,
monsters en drukwerken, ingevolge art. 30 van
de postwet van 1870. De depeches worden den
Sisten Maart te 10 uren 'a avonds aan het post
kantoor te Rotterdam geslottn.
Men zal zich herinneren, dat eenigen tijd ge
leden eeu wachtmeester, van het lste escadron
2de regiment huzaren, uit Bergen-op-Zoom deser
teerde en eene som van 600 medenam, die hij
voor den luitenant, detachemeuts-cominandant
moest gaan halen. Deze nu is Zaterdag voor het
froDt van een gedeelte der troepen van het gar
nizoen alhier afgestraft, d. w. z., dat bet vonnis,
tegen hem den 6den Maart jl. gewezen, 11. Zater
dag in het openbaar is uitgesproken, waarbij hij
is verklaard vervallen van den militairen stand
en veroordeeld tot drie jaren kruiwagenstraf.
Uit het vonnis bleek o. a., dat de veroordeelde
na ontvangst der gelden eeu borrel is gaandiin-
ken en van dat geld verteringen gemaakt heb
bende, deserteerde en naar België vluchttedat
ziju luitenant detachements-commandant bem,
zonder daartoe verlof bekomen te hebben, na-
reisde en, met behulp der politie te Antwerpen,
bem aldaar aanhield dat bij van de 500 nog
circa J 350 overhad, die hij aan den officier ter
hand stelde, omdat deze hem straffeloosheid be
loofde, in zoo verre krijgsraadzaken aanging, in
dien hij met hem naar Bergen-op-Zoom terug
keerde, en zou hem korting op zijn tractement
gedaan worden, totdat de verteerde 150 waren
terugbetaalddat hij dat voorstel aannam, doch
dat de luitenant met den wachtmeester te Rosen-
daal aangekomen, hem, niettegenstaande de
scboone beloften, onmiddellijk door de reeds ver
wittigde maréchaussée deed arresteeren, ten einde
hem verder voor den krijgsraad terecht te doen
stellen.
Gistermorgen is de veroordeelde naar Leiden
getransporteerd. (Pr. Nb.)
Wij lezen in het N. v. d. D
Is Duilschland fier op Fritz Renter (die ook
ons, Nederlanders, een lieve vrind is geworden 1),
niet minder verheft het zich op Klaus Groth, den
onvergelijkelijken dichter van den „Quickborn,"
den scherpzinnigen schrijver der „Briefe über
Hochdeutsch und Plattdeutsch."
Ons land zal weldra in de gelegenheid zijn,
hem persoonlijk te leeren kennen, te hooren, en
te w aardeeren.
Door de Leidsche Studenten uitgenoodigd tot
het houden van een of meer voordrachten, ziet
hij daardoor zij 't pas op 53jarigen leeftijd
een lievelingswensch zijner jonkheid verwezen
lijkt: het bezoeken, en persoonlijk leeren ken-
neu van ons landeen wensch, dien hij, reeds
in een brief van 15 Juli 1861, als een, tot nog
toe onvervulde „Jugend-Schwërmerei," uitsprak
in de woorden „auch nach den stammverwand-
ten Niederlande zieht es tnich, mit knabenhafter
Sehosucht."
Het zal dus zeker niet slechts door elk, die de
Hoogduitsche litteratuur waardeert, maar vooral
ook door elk, die hart heeft voor Neêrduitscbe
poezië en taal (want Groths en Reuters Platduit-
sche werken zijn inderdaad evenzeer Neêrduit-
sche, als b. v. Cremer's „Betuwsche Novellen")
op prijs worden gesteld, dat zich ook in Amster
dam eene commissie vormde, om Prof. Groth uit
te noodigen tot het houden van een paar voorle
zingen.
Met levendige belangstelling beeft hij aan dien
weDSch gehoor gegeven, en zal nu, vermoedelijk
Dinsdag 8 en Donderdag 10 April, te Amsterdam
in Odion (in het Hoogduitsch) lezen
I. Over de ontwikkeling der Duitsche Poezië
en Taal sedert 1625;
II. Over de splitsing van het Hoog- en Neêr-
duitscb in Duitsch en Dietscben meer in 't bij
zonder over den Nederduitschen taalstam en zijne
tongralleo; en wijder»-(PIatduitsch) over en
uit den dichtbundel „Quickborn."
Weldra zullen inteekenlijsten worden rondge
zonden en ter leekening gelegd. Eeo familiekaart
(voor 5 personen) zal, voor de twee avonden, 7.50
kosten, een kaart voor éen peisoon ƒ2.50. De
commissie bestaat uit de HH. C. Becker, Dr. J.
P. Heije, H. Merck, A. Rebbeck en H. Vaupel.
Het centraal bestuur van het „Algemeen Ne-
derlandsch Werklieden-Verbond", heeft eeu adres
aan den Koning opgesteld en op vqle plaatsen in
het land ter onderteekening gelegd, waarbij de
wettelijke regeling van den arbeid van kinderen
wordt gevraagd, en waarin wordt verklaard, dat
vernietiging der bestaande kwaal (dat van het
kind, soms op zeer jeugdigen leeftijd, bovenma
tige arbeid wordt gevergd) door de vrije werking
der sociale krachten niet mogelijk is, en alleen
de wet verbetering iu het lot der fabriekskinde
ren kan brengen.
Het XlIIde Ned. taal- bd letterkundig congres
zal dit jaar te Antwerpen worden gehouden van
Vervolg.)
eo beele poos ging voorbij toen vloog de
id van den jongen uian verschrikt van de oogeo,
srvoor hij haar als een lichtscherm gehouden
eu hij zelf sprong op en deinsde terug, alsof
vreeselijks was binnengekomen. Op den drem-
ran de deur stond de oude knecht met een
lichtjes en gouden kogeltjes stralend boompje
Ie hand. Er kwam een eenigszins bittere trek
tijne lippen, toen hij het gebaar van zijn heer
itoam en hij mompelde: „Is het nu weer
'goed?" Doch de doctor wenkte, nadat hij
kalmte gekomen was, en zeide op vriende-
tn toon „Het is goed, Frederik, zet den boom
uiaar neer en breng mij wijn."
lok dat geschieddede oude bracht eene fiescb,
k de kurk er af, en liet den ander weer alleen,
schonk zich haastig eenige glazen in en dronk
uit, daarop ging hij naar het raam, keek naar
groote sneeuwvlokken, en zat een oogenblik
later weer in ziju fauteuil voor zich te kijken.
Hij rolde deu sloel plotseling met veel beweging
naar een groote, amiek gesneden schrijftafel en
nam eene pen op, die hij eene minuut later neer
gooide, terwijl bij met gesloten oogen achterover
leunde.
Toen hij de oogen weer opende, vielen zij op den
boom. De voorwerpen, die er aau hingen, schom
melden zacht heen en weer, vooral een in de
hoogte, een sierlijke wieg met blauwe zijde ge
voerd, waarin een pop lag met eeo mutsje op en
iu een dekentje gewikkeld. Men zag dadelijk, dat
dit niet zoo gekocht was, maar door eene hand
gemaakt, die er zorgvuldig en met liefde aan
gewerkt had, totdat het kunstwerk voltooid was,
bestemd om voor eeoe minuut een gelukkig lachje
en de pret van een kind te veroorzaken, om
daarna als loon voor de moeite door de kleine
handjes misschien vernield op den grond te
liggen.
De oogen van deo jongen man waren er strak
op gevestigd, en het was hem of een kleine haod
er op wees en eene gelukkige stem sprak:
„Ziet gij de wieg, Richard daar is ook een
kleine Richard in."
Van waar kwam die stemHij trok als een
krankzinnige aau het scbellekoord en de oude
Frederik kwam ijlings aanioopen. Zijn heer stond
aaD het raam en maakte driftige gebaren met
de hand. Hij wilde spreken, inaar de tong wei
gerde bem haar dienst, eindelijk bracht hij toor
nig: „Den booinl Neem den boom weg I"
De oude strekte het hoofd schuddend zwijgend
de band uit, om te gehoorzamen, maar nu, als
door zijne aanwezigheid moedig geworden, trad
zijn heer op hem toe en hield hem weer terug.
Hij wees bevend op den boom en vroeg„Hoe
komt gij aan die dingen, die er aan hangen
De oude antwoordde eenigszins schuw.
Het was bem ploiseling in de gedachte geko
men, dat zij nog id een kast waren, van een
vroegeren kerstavond afkomstig. Daarom had hij
ze opgezocht en schielijk den boom er mee ver
sierd. En ofschoon zijn beer hem, op straf van
hem da lelijk den dienst op te zeggen, verboden
had er van te spreken had hij toch niet kun
nen laten er aan te denken, dat mevrouw juist
twee jaren geleden, den avond voor kerstdag,
nog tot middernacht bad opgezeten om de wieg
af te maken en dut zij juist een jaar later den
kleinen Richard zelf in eene andere koude, zwarte
wieg gelegd bad al moest het hem ook zijn
dienst kosten, hij kon niet anders op kerstavond.
De oude had zijne hand om Men stam van
den boom, bet gesmolten was der kaarsjes drup
pelde op zijne vingers, zonder dat hij het voelde,
en uit de oogeD rolden andere druppels over zijn
gelaat, zonder dat hij er zich over bekommerde.
Zijn heer stond met naar den grond geslagen
oogen en herhaalde zijn bevel niet, noch trok het in.
De knecht zag hein angstig aan en vroeg ein
delijk bedeesd: „Zal ik den boom wegbrengen?"
De doctor gaf nog altijd geen antwoord, het
was alsof hij in de laatste minuut niets gehoord
en gezien bad van wat om bem plaats had. Thans
keek hij verschrikt op, er werd hard aan de
huisdeur gescheld en hij sprak haastig„Neen,
zie eerst wie daar is I Ik ben voor niemand te
huis, voor niemand I"
De oude lachte, terwijl hij ging opendoen. De
achtergeblevene trad op den boom toe, nam de
wieg in de hand, zijoe vingers speelden met het
dekentje en zijne lippen mompelden onhoorbaar:
„Marie
Buiten was een woordenwisseling ontstaan
waar bij eerst niet op gelet bad. Nu liet hij haas
tig de wieg los de deur vloog wijd open;een
kleed ruischte en een luide stem riep
„Doctortje, voor mij zijt gij toch te huis? Doc-
tortje, gij zult uw mooie lokken verbranden, zijt
gij dol? Ill zag licht bij u en dan laat ik mij
niet afwijzep. Gij kunt gaan, oude Cerberus, iaat
mij maar begaan, gij zult geen slaag krijgen."
Wordt vervolgd.)