21 October.
N°. 3896.
Maandag
A0. 1872.
STADS-BERICHTEN.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 8 maandenƒ8.00.
Franco por post«8.85.
Alionderlyka Nommenn 0-05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DKR ADVKRTKNTIKN.
Voor lederen regelƒ0.15.
Grootere letten naar de plaatsrnimte die i\j beslaan.
Vergadering van den Gemeenteraad op Don
derdag 24 October 1872, des namiddags te
een uur.
Onderwerp
De gemeentebegrootiDg voor 1873.
Lelden, 19 October.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 107 tot 118 vol
wassen personen en van 37 tot 45 kinderen.
In de gisteren gehouden zitting van de Tweede
Kamer is de discussie, waaromtrent de hoofdzaak
gisteren per telegraaf medegedeeld werd, tot Art 7
van het wets-outwerp ter voorziening tegen be
smettelijke ziekten gevorderd.
Art. 4 werd zonder beraadslaging en zonder
hoofdelijke stemming goedgekeurd.
In Art. 5, strekkende tot betvorleenen van be
voegdheid aan den burgemeester, om besmette of
van besmetting verdachte voorwerpen ten koste
vau de gemeente te doen ontsmetten, of na voor
afgaande onteigening te doen vernietigen, kwam
deze zinsnede voor: «Het (daartoe te nemen) be
sluit wordt op de gebruikelijke wijze ter open
bare kennis gebracht en in een of meer daarbij
aan te wijlen dagbladen geplaatst. Ter tegemoet
koming aan de door sommige leden gemaakte
bezwaren, liet de Minister vaD Binnenlandsche
Zaken de in cursief geplaatste woorden weg
vallen.
Een amendement van den heer van Kuyk, om
ook de overige woorden derzelfde zinsnede weg
te nemen, werd met 46 tegen 14 stemmen ver
worpen. Het gewijzigde artikel werd, Dadat de
heeren van Houten, van Kuyk, Heemskerk, Smidt,
Bredius, en de Minister van Binnenlandsche Za
ken het woord hadden gevoerd, zonder hoofde
lijke stemming goedgekeurd.
Op Art. 6, luidende aldus:
„Bij het verschijnen vau besmettelijke ziekten
kunnen burgemeester en wethouders teu koste
vau de gemeente verzamelingen van mest en an
der vuil, waar die zich ook bevinden, doen op
ruimen of onschadelijk maken, goten en slooten
doen reinigen en andere voorzieningen tot bevor
dering der openbare reinheid treffen. Dit geschiedt
niet dan nadat bij, wien het aangaat, in de ge
legenheid zij gesteld, biuDen een door hem te
bepalen tijd, daarin op eigen kosten te voorzien,"
werden drie amendementen voorgesteld;
één van den heer de Jong; die wenschte te
doen vervallen de woorden
„Bij het verschijnen van besmettelijke ziekten
kunnen burgemeester en wethouders ten koste
van de gemeente," en ze te vervangen door deze:
„Burgemeester en wethouders kunnen ten koste
van den eigenaar enz:
één van den heer Jonckbloet, die het artikel
aldus wilde doen luiden
„Bij het verschijnen of dreigen van besmette
lijke ziekten is de burgemeester bevoegd, des
noodig teu koste vau de gemeente, verzamelingen:
vau mest eu ander vuil, waar die zich ook be-
viuden, te doen opruimen of onschadelijk te ma
ken, goteu en slooten te doen reinigen en andere
voorzieningeu tot bevordering der openbare rein
heid te treffen. Dit geschiedt niet dan nadat hij,
dien het aangaat, in de gelegengeid is gesteld,
binnen een door den burgemeester te bepalen
tijd, daarin op eigen kosten te voorzien."
één van den heer van Lynden van Sanden-
burg, die de woorden:
„kunnen burgemeester en wethouders," verlangde
veranderd te zien in„is de burgemeester be
voegd."
In den loop der beraadslaging, waaraan be
halve de voorstellers deel namen de heeren van
Houten, Idzerda, vaD Eek, Saaymans Vader,
Borret, Begratn en de Minister van Binnenland
sche Zaken, voegde de laatste, ter tegemoetko
iiiing aan van vele zijden geopperde bedenkin
gen, in den aanvang van het artikel achter het
woord: „verschijnen," de woorden: „of dreigen,"
De heer de Jong trok zijn amendement in: de
beer Saaymans Vader stelde op het artikel van
het outwerp en op het amendement van den heer
Jonckbloet als sub-amendement voor de woorden,
„waar die zich bevinden," te veranderen in „voor
zoo ver die zich bevinden binnen de bebouwde
kom der gemeente."
Alle amendementen werden verworpen, en het
gewijzigd artikel zonder hoofdelijke stemming
goedgekeurd.
Zr. Ms. raderstoomschip Valk, onder bevel vaD
den kapitein-luitenaut-ter-zee Jhr. A. R. A. M.
Clifford Kocq van Brengel, is, in den namiddag
van den 18 dezer, van zijne reis naar Engeland,
weder ter reede van Texel teruggekeerd.
Naar men weet heeft H. M. de Koningin met
genoemd stoomschip de reis naar Engeland ge
daan. H. M. heeft door de ongunstige weersge
steldheid een langdurige reis gehad, doch is in
welstand to Londen aangekomen.
De graaf en de gravin van Derby hebben, naar
de Globe meldt, tegen de volgende week een
kring van aanzienlijke gasten op hun landgoed
te Knowsley genoodigd, ten einde aldaar de
Koningin der Nederlanden te ontmoeten.
Sedert Juli, toen de Victoria regla, in den
Acadeinietuin alhier, hare eerste bloem opende,
werd deze inrichting door nagenoeg 30,000 be
langstellenden bezocht, waaronder een niet gering
getal vreemdelingen. De plant groeide en bloeide
onafgebroken door. Heden, Zondag, opent zich
de tweeëndertigste bloem, die dus ook Maandag open
en op haar fraaist zal zijn; de plant heeft nu
niet minder dan achtien goed ontwikkelde bla
deren, die, zooals in deze week bleek, met gemak
een knaapje van zeven jaren en hooger nog kun
nen dragen; er waren echler tijden dat er twintig
van waren. Eerstdaags wordt de kas, in 't belang
van eenige noodzakelijk daaraan te verrichten
werkzaamheden, ontruimd.
Naar men verneemt zal den 29sten en 30sten
dezer maand de Internationale Conferentie ter
zake der Rumeensche geloofsvervolging gehouden
worden. Zij draagt voorloopig het karakter eener
vertrouwelijke besprekiDg. De conferentie zal o. a.
worden bijgewoond door de volgende gedele
geerden de heeren Sir Moses Montefiore bart.,
en Sir Francis Goldsmit, lid van het Lagerhuis,
(Engeland); baron Bleschröder en professor Dr.
Lazarus te Berlijn (Pruisen); Crémieux, ex-minis
ter van Buitenl. Zaken en Isidore, Opperrabbijn
van Frankrijk, (Frankrijk); J. R. Bischofsheim, lid
van den Senaat en Astruc, Opperrabbijn van België,
(België); Mr. J. E. Goudsmit, hoogleeraar Leiden
H. H. Tels, advocaat, Rotterdam en J. A, Levy,
advocaat, Amsterdam; (Nederland).
Gisteren zijn te 's-Gravenhage geëxamineerd
voor de handwerken 14 onderwijzeressen. Allen
werden toegelaten, zijnde de dames H. E. Bak
ker, N. H. A. Bousscholte, A. P. J. Bruining,
C. J. Gerlings, H. N. Guichard, G. D. M. van 't
Haaff, J. H. Hendriks, J. H. M. J. Keppener,
J. M. van Hoogstraten, M. Kelder, M. T. H.Root,
J. J. de Sauvage, F. H. C. Sonnenberg, en C. S.
C. Walther. Voor de acte van hulponderwijzeres
21 candidaten, afgewezen 4; toegelaten 17, de
dames A. H. van Breda, E. R. S. de Cocq, L.
F. Gunther, J. C T. Hansen, E. H. van Hoog
straten, O. P. N. Jullien, L. G. de Koomen, C.
G. Lijssen, A. M. Mikkers, A. M. Mingelen, H.
A. Schaberg, VV. A. Scheers, P. Stronk, C. J. G.
van der Upwich, C. J. G. Usener, A. Wildschut
en G. H. M. vati der Wulf.
Met veel genoegen brachten wij heden een be
zoek in de groote zaal van Zomenorg, waar eene
verzameling Fransche en Engelsche staalgravures,
litographiën, enz. afkomstig uit den plaathandel
van de heeren Sohreuder eu van Baak ten ver
koop is tentoongesield, die uitstekend mag genoemd
worden, vooral wat de plaatwerken in kleuren
druk betreft.
De achterstaande advertentie vermeldt den tijd
waarop de collectie te bezichtigen is, en wij twij
felen geenszins, of het aantal kijkers en koopers
zal niet gering zijn.
Het gezelschap der comédie van de Fransche
opera uit den Haag, onder directie vau Mr. Einile
Marck, verdient in alle opzichten uitstekend ge
noemd te worden; wij woonden dan ook met
werkelijk genoegen de voorstelling van gister
avond bij.
Weer moeten wij het betreuren dat de schouw
burg zoo slecht bezet was; waarin kan toch de
oorzaak daarvan gelegen zijn Men vraagt wat
goeds, en als men het krijgt blijft het pnbliek te
huis. Zal dat een aanmoediging zijn voor tooneel-
directiën om hierheen te komen?
Van de drie opgevoerde stukjes hadden wij het
meest vrede met ilarcel, want daarin vonden wij
gelegenheid den heer Marck in al zijn talent te
zien optreden en te bewonderen; zijn spel schiet
in niets te kort en hij geeft ook niets te veel.
Ontroering, spijt, vreugde, elke hartstocht,, iedere
opwelling van het hart drukt hij meesterlijk uit
door spel en dictie waarmede hij èn zijn mede
spelers bezielt èn de toeschouwers boeit.
De hoofdpersonen in Marcel werden aan het
slot tot tweemaal toe teruggeroepen, hetgeen
zeker niet onverdiend kon heeten.
Wij hopen voor het vervolg dat de tooneel-
knechts zich niet zoo ver buiten de coulissen
inogen begeven, omdat dit hinderlijk is voor de
toeschouwers; het effect van het tooneel wordt
daardoor verbroken, vooral daar bun kleed weinig
in harmonie is met het costuum der vertooners.
Tot ons genoegen vernamen wij gisteravond,
dat het looneelcomité tot het abonnement zal be
sluiten, doch er schijnt nog niet bepaald te zijn
hoe >n te richten of te verdeelen. Mochten
wij ons een raadgeving veroorlooven, dan zou
het deze zijnniemand uit te sluiteD. 't Is waar,
in een der artikelen van de statuten staat, dat
het comité geenc voorstellingen voor eigen reke
ning mag doen geven, maar is er in Leiden dan
piet één ondernemend man die een abonnement
durft in 't leven roepen voor voorstellingen van
alle gezelschappenen wanneer bet comité dan
eens met b.v. 40 pCt. tevreden was, ons dunkt
dan zouden comité en ondernemers reden hebben
om tevreden te zijn, want zeker is het, dat de
comedie beter zou bezocht worden dan nu het
geval. isL
Wij maken- teu slotten, de tooneelliefhebbers
opmerkzaam op de Hollandsche voorstelling van
Maandag a. sbestaande in de Goudboer, een zeer
goed stuk, zooals alles wat Birch Pfeiffer voor het
tooneel geschreven heeft goed is, en van zedelijke
strekking. Wij voegen er bij, dat het gezelschap
van den heer Valois dit stak te 's-Gravenhage
meermalen reeds met uitbundigen bijval heeft
opgevoerd, getuigen de algemeene blijken van
goedkeuring, van alle zijden daarbij ondervonden
Door de Maatschappij van den Nederlandschen
Rijnspoorweg zijn eenige groote veranderingen
gebracht in het tarief voor het vervoer van vee,
die den 28sten October aanst. zullen in werking
tredenhierdoor komt het tarief van het vervoer
van vee in binnen- en buitenlandsch verkeer van
1 Juni 1870 te vervallen, terwijl ook de bijzon
dere overeenkomsten op dit punt bestaande in
getrokken worden.
In 1874 looft de Maatschappij van Nijverheid
haar houden medaille of de waarde aan geld uit
voorhet beste scheepsjournaaleene verzameling
ertsen en mineralen uit de Nederlandsche bezit
tingen in Oost- of West-Indië; id. vezelstoffen;
id. oliën, vetten enz., voor een technisch belang
rijke grondstof uit de koloniën, wier toepassing
in Europa nog niet békend isdeze laatsten te
beantwoorden vóór 30 September 1875.
Nog looft zij gouden medailles uit voor: de
beste beschrijving van vezelstoffen van Nederl.-
Indië, en eene nauwkeurige landhuishoudkundige
beschrijving van eene provincie van Nederland
of van een genoegzaam belangrijk gedeelte van
deze.
Door eenige fabrikanten van maten en gewich
ten te Maastricht zijn aan de regeering adressen
ingediend over den ijk; daarin wordt geklaagd
over het verschil in opvatting en uitvoeriug van
de wet. Zij geven verder te kennen, dat de wijze
van beoordeeling der verschillende ijkers voorde
fabrikanten van het grootst belang is, en naar
mate de gelijkmatigheid der eischen de concur
rentie al of niet mogelijk zal zijn.
Het bericht van de Tijd, als zouden de twee
officieren voor de bekende zaak met den militair
M. uit Maastricht voor den krijgsraad dezer dagen
zijn vrijgesproken, is uit de lucht gegrepen. Er
worden nog dagelijks getuigen in de zaak gehoord,
zoodat er van vrijspraak nog geen sprake is.
Tot het bevorderen van de handelsbelangen
der boom- en plantenkweekerij van Amsterdam,
Aalsmeer, Naarden en omstreken, is eene vereeni-
ging opgericht onder den naam van Loco et Tempore.
Het bestuur bestaat uit de heeren: F. Halverbout,
van Amsterdam; P. Harting, van Aalsmeer; J.
Jurrissen, vau Naarden; J. C. Krook, van Am
sterdam; J. H. Reeling Jr., van Amsterdam; H.
Groenewegen, van Amsterdam, en J. J. Kruseman,
van de firma K. Sacher C0., te Amsterdam.
Door den schuttersraad te Almelo, is uitspraak
gedaan in zake de inet het aldaar plaats gehad
hebbend oproer niet opgekomen schutters, en zijn
dientengevolge veroordeeld, de sergeant W. Over
weg tot f 26, een korporaal lotf 75 benevens degra
datie; de schutters, P. Kramer 100, J. Beunink
en G. Grebben elk f 25, B.Tyhof 10, A. Epping
5, G. Hammink 2 en de élève tamboer H. H.
Bolkenstein f 3 boete benevens allen in de kos
ten, en vrijgesproken W. ten Bruggencate en
G. Palfenier.
Naar men verneemt zal de zaak van Dr. J. van
Vloten, op 16 November e. k. bij bet provinciaal
gerechtshof in Overijsel in hooger beroep behan
deld worden.
Het Nederlandsche Bijbelgenootschap, dat door
annkoop eigenaar is geworden vao een perceel,
waarin het Bijbel-magazijn zal worden overge
bracht, komt voor dat doel nog f 14,000 te kort;
het hoofdbestuur roept de algemeene liefdadigheid
in, ten einde de benoodigde som langs dien weg
te verkrijgen.
Van de 24 candidaten, die het geneeskundig
examen in de thans geëindigde eerste zitting der
Staatscommissie voor 187278 geheel of gedeel
telijk hebben afgelegd, zijn 14 toegelaten en 6
afgewezen, terwijl 4 zich hebben teruggetrokken.
Een acte van bevoegdheid als arts is uitgereikt
aan de heeren Th. Abrahamsz, I. H. Diephuis,
I. Hoogkamer, L. S. Wildervanck, M. M. Bleek
rode, M. L. Cannegieter, K. J. Lette en H. A.
Zegers.
Op de voordracht voor leeraar in de Fransche
taal aan het Erasin. Gyuin. te Rotterdam (ten
gevolge van de benoeming van den heer J. E.
Blin te Amsterdam) zijn geplaatst: L. Paul Deli-
notte en M. G. L. van Logcbem.
Het hootdbestuur der Vereeniging tot bevorde
ring der Volksgezondheid te Dordrecht heeft zich
met een adres tot de Tweede Kamer gewend,
waarin het nat der vaccinatie nog eeomaal bon
dig wordt uiteengezet en de n ensch wordt uit
gesproken, dat do Kamer weldra een wet helpe
tot stand brengen, die de vaccinatie in het eerste
levensjaar gebiedend voorschrijft.
De werkzaamheden aan de spoorwegbrug te
Ravenstein worden met circa 180 man krachtig
voortgezet. De beide stroompijlers zijn reeds verre
boven den waterspiegel opgetrokkeu, terwijl do
uitgravingen der landpijlers eu van het bruggen
hoofd aan den rechter Maasoever reeds voor een
groot gedeelte gedaan zijn.
De gemeenteraad van Utrecht heeft (800 toe
gestaan voor het Xlde Ned. nat. zangersleest in
het volgende jaar daar te houden.
Een bloemenvriend kocht een prachtige rozen
struik vol kuopjes; ongeduldig wachtte hij, tot
die in bloei zouden komen, daar hij van zulk
een prachtige plant ook schoone rozen verwachtte.
Toen de knopjes zich openden, was al zijn hoop
vernietigd; onaanzienlijke, fletse bloemen van
eene vuile, twijlelachtige kleur.
Toen bedekte bij de aarde van den rozenstruik
in den pot een halven centimeter hoog met gruis
van steenkolen. Reeds na een paar dagen stond
hij versteld over de prachtvolle roode kleur, die
de rozen aannamen; zoo schoou en levendig als
men maar kon verlangen.
Daarna probeerde hij de steenkolen op de pe-
tunia-bedden en al de bleeke, twijfelachtige kleu
ren werden zeer spoedig fraai rood en lila, ter
wijl de witte petunia met prachtvolle roode stre
pen geaderd werd. Ook bij andere bloemen werd
een dergelijke kleurverandering geconstateerd