N°. 4001.
A0. 1873.
Maandag
24 Februari.
LEIDENS BRANDWEER.
LEIDMH
DAGBLAD
PRIJ8 DEZER COURANT.
Voor Leiden per 8 nuanden/"8.00.
Franco por poet8,85.
Afionderlijke Nommer»R 0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DEK ADVKRTENTIKN.
Voor lederen regel.
Grootere letten naar de plaatsruimte die s$ beslaan.
0.16.
(Slot.)
Het oude en gebrekkige materieel, dat wij be-
titteu en dat het bestuur langzamerhand door
nieuw en beter wil vervangen, moet van zelf,
wij de vraag stellen: wat bezitten wij hier?
buiten rekening blijven.
Ed dan ziet het er niet voordeelig uit; onze
jebeeie schat bepaalt zich dan tot vier spuiten
met toebehoorsn, zoodat, volgt men onze wenken,
nog twee spuiten, die elk 1600 kosten, bij de
itixmibrandspuit van 8000 en een brandladder,
waarvan de kosten wel niet booger dan 600
of 800 zullen zijD, moeten worden aangeschaft.
De wethouder, voorzitter der commissie vau
fabricage, wil iets anders. Hij stelt voor om vier
3 spuiten, elk van ƒ1000, bij de stoombrand-
spuit te voegen, zoodat wij dan vier gewone, vier
kleine en een stoomspuit verkrijgen, zonder
brandladder, voor een som van 12000, terwijl
volgens ons denkbeeld, een gelijke uitgaaf ooodig
zou ziju.
Wat verdient nu de voorkeur? Zijn onze infor-
matiën, bij bevoegde manneu genomen, juist, dan
beteekeDen de kleine spuiten, die men op 'toog
beelt, niets bij hevige branden. En daarop moet
men toch bedacht zijn; voor een weinig bedui
denden brand zal éen handspuit gewoonlijk vol
doende zijn en een stoomspuit zeker overbodig;
men regelt dus de brandweer, en volkomen terecht,
naar de eischeu bij eventueele groote branden,
die gevallen echter zullen twee gewone hand-
puiten gewis meer dienst bewijzen dan vier
leiuere.
De bediening van kleine spuiten zal wel is
vaar minder personeel vorderen, maar toch be
twijfelen wij, of er voor twee groote handspuiten
meer manschappen zullen noodig zijn dan voor
vier kleine. Ook voor de bediening zullen dus
kosten wel ODgeveer overeen uitkomen.
Alleen blijft dus de vraag over: of de jaarlijks
terugkeerende uitgaven voor de brandweer in ons
telsel booger zullen zijD dan in dat van den heer
toffels. Wij gelooven bet niet; doch laat ons ook
ie behoorlijk nagaan.
De gewone kosten van onderhoud derspuiteu,
randspuithuizen, slangen, de aanschaffing van
oortsen enz. bedragen900
la het stelsel van den beer Stoffels
uilen de kosten van het personeel zeker
iet verminderen en alzoo blijven 3269
De jaarlijksche gewone uitgaven zul-
en dus, minstens genomen4169
bedragen, behalve de kosten der stoom
spuit.
Volgens onze berekening zal de eerst
genoemde post behouden worden op 900
De tweede zal echter vermioderen tot 3146
omdat men nü het personeel van acht,
dan slechts de manschappen van zes
spuiten heeft te betalen. De uitgaven
dalen dus tot 4046
zoodal, iu ooze berekening, jaarlijks nog aan be-
liening f 123 wordt bespaard, hetgeen echter
loor de kosten van geleidelijke aanschaffing der
lubbele stellen slangen en van onderhoud der
brandladder zou opgewogen worden.
Berekent men nu dat de gewone kosten van
luderhoud der stoomspuit 2000 zulleu bedragen
en wij zullen dan wel niet ver van de wer
kelijkheid verwijderd zijn bd dat er jaarlijks
tau buitengewone kosten, nu eens voor slan
gen en gereedschappen, dan weder voor aebou-
'en als aoderszins, een uitgaaf vau 1600 op
le begrooting moet worden gebracht, dan zul
te de gewone en buitengewone kosten van de
braudweer, als de stoomspuit en de zes bandspui
er eenmaal ziju, te zameu f 7546 bedragen, ter
wijl op de begrooting voor dit jaar de kosten
vau het brandwezen f 5449 belocpen, zonder
toom brandspuit.
Met gerustheid vragen wijof de Gemeenteraad
iet wèi zal doen met den door ons aanbevolen
'eg in te slaan.
En zoo bet daartoe mocht komen, zoo aller-
irst de commissie voor de financiën en daarna
ook de Gemeenteraad want Burg. en Weth.
»ju reeds met hun „reorganisatie" gereed
mochten inzien dat in elk geval, door de aange
nomen aanschaffing van een stoombrandspuit, een
m eerdere uitgaaf van 2000 noodig zal zijn, en
dus in ons plan slechts 97 meer, dan voor dit
jaar werd toegestaan, voor een goed ingerichte
brandweer zou worden vereischt, dan voegen we
er ten slotte nog één wensch bij, die betrekking
heeft op het personeel der brandweer.
Dat personeel is steeds onvoltallig en het zal
onvoltallig blijven, zoolang men niet besluit tot
invoering eener verordening, waarbij de dieDst
bij de brandweer verplicht wordt gesteld. Wan
neer ook daartoe wierd besloten en materieel
zoowel als personeel in behoorlijken toestand
gebracht, dan zou men eerst vau een geheel
nieuwe en voldoende inrichting van Leidens
brandweer mogen spreken. Wij zouden dan in
dit opzicht, gelijk in het onderwijs, vele grootere
gemeenten vóór zijn en dat is juist wat wij
wenschen.
LUIDEN, 22 Februari.
Met leedwezen vernemen wij dat gisteravond
hier ter stede is overleden de heer P. H. baron
Taets van Amerongen tot Natewisch, lid van de
Tweede Kamer der Staten-Geoeraal.
Sedert gernimen tijd Lijdende was zijn dood
toch zeer onverwacht. De heer Taets telde hier
vele vrienden al was zijn staatkundige richting
met onze begrippen geheel in strijd, toch koester
den ook wij hoogachting voor den man, die se
dert het oogenblik dat hij als volksvertegenwoor
diger verkozen werd, den 9den October 1850,
steeds getrouw bleef aan zijn beginselen. Geen
wonder dus dat de conservatieve partij veel in
den heer Taets verliest.
Men meidt ons uit Katwijk:
Getrouw aan hun beginsel, dat van de 11 leden
van den gemeenteraad 5 voor Katwijk a/d. Rijn
en 6 voor Katwijk a./zee moeten zitting hebben,
hebben de kiezers van Kntwijk a/d. Rijnineene
vergadering van heden, met algeuieene stemmen
Op ééne na, besloten, tot hunDe candidaten voor
de verkiezing van 25 Februari aanstaande te be
noemen, de heeren: W. Schippers te Katwijk
a/d. Rijn eu N. Haasnoot N. Zn. te Katwijk a.fzee.
Gedurende deze week zijn in het Werkhuis
alhier opgenomen van 129 tot 177 volwassen per
sonen en van 40 tot 77 kinderen.
Sedert laugen tijd waren wij verlangend inej
Beersmans in den Leidschen schouwburg te
zien optreden eu dit verlangen werd, ofschoon
wij ecnigszins in de keuze van het stuk teleur
gesteld waren, gisteravond vervuld. Het Dationaal
tooueelgezelschap van Antwerpen, onder directie
van den heer Eloy Lemaire, vertoonde ons De
Kinderen, een nieuw tooueelspel in drie bedrijven,
naar het Fransch van George Richard, geheel
uit de Fransche school, en vertaald door J. Beems.
De inhoud vau dit tooneelspcl is strikt genomen
onbeduidend, maar geeft toch deo vertooners ruim
gelegenheid om te schitteren. Margaretba, de
hoofdpersoon, heeft, zonder gehuwd te zijn, een
zoon het leven geschonken en werd door haar
verleider niet in hare eer hersteld. In weerwil
van dit ongeluk, schijnt Margaretha haar minder
gunstig gedrag te hebben voortgezet, want wei
nige jaren daarna ging zij, nog steeds ongehuwd,
met Pellegrim samenleven, wien zij een meisje
schonk; Maurice, baar zoon, bestaat, zonder dat
Pellegrim dit weet, want het kind wordt door
zijne moeder in stilte weggevoerd en verpleegd.
Pellegrim heeft Margaretha en zijn dochtertje
liucile werkelijk lief, en wanneer hij dan ook
eindelijk verneemt dat zijne vrouw, waarvoor zij
doorgaat, Dog een zoon heeft, grijpt hem de schrik
en verrassing niet weinig aaD en komt hij met
zich zelf in strijd; zijn besluit is echter spoedig
genomen en hij deelt ziju vriend Chainbry zijn
besluit mede om Magaretha te huwen.
Maurice is nu 19 jaren en bekroond met den
lsten prijs in de wiskunde, komt bij met den krans
der overwinning verheugd te huis en bedroeft
zich alleen, dat zijn vader niet bij zijn victorie
is tegenwoordig geweest; doch dat kon niet,om
dat op zijn geboorteakte stond: vader onbekend.
Bij het mededeelen van Pellegrinis voornemen
aan ziju vriend keurt deze ziju voornemen ge
deeltelijk at, als ai te overdreven, doch bet zede
lijk gevoel van Pellegrim zegeviert; hij wil als
eerlijk man handelen, hij rekent het zich ten
plicht de gevallene op te heffen, haar niet dieper
te doen zinkeu, vooral nu de jongen als man van
kennis de wereld zal ingaan. Chambray neemt
de taak op zich om Margaretha de blijde tijding
mede te deelen. Pellegrim en zij zijn nu zeer
gelukkig met hun kinderen en om een tegen
stelling daarvan te vinden, laat de auteur voor
ons optreden mvr. Jacob, een kinderlooze we
duwe, die baar nood aan iedereen klaagt en af
godisch veel van kinderen houdt, ja zelfs er wel
een zou willeu stelen. EimJelijk wordt zij bevre
digt, want er wordt een geschrift van haar
overleden echtgenoot gevonden, waarin deze be
kent een kind te hebben dat buiten de stad
wordt verpleegd en dat zij besluit als het hare
aan te nemen.
Doch, nu komt ook de ware vader van Mau
rice opdagen om zijn zoon op te eischen; dit
wordt formeel geweigerd en die vader, de Bois-
Laurier, wordt gedwongen afstand te doen van
alle rechten op Maurice; ua zeer veel strijd be
sluit hij daartoe; dat is natuurlijk het slot
van het tooneelspel.
En nu het spel.
Pellegrim (de heer J. Beems) vertoonde zich in
het geheele stuk een waardig man; bij gaf dit
moeielijk karakter meesterlijk terug. Vooral in
bet 3de bedrijf was Beems krachtig in uitdruk
king en spel.
De Bois Laurier (de heer vau der Eynde) was
eigenlijk eeu tusschenpersoou, wiens spel niet uit
kwam vóór het 3de bedrijf, waario hij den meesten
gloed ontwikkelde, vooral aan het slot. Zijn be
kentenis van schuld, het afstaan van ziju kiud en
het troosteloos vertrek werd eenvoudig, maar met
waarheid teruggegeven.
Maurice (mej. Evelina) gaf in den aanvang de
type van een aardige, welopgevoeden jongen terug,
zouder eeuige overdrijving eu hield haar rol zoo
goed vol, dat zij de haar toegedachte toejuichiogen
werkelijk verdiende; het slot van het 3de bedrijf,
waariu zij van den verworven kraos afstand doet
om dien op het graf vao deu gewaanden gestorven
zoon van haar vader te leggen, was zeer indruk
wekkend.
Chambry (de heer M. Blaser) vervulde het
karakter vau een goedig man juist, en gaf ons
een vriend te zien die door zijn spel ook de vriend
schap van 't publiek verwierf.
Vau Margaretba (mej. Beersmans) is uaar ous
inzien weinig te zeggen; wij meeuen dat een
andere vrouw haar rol ouk wel had kunnen ver
vullen eu ofschoon een eerste rol, is er, voor een
vrouw als mej. Beersmans te weiDig actie iu. Het
spreekt van zelf dat wat zij te doen had uitstekend
werd teruggegeven, maar wij bekeuneu, dat wij
haar liever zien io, de „koopman vau Antwerpen,"
de „Kinderrooofster" en dergelijke stukken. Hier
mede willen wij niets te kort doen aan het talent
van mej. Beersmans; integendeel wenschen wij
hare verdiensten beter te doen uitkomen.
Mw. Jacob (mej. Heylbron) was uitstekend. De
smart over hare kinderloosheid werd op zulk eene
koddige wijze voorgesteld, dat zij onophoudelijk
de lachspieren in beweging bracht en dan ook
de vele toejuichingen onvoorwaardelijk verdiende.
Ook in die oogenblikken, waarin zij zich als
warme vriendin vertoonde, was zij uitmuntend.
Lucile (mej. Elisa) was kinderlijk met eene
naïeve opvatting, en schoon hare rol niet zeer ge
kleurd was, wist zij elke overdrijving te over
winnen.
Na dit tooneelspel volgde De tlraatjongen van
Parijs, tooneelspel met zeug iu 2 bedrijven. De
inhoud van dit stuk hebben wij niet noodig mede
te deelen, daar bet sedert lang bij ouze lezers
bekend is.
Als hoofdvertooners mogen wij noemen mej.
Heylbron en den beer Beems.
Het spel van uiqj. Heylbrun, als de otraaljongen
Joseph, was alleruitsLekendst en u ij hebben zel
den zulk eene goede opvatting gezien. De heer
Beems trad hier in een meer komisch karakter
op, als de podagreusen generaal Morin, en hij
gaf ook deze type meesterlijk terug. De overige
vertooners verdienen onzen lof, uitgezonderd mej.
Elisa, die als mevrouw Morin, schoonzuster vau
den geueraal, voor deze rol veel te zwak was
eu daardoor geen effect op aodereu kon makeu.
In den aanvang van den avond werd aan mej.
Beersmans een bouquet toegeworpen door een
der bezoekers eu Da bet einde vud bet voorstuk
werd baar een in hare kleedkamer aangeboden
door het bestuur van den schouwburg. Mej. Heyl
bron geuoot mede de onderscheiding in het na-
stuk een bouquet te verwerven van het bestuur.
De schouwburg was vrij goed bezet, doch de
„bevolking" der loges liet veel te weDsehen over
Er bestaat hoop dat wij dit Vlaamsche gezel
schap in Maart nog eens zullen terugzien.
Naar wij met genoegen vernemeD, zal het ver-
eischte waarborgkapitaal voor de concessie Lei
den-Woerden dezer dagen worden gestort. Vad
De beer Beukmao, de ijverige commissaris van
politie, die zulk een aanzienlijk deel heeft ge
had in de ontdekking der vermoedelijke daders
van den dubbelen moord, houdt zich thaus voort
durend bezig met nasporingen, om de ontvreemde
voorwerpen terug te vinden. Gistermorgen vroeg
tijdig is hij tot dat einde naar Schoonhoven ver
trokken, van waar hij des avonds terugkeerde.
(Haagsche Nieuwsbode).
De hoofdcommissie voor het Asyl te Brielle
hejft opnieuw een belangrijke bijdrage ontvan
gen, en wel van Mr. J. C. J. H. v. D. de som
van 1000. (Vod.)
De Commissie, die zich gevormd had om ons
onderwijs op waardige wijze te vertegenwoordi
gen op de Weener tentoonstelling, heeft in Ons
Onderwijl verslag gegeven van het door haar ver
richte, vooral tot haar eigen verantwoording. Alle
pogingen, door haar aangewend, zijn mislukt; de
som vau 10000, die zij uoodig oordeelde, kou
voor dat doei niet beschikbaar gesteld wordeu,
waarom zij gemeeud heeft baar maudaat te moe
ten nederleggen.
Het hootdbestuur der Bchippersvereemgiug Schut-
teyaer heeft in een adres aan den Koning ver
zocht, dat de commissie tot ouderzoek der be
zwaren, door de afsluiting van het IJ ontstaan,
zich aangaande die bezwaren zal doen inlichten
door eenige van de meest solide en ervaren bin
nenschippers, die uit de om de Zuiderzee gelegen
plaatsen allen voor 't grootste gedeelte van de
vaart door genoemde sluizen gebruik maken.
In onderscheiden dagbladen is opgenomen een
bericht, volgeDS hetwelk Mr. J. A. WillingeGra-
tama, te Assen, eeoe hoeveelheid veen, gelegen
in het Noord- en Zuidbarger Compascuum, ge
meente EmmeD, voor een aanzienlijke som aan
de Jezuïeten zou hebben verkocht, die daar eeoe
nederzetting zouden willeu makeD, kerk bouwen,
enz. enz.
Naar wij van goederhaud geïnformeerd zijn, is
dit bericbt voor een gedeelte geheel uit de lucht
gegrepen, en blijkbaar bet uitvloeisel van de
levendige fantasie van een of ander dagblad-cor
respondent.
Het is waar, dat de heer Gratama eene belang
rijke hoeveelheid veen in het gemeld Compascuum
voor eene aanzieplijke som heeft verkocht, echter
niet aan de JezuïeteD, maar aan vijf heeren uit
Deventer, industrieelen en kooplieden, die, naar
zij zeiven verzekeren, dezen aankoop voor zich-
zelven hebben gedaan, en daarmede niets anders
beoogen dan hun eigen voordeel, hetwelk zij zich
voorstellen in de toekomst te behalen.
Ook zou het Compascuum al eene zeer onge
schikte plaats voor eene nederzetting aanbieden.
(Pr. Dr. en A. Cl.)
Naar Sempervirem meldt, is de tuinbou w-ten-
toonstelling, die in de maand April a. s. te Am
sterdam zou gehouden worden; een jaar uitge
steld.
Bij de Tweede Kamer der Staten-Gener al ziju
ingekomeu vijf wetsontwerpen, houdende natu
ralisatie van M. U. J. Kollmaün, resident vau
Pekelongau; P. Duuioleijn, landbouwer te Asseu
F. Pollitz, koopman te Amsterdam; John Clarkson
Guy, geëmploieerde iu Nederlandsch Indië; eu
J. S. Bodmer, cipier iu de gevangenis te Pontianak.
De Minister van Binnenlaudscbe Zaken brengt
ter keunis van belanghebbenden, dat in de tweede
hellt van de maand April aanstaande, ter be
noeming van Rijksopzichters van den waterstaat
van de 4de klasse, een vergelijkend onderzoek
zal plaats bebben.
Bij beschikking van den Minister van Kolouiën
is W, P. J. Bolt, werkman 1ste klasse aan de
patrooufabriek te Delft, gesteld ter beschikking
