3 Februari.
!nfil
N°. 3983.
Maandag
A0. 1873.
st'ads-berichten.
EIDSCB
DAGBLAD
ui' PRIJS DBZBB COURANT.
®eDei Voor Men p« 8 ƒ8.00.
lnd«i ïWopapwt8-86-
Itonderlykn Nommui.0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVKRTKNTIKN.
Voor fedarea regel0.16.
Grootera letten neer de plaatsruimte die xij beslaan.
U'ij
dei 8fi
sctjill
I,
oh
VxL.
HEIilSGGVIIO.
commissaris des konings i.v dï
Peovihcïe zuid-holland,
Gezien het besluit van de Gedeputeerde Staten van
den 27sten Januari 1873, n°. 43;
Gelet pp art, 11 der wet van 13 Juni 1857 (Staatr-
blad n»; 87);
Brengt ter kennia van belanghebbenden, dat bij
voornoemd besluit door de Gedeputeerde Staten is
bepaald
1". dat de uitoefening der jachten op waterwild,
opgenoemd in art. 15, litt. d, f en b, der wet van
den 13den Juni 1857 Staatsblad n°. 87), wordt ge
sloten op Zaterdag den 29sten Maart aanstaande met
zonsondergang
2°. dat de uitoefening van bet weispei van kwar-
telen met'steekgaren of vliegnet (art. 15, litt. e, der
bovengenoemde wet) is toegelaten van den lsten Mei
aanstaande tot en met den 19den Juli daaraanvol
gende, doch dat het vliegnet in geen geval tot het
tirasseeren van kwartelen mag worden gebruikt;
dat de visacberij in de binnenwateren, waar
onder ook worden verstaan rivieren door sluizen af
gesloten, zal zijn gesloten van den 20sten Maart
.aanstaande tot en met den lOden Mei daaraanvol-
_gende,l-met uitzondering van bet vi3schen naar aal
en paling, hetgeen ook gedurende den gesloten visch-
tijd door middel van fuiken, aalkorven, aalscharen en
dobbers, zoomede door peuren, wordt vrijgelaten
4°. dat het visschen met kuilnetten, waaronder ook
bebooren ankerkuilen en ataalboomen, van den lsten
April tot en met den 15den Juni 1873 is ver-
boden;
5°. dat de kooilieden hunne kooieenden moeten
opsluiten of ophokken van den 30sten Maart tot en
met den iaatsten April en van den 15den Juli tot
de opening der jacht op waterwild.
En zal deze kennisgeving, in plano gedrukt, wor-
- den afgekondigd en aangeplakt, waar zulka te doen
- gebruikelijk is, alsmede in bet Provinciaal Blad en
in de Nederlandsche Slaalscourant worden geplaatst.
n De Commissaris des Konings voornoemd,
FOCK.
's-Gkateïthaoe, 29 Januari 1873.
LEIDEN, 1 Februari.
In de Donderdag-avond gehoudene vergadering
met dames van het LeidGch Departement der
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen trad als spre
ker op de beer J. Herman de Ridder uit den
Haag. Een bezoek op de kermis te Utopia was
het onderwerp zijner rede, terwijl hij, na de
pauze, den indruk schetste, dien het kermisbezoek
- op de verschillende toeschouwers'had gemaakt.
De leden met hunne dames waren in grooten
getale opgekomen en zeker zal niemand onvol
daan de vergadering verlaten hebben.
De schouwburg was gisteravond bij de voor
stelling vaD het Fransche gezelschap, onder directie
van den heer Emile Marck, meer dan buitenge'
woon ledig. Er werd ten tooneele gevoerd Let
Avocati, comedie-vaudeville in 3 actes.
Dit stuk is van weinig of geen beteekenis; er
is sprake van een echtscheiding, die door het
vinden van een wandelstok door een echtgenoot,
- in 't boudoir van zijn wederhelft ontstaat. Hier-
over zullen de advocaten, na veel gehaspel, plei-
ten en juist als de echtscheiding zal worden uit-
- gesproken komt het uit dat de wandelstok door
een dief in de salon der dame is achtergelaten,
waardoor de uitspraak natuurlijk vervalt; zietdaar
ri If in hoofdzaak alles. Deze eenvoudige intrige wordt
door eenige vermakelijkheden aangevuld.
'S Da' uitvoering evenwel was, op weioige uit
zonderingen na, onberispelijk en geestig of ernstig;
rt^, al dé hoofdrollen werden goed gespeeld. Door dit
u/i een en ander gaf de voorstelling dus wel genoegen
Un ami acharné werd even geestig gespeeld en
wekte ook al dikwijls den lachlust der weinige
ybezoekers op. Wij gelooven echter niet dat de
ml heer' Marck hier spoedig weer met een enkele
F comédie zal terugkeeren.
5;i
t, o Gaarne herinneren wij onze stadgenooten aan
11 de uitvoering, Donderdag aanstaande door de
Zang'vereeniging Caecilia te geven, in de Stads
gehoorzaal.
Het recht klassiek programma, dat geheel is
samengesteld nit de keur der werken van Haydn,
Mendelssohn eu Schumann wij Doemen slechts
,uii Haydn's Missa N". 5 in C. Dur en het finale uit
ui LoTt^y niaakt elke aanbeveling van dat con
cert schier overbodig en we betwijfelen niet, of
reeds vóór den concert-avond, zullen de toegangs
kaarten, bij de heeren Schreuder en van Baak
verkrijgbaar, door velen worden genomen.
li
Ml
i»s>
jrl»1
rf
Voor een diep getroffen, zeer talrijk gezin,
vragen eenige geachte land- en stadgenooten iü
achterstaande advertentie hulp.
Wij meenen daarop wel de aandacht te mogen
vestigen. Waar toch ook de belijders vao andere
gezindten openlijk liefdegaven vragen voor een
zoo beklagenswaardige moeder met tal vao kin
deren, van de Israël, godsdienst, daar moet het
besef van den huiselijken nood en de reden om
te helpen wel zeer groot zijn.
Gedurende deze week zijn in het Werkhuis
alhier opgenomeD van 165184 volwassen perso
nen en 57—73 kindeien.
De Nederlandscbe Maatschappij van Weldadig
heid te Brussel (beschermheer Z. M. de Koning
der Nederlanden) zal weldra een tombola houden
van schilderijen, kunstwerken en voorwerpen
van suiaak. Tal van Belgische en Nederlandsche
kunstenaars, waaronder de meest beroemde, heb
ben hun medewerking beloofd voor de verwezen
lijking van dit weldadig plao.
Z. M. de Kooing heeft eea prachtig voorwerp
in zilver, een waar meesterstuk, voor de tombola
toegezonden aan de commissie, die tot 28 Februari
aanst. bijdrageu in ontvangst neemt en is samen
gesteld uit de heeren: van Lansberge, gezant der
Nederlabdeu, president, 56 Rue de Trèves;J. H.
L. de Haas, 21 Place de Luxembourg; C. P.
't Hoen, thesaurier, 37 Boulevard d'Anvers; E.
A. C. Nijboff, 8 Rue Marie Heuriette; P. W.
Sebes, 69 Rue van Aa; F. Tenback, 55 Rue Claes;
Maurit3 H. van Lee, secretaris, 22 Rue Caroly,
allen te Brussel.
Wij meenen dit plan, waarmede beoogd wordt
onze landgenooten in den vreemde, die in be
hoeftige omstandigheden verkeeren, behulpzaam
te zijn, ook in de liefdudighcid onzer lezers
en vooral onzer lezeressen, die de tombola mis
schien wel met een vrucht van eigen handarbeid
zouden willen verrijken, te mogen aanbevelen.
Het komt ons eigenaardig voor dat een liefde
werk in den vreemde voor en door Nederlanders
op touw gezet, niet zonder eenige medewerking
van hier worde voltooid.
De Academie van physische, medische en sta
tistische wetenschappen te Milaan beeft, in hare
zitting van 16 Jauuari 11., den beer D. Hirsch,
directeur-hoofdonderwijzer der inrichting voor
doofstommen te Rotterdam, wegens zijne hooge
verdiensten voor het doofstommen-onderwijs, tot
haar medelid benoemd.
De Minister van (Jorlog heeft ter kennis van
belanghebbenden gebracht, dat wederom dit jaar
te Breda een examen zal worden gehouden ter
toelating van jongelieden als cadet bij de Kon.
Milit. Academie en dat dit examen op 1 Juli a. s.
een aanvang zal nemen.
Z. M. heeft aan Mr. W. F. H. von Weckherlin,
Hd. minister-resident in Japan, vergunning ver
leend tot het aannemen der versierselen van groot-
officier van de orde der Italiaansche kroon, hem
door Z. M. den koning van Italië geschonken.
Z. M. heeft benoemd tot plaatsvervangend kan
tonrechter te Heerlen P. J. Idema Greidanus,
ontvanger der registratie der domeinen aldaar.
Z. M. heeft goedgevonden bij het wapen der
cavalerie te benoemenbij het 2de regiment hu
zaren, tot lsten luitenant (naar ouderdom van
rang), dea 2den luitenant H. W. Weylaudt, van
het corpsbij het 3de regiment huzaren, tot rit
meester van de 8de klasse (naar ouderdom van
rang), deo lsten luitenant H. J. P. Schrassert
Bert, van het 4de regiment huzareD; bij bet 4de
regiment huzaren, tot majoor, den ritmeester G.
Hoitius, van bet 3de regiment huzaren.
EIIiNrV ENLAN D.
Haarlem, 30 Januari. De Kleine Houtpoort,
die eerlang zal vallen door de hand des sloopers,
(voor f 2075 werd hij heden voor afbraak ver
kocht) is op een na de oudste der hier bestaande
overblijfselen van de oude poorten-bouwkunst.
Klimt de Amsterdamsche poort tot een hoogere
oudheid op (zij dagteekent van vóór 1420), de
Kleine Houtpoort muntte uit door haar eigenaar-
digen bouw. Zij draagt het jaartal 1571, en werd
(miMchien naar een teekening Van -Maarten van
Heemskerk), gebouwd door P. Jansen Berkhout.
Schilderachtig in haar geheel deed zij zich voor,
met hare beide vierkante torentjes aan de Hout
zijde, die echter in 1862 door twee ongelukkige
commiezenhuisjes, als toreutjes gebouwd, werden
vervangen, zeer tot schade van het geheel.
Haarlem, 31 Januari. In de gisteravond alhler
gehouden ook voor dames toegankelijke en goed
bezochte vergadering van het genootschap Oefe
ning in Wetenschappen, heeft de heer A. G. van
Hamel, predikant bij de Waalsche gemeente te
Rotterdam, eene door vorm en iohoud boeiende
voordracht gehouden, over de satire waarmede
Molière het in zijn tijd ontwakend streven der
vrouw naar emancipatie bestreden, en alle ge
maaktheid en schijnheiligheid op dit gelijk op
elk ander maatschappelijk gebied gegeeseld heeft.
Hoorn, 30 Januari. In eene vergadering der
kiesvereeniging Burgerplicht te dezer stede, gis
teravond gehouden en bijgewoond door 43 leden,
verklaarde zich de groote meerderheid voor oeten-
boven dienstplicht, op de wijze als in Zwitser
land. Ten slotte werd deze motie met bijna aige-
meene stemmeD aangenomen:: „Artikel 177 onzer
Grondwet worde eeue waarheid. Plaats- of num-
merverwisseliug, die zielverkooperij, worde onder
eiken vorm afgeschaft bij de wet."
Den Haag, 31 Januari. Gisteravond heeft de
heer Cornelis de Groot, voor de leden van het
departement 's-Gravenhage der Maatschappij van
Nijverlieid, zijne belangrijke voordracht gehouden
over het wenschelijke en noodzakelijke der land
verhuizing naar Nederlandsch-Indië. Hij bestreed
de meeniDg alsof het klimaat daartegen een hin
derpaal zou zijn, en meende door zijn langdurig
verblijf in Indië, (als ingenieur bij het mijnwezen)
de noodige ervaring in verschillende streken te
hebben opgedaaD, om niet vertrouwen dit te
mogen verzekeren. Hij wees, voor de bedoelde
landverhuizing, op Java, Sumatra, maar inzonder
heid op Borneo, dat door zijne uitgestrektheid en
betrekkelijk geringe bevolking als van zelf voor
de ontwikkeling door Nederlanders wordt aan
gewezen.
De zaak die beden voor het kantongerecht
(burgerlijke kamer) alhier behandeld werd, betrof
eene civiele actie wegens hoon tegen den direc
teur der Koninklijke Fransche opera, den heer
Emile Marck, ingesteld door den heer Trinquier,
als fort premier ténor voor dit seizoen door dieD
directeur geëngageerd.
De quaestie was dezeden 23sten November
zou, terwijl het publiek vol aandacht naar de
muziek van Auberl's Muelte de Porlici zat te luis
teren de heer Marck met den premier tenor,
die in 't costuum van Massaniello het oogenblik
stond te verbeiden dat hij voor het voetlicht moest
verschijnen, op het tooneel achter de coulisses
een woordentwist hebben gevoerd en daarbij
o. a. ook de woorden hebben toegevoegdvoleur,
bandit, eet homme-ld me vote, welk feit de gemach-
1 tigde des heeren Trinquier, Jhr. Mr. E. N. de
Brauw, heden aanbood des noodig door getuigen
te bewijzen, en dat naar zijn oordeel ontegen
zeggelijk moest beschouwd worden als hoon en
beleediging, die den klager schade heeft doen
lijden in zijn eer nn goeden naam, welke schade
hij 't best dacht te kunnen herstellen door een
eisch in te stellen naar aanleiding van artikel
1408 van het Burgerlijk Wetboek, tot vergoeding
er van tot een bedrag door den rechter te be
palen maar hoogstens van f 500, benevens aan
plakking van bet vonnis van veroordeeling en
tot veroordeeling in de kosten.
De gemachtigde vao den heer Marck, de heer
Mr. A. de Pinto, wensebte echter thans niet in
wederlegging te treden van hetgeen namens den
premier ténor was aangevoerd, maar eischte nu
alleen cautie-stelling door den klager tot een be
drag door den rechter te bepalen, maar niet te
gering, wegens de appellabiliteit van het vonnis
des kantonrechters en de mogelijkheid, dat de
heer Trinquier, gedurende den tijd dat de zaak
met haar enquêtes en contra-enquêtes hangende
kon zijn, het théater en de residentie zou verla
ten. De heer Mr. de Brauw verklaarde zich bij
dien eisch te willen nederieggen maar wees er
op dat de eerste grond voor de noodzakelijkheid
van eene hooge cautie Diet opging omdat de wet
toelaat dat in appèl opnieuw cautie-stelling wordt
geëischt.
Ten gevolge van dit incident, waarover aan
staanden Maandag uitspraak zal worden gedaan,
blijft de behandeling van den oorspronkelijken
eisch nog hangende.
De procureur-generaal bij den Hoogen Raad
Dam in de heden gehouden zitting van dat col
lege, rechtdoende in revisie, zijne conclusie iu de
zaak van den Staat der Nederlanden, eischer, te-
geD de heereD graaf de Geloes c. verweerders.
De nu verweerders stelden in der tijd tegeD den
Staat eene vordering in, op grond, dat door ver
keerden aanleg vud den Staatsspoorweg van Maas
tricht naar Venlo, opwelÜDg en wegzinking van
grond zou hebben plaats gehad, tengevolge waar
van aaD hunne eigendommen schade zou zijn toe
gebracht. De toen gevorderde schadevergoeding
werd door den Hoogen Raad toegewezen en de
Staat voorzag zich daartegen in revisie. Evenals
in eersten aanleg oordeelde ook thans de procu
reur-generaal, dat de vordering inoest worden
ontzegd. Hij concludeerde tot vernietiging van
het arrest door den Hoogen Raad iu eersten aan
leg gewezen en tot ootzegging der primitieve
principale en subsidiaire vorderingen van de nu
verweerders en hunne veroordeeling iu de kos
ten. Den 28sten Maart zal de Hooge Raad uit
spraak doen.
Den Haag, 1 Februari. Iu de gisteravond al
hier gehouden vergadering van de vereeniging
ter beoefening van de krijgswetenschap, onder
praesidium van dea heer Pompe (bij verhinde
ring van den President, wegens treurige omstan
digheden, en van den Vice-President), heeft de
tijdelijke voorzitter oDder anderen medegedeeld,
dat ingekomen is een schrijven van den heer
Eyssell Dopens de vaststelling van een honorarium
voor sprekers. Dat schrijven was bij het Bestuur
in overweging genomendoch daar het Bestuur
niet in genoegzamen getale vereenigd was, heeft
het gemeend deze zaak nader in overweging te
moeten nemen, totdat het Bestuur in genoegzaam
aantal zou zijD bijeengekomen tot het neinen
eener beslissiug, teneinde naar gelang daarvan
later een definitief voorstel deswege aan de ver
gadering te doen.
Voorts deelde de tijdelijke voorzitter mede, dat
de heer Stieltjes bedankt heeft als Vice-Presi
dent; zullende bet Bestuur in eeue volgende bij
eenkomst een Vice-President aanwijzen.
Alsnu trad als spreker op de heer A. Kool
(van den generalen staf) tot het leveren van eenige
beschouwingen over de taktiek der cavalerie en
artillerie en over die der verbonden wapens. De
spreker, die aan die beschouwingen een zeer ruim
veld weidde, gaf als inleidend woord zijne in
genomenheid te kennen, dat hetgeen hij zich
tot taak had gesteld, in hooidzaak veel over
eenkomst heeft met het gesprokene door den
verdienstelijken redenaar in de vorige vergadering,
hoezeer deze zich meer bepaald had tot het ter
rein der vechtwijze van de infanterie. Maar in
groote trekken was er verband tot dat besprokene
met de behandeling der overige wapens. Deze
meer in het bijzonder in beschouwing te nemen,
stelde de tegenwoordige spreker zich ten doel.
Ook zijnerzijds deed hij het groot gewicht uit
komen van tactische eenheid, en tactische oplei
ding inzonderheid van de tioepen. Zoo hij veel
mededeelde, wat aan de keDnis van de mees
ten der aanwezigen niet vreemd was, toch
hoopte hij en vertrouwde, dat menig punt ook
voor anderen behartigenswaardig mocht wor
den geacht, eu waarbij de lessen der erva-
riog, iu de jongste oorlogen opgedaan, ge
paard met die der theorie eD de omstandigheden
zouden worden benuttigd. Die tactische opleiding
en vooral eene uitnemende leiding is zelfs bij
kleine legers een hooldvereiscbte. Tot de groote
reeks van details af te dalen, waariu zich de re
denaar begaf, is ondoenlijk, omdat zij als ware
't een boekdeel vormden. Slechts in ruwe trek
ken wedergegeven, was de strekking van den
begaafden spreker die getuigenis gaf van gron
dige studie en een helderen blik in de laatste
gebeurtenissen in het licht te stellen, in de eerste
plaats, dat bet wapeD der cavalerie iu den iaat
sten tijd, doch zeer ten onrechte, in hooge mate
miskend, ja verwaarloosd is; dat hare roeping,
hare taak, hare inderdaad krachtige hulp te zeer
is voorbijgezien en toch telkeouiale, blijkens de
ervaring, diezelfde hulp weêr met aandrang en
overtuiging is in eere gehouden, zoodat de zege
baar was.
