Volgens het Nieuwt van den Dag is 't onjuist,
dat de heeren Schimmelpenninck, Jager, de Veer,
de Brieder, Hofdijk en Hubrecht als oprichters
der Vennootschap de Stads Schouwburg aan B. en
W. van Amsterdam aanvraag gedaan hebben
voor de concessie ter bespeling van den stedelij
ken schouwburg. Wel hebben zij B. en W. ge
vraagd of de gemeenteraad genegen zou zijn de
concessie te verleenen aan een vennootschap, die
zich in dien geest zou knnnen vormen en zich
bereid verklaard bij gunstige beantwoording dier
vraag pogingerrTii-het-werk- te stellen tot de-
oprichting van dergelijke vennootschap. Een door
hen ontworpen plan hebben zij daarbij over
gelegd.
De kapiteins der artillerie J. A. de Bergh en
Jhr. F. O. Calkoen-te Utrecht hebben zich bereid
verklaard om bijdragen te ontvangen, ten einde
den bij het ongeluk op het fort te Honswijk van
zijne handen beroofden kanonnier M. van den
Akker een zekere lijfrente te bezorgen, waardoor
in zijn onderhoud zal kunnen worden voorzien.
Naar wij met leedwezen vernemen, is de heer
Motley, die thans te Londen -vertoeft, ernstig on
gesteld. Een hevige bloedspuwing moet hem zeer
hebben verzwakt. De laatste berichten luiden
echter eenigszins gunstiger. 9 Vad.)
Uit het verslag van den staat der Spaarbank
van het Ned. Onderwijzers-genootschap over het
boekjaar 1871 blijkt, dat de deelneming op 1
Januari 1871 bedroeg f 839624.68', dat gedurende
dit jaar geplaatst werd 74593.50 en terugbetaald
7 47059.67*.
Aan renten was verkregen 717344.25'.
De rente van het geplaatste kapitaal beliep
4.232 per mille in de maand.
Het garantiefonds beliep op ultimo December
74033.79.
Sedert de oprichting der Spaarbank op 26 April
1848 zijn 5902 posten voor een bedrag van
7S875S4.S3' geplaatst, en 2658 posten tot een be
drag van 7653755.77* terugbetaald. De gemid
delde jaarlijksche rente is geweest fi.9T per
71O0. De laatste 10 jaren was de rente iets meer
dan 5 pCt.
Door bet Nederl. onderwijzersgenootschap zal,
in plaats van de tegenwoordige correspondentie
bladen en tijdschrift Ons Onderwijs, in het volgende
jaar worden uitgegeven een veertiendaagsch blad,
getiteld: Ons Onderwijs, orgaan van het Neder-
landsch ouderwijzergenootschap. Het eerste nom-
mer zal verschijnen 5 Januari 1873, en aan alle
rechthebbenden op de stukken worden toegezon
den, terwijl het hoofdbestuur hoopt aan de eerst
volgende algemeene vergadering de noodige voor
stellen te doen, waardoor de toezending van het
blad aan alle leden des genootschaps nog in den
loop van 1873 zal mogelijk worden.
Het populaire weekblad van het recht, dat onder
den titel van Het Paleis van Justitie, in den korten
tijd van zijn bestaan, reeds zeer grooten bijval
bij het publiek heeft gevonden, zal eene belang
rijke uitbreiding ondergaan. Was de inhoud tot
dusverre grootendeels gewijd aan de mededeeling
van strafzaken, thans zal een wekelijks uit te
geven bijblad meer in het bijzonder gewijd wor
den aan burgerlijke en handelszaken.
Naar hetgeen uit Berlijn wordt geschreven,
hebben de heeren Liernur en de Bruyn Kops
bij den Berlijnschen Gemeenteraad een adres in
gezonden, waarin zij verzoeken het Liernurstel-
sel aan een nader en onpartijdig onderzoek te
onderwerpen, alvorens op het voorgestelde plan
tot afvoer van faecale stoffen eene beslissing te
nemen. De adressanten beroepen zich op de gun
stige uitkomsten, te Amsterdam en Leiden met
het Liernurstelsel verkregen.
Op verzoek van den Gouverneur Generaal van
Nederlandsch Indiii wordt de aandacht van Neder-
laDdsche geneeskundigen gevestigd op de gelegen
heid welke thans bestaat om zich, ter voorziening
in de behoefte aan burgerlijke geneeskundigen
in de afdeelingen Tangerang, Krawang, Tjian-
djoer, Soekapoera en Limbangan, Japara, Koedoes
en Gorontalo, tot uitoefening van dat vak en het
opzicht over de vaccine in de genoemde afdee
lingen neder, te zetten, onder de voorwaarden, in
de Staats-Courantvermeld.
Ter kennis van belanghebbenden wordt gebracht
dat, ten gevolge van noodige voorzieningswerken
aan de schutsluis aan den Arkelschen dam op
het Zederikkanaal,) de vaart door die sluis voor
schepen van 5.50 M. en meer breedte tot nader
kennisgeving is gestremd.
BINNENLAND.
Amsterdam, 18 December. Bestuurderen der
maatschappij Apollo hebben een adres aan den
gemeenteraad gericht, waarin zij hun leedwe
zen te kennen geven, dat in de ontworpen voor
waarden van verpachting van den Stadsschouw
burg niet voorkomt de bepaling, bij de vorige
gunning gemaakt, dat de Maatschappij gedurende
één speelavond de beschikking heeft over den
schouwburg, met gelegenheid tot repetitiën enz.
De opbrengst der jaarlijksche voorstelling maakt
een groot deel uit van de inkomsten dier Maat
schappij. Bestuurderen beroepen zich op een rap
port in Februari 1867 aan den raad uitgebracht,
„waarin de billijke wenschen der maatschappij
Apollo" met den meesten nadruk worden onder
steund en het oude voorrecht werd gehandhaafd.
Zij verzoeken, dat dit ook thans geschiede, daar
het gemis van één avond den pachter niet in
zijn belangen krenken kan en die voorstelling
een levensvoorwaarde is voor de instelling. De
schouwburg zal daardoor getrouw blijven aan
zijn oude spreuk: „om d' ouden stock te voên
en d'ouderloozen weesen."
Gistermiddag omstreeks 4 uren is, in de
Lijnbaansgracht bij de Laurierstraat, een bejaard
man met zijn kleinkind in het water geraakt.
Hoewel spoedig hulp werd verleend, is het alleen
gelukt het kind te redden, maar de oude man is
verdronken.
Gistermiddag is in den Buitensingel tgs-
schen de Leidsche- en Roambarrière een oude
man van een schuit in het water gevallen, en
niettegenstaande het door spoedige hulp mocht
gelukken hem levend daaruit te halen, is hij kort
daarna aan de gevolgen bezweken.
In de heden gehouden zitting van den ge
meenteraad zijn tot leden der commissie van bij
stand in het beheer der publieke werken benoemd
de heeren: Luden, Kuiper, van der Toorn, Holtz-
man en D. J. C. van Lennep (tot dusverre leden
der commissie tot voorbereiding van publieke
werken) en de heer H. J. van Lennep (oud-wet
houder voor de publieke werken).
Het adres aan de Tweedo Kamer over de over
eenkomst met de Kanaalmaatschappij is met 31
tegen 2 stemmen aangenomen met een bijvoeging,
op voorstel van den heer Nierop, van dezen in
houd: dat de raad wenscht, dat in de overeen
komst een bepaling worde opgenomen, waarbij
de Kanaaldirectie op zich neemt in al hare ver
gaderingen een gemeentecommissaris toe te laten,
die door de gemeente bezoldigd wordt.
Gisteren werden voor de arr-rechtb. alhier de
pleidooien gehouden in de reeds vroeger behandelde
zaak tusschen de vennootschap De Kleine Courant
en Gebroeders Binger. Men zal zich herinneren,
dat verleden jaar door gemelde vennootschap een
vordering tot ontbinding der met genoemde druk
kers gesloten overeenkomst tot het drukken van
Het Nieuws van den Dag is ingesteld, benevens een
eiscta tot schadevergoeding van 500 per jaar,
op grond van verschillende wanpraestatiën hun
nerzijds. De Rechtbank heeft toen de heeren P.
Voermans Jz., directeur der drukkerij van de
Nieuwe Rotterdamsche Courant, W. J. van Zeggelen,
uit 's-Gravenhage, en W. H. Kirbergen van hier,
benoemd als deskundigen, met opdracht om de
Rechtbank voor te lichten over de vraag 1°. of,
naar hun oordeel, de druk dier courant gedu
rende een bepaald tijdsverloop doorgaans slecht
en onleesbaar is geweest; en 2°. of in geval van
bevestigende beantwoording dier vraag, naar hun
gevoelen, het gebruik van slecht papier de oor
zaak geweest is van dezen slechten en onlees-
baren druk.
Gemelde deskundigen brachten op 6 Maart 1872
een uitvoerig rapport over die vragen uit, en
kwamen daarbij eenparig tot de conclusie dat,
met inachtneming der meest mogelijke toegevend
heid jegens drukkers van een dagblad, de druk
dier courant als doorgaans slecht en onleesbaar
moest worden beschouwd.
De thans gehouden pleidooien liepen hoofdza
kelijk over de beteekenis dezer conclusie, eu wel
bepaald over de vraag, of de door de eischende
vennootschap geposeerde wanpraestatie van Ge
broeders Binger daardoor bewezeD, en zoo ja, of
door laatstgemelden het tegenbewijs geleverd was,
dat de schuld niet bij hen, maar bij de eische-
resse lag. De voor Gebroeders Binger optredende
advocaat, Mr. Aug. Philips, beantwoordde eerst
genoemde vraag op een aantal gronden ontken
nend; de advocaat der vennootschap, Mr. J. A.
Molster, beantwoordde haar bevestigend. Het door
Mr. Philips voor genoemde drukkers nader ge
vraagd bewijs door getuigen (onderscheidene
ervaren drukkers) van een aantal feiten tot sta
ving van hun beweren, dat de schuld niet aan
hen heeft kunnen liggen, werd als niet toelaat
baar en afdoende door Mr. Molster bestreden.
Ten slotte werd gedebatteerd over de reconven-
tieele vordering der drukkers tot ontbinding van
het contract, op grond van het willekeurig ver
anderen van drukker, met een schadevergoeding
naar den maatstaf van minstens f 1090 en hoog
stens 2000 per jaar gedurende den duur der
vennootschap. De rechtbank zal op Dinsdag 21
Januari 1873 uitspraak doeu.
Haarlem, 18 December. Bij advertentie in de
Haarl. ct. noodigt de burgemeester dezer gemeente
alle particuliere gasverbruikers alhier (daaronder
begrepen kerken, inrichtingen, fabrieken enz.)
uit, om hunne gasquitantiën over het weldra
geëindigde jaar zooveel mogelijk bijeen te houden,
daar de Raads-cömmiSsie, benoemd ter beoordee
ling vau de nieuwe doör de Imperial Continental
Gat-atsocialion aangeboden voorwaarden, aan die
beoordeeling eene nauwkeurige kennis van het
geheel debiet dier fabriek tr n grondslag wenscht
te leggen.
Zou het niet eenvoudiger z jn, de boeken der
Haarlemsche gasfabriek na te slaanof stelt het
gemeentebestuur daarin zoo weinig vertrouwen?
In dat laatste geval is het wel te betreuren dat
men met een zoo weinig vertrouwbare admini
stratie een nieuwe overeenkomst wil aangaan.
Den Haag, 18 December. H. M; de Koningin,
Z. K. H. Prins Frederik en HH. DD. HH. Prins
en Prinses von Wied hebben beden een bezoek
gebracht aan den in het gebouw Diligenlia gehou
den wordenden liefdadigheidsbazar, door een tal
van dames bijeenverzameld ten voordeele van de
Haagsche Vereeniging voor Koepokinenting en
van een orgel in de nieuwe Engelsche kerk al
hier. -1
Bij den R.aad van State, Afdeeling voor de
geschillen van bestuur, zijn heden ingekomen de
volgende Koninklijke besluiten, als:
1°. van den 29sten November 11., waarbij, met
vernietiging van een besluit van Burg. en Weth.
van Bolsward, alsnog, onder voorwaarden, aan
D. W. Kramer c. s. vergunning is verleend tot
oprichting eener grofsmederij in de huizinge, ge
legen aan den algemeenen rijweg even buiten de
voormalige Blauwpoort in gemelde gemeente,
kadaster sectie B, n". 1047.
2°. van den 3den dezer, waarbij vernietigd
wordt het besluit van Ged. Staten van Limburg,
houdende bevel tot sluiting der bijzondere be
graafplaats van de R. K. gezindte te Thorn, en
3". van dezelfde dagteekening houdende de af
wijzing van hot beroep van den Raad der ge
meente Roosendaal van een besluit van Gedep.
Staten van Noord-Brabant, waarbij de goedkeu
ring is onthouden aan de gemeente-begrooting
van 1872.
Daarna zijn behandeld de volgende zaken, als
1". een beroep van het R. K. Kerkbestuur te
Scheveningen en van Mr. C. L. de Vos van Ne-
derveen Cappel c. s. van een besluit van B. en
W. van 's-Gravenhage waarbij aan J. Hoogeveen
vergunning is verleend tot oprichting van twee
bokkinghangen te Scheveningen op het perceel
N°. 8385, sectie A, aldaar. Rapporteur de Staats
raad Boot; zijnde voor het Kerkbestuur als ge
machtigde opgetreden de heer pastoor, Doore-
waard, en als gemachtigde van een der andere
belanghebbenden, mede tot ondersteuning van het
beroep, de heer Mr. H. M. van Andel, advocaat
te 's-Gravenhage, terwijl een der appellanten, de
heer Mr. de Vos meergemeld, raadsheer in den
Hoogeo Raad en andere belanghebbenden dat
beroep nader toelichtten, en de heer Hoogeveen,
commies bij het Ministerie van Binnenlandsche
Zaken, een en andermaal de aangevoerde grieven
tegen de door hem verkregene vergunning be
streed. 2°, een beroep van den Raad der gemeente
Veendam van een besluit van Ged. Staten van
Groningen, waarbij de goedkeuring is onthouden
aan een suppletoiren legger van wegen in de ge
meente. Rapporteur, 2de Staatsraad Meeussen.
Den Haas, 19 December. De Minister van
Koloniën heeft aan de Tweede Kamer doen ge
worden twee nota's van antwoord op de versla
gen der afdeelingen, betrekkelijk de wetsontwer
pen tot definitieve vaststelling der koloniale huis
houdelijke begrootingen van Suriname en Curapao
voor 1873.
De Minister verklaart zich 0. a. daarin bereid
al het mogelijke te doen wat eene vroegere in
diening der koloniale begrootingen, waarop de
Kamer aandrong, in het vervolg bevorderlijk kan
zijn. Ditmaal stelde de late ontvangst der voor-
loopig vastgestelde begrootiugen hem daartoe niet
in staat.
Ten aanzien van de vraag of de Minister nog
andere maatregelen genomen had om den over
gang op f eu lsten Juli 1873 voor te bereiden en ge
makkelijker te maken, wordt medegedeeld, dat
bij de Regeering een wetsontwerp in overwe
ging is tot verlenging van den termijn, gedurende
welken premiën op den aanvoer van vrije arbei
ders kunnen worden toegekend, en bij den Gou
verneur eene ontwerpverordening tot wering van
lediggang en vagabondage, terwijl voorts het ta
rief van werkstaken en loonen, in het belang der
emigratie uit Britsch-Indië, waarschijnlijk zal
worden gewijzigd.
Voorts ontkent de Minister niet dat op den weg
van inkrimping van subsidie slecht9 een zeer be
scheiden stap wordt gedaan, maar het mag even
wel niet onopgemerkt blijven, dat het thans de
begróoting geldt van een jaar, waarin de ophef
fing van het staatstoezicht zal plaats hebben en
dat de omstandigheden waarin de kolonie dien
ten gevolge verkeert, er toe verplichten met be
hoedzaamheid te werk te gaan.
Op eene afdoende hervorming van het belas
tingstelsel blijft de regeering bedacht, en ook aan
het tot stand komen van de comptabiliteitswet
zal zij de noodige zorg wijden, ofschoon zij zich
hiervan geen gunstige gevolgen voor bet subsidie
durft voorstellen.
Wat betreft de wenschelijkhbid eener spoedige
invoering der grondbelasting, de Minister beaamt
die ten volle, doch uit den aard der zaak onder
vindt die invoering bij het gemis aan een kadaster
in Suriname bezwaren.
Aangaande Curapao vindt men inhetantwoor
vermeld, dat aldaar geene nieuwe rr.stvcrstoii,
gen hebben plaats gehad. De reg<'ering vertroti
dat de aanwezigheid van twee oei logsboden
aldaar den gouverneur genoegzaam in staat stel
om nieuwe tooneelen van wanorde en geweld
dadige rustverstoring op afdoende wijze te kei
te gaan.
De post van 27.000 voor de verbetering va
de haven van Gurapao heeft de minister van d
onvoorziene uitgaven op het art. Havendieo:
overgebracht.
De aanvankelijk gunstige berichten omtrenld
nieuwe bron van inkomsten, die voor Curapaoi
geopend ten gevolge van de verleende concesii
tot het graven van guano, zijn door de met d
jongste mail aangebrachte tijdingen nader bt
vestigd.
De Minister van Financiën heeft bij ren
lutie van 6 December jl. bepaald dat alle or;>
verfde zijde, van invoerrecht is vrijgesteld.
Gisteravond te half negen sprong eene diem
bode van ongeveer 22 jaren aan den Nieuwt
Uitleg in de gracht. Hoewel er alle pogingen i
het werk werden gesteld om haar te redden e
deze in zooverre gelukten dat men de drenkt
ling van den steilen kant op het droge brack
mocht evenwel de aangewende geneeskundig
hulp niet baten, vermits zij inmiddels bezweek
In eene smederij gebracht is het lijk later doo,
de politie naar het gasthuis vervoerd.
Het bericht in sommige bladen versprei],
als zoude een hier ter stede wonend hoofd-olïïcie:,
ten gevolge van een val van zijn paard, zijn ove:
leden, is ongegrond. Integendeel, men verzeket:
dat hij in herstel toeneemt.
Gisteravond viel een werkman, v. d. Zs
genaamd en te Leiden wbonachtig, aan het Zieke
van een kar, waardoor hij in bewusteloozen tot
stand bleef liggen. Door de bewoners van hu
huis, voor hetwelk hij viel, opgenomen, werd hi
tot heden middag daar verpleegd en toen, doo:
bemiddeling der politie, per brancard naar hi
gasthuis vervoerd. Hij moet een ernstige kwetsuui
in het onderlichaam hebben bekomen. De ongi
lukkige is echtgenoot en vader van vier kindeie:
Dordrecht, 18 December. Met geaoegen Vr-
nemen wij van den op 6 dezer gewonden agat
van politie, Oosterhout, meer gunstige bericht»
Zondag 1). heeft de heer chirurgijn J. W. vit
Sieenbergen Schotel, met behulp of in tegenwooi
digheid van andere genees- en heelkundigen, aat
het gewonde deel eene kunstbewerking (trepa
neeren) verricht, ten gevolge waarvan de lijdt:
veel verlichting bekomen heeft. Hij komt tof ZijcA
kennis en spraakvermogen terug. (U. li.»
Apeldoorn, 18 Dec. Gisteren heeft Z. M. i
Koning aan elk zijner wilddrijvers, wier gels
plus minus veertig bedraagt, een ham van 6 a-
kilo doen uitreiken.
De school voor Christelijk Gereformeerde:
is gesloten otndat èen der kinderen van den hoofd
onderwijzer de pokken heeft. Intusschen mot
ook reeds een der leerlingen' dier school door die
gevreesde ziekte zijn aangetast.
's-Hcrtoaenbosch, 18 December. De heeres
hoofdonderwijzers, leden der commissie voor hs
geschenk vereerd aan den hooggeachten inspet-
teur voor het lager onderwijs Jhr Mr. 3. B
Verheijen, ter gelegenheid der herdenking van
zijn 25jarig jnbilé, hebben het prachtige, hoogst
kunsiige pièce de millieu, geciseleerd door
de heeren gebr. van Geunert, ciseleurs en gra
veurs van Z. M. den Koning en H. M. de h>];
ningin, door den heer G. Nijman alhier do»
photographeeren. De pho'ograph e is gelukkig uit
getallen; reeds ziju daarvan een aantal door hoofd
onderwijzers en hoofondervvijzeressen aange
vra-agd.
GEMENGD NIEUWS.
Reeds lang heeft men gesproken over een uit-
wateringskanaal van de rivier de Mark naar liet
Hollandsch Diep. Naar men verneemt, staat de
kans op verwezenlijking van dat plan thans zeer
gunsiig. De Deutsche Merkur deelt n. b. medi
dat den 8sten December te Utrecht is overleden,
de oud-Katholieke priester Bennink Janssonius
schrijver eener geschiedenis der Utrechlscbe
kerk. De uitgever van het Deventer Weekblai
verder sukkelen met bezwaarlijk te vinden redactie
moede, bericht dat het blad met 1 Januari a. s.
zal ophouden te bestaan. Z. M. de Koning heell
aan zijn bloemist op het Loo, den heer J. M-
Kraaijenbrink, als blijk vau bijzondere tevreden
heid, een gouden horloge met ketting doen ter
hand stellen. De 4Yiener-Ausstellingscorrespondeni
bericht, dat uit Parijs voor de aanstaande Weeuer-
wereldtentoonstelling een nieuwe hoogst belang
rijke uitvinding op het gebied van telegrafie is
toegezegd door den ingenieur Ferdiuando Tom-
masi. Van de practische toepassing dezer uitvin
ding wordt een volslagen ommekeer in het tot
dusver gevolgde systeem van overzeesch telegra
fisch verkeer verwacht.. Het stelsel, dat aan de
uitvinding ten grondslag ligt ep door gezagheb
bende deskundigen zeer gunstig wordt beoordeeld,
maakt den .electrischen stroom voor.het telegra-
feeren op verre afstanden onnoodig, daar hij doof
