lornaamste doel der staatsexploitatie zou zijo
let bevorderen van het verkeer door verlaging
■er tarieven en door andere soortgelijke maat-
Igelen, terwijl de toeleg der spoorwegmaatschap-
I en meer boven alles is de belaDgen harer aan-
lelhouders te bevorderen en met een minimum
In bevordering van het gemeen belang een
laximum van winsten te behalen.
Oosteni-.-Honfip Monarchie.
Bij het Huis van Afgevaardigden van den Rijks-
iad is den 14den dezer door den minister van
aanciën de begrooting voor 1873 ingediend, en
ivens een overzicht omtrent den financieelen
oestand gegeven, waaruit, na hetgeen ods reeds
ér telegraaf is bekend gewordeD, het volgende
itleend wordt:
De uitgaven over 1872 waren hij de begrooting
j> £1. 353,700,000 vastgesteld; voor 1873 zijn zij
f> £1.379,300,000, dus £1. 25,600,000 hooger geraamd,
an dit meerdere bedrag wordt voor amortisatie
in schuld in 1873 ruim 6 raillioen vereischt;
aor subventiën van industrieele ondernemingen
millioeD; voor eene onvermijdelijk noodzake-
jke verhooging der tractementen van staats-
imbtenaren en bedienden 4 millioen; voorposte
ren en telegrafen S'/u millioen; voor domeinen,
aijnwezen, landbouw en stoeterijen £1. 800,000;
or bet ministerie van ÜDanciën 4% millioen,
Waarvan alleen voor meerderen aankoop van
ruwen tabak 3 millioen; en het overige voor de
Bisten der in 1873 te houden wereldtentoonstelling.
Tot de middelen ter dekking van de uilgaveu
iveigauude, zeide de minister dat de gewone
komsten voor het jaar 1873 op 340,771,000 £1.
dus 18,800,000 £1. hooger geraamd zijn dan
or het loopende jaar. Id deze verhooging dee-
n de douanerechten met 3millioen, de di-
cte belastingen met 13/1# millioen en de indi
te belastingen met 9'/10 millioen. Als buiten-
ewone inkomst wordt gerekend op de terug
ave in 1873 van een voor de onderneming der
wereldtentoonstelling gegeven voorschot van 3
mihoen. Deze som met de vorenstaande 340,770,000
aftrekkende vau de geraamde uitgaveo ad
9,800,000 fl. blijft er nog een ongedekt over-
hot vau 3514 millioen.
De uitkomsten van den dienst van 1872 waren
allen deele bevredigend. De opbrengsten der
iirecte en indirecte belastingen waren zoo ruim
dat het niet noodig geweest van de buitengewone
Ier voorziening in de staathuishouding aangewe
zen middelen gebruik te maken. De uitkeering
van de Donau-stoomvaartmaatschappij ten be-
Irage van 2'/» millioen, gelijk ook het aandeel
an 6 millioen in het actief der centrale schat-
ist zijn niet gerealiseerd, terwijl de regeering
lok geen gebruik heeft gemaakt van de machti-
iug om renten tot een bedrag van 10 millioen
iit te geven. De uitkeering der Donau-sioom-
aartmaatschappij is in 1873 met zekerheid te
erwachten en zoo bet niet gelukken mocht zich
mtreDt de verdeeling van het centraal-actief met
le HoDgaarsche regeeriug te verstaan, dan zou
es noods tot den reeds bij de bcgrooting voor
1872 toegestanen verkoop van rente worden
ivergegaaD, waarvan eene opbrengst van 616 mil-
oeD verwacht mag worden. Bovendien staan
;5,000 stuks' aandeelen in den FransJoseph-spoor-
eg, ter waarschijnlijke waarde van 516 milli-
n, ter beschikking. De staais-centiale schatkist
lezit voorts de voor de amortisatie van 1872 be
willigde maar niet uitgegeven rente-titels, waar
van de opbrengst op minstens £1 8.789,000 geschat
iag worden. De op den dienst in kas gebleven
om van fl. 18,000,000 is in deze begrooting niet
ls middel van dekking opgenomen, maar voor-
ehouden tot ondersteuning van de geldmarkt,
ichoon ter dekkiDg van de groote behoeften in
le eerste maanden van het ünaucieele tijdvak een
iedrag van 25 millioen verzekerd moet blijven,
an zells na aftrek van deze som een bedrag van
1 millioen uit de over het loopende jaar in kas
lijvende geldeji tot dekkiDg der behoeften in
878 gebezigd worden.
De staatsinkomsten voor 1873 bedragen dus
382,760,000, de gezamenlijke uitg. fl. 379,300,000,
öodat er, waDDeer geene onverwachte tegenspoe-
en ontstaan, een overschot van £1. 3,460,000 zou
lijveD, hetwelk op het dienstjaar 1874 overge-
ragen kan worden.
Het is dus geen somber tafereel zeide de
linister hetwelk onze fiDancieele situatie op-
ivert, te meer wanneer men het oog slaat op
et resultaat der rekening van het vorige jaar.
)e rekeniDg vaD 1871 sluit met een overschot
sn 26 millioen, hetwelk niet uit buitengewone
ikomsten is gesproten maar uit de jaarlijks op
leuglijke wijze toenemende opbrengst der directe
indirecte belastingen, welke van 18681869
neer dan 3 pCt., van 18691870 meer dan 5 pCt,
an 1870—1871 meer dan 7, van 18681871 meer
an 16 pCt. gerezen is. Al mag men nu niet ho
en, dat die rijzing in gelijke evenredigheid zal
eortgaaD, dan kan men toch, wanneer de nood-
kelijke zuinigheid in alle takken vsd den staats-
ienst in acht genomen en de hervorming van
et belastingstelsel, welke geene verhoogiDg maar
ene meer gelijkmatige verdeeliDg ten doel heeft,
volbracht wordt, met recht verwachten dat ein
delijk het lang gewenschte evenwicht in de
staatshuishouding bereikt zal worden.
Rusland.
Uit St.-Petersburg wordt gemeld, dat de cen
trale commisie, eenigen tijd geleden ingesteld om
plannen te ontwerpen voor eene grondige her
vorming van de legerinrichting, tot het einde van
haren arbeid is genaderd. Over de bijzonderheden
der onderscheiden ontworpen hervormingsplannen
hebben nog drukke beraadslagingen plaats, tot
deelneming waaraan de opperbevelhebbers der
troepen in de militaire districten van Moskou,
Kiew en Charkow naar St. Petersburg ontboden
zijn. De conferentiën worden gehouden onder
voorzitting van den generaal graaf van Heyden,
chef van den generaleu staf des legers, die teveDS
president der centrale commissie is. Naar de voor
gestelde nieuwe leg-rorganisatie zal het leger op
den voet van vrede omstreeks 760,000 man tellen
en dus zijne tegenwoordige sterkte behouden.
Maar daarenboven zullen de veldtroepen door 10
nieuwe infanterie-divisiën vermeerderd worden,
waarvoor men gebruik wil maken vaD 51 vierde
bataljons van linie, alsmede van de vierde actieve
Kaukasische en scherpschutter-bataljons. De thans
bestaande reserve- en gouvernements-bataljons
zullen afgeschaft en de recruten rechtstreeks uit
de lichtings-districten naar de corpsen, waarvoor
zij bestemd zijo, gezondeD worden. HetEuropee-
sche Rusland wordt in 250 lichtingsdistricten ver
deeld. In ieder dier districten wordt een depöt-
bataljon van 265 onderofficieren en soldaten op
gericht voor het exerceeren der reserve-manschap
pen; in oorlogstijden, wanner bij die bataljons
ook recruten moeten worden geëxerceerd, worden
aan ieder dier bataljons nog 125 man als dril
meesters toegevoegd. Elk depot-bataljon vormt bij
het begin van een oorlog uit reserve-manschap
pen een inarschbataljoD van 1100 man tot aan
vulling van gapingen in het leger; voorts een
tweede bataljon uit het overschot der ieserve-
maDSchappeu, en eindelijk een aantal marscb-
coinmando's uit recruten. Bij de artillerie worden
zwakke kaders voor de reserve- en depot-batte
rijen gevormd, welke in vredestijd tot de naastbij
staaDde veld-batterijen behooren. De cavalerie zal
in tijden van oorlog bestaan uit 18 divisiën, ieder
vau 3 regimenten geregelde ruiterij eu een regi
ment kozakken. De overige kozakken-regimeDten
worden voor andere bestemmingen voorbehouden.
Het aantal der cavalerie-divisiën moet overeen
stemmen met het aantal der legercorpsen; men
schijnt dus eene verdeeling van het actieve leger
in 18 legercorspen te beoogen.
Een bericht uit Taschkend van het begiu
van November, door Petersburger bladen mede
gedeeld, meldt; De voor het volgende jaar
ontworpen expeditie tegen Chiwa heeft alle uit
zicht van wèl te zullen slagen. De weg van Ka-
sala en Perowsk tot aan de grenzen van Chiwa
is door onze op kondschap uitgezonden detache
menten behoorlijk onderzocht en gebaand; de
transportmiddelen (hoofdzakelijk kameelen) voor
de bagage der troepen zijn aan den Syr-Darja in
ruimte le verkrijgen; hout en water zijn langs
den weg mede in voldoende hoeveelheid voor
handen, indien de troepen vroegtijdig in het
voorjaar langs de rivier Dschana-Darja oprukken.
TELEGRAMME X.
Konstantinopcl, 16 December. Te Aleppo zijn,
wegens streDge invordering der belasting, onlus
ten onder het volk uitgebroken.
Bern, 16 December. De Bondsraad heeft deD
aanvang van het eerste bouwjaar van den groo-
ten Gothard-tunnel op 1 October 1872 vastgesteld,
en een bouwplan benevens voorloopig bericht
gezonden aan de subSidieerende staten.
Berlijn, 17 December. De Spenersche Zeitung
zegt uit zeer goede bron vernomen te hebben,
dat de Rijkskanselier den Koning verzocht heeft
om ontheven te worden van het Voorzitterschap
van het Ministerie. De Koning verklaarde daarop,
dat hij geneigd is den Rijkskanselier zooveel mo
gelijk deD arbeid te verlichten. Dientengevolge
zou de Minister van Oorlog, als oudste lid van
het kabinet, voorloopig met het Voorzitterschap
belast zijn.
Berlijn, 17 December. De Kreui-Zeitung ver
neemt, dat aan de gezamenlijke landraden, die
tegen de wet op de „Kretsordnung" hebben ge
stemd, de keus is gelateD tusschen het nederleg-
gen van hun mandaat of het stellen op non
activiteit.
Basel, 17 December. Volgens de Baseier Nach-
richten, hebben bij de keus van het consistorie te
Genève, de liberalen met eene meerderheid van
400 stemmen de overwinning behaald. Er zijn
3771 stemmen uitgebracht.
Parijs, 17 December. De beer de Rémusat,
minister van buitenlandsche zaken, heeft aan de
Duitsche regeering voorgesteld, om het gedwon
gen passtelsel aan de Fransch-Duitsche grenzen
op te heffen. Volgens geloofwaardige berichten,
zou de opheffing van dat stelsel reeds met den
aanvang van het volgende jaar plaats hebben.
Versailles, 17 December. De Nationale Ver
gadering heeft heden de beraadslaging over het
hoofdstukuitgaven van de begrooting van finan
ciën ten einde gebracht. In den loop der beraad
slagingen is de wenschelijkheid ter sprake ge
bracht, om den sneltrein van Parijs Daar Marseille
en den postdienst te herstellen.
In eene heden door het linkercentrum ge
houden vergadering heeft de heer Ricard gezegd,
dat hij van den minister Dufaure een protest
verlangd had tegen de gelijkstelling, door den heer
Raoul Duval, van de gematigde met de radicale
linkerzijde. Het ontslag van den heer Ricard,
als president van het linkercentrum, is niet aan
genomen.
Madrid, 17 December. Er is in de laatste da
gen veel gesproken over eene ophanden zijnde
ministerieele crisis. De deswege iD omloop ge
brachte geruchten zijn van allen grond ontbloot.
Het kabinet blijft, zooals het thans is samenge
steld.
De volmaaktste rust heerscht in de hoofdstad
en in al de provinciën van het Spaansche rijk.
De berichteD, bij het departement vaD binnenl.
zaken ontvangen, zijn van den meest geruststel
lenden aard en melden, dat de lotelingen in ge
regelde orde aan de militaire autoriteiten worden
overgeleverd.
Het congres heeft, met 182 tegen 6 stemineD,
eene motie van orde aangenomen, houdende dat
de Vergadering met genoegen de verklaringen
der regeering heeft ontvangen.
In het congres heeft Zorrilla verklaard, dat
de Regeering voornemens is hervormingen in
Porto-Rico iu te voeren, onder anderen eene wet
op het gemeentebestuur en eene andere op de
afschaffing der slavernij. De Carlistische opstand,
zeide hij, nam in aanvang af, en de insurrectie
der federalen was geëindigd.
Berl(jn, 18 December. Onder de verschillende
combinatiën betreffende de reconstructie van het
Pruisische ministerie, wordt 700ral deze als zeer
waarschijnlijk beschouwd: dat onder deu rijks
kanselier een ministerpresident aan het hoofd van
buitenlandsche zaken zal staan. De te benoemen
ministerpresident zal het volste vertrouwen moe
ten bezitten van den rijkskanselier, die tegelijker
tijd zal belast zijo met de leidiDg der Duitsche
en der Pruisische staatkunde, en wiens politieke
overtuiging die ministerpresident op de innigste
wijze behoort te zijn toegedaan.
MïXi-litljerieHten.
Amsterdam, 18 December. Tarwe, N. Waard
Groet 317 c. z. k. Rogge, Petersb. 198; Maart 203,
204; Mei 205, 206, 205, 204. Loco stil. Levering
hooger verkocht. Raapolie zes weken per 100 kg.
46(tvliegend 45; Mei 4516; Sept., Oct., Nov.,
Dec. 1873 4516. Lijnolie zes weken 3916vliegend
381*; Maart, April, Mei 39, 39it;Sept., Oct., Nov.,
Dec. 1873 39%. Raapkoeken per 1000 kg. 92, 95.
Lijnkoeken per 100 kg. 11, 15. Koolzaad per 2000
kg. 420; April 435.
Promotiën.
Leiden, 18 December. Bevorderd tot doctor in
de rechten de heer W. van Assen, geb. te Leeu
warden, met academisch proefschrift, getiteld:
De agrarische wel en het koninklijk besluit tot hare
uitvoering.
LAATSTE B1CH.ICHTEN.
(Per Telegraaf.) Amsterdam, 18 December. Zoo
even (5 u. 50) is er brand uitgebroken in een
speelgoedwinkel in de Kalverstraat, hoek Enge-
kapelsteeg. De kerk is onbeschadigd, de oorzaak
waarschijnlijk eene gasontploffing.
Amsterdam, 18 December. Wij vernemen, dat
door de heeren H. J. Schimmel, J. G. Jager, H.
de Veer, F. C. de Brieder, W. J. Hofdijk en Dr.
H. F. R. Hubrecht als oprichters der vennoot
schap „de Stads-Schouwburg" aan B. en W. van
Amsterdam aanvrage voor de concessie ter be
speling van den stedelijken schouwburg is gedaan.
(RW.)
Per telegraaf.) Ben Haag, 18 December. De
discussie in de Tweede Kamer over de begroo
tiug, hoofdstuk Financiën, is heden gevorderd tot
de afdeeling: kosten der Eerediensten. Afgehan
deld zijn de afdeelingen: grootboek, schatkist,
muntwezen, administratie der belastingen en ac
cijnzen, zegel en registratie enz., posterijen en tele-
graphie.
Ben Haag, 18 December. Dezer dagen is aan
het hotel de Bellevue afgestapt de markies d'An-
gerville, van Parijs.
Z. M. heeft den majoor, Jhr, F. A. Meijer
van het 2de regiment huzaren, in zijnen rang
bij den generalen staf overgeplaatst.
Omtrent het onder dagteekeDing van den
24sten November jl. ingezonden wets-ontwerp, de
strekkiDg heboenae om verscheidene artikelen
van Hoofdstuk V der StaatsbegrootiDg voor het
loopende jaar te verhoogen met een bedrag 't welk
voor al die artikelen te zamenf 414,000 bedraagt,
is het verslag betreffende het onderzoek in de
afdeelingen verschenen. De meeste dier verhoo
gingen hebben bij het onderzoek van het ont
werp in de afdeelingen tot geen bijzondere aan
merkingen aanleiding gegeven.
Aangaande het beschikbaar stellen van gelden
voor de in het volgend jaar te houden Weener
tentoonsu Hing wordt o. a. gezegd:
Ofschoon velen met genoegen hebben gezien,
dat de regeering de belangen der Nederlandsche
inzenders bij de in 1873 te Weenen te houden
internationale tentoonstelling met kracht wil on
dersteunen, wenscht men toch algemeen dat het
gebruik, 't welk van de duarvoor beschikbaar
gestelde f 90,000 zal worden gemaakt, eenigszins
nader worde toegelicht. Er waren leden, dieniet
konden begrijpen, hoe, nu de kosten vaD vervoer
en assurantie der voorwerpen ten laste der in
zenders blijven, zulk eene aanmerkelijke som
Doodig zou zijn en vooral ook waarschuwden
tegen bij vroegere tentoonstellingen betaalde hcoge
daggelden. Anderen konden de vrees niet ver
bergen, dat de maatregelen, die men op het oog
heelt, te laat worden genomen, en dat ook dien
ten gevolge Nederland op de tentoonstelling niet
zoo waardiglijk zal worden vertegenwoordigd,
als het geval had kunnen zijn. Huns inziens
zou de uitgetrokken som licht blijken niet vol
doende te zijn. Wat daarvan zij, men drong er
op aan, dat de hoofdcommissie voor de tentoon
stelling zooveel mogelijk zorg mocht drageD, aan
den eenen kant dat de Nederlandsche nijverheid
in haren geheelen omvang worde vertegenwoor
digd, maar toch ook aan deu anderen kant, dat
alleen voorwerpen, die dit verdienen, worden
opgezonden.
De Minister zegt in zijn antwoord op het ver
slag, dat het in den aard der zaak ligt, dat de
voor de tentoonstelling te WeeDen aangevraagde
som op eene raming berust, waarvan de meeste
posten niet dan bij benadering kunnen worden
begroot. Al dadelijk merkt de minister op dat,
hoewel de kosten van vervoer en assurantie in
het algemeen voor rekening van de inzenders
blijven, enkele uitzonderingen op dieD regel zul
len moeten worden toegelaten, b.v. voor voor
werpen van hooge kunstwaarde, die in het tegen
gestelde geval niet zouden worden tentoongesteld,
en dat tevens de trausport- en assurantiekosten
van de goederen behoorende tot de opstelling en
het decoratief, uit de beschikbaar te stellen som
moeten worden gekweten.
Vervolgens zijn bij die inlichtingen enkele
hoofdposten der ramiog vermeld; met de som
men, die, voor hetzelfde doel, ten behoeve van
de internaliouale tentoonstelling te Parijs in 1867
werkelijk zijn uitgegeven.
Wijders meent de Minister de vraag betreffende
het te laat nemen van maatregelen van de zijde
der Regeering, ontkennend te kunnen beant
woorden. Reeds bij Kon. besluit van 11 April
1871, dus meer dan een jaar voor de opening
der tentoonstelling, is de hoofdcommissie benoemd,
en haar is door 's Ministers ambtsvoorganger de
toezegging gedaan, dat de vereischte gelden tot
ondersteuning bij de wetgevende macht zouden
worden aangevraagd. De termijn van voorberei
ding was dus inderdaad lang genoeg.
Aan die commissie moet de Minister verder de
regeling der zaak overlaten, en de namen der
mannen die, op de voordracht van de vertegen
woordigers vaD industrie en kunst, door 's Konings
keuze geroepen werden daarin zitting te nemen,
geven zijns inziens voldoenden waarborg, dat
eene doeltreffende leiding Diet zal ontbreken.
HUWELIJKEN, GEBOORTEN EN STERFGEVALLEN
Burgerlijke stand van Leiden van den 12den
tot en met den 18den December 1872.
GEHUWD. C. Plug, jm, en H. van Iterson, jd. H. J.
Duit9, jtn. en J. Florijn, jd. P. A. van Weert, jm. en j. C.
Schuurmans Stekhoven, jd.
BEVALLEN, c. Broekhuizen, geb. Zwart, Z. J. van
der Lof, geb. Buitendijk, Z. J. Labordui, geb. O vermeer, D.
J. Gijzenij, geb. Stikkelorum, D. A. J. Houbolt, geb. Beek,
Z. J. Mierenet, geb. Kriek, Z. M. Groen, geb. Wijnnobel,
D. C. van der Vos, geb. Delfos, Z. E. Lipsen, geb. Deneys,
D. J. Ch. Biesot, geb. van Leeuwen, D. H. Lorij, geb.
van Latesteyn, D. J. van der Steen, geb. Galjaard, D. C.
van der Meer, geb. Lemaitre, D. J. M. Bergman, geb. de Feij,
Z. fi. J. P. Quant, geb. de Brotjn, Z. W. J. Hakkaart,
geb. Koenen, D. M. Sloos, geb. de Tombe, D. K, Gouwen-
tak, geb. Barneveld, Z. H. Ch. Verhoog, geb. Dee, Z.
M. C. van Evert, geb. van der Walle, Z. S. M. de Koning,
geb. Kling, D. L, Wakker, geb. van der Zwam, D. W, Coert,
geb. Nieuwenburg, Z. C. Roosdorp, geb. Winkelaar. Z. A.
van E9, geb. Romijn, Z. Ch. van Weizen, geb. van Wijk, D.
OVERLEDEN. C. Hillenaar, Z., 23 j. C. Braggaar, V.,
91 j. A. M. Flippo, D., 6 m. P. W. Kriek, Z., 16 d. -
J. Hartevelt, 53 j. E. P. Selier. D„ 2 m. C. van Leeuwen,
D., 10 j. J. van Gelderen, geb. van Dokkum, 46 j. C. M.
W. Stijger, D., 32 j. A. C. D. van de Laar, D., 14 d.
L. M. Ponne, D., 27 j. «L Dreef, Z., 1 m. G, Bon, Z,,
3 j. G. van Wijk, wed. A. Smaling, 86 j. W. H. Otgaar,
Z3 d. E. van Went, wed. W. F. G. L. Beenakker, 73 j.
J. J. van Koperen, D., Om. - P. J. Zaaijer, Z., 14 m.
C. M. van der Lof, D., 2 j. H. Te Leng, Z.. 20 j. A.
Lut, Z3 j. A. J. T. van der Hacht, D., 16 m. J. C. G.
Rijueveld, Z., 7 m. A. Gijzenij, Z., 4 j. J. ten Haken, D.,
8 j. H. C. Wachtels, D., 6 m. P. A. Scbarwachter, Z.,
4 j. J. L. Boogers, D., 4 j.