N°. 3967.
A0. 1873.
Woensdag
15 Januari.
LËIHSCH
DAGBLAD.
;lil'
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maandenƒ3.00..
Franco per postn 3®85.
Afzonderlijke Nommenn 0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS OER ADVKRTENTIKN.
Voor lederen regel0.15.
Grootere letten naar de plaatsruimte die ty beslaan.
STADS-BERICHTEN.
BURGEMEESTER ln WETHOUDERS van
LEIDER,
roepen bij deze op alle leveranciers, werkbazen,
enz, welke over het afgeloopen jaar 1872 teu
lasle der gemeente eenige vordering hebben, om
hunne rekeningen ten spoedigste, immers vóór ul
timo Januari e. k., ter gemeente-secretarie (afdee-
ling financiën) in te leveren.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. d. BRANDELER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, den léden Januari 1873.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
LEIDEN,
Herzien de openbare kennisgeving omtrent de ver
plichting tot het doen van aangifte voor de Natio
nale Militie, in de maand Januari 1873, voor hen
die op den lsten Januari van dit jaar hun 19de jaar
zijn ingetreden, en alzoo de personen, geboren in
liet jaar 1801, alsmede voor ben die eerst na het
intreden van hun I9de jaar, doch vóór het volbren
gen van hun 20ste, ingezetenen zijn geworden, ge
plaatst in de Leidsche Courant van den léden, 21sten
en 28sten December 1872
Doen te weten
dat tot deze inschrijving zitting wordt gehouden op
het Raadhuis, van des voormiddags 10 tot des
namiddags 3 uren,
II op Maandag den 13den Januari, voor de bewoners
van de wijken I, II en III,
op Dinsdag den léden Januari, voor de bewoners
van de wijken IV en V,
op Woensdag den 15den Januari, voor de bewoners
-li van wijk VI,
op Donderdag den IGden Januari, voor de bewoners
van wijk VII,
op Vrijdag den I7den Januari, voor de bewoners
van de wijken VIII én IX of de buitenwijk,
en dat de geboorte-acten, die de belanghebbenden
bij de inschrijving, onder opgave der woonplaats van
den ingeschrevene, behooren over te leggen, dagelijks,
de Zondag uitgezonderd, zijn te verkrijgen ter Secre
tarie dezer gemeente (afdeeling Burgerlijke Stand),
van des voormiddags 10 tot des namiddags 3 uren,
wanneer tevens voor hen, die hier niet zijn geboren,
aanvrage ter verkrijging dier acten kan worden gedaan.
En wordt deze door plaatsing in de Leidsche
Courant en bij aanplakking afgekondigd.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. d. BRANDELER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, den éden Januari 1873.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
LEIDEN,
Gelet op het raadsbesluit van den 29sten Decem
ber 1870, gewijzigd den 30sten November 1871rege-
.Jende de helling eener plaatselijke directe belasting,
goedgekeurd bij Koninklijk besluit van den llden
"Januari 1872, N°. 20, waarbij tevens de Verordening,
regelende de invordering dier belasting, is aangehaald
Brengen ter kennis van do belanghebbenden, dat
'tot schatters voor deze belasting zijn benoemd en
beëedigd de H.H.
J. ENGELS, Je.,
H. FILIPPO,
P. G. HOUTHUYSEN,
B. van KLEEF,
J. van LITH,
G. RIETBERGEN,
J. C. RIJK,
A. VERHOOG,
aan welke een ieder wordt uitgenoodigd den toegang
tot zijn belastbare perceelen te verleenen op alle
werkdagen, van des morgens 9 tot 's namiddags
uren, en voorts die aanwijzingen en mededeelingen
Ite doen, die strekken kunnen om de bedoelde schat
'tingen met juistheid en gelijkmatigheid te verrichten.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. d. BRANDELER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
I Leiden, 13 Januarij 1873.
2®
3®.
8°. Voordracht betrekkelijk eene wijziging van bet
reglement op bet beheer en bestuur der stede
lijke gasfabriek, de instructie van den gemeente
architect, en het reglement van orde voor de
vergaderingen van Burgemeester en Wethou
ders. (6).
9®. Verzoek van C. Van Cazant, om den zolder in
de Smidssteeg in huur te bekomen. (7).
10®. Voordracht tot het verleenen van eene toelage
aan den hoofdonderwijzer J. A. Van Dijk. (12)
LEIBElt, IJl Januari.
De Eerste Kamer heeft in hare zitting vsd
gisteren de hoofdstukken 2, 3 en 4 der Staatsbe-
grooting met algemeene stemmen na discussie
aangenomen. Bij hoofdstuk 3 kwamen ter sprake
de iurichting der diplomatie, het sluiten van han
delsverdragen, de zaak van Venezuela en het
uiileveringslractaat met België.
Bij hoofdstuk 4 deelde de Minister de Vries mede,
dat onderscheidene wetsontwerpen tot partieele
herziening der wetgeving reids gereed zijn.
Morgen komen de verdere hoofdstukkeu in be
handeling.
Nu, in den laatsteu tijd, overal van feiten wordt
vernomen, die de ongerustheid der bevolking in
niet geringe mate ga,ande maken eu waardoor
de ingezetenen met meer bezorgdheid zich onder
de hoede der politie stellen, waarvan het gevolg
tevens is dat ook hier en daar de gebreken in
het personeel dier plaatselijke macht in het licht
treden nu achten wij bet een verblijdend ver
schijnsel op de activiteit onzer stedelijke politie
te mogen wijzen.
Al moge ook du en dan, tegenwoordig niet
meer dau vroeger, van een diefstal of een andere
euveldaad worden vernomen, de veiligheid laat
hier zeer weinig te weuschen over, dank zij de
zorgen der politie, die, des nachts vooral, op haar
hoede is.
In den nacht vau Zaterdag op Zondag bijv.,
te halfdrie, geen geschikt ongenblik om een luchtje
te gaan scheppen, werd in de Galgestraat zekere
W. H..K. aangehouden, die, om zijn tegenwoor
digheid op dat uur reeds alleen, kwade vermoe
dens opwekte; de politie ziet gewoonlijk nog al
scherp. Want ofschoon de man zich zoo onschul
dig verklaarde als een kind, bleek het loch bij
onderzoek dat hij een barometer ver beneden de
waarde verkocht had, zonder bij dien „handel"
te verliezen; en geen wonder! hij had dat voor
werp zelf niet iugekocht, maar uit den gang der
woning van den heer F., op den Burg, meege
nomen zonder voorafgaande vergunning. De politie,-
onbeleeld als altijd tegenover dergelijke Dachte
lijke wandelaars, noodzaakte deo man zich te
verantwoorden eu la acht hem voorloopig naar
Gravestein, waar hij thans over zijn handels-
operatiën kan denken.
Nog eeu drietal andere personen, niet te Leiden
te huis behoorende en die wel is waar geeu
strafbare feiten pleegden of 't moest bedelen
zijn, doch nier physiouomie der politie die
kieskeurig ook al is! niet scheen te bevallen,
is in de laatste dagen uit dez gemeente ver
wijderd.
Op die loffelijke wijze waakt de politie dus
hier voor orde eu rust. Wij hopen dat ouze stad-
gei.ooien waar elders zoozeer geklaagd wordt
uit op prijs zullen stellen.
Vergadering van den Gemeenteraad van Leiden,
op Donderdag 16 Januari 1873, 's namiddags te
twee uren.
Ondei werpen .-
I®. Benoeming van twee onderwijzeressen 2de klasse,
aan de openbare school voor meer uitgebreid
lager onderwijs der 2de klasse, voor meisjes. (8
en 9).
Verzoek van J. C. Boeser, om eervol ontslag als
onderwijzer der 1ste klasse aan de openbare school
voor meer uitgebreid lager onderwijs der 1ste
klasse, voor jongens. (1).
Idem van Mevrouw de weduwe G. H. Fabius,
geb. A. Ledeboer, om ontslag als bestuurderesse
van het H. G. of Arme Wees- en Kinder
buis. (3).
4®. Idem van A. "W. Kloos, om ontslag als hulpon
derwijzer aan de openbare lagere sebool n°. 2,
voor onvermogenden. (10).
5®. Twee suppletoir© staten van begrooting, dienst
1872. (2).
6®. Verzoek van O. Boekesteijn, om eene brug te
leggen voor zijne woning nabij bet Haagsche
veer. (4).
7'. Voordracht tot den openbaren verkoop van hoo
rnen, enz. (5),
Bij de voorstelling van Zondag-avond, door
het personeel van den heer Valois gegeven, dach
ten wij natuurlijk aan de vertellingen van Moe
der i.te Gans, waarvan de Gelaarsde Kat er eene
is. Van geslacht lot geslacht, vau kind tot kind
gaan die vertellingen over.
Dat in Frankrijk die sprookjes even aangeDaam
worden gevonden als hier, bewijst het feit dat
de bewerkiug voor het tooneel van de Gelaarsde
Kat door Dumarioir eu Uennery geheel Frank
rijk dooi kruiste en daarom was 't van den heer
Rosier Faatseu niet te verwonderen dat hij dit
sprookje voor ons publiek vrij bewerkte; een
zaak die hem zeer goed gelukt is en waarvan
het talrijke, Zoudag-avund opgekomen publiek
ondut belziunige bewijzen gaf.
Hoe fabelachtig de inhoud van dit stuk ook
ziju moge, hier eu daar is nog vrij wat moraal
uit te trekken, die voor velen van groot nut kan
zijn.
Men vergeve het ons echter, wanneer wij tegen
enkele platheden waarschuwen, in woordeu
en spel; hoe geanimeerd het publiek er ook door
was, mogen de vertooners loch niet uit het oog
verliezen dat het een voorstelling was voor het
volk.
Die voorstellingen, moeten o. i. slechts streven
naar beschaving van het volk en daarbij dienen
platheden vermeden te worden, die het volk zoo
gemakkelijk en zoo gaarne overneemt, om ze,
op nog minder delicate wijze, in hun kringen
terug te geven.
Over het geheel is de opvoering ons en het
geheele publiek nochtans bevallen. Ieder der ver
tooners deed zijn of haar best.
Op het affiche lazen wij: Toover blijs pel-, en wan
neer we nu iu het oog houden dat voor too-
verblijspeleu en spectakelstukken decoratiën noo
dig. zijn, dan meenen wij daarbij een oogenblik
te moeten slilstaan. Wie een schouwburg-lokaal
verhuurt moet zorgen dat er ook alles zij, wat
een directie bij hare opvoering noodig heeft. En
dat is er helaas in onzen schouwburg niet. Dit
strekke niet ten verwijt aan heeren commissa
rissen van den schouwburg; evenmin aan den
tooneelmeester, want zij kunnen (niet geven, wat
er niet is. - Zoo veel mogelijk zorgt de heer
Valois er nog voor en wij hadden Zondag-avond
daarvan het bewijs in het meesterlijk geschilderde
kasteel van den Markies de Carabas, vervaar
digd door de genialen van Hoveq, den man, die
als decoratieschilder zoo zeer beroemd en zelfs
de gunstig bekende Gentsche decoratieschilders
achter zich laat. Doch men kan niet altijd vor
deren dat eeu directie zijn decoratief meebrengt.
Er circuleert daarom in ouze stad een lijst om
bijdragen in te zamelen voor een kapitaaltje,
zoo hoogst noodig om liet decoratief van onzen
stads-schouwburg Ie verbeteren en te comple-
teeren.
Gaarne willen wij die poging ondersteunen.
Wij prijzen den ijver van heeren commissarissen
en hopen van harte, dat ieder opera- of tooneel-
liefheüber liet zijn zal bijdragen om deze flinke
en nuttige poging te doen gelukken.
Hei tooneelpubliek wil iets goeds zien; zeer
goed, maar men uioet niet alles alléén van de
directeur eu de tooneelspelers verwachten; wal
zij hij hun opvoeringen noodig hebben, moet er
zijn; het verouderde moet nu en dan in een nieuw
kleed gestoken worden, want een goede voorstel
ling wordt somwijlen door slecht decoratief be
dorven. E» het succes op de plankeu hangt toch
steeds, als wij het zoo zeggen mogen, aan een
zijden draadje!
Gisteravond vierde de typographische vereeni-
gmg Laurens Jansi. Coster in de stads-gehoorzaal
haar negentiende jaarlijksche feestviering. Nadat
de leden zich met hunne dames hadden vereenigd,
werd te zeven uren eeD feestelijke optocht door
de zaal gehouden en zongen de leden een wel
komstlied aan heeren patroons, donateurs en
eercleden, waarna het feest eeu aanvang nam.
Daarna werden door eenige leden twee tooneel-
stukjes opgevoerd getiteld Bertrand en Suzelle, of
het huwelijk door rede gewettigd, en No. 777, of het
verlote Landgoed, terwijl lot slot een gedicht van
van Lennep, getiteld de Sledevaart, door eeu der
leden werd voorgedragen. Daarna werd een hal
geopend, dat tot in den morgen voortduurde,
waarna het nog aanwezig zijnde publiek wel
voldaan zich verwijderde. De burgemeester, teveus
beschermheer der vereeuiging, woonde de feest
viering bij, vergezeld van een der wethouders.
Bij de heden op het Raadhuis alhier gehouden
verkoopiug van cokes in partijen van 10, 50 en
100 hectoliters waren de hoogste inschrijvingen
I 4,60 eu f 22,50 en de laagste f 4,50.
In de eersle helft der maand December zijn
aan liet postkantoor alhier de volgende brieven
bezorgd met onbekende adressen:
Peijes, P. F. Hemmes (2 stuks), N. Borneman,
A J. vau Rooy, A. M. Polak, J. Verwiel, allen
te Amsterdam; Boekei, te Beek en Donk; P-
Trouwers te Brielle; Mej. G. M. J. Cramer en
Kloot, beiden te Hazerswoude; K. de Rol, te
Kralingeu Vogel, te Leiden de Jager, te Nieuwer-
Amstel; Hilke Nuor, te OdöornMej. J. de Jong,
te Parijs; P. vau Toorn, te Ridderkerk; Liemje
Mastenbroek, van der Harsier en T. van Poel
geest, allen te RotterdamSieveus, te Utrecht.
Tot militair lid van den militieraad te Leiden
is benoemd majoor Westenberg, en tot zijn plaats
vervanger majoor Driessen, van het 4de regiment
infanterie.
Door den vreeselijken stormvloed, welke den
12den en den 13den Nov. aan de Duitsche Oost
zeekust heeft gewoed, zijn 40 menschen omge
komen en houderden h izeu verwoest; de waarde
van de roerende goederen die verloren gingen,
beloopt millioenen. De nood van de geteisterden
is groot. Reeds in eene hulpvereeniging voor de
noodlijdenden verrezen, die onder het bescherm
heerschap staat van den kroonprins van Pruiseo
en zijn hoofdzetel heeft te Berlijn. Die vereeni-
ging heeft den heer Fr. Julius von Kolkow te
Groningen opgedragen een beroep te doen op den
weldadigheidszin der Duitsche ingezetenen van
Nederland en ook op de bekende weldadigheid
der Nederlandsche ingezetenen zelve. Wij ver
trouwen, dat die roepstem velen zal aansporen
hulp te verleenen.
Men verneemt, dat bij den Raad van Stale is
ingekomen een wetsontwerp tot het maken vau
een gemetseld droogdok te VlissiDgen, dat ruim
een uiillioen gulden zal kosteD.
Verscheidene fahrikanteu in de Vereenigde Sta
ten hebben zich met de Japansche regeering in
verbinding gesteld om jonge Japanneezen gedu
rende eenige jaren bij zich te nemen, op eigen
kosten hen in hun vak le onderrichten, en hen
daarna naar hun vaderland terug te zenden. Zij
stellen zich daarbij ten doel, in Japau bekend te
worden, en aan hunne fabrikaten eeu grooter
afzet te verzekeren. Men vleit zich, dat de daar
aan verbonden geldelijke offers, voor zooverre zij
de vervaardiging van werktuigen, laken, katoe
nen stoffen en meubels betreffen, rijkelijk ver
goed zullen worden door Icvemliger handel op
Japau. Under de Duitsche hoofden van uijver-
lieidsoudernemingeu moet de firma Krupp, te
Essen, reeds vóór eenige maanden eeu jongen
Japanner in haar fabriek hebben opgenomen.
Wij, Nederlanders, staan sinds eeu paar eeuwen
met Japan op vriendschappelijke!! voet. Wij heb
ben er dikwijls op gepocht, dat wij loegelaten
werden in een land, gesloten voor elk ander volk.
Wij hebben er versjes op gemaakt, dat onze drie
kleur daur wapperde, terwijl Franscbe soldateu
onzen bodem betraden. Wat hebben onze fabri
kanten gedaan? Bij voorbeeld, de Twentsche
„katuen-fantaisisten?" Zij vonden het gemakke
lijker eu goedkooper in de Kamer te doen
pleiten voor differeutieele rechten, onder de ge
huichelde leus: „Nederland en ludië zijn één".
Opmerker.)
Op last van den Minister van Oorlog zullen de
plaatselijke adjudanten voortaan niet meer zich
in burgerkleedïng mogen vertoonen, zijnde spe
ciaal gelast ten allen tijde in uniform gekleed
te zijn.
In weerwil dat de Minister van Oorlog den
diensttijd van jongelieden benedeu de 18 jaren,
die zich bij het leger willen verbinden, van 10 op
5 jaren gesteld heeft, is de aanvraag om in het
leger opgenomen te worden uiterst geriug; bij
verschillende compagnieën infanterie is het getal
vrijwilligers zelfs niet hooger dan 10 en nog minder.
Beginnende met 1 Februari zal om geenerlei
redenen meer kortiogten behoeve van particuliere
schuldeischers worden toegestaan van militairen,
beneden den rang van officier en van met hen
gelijk gestelde militaire personen, evenmin als
op de pensioenen hunner weduwen, van personen
in Nederland, die bij het Ned. leger in ludië
gedieud hebben.
Blijkens bij de Regeering ontvangen bericht zijn
aan de navermelde Nederlandsche inzenders op
de internationale tentoonstelling van Peru, te
Lima in 1871 gehouden, zilveren medailles toege
kend, als: aan de heeren van Zuylekom, Levert
en Cie. te Amsterdam, voor likeuren; aan de
heeren E. II. Krelage en Zoon te Haarlem, vuor
verzamelingen hyacintheu; aan de heeren Trea
ting en C°. te Amsterdam, voor chromolithogra
phs en drukwerken in kleuren.